- 1 - T.C. TRAKYA ÜN VERS TES FEN B L MLER ENST TÜSÜ

kayayünü ve torfun, perlit ve hindistancevizi lifinden çok daha pahalı olduğunu, perlitin
kuşkusuz örtüaltı sebze yetiştiriciliği için uygun olduğunu, hindistan cevizi lifinin
yetiştiriciliğe uygun olmakla beraber, yeni bir ortam olan uretan köpük ile daha fazla
araştırılma yapılması gerektiğini bildirmiştir.
Urrestarazu ve ark. (2004), kaya yününe alternatif olarak denedikleri kaba ve
ince badem kabuğu artıklarında, 19 ve 25 litrelik torbalarda, domates ve kavun
yetiştirmişler, gübreleme, su alımı ve verim parametrelerinde, kaya yünüyle
karşılaştırdıklarında, badem kabuğu atıklarının kullanılmaması için bir neden
görmediklerini söylemişlerdir. Badem kabuğunun topraksız kültürde kullanılabilecek
sürekli ve çevreye zararsız bir ortam olduğunu, kaya yünü veya badem kabuğu
kullanımı kararının öncelikle ekonomik ve teknik etmenlere, ikinci olarak da çevresel
faktörlere bağlı olduğunu vurgulamışlardır.
Allaire ve ark. (2005), kaya yünü yerine kullanılabilecek yeni, ucuz ve uygun
ortamları araştırdıkları çalışmada düşük sınıf torf, kompost edilmiş beyaz ladin kabuğu
ve köknar kabuğu, ağaç kırpıntıları, talaş ve torf- kabuk karışımları plastik torbalarda
domates yetiştiriciliği yaparak karşılaştırmışlardır. Torf- kabuk substratlarındaki verim,
kaya yünündekine benzer bulunmuş, talaş ve ağaç kırpıntısında kısa ve uzun dönem
denemelerde ise uzun dönemde düşük verim alınmıştır. Beyaz ladin ve köknar
kabuklarının, tek başına veya düşük sınıf torf ile karıştırılarak, örtü altı domates
yetiştiriciliği için kullanılabileceğini ve kaya yününe göre daha çevre ile barışık
agregatlar olduğunu bildirmiştir.
Taylor ve Salvadore (2004), domates, biber, patlıcan ve karpuz meyvelerinde
görülen ortak bir fizyolojik bozukluk olan çiçek burnu çürüklüğünün, domateste bütün
dünyada üretim alanlarında üründe %50’ye varan kayıplara neden olduğunu belirtmiştir.
Çiçek burnu çürüklüğünün; yüksek tuzluluk, yüksek magnezyum, amonyum ve
potasyum konsantrasyonu, yetersiz ksilem gelişimi, hızlandırılmış büyüme oranı, uygun
olmayan nem koşulları düşük eriyebilir toprak kalsiyumu, yüksek sıcaklık ve yüksek
veya düşük transpirasyon gibi birçok faktörle ilişkilendirilmiş fakat bu bozukluğun asıl
nedeninin çiçek burnu çürüklüğü olan meyvedeki düşük kalsiyum oranı olduğunun
- 24 -