Istorie pentru romanii de sud de Dunare rom-srb

Valentin Băluţoiu „ Istorija za Rumune sa južne strane Dunava
Poglavlje III.
Preci (II)
U trećem poglavlju govori se o Geto-Dačanima,
precima rumunskog naroda (poreklo, civilizacija, ličnosti).
Dragi moji, o Geto-Dačanima ima mnogo toga da se kaže. Toliko su bili poznati
i obožavani u prošlosti zbog svoje istorije i dela koja su činili da je mnogo vremena
nakon što su im se tragovi izgubili iz istorije, istoričar Jordanes, iskoristivši sličnost
između reči “get” i “got”, pripisao Gotima celokupnu istoriju naših predaka. Prepuštam
vam da pogodite iz kog je naroda poticao Jordanes.
Geto-Dačani. Najstariji dokazi o Getima potiču od Herodota, oca istorije. On
kaže da su Geti bili jedini Tračani koji se se suprotstavili ogromnoj persijskoj vojsci u
vreme pohoda pod vođstvom persijskog kralja Darija Velikog protiv Skita, 514. godine
pre nove ere. Grčki istoričar ih je nazvao “najhrabriji i najpošteniji među Tračanima”
(1). Podaci o Getima i Dačanima dobijeni od antičkih istoričara najčešće ističu njihove
vojne kvalitete.
Herodot nam nudi informacije i o religiji Dačana. Izgleda da je njihovo vrhovno
božanstvo bilo Salmoksis. S vremena na vreme božanstvima su bile prinošene žrtve,
prenosioci, birane među najvrednijim muškarcima, koji su bili nabadani na koplja.
Nemilosrdan običaj (2), praktikovanje ljudskog žrtvovanja, ne sreće se samo kod
Geto-Dačana, nego i kod drugih antičkih naroda (kod Kelta, Feničana itd.).
Geti i Dačani govorili su, prema dokazima učenjaka Strabona, istim jezikom.
Arheološka istraživanja potvrđuju činjenicu da su Geti i Dačani stvorili jedan isti narod.
Uglavnom, Getima nazivaju stanovnike iz predela Karpata i Dobrodže, dok Dačani
predstavljaju narod iz unutrašnjih delova Karpata. Sačuvala su se imena nekih
getodačanskih plemena, na primer Apuli (koji su se smestili u Apullumu, današnja
Alba Julija, Transilvanija) ili Buri (koji su živeli na obalama reke Olt) itd.
Arheološka istraživanja pokazuju da su Geto-Dačani osnivači civilizacije gvozđa,
jedne od najnaprednijih civilizacija izvan grčko-rimskog sveta. Ponađeni su brojni
predmeti od gvožđa (oružje, ornamenti, alati) napravljeni od strane geto-dačkih majstora.
Inventar poljoprivrednih alata pokazuje da je prvobitno zanimanje ovih ljudi bila
poljoprivreda. Na primer, jedan izvor govori nam o tome da je makedonska vojska
predvođena Aleksandrom Velikim osvajala teritoriju Geta gazeći žitna polja. Veliki
napredak postignut je zahvaljujući dobrim odnosima sa grčkim kolonijama na teritoriji
30