buradan - Ä°hracat Bilgi Platformu
buradan - Ä°hracat Bilgi Platformu
buradan - Ä°hracat Bilgi Platformu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Uluslararası Ambargo ve ABD Yaptırımları: İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini<br />
uluslararası denetime açmaması nedeniyle Birleşmiş Milletler (BM)’in 2006 Aralık, 2007 Mart ve<br />
2008 Mart ve 2010 Temmuz tarihlerinde uygulamaya koyduğu yaptırımlar ülke ekonomisi<br />
üzerindeki riskleri artırmıştır. Yaptırımlar çerçevesinde ülkenin, kurumlarının ve bazı bireylerinin<br />
İran dışındaki finansal varlıkları dondurulmuş, nükleer enerji sektöründe kullanılabilecek mal ve<br />
hizmetlerin İran’a satışı yasaklanmıştır. Ayrıca, BM üye ülkelerinde faaliyet gösteren bankalar İran<br />
ile ticarette finansal destek sağlamamaları (akreditif açmamaları) hususunda teşvik edilmektedirler.<br />
ABD ise 1996 yılından beri İran’a yaptırım uygulamakta; ABD şirketlerinin ve yurtdışındaki<br />
kollarının İran ile iş yapmalarını, İran'da bulunan petrol kaynaklarının geliştirilmesini finanse<br />
etmeye yönelik sözleşmeler imzalamalarını ve ABD vatandaşlarının İran'da yatırım ve ticarî<br />
faaliyette bulunmalarını yasaklamaktadır. Bu yaptırımların kalkacağı beklentisini sona erdiren<br />
gelişme, 11 Eylül 2001 tarihinde ABD’nin New York ve Washington kentlerine düzenlenen<br />
saldırılar sonrasında Başkan G.W. Bush’un 2002 yılı Şubat ayında aralarında İran’ın da bulunduğu<br />
bazı ülkeleri “şer ekseni” (axis of evil) olarak nitelendirmesidir.<br />
26 Temmuz 2010 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından alınan kararla İran’a<br />
ABD ve BM tarafından uygulanan yaptırımlar önem arz etmekte olup, bu meyanda özellikle<br />
ödemelerin bankacılık kanalıyla yapılmasında ki sorunlar firmalarımızı zor durumda bırakmaktadır.<br />
Türkiye’den sadece bir bankanın İran ile olan ticari faaliyetlerimize aracılık hizmetleri verdiği<br />
bilinmektedir. Bu bankanın İran ile dış ticarette verdiği hizmetin gerek firmalar gerekse söz konusu<br />
banka açısından etkinleştirilmesi için görüşmeler sürdürülmektedir. Bu bankanın İran’da sınırlı<br />
sayıda banka ile mali ilişkisi bulunmaktadır. Bankacılık çerçevesinde İran’la ticaret yapmak isteyen<br />
firmaların İran’la ticarette bankacılık hizmeti veren söz konusu banka ile temasa geçerek hangi<br />
ürünlerin ihracatında hizmet verdikleri, gerekli işlemler ve bankacılık maliyetleri konusunda<br />
önceden bilgi almalarında yarar görülmektedir.<br />
Ülke şu anda uygulanan uluslararası yaptırımlar nedeniyle döviz tahsisinde sıkıntılarla karşılaşmış<br />
durumdadır. Döviz tahsisi açısından, ilaç ve gıda dışındaki ürünler öncelikli olarak<br />
değerlendirilmemektedir. Akreditifin açılmış olması doğrudan döviz tahsisinin sağlanacağı<br />
anlamına gelmemektedir. Ticaret Bakanlığı’nca ithalatına izin verilmesine ve akredifin açılmış<br />
olmasına rağmen Merkez Bankası nezdindeki mübadele merkezince gerekli döviz tahsisi<br />
sağlanamayan ithal partileri mevcut olup, bu durumda ihracatçı mal bedelini tahsil edememe veya<br />
çok uzun sürede tahsil etme riskiyle karşılaşmaktadır. Bu hususun ihracatçılarca dikkate alınması<br />
gerekmektedir.<br />
© T.C. Ekonomi Bakanlığı, 2013 41