- 1 - T.C. TRAKYA ÜN VERS TES FEN B L MLER ENST TÜSÜ

dolaşımı, sulama, gübreleme, hastalıklar, zararlılar, yetiştirme ortamı, ortamın su
ve hava içeriği gibi faktörlerdir.
Sera üreticileri genelde her yıl aynı bitki türünü yetiştirmekte ve serada yoğun
yetiştiricilik yapılmaktadır. Ayrıca açıkta yetiştiriciliğe göre daha verimli çeşitlerin
kullanılması ve bitkilerin vejetasyon dönemlerinin daha uzun olabilmesi toprağın
sömürülmesini arttırmaktadır. Sera toprakları, süreklilik kazanmış monokültürün tüm
olumsuzluklarını yansıtan topraklardır. Monokültür, topraklarda zamanla yorgunluğa,
hastalık ve zararlı birikimine neden olur. Verim ve kalite, alınan pek çok önleme karşın
yükseltilemez. Sera toprakları örtü altında olduğu için, yağmurdan, dondan ve normal
hava hareketinden yoksundur. Yağmursuzluk, tuzluluk, don görmeme ve havasızlık,
hastalık ve zararlı sorununun boyutunun büyümesine neden olur. Sera toprakları sürekli
uygun sıcaklık ve nemde tutulmaya çalışıldığından ve yeterince havalanmadığından; her
türlü hastalık ve zararlının üremesine çok uygundur. Bu durum her üretim periyodu
öncesinde toprak dezenfeksiyonunu zorunlu hale getirir. 1970’li yıllarda yaşanan enerji
krizi, buharla toprak dezenfeksiyonunu çok pahalı bir uygulama haline getirmiş, 1980’li
yıllarda ise kimyasal dezenfektanlar, insan sağlığı açısından sakıncalı bulunmaya
başlanmış ve dezenfeksiyon işlemi, gerekliliğe rağmen uygulanamaz hale gelmiştir.
Sera topraklarının, yağmurların toprağa kazandırdığı besin maddelerinden
yoksun olması, yaz aylarında yükselen sera içi sıcaklıklarının topraktaki organik madde
parçalanmasını hızlandırarak, kaybına neden olması, seralarda hiç bitki artığı
bırakılmaması, toprağı besin maddelerince zenginleştiren solucanlara, toprak ilaçlaması
sonucunda yaşama şansı verilmemesi, bitki ömrünün açıktakilerden çok daha uzun,
verimin çok daha yüksek olması, seralarda fazla gübre kullanımının önemli nedenleridir.
Sera topraklarında ortaya çıkan toprakla ilgili sorunları çözmenin en garantili
yolu hiç olmazsa 4-5 yılda bir toprak değiştirmektir. Ancak 1 dekar seranın 20 cm
derinliğindeki kısmının ağırlığı, toprak özgül ağırlığının 1 varsayılması halinde, 200
ton’dur. Bu kadar toprağı öncelikle sera dışına atmak, sonra yenisini bulmak ve taşıtmak
hemen hemen olanaksızdır (Sevgican, 2003).
- 2 -