Mulleres2017.final
Exposición sobre mulleres compositoras. Biblioteca do IES Monte das Moas
Exposición sobre mulleres compositoras. Biblioteca do IES Monte das Moas
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Maruxa Mallo
Continuamos con pracer a experiencia de destacar e dar a coñecer figuras singulares<br />
de mulleres, neste caso COMPOSITORAS, intérpretes, directoras de orquestra,<br />
cantantes… Diferentes épocas e diferentes países. Diferentes estilos.<br />
Acompañádenos para coñecer algunhas artistas que foron iconas na súa época,<br />
como “A Malibran”, símbolo dunha xeración romántica; ou Alma Mahler,<br />
musa de artistas. No medio delas, atoparedes outras infravaloradas ou ocultas<br />
pola súa condición feminina, acochadas tralos nomes dos seus esposos ou irmáns,<br />
coma no caso de Fanny Mendelson.<br />
E para os máis curiosos, comprácenos presentarvos “desaparecidas” como a<br />
compostelá Osterberger, grazas ao traballo de investigación de compañeiras<br />
docentes que rescataron esa artista silenciada.<br />
Como peche desta espiral creativa, non podiamos esquecer as novas xeracións,<br />
as mulleres que hoxe en día fan oír as súas voces coma Sole Giménez.<br />
Moitas das mulleres das fotografías souberon sortear barreiras e derrubar prexuízos<br />
para que moitas outras, na actualidade, teñan as portas abertas á participación<br />
e á creación. Que siga soando a música!
(París, Francia; 27 de febreiro de 1963)<br />
oledad Giménez Muñoz coñecida como Sole Giménez (París, Francia; 27 de<br />
febreiro de 1963), é cantante, compositora e intérprete española que desenvolve<br />
a súa carreira profesional principalmente como vocalista e compositora.<br />
Foi vocalista do grupo musical Presuntos Implicados durante vinte e tres anos<br />
ata o 2006. Xuntos gravaron dez discos aos que Sole Giménez aporta cancións<br />
como "Alma de blues" oo "Mi pequeño tesoro" e textos como o da coñecida<br />
canción "Cómo hemos cambiado" entre outras. Dende 2006 ten editado cinco<br />
discos máis, sendo "Ojalá" o primeiro que gravou en solitario.<br />
Haydée Estévez<br />
Durante a súa carreira colaborou con artistas como Joaquín Sabina, María Dolores<br />
Pradera, Joan Manuel Serrat, Herbie Hancock, Milton Nascimento, Randy<br />
Crawford, Armando Manzanero, Pancho Céspedes, Ana Torroja, Miguel<br />
Ríos, Ana Belén, Revólver, Piratas, Los Sabandeños, Duo Dinámico, Enrique Heredia,<br />
Antonio Cortés, etc. Foi durante un ano profesora de voz na Berklee<br />
School of Valencia . Actualmente comparte a súa carreira artística coa función<br />
de Conseller del Consell Valencià de Cultura.
(Friedland, Mecklenburg-Vorpommern,1812- Berlín, 1883)<br />
ompositora alemá de música romántica, produciu 8 sinfonías e 15 oberturas<br />
de concerto, amais de numerosas obras de cámara e lieder.<br />
Despois dos seus primeiros estudos musicais e da morte dos seus pais, trasladouse<br />
a Stettin (hoxe Polonia) en 1841, para estudar con Carl Loewe, figura<br />
central da vida musical naquel momento.<br />
En 1847 trasládase a Berlín, despois de estrear as dúas primeiras sinfonías.<br />
Continúa os seus estudos e comeza a publicar lieder e cantos en 1848 e a actuar<br />
en concertos privados. Chegou a representar obras en Colonia, Munich,<br />
Lyon, Bruselas e Viena, con gran éxito popular e de crítica.<br />
Marta Bellón
(Santiago 1852-¿)<br />
oi unha compositora e pianista compostelá, figura destacada no ambiente cultural<br />
galego de finais do s.XIX; relacionábase con Emilia Pardo Bazán e coa comisión<br />
que creou a Real Academia Galega, da que foi membro correspondente.<br />
Esta figura permanecería hoxe practicamente descoñecida a non ser por<br />
un recente traballo de investigación de Rosario Martínez e Beatriz López que<br />
rescata o legado musical desta compositora.<br />
Leli Villamil<br />
Eugenia tivo acceso a unha coidada formación artística en Francia, onde vivía<br />
parte da súa familia paterna. Casa e ten 7 fillos, pero segue a participar da vida<br />
cultural da Coruña, onde se establece co seu home; dá clases e compón música.<br />
Co nome de Mme. Saunier ( que toma do seu home), asina partituras publicadas<br />
por Canuto Berea, pero tamén impresas en Madrid e París. Coñecemos<br />
dúas facetas da súa actividade compositiva: o piano e a canción de salón<br />
para voz e piano. Debeu ter unha abundante produción; pero o que se coñece<br />
actualmente non chega a dúas ducias de partituras.<br />
En 1907 mudouse á Costa Azul e desapareceu do ambiente cultural galego.<br />
Rosario Martínez sobre a música de Osterberger<br />
«está á mesma altura que a dos compositores<br />
varóns do seu tempo, como Baldomir o<br />
Chané»... «Recuperan o autóctono, o noso, pero<br />
imbricado nunha cultura que emana do Romanticismo»,<br />
resume a investigadora.
