Guía didáctica do proxecto A historia nunca contada de Mendel

INVESTIGACIÓN
Proxecto A historia nunca contada de Mendel
Presentación
- 3 -
1. PRESENTACIÓN
1.1 Xustificación
A xenética é un dos temas máis recorrentes na didáctica da bioloxía pola dificultade dos seus contidos e pola relevancia ética, económica e social asociada ao seu
desenvolvemento nas últimas décadas (Jiménez, 1990 e Bugallo, 1995). Así, un cidadán que comprenda a xenética básica, será capaz de tomar decisións fundamentadas
sobre temas como enxeñería xenética, biodiversidade ou tratamentos farmacoxénicos.
Ademais da relevancia do seu coñecemento na vida cotiá, a xenética mendeliana aparece nos primeiros postos de dificultade, segundo os resultados das investigacións
en didáctica da bioloxía.
Entre os distintos parámetros que se identifican como fonte de dificultade atópase o derivado da escasa e difícil adecuación ao calendario escolar da experimentación
práctica (Beals,1995).
Tendo en conta estes resultados e tomando como base de partida estratexias didácticas como a desenvolvida por Johnson e Stewart (1990), onde o propio Mendel
presenta o seu modelo conceptual e anima os estudantes a reproduciren o seu famoso experimento a partir de simulacións, desde educaBarrié e en colaboración co
Programa Diana e Xaraleira, invitámosvos a participar nesta experiencia piloto, substituíndo os chícharos por ratos e as simulacións por realidade, para introducir o alumnado
nos principios da xenética mendeliana.
A secuencia metodolóxica que vos propomos na Historia nunca contada de Mendel. Ratos para se introducir no mundo da investigación científica é similar á dun mini
proxecto de investigación. A organización achega o soporte loxístico e material e anímase ao profesorado a desenvolver problemas cuxa resolución implique aos estudantes
na comprensión dos efectos (fenotipo) e as causas (modelos de xenotipo), coma se fosen verdadeiros investigadores en xenética.
Presentámosvos esta nova proposta, que vén apoiada con:
• Kit educativo Leis de Mendel con ratos seleccionados xeneticamente.
• Carta de presentación ao profesorado onde o propio Mendel presenta o programa.
• Un caderno didáctico realizado por Carlos de Paz e ilustrado por Xosé Tomás, que achega o soporte teórico e actividades a desenvolver en paralelo á experimentación.
• Unha guía didáctica na que vos ofrecemos unha serie de suxestións e ferramentas didácticas para traballar co kit na aula: cuestións organizativas, orientacións
metodolóxicas xenerais, apuntes para a condución da sesión en forma de preguntas, consellos e propostas de avaliación e integración na programación de aula.
• Para potenciardes a aprendizaxe colaborativa e compartirdes información dispondes, ademais, dun blogue do proxecto ratos no laboratorio accesible desde a web
de educaBarrié (www.educabarrie.org), onde iremos publicando as experiencias de todos os centros participantes. Para facilitar a xestión da bitácora, propómosvos
o envío de información e imaxes mediante un modelo de formulario descargable desde o blogue.
Esperamos que, co esforzo conxunto de todos e todas, poidamos contribuír a aumentarmos a vocación científica dos adolescentes, mellorar as súas habilidades de
investigación e contribuír ao desenvolvemento do ensino da xenética.