türkiye'de vergi uyuşmazlıkları ve idari çözüm yolları
türkiye'de vergi uyuşmazlıkları ve idari çözüm yolları
türkiye'de vergi uyuşmazlıkları ve idari çözüm yolları
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.2.3.1.2. Vergi İdaresinin Yapısı<br />
Vergi idaresi denildiğinde akla, ülkenin <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> sisteminin yönetildiği <strong>ve</strong> merkezi<br />
idarenin bu alandaki en üst birimi olan Maliye Bakanlığı gelmektedir.<br />
Türkiye’de <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> idaresi Maliye Bakanlığı bünyesinde örgütlenmekle birlikte,<br />
yerel yönetimlerin de <strong><strong>ve</strong>rgi</strong>ye ilişkin bazı yönetsel görevleri vardır. Yapılan bir<br />
araştırmaya göre, Türkiye’de <strong><strong>ve</strong>rgi</strong>lerin %90’ı Maliye Bakanlığı tarafından<br />
toplanmaktadır 47 .<br />
1.2.3.1.3. Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümlenmesi<br />
Vergi <strong>uyuşmazlıkları</strong>nda <strong>idari</strong> <strong>çözüm</strong>ler yükümlü ile <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> dairesi arasında<br />
uyuşmazlık konusunun çeşitli barışçıl yöntemlerle, anlaşarak ya da <strong>idari</strong> denetim ilkesi<br />
çerçe<strong>ve</strong>sinde ortadan kaldırılmasına ilişkin yöntemlerdir. Uyuşmazlığın bu yöntemlerle<br />
<strong>çözüm</strong>lenmesi, kanunun çekişmesiz bir şekilde <strong>ve</strong> yargı yolunun gerektirdiği uğraşılar<br />
içine girmeden ödenmesi gereken bir <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> <strong>ve</strong>ya cezanın bulunması halinde ise bunun<br />
taraflar bakımından uygun şekilde ödenmesinin sağlanmasıdır 48 .<br />
İdari <strong>çözüm</strong>ler yükümlü ile <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> dairesi arasında uyuşmazlık konusunun çeşitli<br />
yöntemlerle anlaşarak ya da <strong>idari</strong> denetim ilkeleri çerçe<strong>ve</strong>sinde ortadan kaldırılması<br />
anlamındadır 49 .<br />
İdari aşamadaki <strong>çözüm</strong>; özellikle hesap <strong>ve</strong>ya <strong><strong>ve</strong>rgi</strong>lendirme hataları söz konusu<br />
olduğunda bu sorun “düzeltme” yoluyla giderilmektedir. Vergi hataları dışındaki<br />
hallerde ise; mükellefler ödemeleri istenen <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> <strong>ve</strong> cezaların bir bölümünden<br />
kurtulabilmek için bu uyuşmazlığa <strong>idari</strong> aşamada <strong>çözüm</strong> bulmaya çalışmaktadırlar.<br />
Uyuşmazlığın <strong>idari</strong> aşamada <strong>çözüm</strong>ü; idareye alacağını gü<strong>ve</strong>nce altına almak <strong>ve</strong>ya<br />
erken tahsil etmek <strong>ve</strong> çok sayıda sorunu yargı yoluyla takip etmek zahmetinden<br />
kurtarırken, mükelleflerin de başta uzlaşma olmak üzere kullanılan diğer <strong>idari</strong><br />
yöntemler sayesinde ödenmesi gereken <strong><strong>ve</strong>rgi</strong> aslı <strong>ve</strong> cezasını daha az miktarda ödeme<br />
47 Kızılot , Kızılot, a.g.e, s.62.<br />
48 Yeşim Yorulmaz, (2000): Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümlenmesi <strong>ve</strong> Türkiye Sonuçları,<br />
Eskişehir Anadolu Üni<strong>ve</strong>rsitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s.10.<br />
49 http://www.muhasebetr.com<br />
29