(A irmá silenciada, Fanny Mendelssohn (1805-1847)<br />
anny Mendelssohn, intérprete e compositora alemá tan virtuosa coma o seu<br />
irmán, viuse sometida ás normas machistas do seu tempo, a pesar de que moitos,<br />
incluído seu pai e seu irmán admiraran sempre o seu talento. Só co paso<br />
do tempo e coa recuperación da súa obra por firmas ben prestixiosas de música,<br />
acadou a descoñecida irmá de Mendelssohn o lugar que lle correspondía.<br />
Filla de Abraham Mendelssohn e Lea Salomon, procedentes de distinguidas familias<br />
xudías, foi educada xunto co seu irmán Felix, nun ambiente exquisito e<br />
xa dende nenos demostraron un talento excepcional para a interpretación e a<br />
composición musical. Mais ao medraren, os roles sociais preconcebidos para<br />
homes e mulleres truncaron a carreira de Fanny.<br />
Sandra Fuciños<br />
Fanny Mendelssohn casou en 1829 con un pintor da corte prusiana, Wilhelm<br />
Hensel, e instalouse en Berlín. Alí tivo que aceptar o rol de esposa e nai, aínda<br />
que continuou compoñendo e organizando un salón cultural, no que participaron<br />
compositores e intérpretes como Franz Liszt ou Clara Schumann. Apoiada<br />
polo seu home, Fanny publicou en 1837 unha das cancións firmadas co seu<br />
nome e non co do seu irmán, como sucedeu con moitas outras obras propias.<br />
A única vez que Fanny Mendelssohn tocou<br />
en público foi ao ano seguinte, en<br />
1838, interpretando unha peza do seu irmán<br />
Felix, O Concerto para Piano Nº.1.<br />
En total compuxo 466 pezas musicais. Inclúen<br />
un trío con piano Op. 11 e unha<br />
considerable cantidade de libros con pezas<br />
para piano e cancións. A súa canción<br />
"Italia", era a preferida da raíña Vitoria, que pensaba que fora composta por<br />
Félix.
(Lillian 'Lil' Hardin , 1898-1971)<br />
uténtica rareza nos comezos do jazz, non só por ser muller, senón tamén<br />
por ter participado nas gravacións pioneiras do xénero, por ter liderado as primeiras<br />
formacións exclusivamente femininas, por compór temas que se fixeron<br />
estándar e mesmo por ter estudos musicais. Tal vez o seu logro maior e<br />
que eclipsou os demais fora o de impulsar a lenda de Louis Amstrong.<br />
Hardin, naceu en Tennesee, era neta de escravos e dende nena mostrou dotes<br />
para a música. Despois de gañar un concurso para piano con unha composición<br />
propia, traballou en Chicago e uniuse á banda King Oliver's Creole Jazz<br />
Band. Nesa banda coñece a Louis Armstrong co que casará e do que se separará,<br />
para seguir unha carreira en solitario, na que lidera varias bandas femininas<br />
e mixtas, compón e grava temas míticos como Just for a Thrill, popularizada<br />
por Ray Charles<br />
Anxos Fuciños<br />
A Depresión, os problemas raciais e os cambios de modas, obrigárona a abandonar<br />
a carreira. Foi deseñadora de modas ( smokings e traxes para Armstrong),<br />
restauradora, e profesora de piano. O seu nome e a súa obra foron<br />
reivindicados a fins dos 50 e nos anos 60.<br />
O 27 de agosto de 1971 durante un concerto homenaxe a Louis Armstrong,<br />
falecido uns meses antes, desplomouse sobre o piano e morreu pouco despois.
