MEХANİKA

42
4-8 su’wret. Gorizontqa mu’yesh jasap
ılaqtırılg’an denenin’ qozg’alısı.
Traektoriyasının’ en’ joqarg’ı noqatında v y = 0 . Demek sin a − g t = 0 . Olay bolsa
ılaqtırılg’an denenin’ ko’teriliw waqtı
En’ joqarı ko’teriliw biyikligi
y
max
= v
0
v
sin α
0
sin α
t' = v0
.
g
sin α g ⎛ v0
sin α ⎞ 2
− ⎜ ⎟ = v0
g 2 ⎝ g ⎠
Dene Jer betine t = 2t'
waqtı ishinde kelip tu’sedi. Olay bolsa
Demek
x
max
= v
0
v
cosα
⋅ t =
sin α
= v .
g
t 0
0
cosα
⋅ v
g
0
sin α
2
v 0
2
sin α
.
2g
2
v0
= sin 2α.
g
sin 2α
nın’ en’ u’lken ma’nisi 1 ge ten’. Bul jag’dayda 2α = 90 0 . Demek α = 45 0 ta dene en’
u’lken qashıqlıqqa ushıp baradı eken.
Tap sonday-aq 2α nın’ ha’r qıylı ma’nislerinde х tın’ birdey ma’nislerinin’ bolıwı
mu’mkin. Mısalı α = 63 0 penen α = 27 0 larda birdey х alınadı.
Ma’sele: Gorizontqa α mu’yeshi jasap ılaqtırılg’an denenin’ traektoriyasının’ eki
noqatının’ ja’rdeminde denenin’ da’slepki tezligi v menen sol mu’yesh α nın’ ma’nisin tabıw.
Berilgenleri: Koordinata х1 bolg’anda u koordinata u1 ma’niske, al koordinata х2 bolg’anda
u tin’ ma’nisi u2 bolg’an.
y max menen x max , 0 v ha’m α nin’ ma’nislerin tabıw kerek.