Descarga o libro en PDF - Culturagalega.org
Descarga o libro en PDF - Culturagalega.org
Descarga o libro en PDF - Culturagalega.org
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DOMINGO FONTÁN NON VOLTA Á CASA<br />
O legado do autor do primeiro mapa<br />
moderno de Galicia consérvase <strong>en</strong> Madrid<br />
26- Marzo -2002<br />
En 1834 Domingo Fontán publicaba a Carta Geométrica de Galicia,<br />
o primeiro mapa moderno no noso país que foi empregado por<br />
Otero Pedrayo coma metáfora do espertar da súa xeración ó<br />
galeguismo. A realización deste mapa levoulle a Domingo Fontán<br />
vinte anos da súa vida e foi durante moito tempo unha refer<strong>en</strong>cia<br />
fundam<strong>en</strong>tal para coñecer a xeografía do noso país. S<strong>en</strong> embargo,<br />
e a pesar do famoso que é o mapa, as cartas, manuscritos,<br />
instrum<strong>en</strong>tos e outras ferram<strong>en</strong>tas do seu autor continúan <strong>en</strong><br />
Madrid <strong>en</strong> mans dos desc<strong>en</strong>d<strong>en</strong>tes do xeógrafo.<br />
O vello mapa<br />
Se lle pedimos a alguén que p<strong>en</strong>se nun mapa antigo do país, o máis probable é<br />
que lle veña a cabez o realizado <strong>en</strong>tre 1814 e 1834 por Domingo Fontán. Un<br />
vello mapa, con certas inexactitudes, pero que foi a primeira carta moderna<br />
da nosa comunidade. Para realizar este mapa, Domingo Fontán relizou unha<br />
reangulación do país empregando as parroquias coma puntos de refer<strong>en</strong>cia<br />
fixos, viaxando a cabalo e fac<strong>en</strong>do medicións por todo o país. Domingo foi<br />
pouco a pouco anotando a lonxitude e a latitude dos distintos lugares, unindo<br />
as súas anotacións ata debuxar a Carta.<br />
Á hora de reproducila tivo que <strong>en</strong>viala a París, onde se fixeron doce pedras<br />
litográficas que ían ser mercadas polo estado que finalm<strong>en</strong>te foron doadas ó<br />
Instituto Xeográfico e Catastral no ano 1800. O mapa orixinal desapareceu<br />
durante a Guerra Civil.<br />
O legado <strong>en</strong> Madrid<br />
Os cadernos coas anotacións manucritas de Domingo Fontán, algúns dos seus<br />
instrum<strong>en</strong>tos de medición, unha grande parte da súa correspond<strong>en</strong>cia e<br />
outros docum<strong>en</strong>tos consérvanse <strong>en</strong> Madrid na casa de César Camargo,<br />
tataraneto do cartógrafo.<br />
Camargo, que está a catalogar o legado que lle cedeu a súa nai Everilda, sinala<br />
que existe un esquecem<strong>en</strong>to sobre a figura do seu antepasado <strong>en</strong> Galicia. O<br />
tataraneto de Fontán afirma que "só algúns manuscritos foron publicados nos<br />
anos cincu<strong>en</strong>ta polo Instituto Padre Sarmi<strong>en</strong>to" e só no Museo de Pontevedra<br />
se conserva unha mostra de obxectos do seu antepasado.