(Londres 1956)<br />
nacida en Londres en 1956, empezou a compoñer xa na infancia aínda que<br />
nos seus primeiros anos de estudos musicais inclinouse pola viola, instrumento<br />
do que se convertería nunha magnífica intérprete.<br />
En 1989 roubáronlle a viola e por ese motivo decidiu mudarse a Escocia e dedicar<br />
máis tempo da súa carreira á composición conseguindo que os seus traballos<br />
tiveran unha grande acollida internacional.<br />
A súa música bebe principalmente das fontes do jazz e da música tradicional<br />
escocesa, sendo o concerto o formato elixido para as súas composicións que,<br />
en moitos casos, foron escritas para solistas de gran renome como Håkan Hardenberger,<br />
John Harle, Branford Marsalis, Tabea Zimmermann, James Crabb,<br />
Dame Evelyn Glennie ou Colin Currie.<br />
Noemí Puga<br />
Actualmente actúa con moita regularidade como violista, pianista e narradora,<br />
presentando programas musicais na televisión e na radio británicas.<br />
En marzo de 2016, foi nomeada membro da Royal Society of Edinburgh , a academia<br />
nacional escocesa das ciencias e das artes.<br />
Vive en Stirlingshire en Escocia e ten tres fillos.
(Florencia, 1587- despois de 1641 )<br />
rancesca Caccini foi compositora e cantante, profesora de música e poeta italiana.<br />
Foi a primeira muller en compoñer unha ópera<br />
O seu pai, o compositor Giulio Caccini foi quen a iniciou na música. Actuou en<br />
público da voda de Henrique IV de Francia en 1600. Fíxose moi famosa en Italia<br />
e casou en 1607 con un florentino Giovanni Battista Signorini.<br />
Como compositora escribiu música na corte dos Médicis, intermedios e óperas,<br />
xunto co libretista Michelangelo Buonaroti (sobriño do artista), antes de<br />
1618 era empregada da corte e moi ben remunerada.<br />
En 1625 obtivo un gran éxito coa ópera La liberazione di Ruggiero dall'isola<br />
d'Alcina, que foi interpretada tamén en Varsovia en 1628, sendo esta a primeira<br />
ópera italiana representada fóra do país.<br />
Andrea Landeira<br />
Os datos dos últimos anos da súa vida son escasos e non hai acordo sobre a<br />
data da morte .<br />
Francesca escribiu cinco óperas, catro perdidas, só se conserva La liberazione<br />
di Ruggiero. Igualmente compuxo obras relixiosas, seculares, vocais e instrumentais.<br />
A única colección que perdura é unha publicación de 1618, Il primo<br />
libro delle musiche.
