Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
düşünceden çok ayrılırlar. Buna şaşmamalı. Aklı bu derece<br />
aşağı görülen bir sorunda olan insan, gözlerini hiçbir zaman<br />
yüksek, olağanüstü, tanrısal bir şeye çeviremez (51). Bu<br />
yüzden bu insanları konuşmamızın dışında bırakalım; ama<br />
kendimize gelince; biz, dürüstlük belirtisi gördüğümüz kimseye<br />
duyduğumuz sevgiyi <strong>ve</strong> yakınlıktan ileri gelen se<strong>ve</strong>cenliği<br />
doğanın yarattığını anlayalım. Dürüstlüğü arayanlar, sevmeye<br />
başladıkları insanın yakınlığından <strong>ve</strong> yaradılışından<br />
yararlanmak için birbirlerine bağlanırlar, yaklaşırlar;<br />
istedikleri, sevgide eş olmak <strong>ve</strong> eş hakka erişmektir; isterler<br />
ki, yardım istemekten çok yardım etmeye hazır olsunlar,<br />
aralarında onurlu yarışma bu olsun. Böylece hem dostluktan<br />
birçok yarar elde edilecek, hem de, dostluğu güçsüzlüğün<br />
değil, doğanın yarattığı kabul edilince, ona daha ciddi, daha<br />
gerçek bir temel sağlanacak. Çünkü dostluğu perçinleyen çıkar<br />
kaygısı olsaydı, çıkar kalmayınca dostlukların da çözülmesi<br />
gerekirdi; yaradılışımız değişmeyeceği için gerçek dostluklar<br />
ölümsüz olur. Sözlerime katacak bir şeyiniz yoksa, dostluğun<br />
kökeni işte budur.<br />
FANNIUS - E<strong>ve</strong>t, konuşmanı sürdür Laelius, Scaevola'dan daha<br />
büyük olduğum için, onun yerine de yanıt <strong>ve</strong>riyorum.<br />
SCAEVOLA - Haklısın, dinleyelim.<br />
X<br />
LAELİUS - Peki, üstün insanlar: Scipio'yla çok kez<br />
incelediğimiz dostluk üzerine düşüncelerimizi dinleyin<br />
öyleyse. Scipio'ya göre, gerçi dostluğu ömrün son gününe kadar<br />
sürdürmekten daha güç bir şey yokmuş: çünkü derdi, bir çıkar<br />
ayrılığı çok kez ortaya çıkabilir ya da devlet işlerinde aynı<br />
düşüncede olunmayabilir. Dahası, insanların huyu da<br />
değişebilir: insanın yıkım yüzünden başka, üzerine çöken<br />
yaşlılık yüzünden başka huyları vardır. Sözlerine örnek olarak<br />
gençliği alıyordu, çünkü çocuklar toga praetextayla birlikte<br />
en güçlü sevgilerini de bir yana atıyorlar, derdi. Sevgileri<br />
gençlik çağına dek sürse bile bir yarışma, örneğin, bir<br />
evlenme ya da ikisinin birden elde edemeyeceği bir çıkar<br />
yüzünden yok olur. <strong>Dostluk</strong>ları daha uzun sürse bile, aynı<br />
göre<strong>ve</strong> istekli olurlarsa, bozuşuyorlar. Çünkü dostluk için<br />
birçoklarındaki para hırsından, olgun insanlar arasındaki<br />
konum <strong>ve</strong> ün çekişmesinden daha büyük bir yıkım olmaz. Bundan<br />
birçok içli dışlı dost arasında büyük düşmanlıklar doğmuştur.<br />
Dostlardan doğru olmayan bir şey, örneğin şeh<strong>ve</strong>te aracı<br />
olmaları ya da bir haksızlık yapmak için yardım etmeleri<br />
istendiği zaman, büyük <strong>ve</strong> çok kez haklı anlaşmazlıklar çıkar.
Change language