(París 1808- Manchester 1836 )<br />
ezzosoprano e compositora.<br />
María Felicia García Sitches naceu en París, nunha familia con gran éxito musical<br />
no momento. Tanto seu pai Manuel García, fuxido de España pola invasión<br />
napoleónica (compositor, tenor e mestre de bel canto) súa nai , (soprano), coma<br />
seus irmáns, gozaron de notable fama.<br />
En 1811 a familia trasladouse a Nápoles, onde María iniciou a carreira, aos<br />
6 anos. Trasladados a Londres, instruída por seu pai, debuta en 1825 no Royal<br />
Theatre de Londres como Rosina, en El barbero de Sevilla de Rossini.<br />
En 1825, a familia trasládase de novo a Nova York sendo a primeira compañía<br />
europea en representar ópera en Estados Unidos. Casou en 1826 co<br />
banqueiro francés Eugene Malibrán, pero volveu a Europa pouco despois de<br />
pedir o divorcio.<br />
En París converteuse no símbolo dunha nova xeración de artistas románticos.<br />
Irene Deus<br />
En 1832 vive en Bruselas co violinista belga Bériot,<br />
con quen contraerá matrimonio en 1836 e terán un<br />
fillo. Realizou xiras por Italia e Inglaterra.<br />
Beauté, génie, amour furent son nom de femme,<br />
Écrit dans son regard, dans son cœur, dans sa voix.<br />
Sous trois formes au ciel appartenait cette âme.<br />
Pleurez, terre ! Et vous, cieux, accueillez-la trois fois !<br />
Epitafio na súa tumba escrito por<br />
Alphonse de Lamartine<br />
Morre en Manchester en 1836, como consecuencia<br />
das feridas internas provocadas por unha caída dun<br />
cabalo.<br />
En 1837 publicouse unha colección<br />
das súas composicións<br />
Dernières pensées musicales<br />
de M. F. Malibran de Beriot. Compuxo unhas<br />
trinta cancións que foron ben consideradas por Berlioz,<br />
Schumann, Liszt e Debussy.
(París, 1887-1979)<br />
illa do compositor Ernest Boulanger e neta da cantante Julie Boulanger foi<br />
unha extraordinaria compositora, pianista, organista, directora de orquestra,<br />
intelectual e profesora francesa.<br />
Estudou como alumna de Gabriel Fauré e ensinou a moitos dos compositores<br />
do século XX, como por exemplo Astor Piazzolla, quen a considerou unha figura<br />
clave na súa vida.<br />
Recuperou obras de Monteverdi como directora de orquestra na década dos<br />
30 e foi a primeira muller que dirixiu un concerto para a Royal Philharmonic<br />
Society de Londres (1937), a Orquestra Sinfónica de Boston (1938) e a Orquestra<br />
Filarmónica de Nueva York (1939), e continuou ensinando por diversos<br />
conservatorios europeos de prestixio.<br />
Noelia Guisande<br />
Dentro das súas composicións hai<br />
gran variedade, encontramos algunhas<br />
vocais, de cámara, orquestrais, para órgano<br />
ou para piano.
(Leipzig, 1819-Fráncfort del Meno,1896 )<br />
oi unha destacada pianista e compositora alemá, considerada a nivel dos máis<br />
virtuosos da época coma Franz Lizt.<br />
Estivo casada con Robert Schumann, un dos máis importantes compositores<br />
do Romantismo alemán.<br />
Admirada polos artistas contemporáneos da época, como Goethe, Felix Mendelssohn,<br />
ou Frederic Chopin cultivou unha profunda relación artística e intelectual<br />
con Johannes Brahms (1833-1897) .<br />
Ademais de ser pianista, escribiu a súa propia música e editou varias obras do<br />
seu home e se non se dedicou por completo á composición foi, como ela confirmou:<br />
Tania García<br />
“Algunha vez crin que tiña talento creativo, pero renunciei a esta idea; unha<br />
muller non debe desexar compoñer. Ningunha foi quen de facelo, así que, por<br />
que podería esperalo eu?”<br />
Realizou preto de corenta xiras de concertos polo continente europeo e sempre<br />
moi ben recibida. Foi unha profesional tamén no sentido económico pois<br />
cobraba dignamente, igual que outros virtuosos da época, por moito tempo<br />
foi o único soporte da familia.<br />
Partitura escrita pola compositora
(Pamplona, 12 de abril de 1951 )<br />
ompositora e docente española.<br />
En Pamplona realizou estudos musicais no Conservatorio “Pablo Sarasate”, titulándose<br />
en Piano e Composición. Seguiu cursos de perfeccionamento na Accademia<br />
Musicale Chigiana de Siena (Italia) . É Máster en Estética e Creación<br />
musical (2000) e Doutora en Filosofía da Arte pola Universidade de Valencia<br />
( 2005).<br />
Foi membro fundador do Grupo de Compositores de Pamplona - Iruñeako<br />
Taldea Musikagilleak (1985) . Ten obtido varios premios de composición e interpretación.<br />
Antonia Fernández<br />
En 1990, obtuvo por oposición a Catedrática de Composición, Instrumentación<br />
e Formas Musicais, cargo que exerce actualmente no Real Conservatorio<br />
Superior de Música de Madrid. Dirixe traballos doutorais en colaboración con<br />
distintas universidades.<br />
Imparte cursos e conferencias en distintos Festivais, Institucións. É autora de<br />
varios libros, ten publicado algunhas das súas composicións, que forman parte<br />
do programa de estudos en diferentes conservatorios.<br />
As súas obras foron programadas nos máis<br />
importantes Festivais de varios países: Alemania,<br />
Italia, Arxentina, Rusia, Usa, Holanda,<br />
Romanía, Cuba, etc.<br />
Teresa, na actualidade, recibindo un premio
(París, 1893- 1918 )<br />
ompositora e directora de orquestra francesa-<br />
Foi irmá de Nadia Boulanger, recoñecida docente de composición. Neta de<br />
Juliette Boulanger, cantante, e filla de Ernest Boulanger, profesor no Conservatorio<br />
de París.<br />
Lili Boulanger obtivo o premio "Prix de Rome", pola súa obra Faust et Helenea,<br />
aos 21 años, converténdose na primeira muller en obter este galardón que<br />
antes lle fora outorgado a Berlioz e Bizet.<br />
A súa obra mostra unha gran madureza musical. Tanto a vida como as composicións<br />
están marcadas pola sombra da enfermidade que a levou á morte en<br />
1918, preto de París.<br />
Obras:<br />
Ana Justo<br />
Faust et Helene<br />
D un matin de printemps<br />
D un soir triste<br />
Psalmo 22<br />
Psalmo 24<br />
Psalmo 130 (Du fond de l'abîme)<br />
Nocturne<br />
Vieille prière bouddhique<br />
Partiura dunha das composicións da autora
ompositora e pianista rusa.<br />
(Cheliábinsk, 1973 )<br />
Lera Auerbach continúa a tradición de virtuosos compositores/pianistas dos<br />
séculos XIX e XX. A súa música caracterízase pola liberdade estilística e a xustaposición<br />
de linguaxes musicais tonais e atonais.<br />
Auerbachd debutou no Carnegie Hall en maio de 2002 interpretando a súa<br />
propia Suite para violín, piano e orquestra xunto con Gidon Kremer e a Kremerata<br />
Baltica. A partir de entón a música de Auerbach soa no Carnegie Hall cada<br />
temporada. En 2005, Lera Auerbach recibiu o prestixioso Hindemith Prize no<br />
festival de música Schleswig-Holstein de Alemania.<br />
Patricia Precedo<br />
As súas composicións foron representadas e interpretadas por Gidon Kremer,<br />
o Ballet Real Danés, o Ballet de Hamburgo, David Finckel e Wu Han, Vadim<br />
Gluzman, a Kremerata Baltica, entre moitos outros. Auerbach actuou como solista<br />
a piano en prestixiosos auditorios de Moscú, Tokio, Nova York, Munich,<br />
Chicago e Washington.<br />
Lera Auerbach tamén é escritora, ten publicado poesías e prosa en ruso. É<br />
unha das máis novas compositoras da prestixiosa editorial musical Hans Sikorski,<br />
famosa por publicar obras de Prokofiev, Shostakovich, Schnittke, Sofia Gubaidulina<br />
y Kancheli.
(Viena,1879- Nova York 1964 )<br />
lma Mahler foi unha bela e intelixente vienesa. Compositora, filla dun pintor,<br />
criouse nun ambiente artístico, e viviu rodeada dos máis grandes intelectuais<br />
e artistas da época. Foi coñecida polos seus matrimonios con grandes artistas:<br />
co compositor Gustav Mahler, co arquitecto Walter Gropius quen fundaría<br />
a Bauhaus, e co novelista Franz Werfel; e polos seus amantes, os pintores<br />
Gustav Klimt ou Oskar Kokoschka, entre outros.<br />
Foi unha dotada pianista, e como compositora escribiu 16 lieder. Despois de<br />
casar con Mahler abandona a composición, aínda que foi copista e lectora das<br />
probas das obras do seu home. A súa música aínda se interpreta na actualidade.<br />
Iria Juanatey<br />
Moitos consideran que foi unha muller que recibiu unha cobertura mediática<br />
desproporcionada aos seus logros persoais. Musa de moitos artistas, pintores,<br />
escritores... pasou á historia da arte inmortalizada nos lenzos, é a protagonista<br />
de Der Kuss (O beso ) de Klimt e de Die Windsbraut (A noiva do vento) de<br />
Kokoschka, dous dos cadros máis importantes da historia da arte.<br />
A súa vida foi narrada na película de Bruce Beresford Bride of the Wind, de<br />
2001.<br />
Der Kuss<br />
Die Windsbraut
(Londres, 1858 – Surrey, 1944 )<br />
ompositora, directora, escritora, de forte personalidade iniciou estudos no<br />
Conservatorio de Leipzig, Alemania, onde se relacionou con artistas da<br />
época como Johannes Brahms, Clara Schumann, ou Piotr Tchaikovsky.<br />
Fíxose popular coa obra Der Wald e hai que destacar entre as óperas The<br />
Wreckers e a máis orixinal, Fête Galante, ambas moi exitosas.<br />
Defensora da muller como "música creadora", entre os anos 1894 e 1925 escribiu<br />
arredor de seis óperas. Tamén redactou 10 autobiografías, ensaios, contos...<br />
Relacionouse co Círculo Literario de Bloomsbury, frecuentando a artistas<br />
como Sir Thomas Beecham ou George Bernard Shaw. Ethel relacionouse con<br />
Virginia Woolf, con quen mantivo unha abundante correspondencia.<br />
Realizou varias transmisións de radio e adaptacións da sua ópera cómica The<br />
Boatswain´s Mate para a BBC.<br />
Ana Romero<br />
Ethel compuxo en 1911 The March of the Women (Marcha das Mulleres), moi<br />
ben acollida e que se converteu no himno do Movemento Sufraxista. Moi comprometida<br />
coas causas sociais, durante a Primera Guerra Mundial foi asistente<br />
de radioloxía no Hospital de Vichy.
(Pennsylvania , 1902- 1996 )<br />
oi coñecida como a "Emperatriz do HAMMOND ". Organista, pianista, guitarrista,<br />
percusionista, cantante, compositora, actriz , etnomusicóloga, lingüista,<br />
editora, pedagoga… A música, os idiomas e o golf foron as paixóns da súa vida.<br />
Relacionouse con superestrellas como Bing Crosby, Frank Sinatra, Esther<br />
Williams, Xavier Cugat e Desi Arnaz, así como estadistas e escritores.<br />
Os distribuidores de Hammond escollérona para promocionar o órgano electrónico,<br />
e converteuse así en patrocinadora da marca.<br />
ETHEL SMITH namorouse da música latina nunha<br />
viaxe a Cuba e en 1941, comezou a actuar no famoso<br />
Casino de Copacabana e popularizou os ritmos<br />
latinos en América: a samba Tico-tico.<br />
Loly Mosquera<br />
Traballou no cine, colaborou en shows.<br />
Fundou unha empresa de gran éxito a ETHEL<br />
SMITH MUSIC CORP., a través da que publicou<br />
arreglos de cancións populares e<br />
métodos de Hammond.
(Lodz, Polonia, 1909 – Varsovia 1969 )<br />
ompositora, pianista e violinista polaca.<br />
Nacida nunha familia de músicos, empezou a súa formación musical con estudos<br />
de violín e piano dende os dez anos. Máis tarde trasladouse a Varsovia,<br />
para comezar os estudos de composición.<br />
Ata 1950 levou a cabo unha gran carreira de violinista, actuando como solista<br />
con varias orquestras europeas. Foi primeiro violín da Orquestra Sinfónica da<br />
Radio de Polonia entre 1936 e 1938, e foi nestes anos cando se deu a coñecer<br />
tamén como compositora.<br />
Obtivo varios premios coas súas obras, entre os que se merece citar o primeiro<br />
premio do Concurso Internacional de Piano Frédéric Chopin, en 1949, polo<br />
seu Concerto para piano, ou o Premio Nacional de Polonia, en 1950, por<br />
Concerto para orquestra de corda, e en 1960, en París, un premio de composición<br />
pola Música para violíns, trompeta e percusión.<br />
Reme Martínez<br />
Hai que salientar a incorporación de elementos folclóricos e a liberdade de escritura<br />
na súa obra.