AIDS'te merkezi sinir sistemi tutulumunun gÃ¶rÃ¼ntÃ¼leme bulgularÄ±

More documents

Recommendations

Info

a Şekil 10, a, b. Ateş ve bilinç kaybı bulunan 42 yaşında erkek hasta. Aksiyal FLAIR MR görüntüsünde (a) tüberküloz enfeksiyonunun eksudayı düşündüren sinyal yoğunluğu artışı ile kendini gösteren bazal menenjiti görülmektedir. Kontrastlı aksiyal T1 ağırlıklı MR görüntüsünde (b) bazal sisternlerde nodüler meningeal kontrastlanma görülmektedir; ayrıca lateral ventriküllerin temporal boynuzlarının dilatasyonu ile kendini belli eden hidrosefali fark edilmektedir. a c 198 • Eylül 2010 • Diagnostic and Interventional Radiology b Şekil 11. a–d. Ateş ve bilinç kaybı bulunan 42 yaşında erkek hasta. Aksiyal T2 ağırlıklı MR görüntüsünde (a) sağ pariyetal lobda tüberkülom görülmektedir. Kontrastlı aksiyal T1 ağırlıklı MR görüntüsünde tüberkülomun hipointens merkezinin periferik olarak kontrastlanan hiperintens bir kapsülünün bulunduğu görülmektedir (b). Difüzyon ağırlıklı MR görüntüsü (c) ve görünür difüzyon katsayısı haritasında (d) korpus kollozumda sınırlı difüzyon gösteren akut enfarkt görülmektedir. b d olan pus oluşumlu merkezi likefaksiyona sahiptir. Belirgin ödem ve kitle etkisi apse lehinedir. Halka şeklinde kontrastlanan bu lezyonlar, özellikle bazal menenjit, hidrosefali ve bazal gangliyon enfarktları gibi eşlik eden bulgular yoksa, başka nedenlerle gelişen apselerden ayırt edilemeyebilir (3, 21). Arterler jelatinöz bazal eksudalar içerisinde seyrettiğinden gelişen spazm ve tromboza bağlı enfarktlar MSS tüberkülozunun bir diğer sık görülen komplikasyonudur. En çok bazal gangliyon bölgelerinde görülürler (1, 3). Bizim AIDS hastalarımızın hiçbirinde tüberküloz bulunmadığından tüberküloz enfeksiyonunun görüntüleme bulguları AIDS olmayan bir hastadan elde edilmiştir; görüntüleme bulgularının AIDS olmayan popülasyonla aynı olduğu akılda tutulmalıdır. Sifiliz HIV ile enfekte hastalarda klinik nörosifiliz sürecine ilerleme eğilimi daha fazla ve nörolojik belirtiler ortaya çıkana kadarki latent dönem daha kısa olduğundan HIV enfeksiyonunun sifilizin seyrini değiştirdiği düşünülmektedir (22). Tipik görüntüleme bulguları bazal gangliyonlar ve beyin sapının perforatör damar bölgesi veya orta serebral arterin büyük damar bölgesinde iskemik enfarktlardır. Sifilitik serebral gomlar nadirdir. Tomografide korteksle izodens görülen ve iyotlu kontrast madde verildikten sonra yoğun olarak kontrastlanan izole, periferik yerleşimli nodüller şeklinde görülürler (1). MR incelemesinde T1 ağırlıklı görüntülerde gri cevherle izointens, T2 ağırlıklı görüntülerde homojen kontrastlanan, nadiren hiperintens şekildedirler. Kraniyal tutulum, özellikle optik ve vestibülo-kohlear sinir tutulumu bildirilmiştir (1, 23). Lenfoma AIDS sıklığındaki artışa paralel olarak AIDS hastalarında primer MSS lenfoması (PCL) prevalansı %6 düzeyine yükselmiştir (3). Klasik primer MSS lenfomasından farklı olarak, AIDS ile bağlantılı lenfoma kortikal olabilir, gri ve beyaz cevheri tutma eğilimindedir, leptomeningeal kalınlaşma ile birliktedir ve vasküliti tetikleyebilir (1). PCL öncelikle bazal gangliyonlar, korpus kollozum, periventriküler beyaz cevher, frontal loblar ve talamusu tutar; nadiren subepandimal bölgelerle sınırlı, hatta tamamen intraventriküler Şenocak ve ark.
a c olabilir (1, 3). T2 ağırlıklı MR görüntülerinde tipik olarak genellikle orta dereceli periferik ödemle birlikte gri cevherle izointenstir. Merkezi alanlardaki izo-/hipointensite damarlardaki koagülasyon nekrozu ve trombozun sonucu oluşan nekroza bağlıdır. Lezyon heterojen veya halka benzeri, düzensiz, nodül tipi kontrastlanma gösterir (3). Lezyonun kenarlarında Virchow- Robin perivasküler boşlukları boyunca izlenen lineer kontrastlanma PCL için oldukça özgündür (Şek. 12) (24). Daha büyük (çapı 3.5 cm.den büyük), belirgin kontrastlanan, derin beyaz cevherde orta hatta yakın yerleşen veya hızlı gelişim gösteren, orta derecede ödem ve kitle etkisi gösteren periventriküler bir lezyon büyük ölçüde PCL lehinedir (3). Ayırıcı tanıda en başta toksoplazmoz yer alır ve daha önce de belirtildiği gibi genellikle biyopsi endikasyonu b d Şekil 12. a–d. Sol tarafta kuvvetsizlik bulunan 54 yaşında erkek hasta. Aksiyal T2 ağırlıklı MR görüntüsünde hipointens nodüler lezyonlarla beraber frontal ve pariyetal yaygın ödematöz alan görülmektedir (a). Kontrastlı aksiyal T1 ağırlıklı MR görüntüsünde lezyonlar nodüler kontrastlanma ve beraberinde periventriküler boşluklar boyunca izlenen lineer kenar kontrastlanması göstermektedir (b). Bu bulgular büyük ölçüde merkezi sinir sistemi lenfomasını düşündürmektedir. Arkadaki daha büyük lezyon difüzyon ağırlıklı MR görüntüsünde (c) ve görünür difüzyon katsayısı haritasında (d) difüzyon sınırlılığı göstermektedir. vardır. Girişimsel işlemler ya da cerrahi öncesi SPECT, FDG-PET ve/veya MRS tanıya yardımcı olabilir. Sonuç BT ve MR görüntülemesinin her ikisi de AIDS hastalarında serebral lezyonların saptanması, başlangıç tanısının konması ve tedavinin değerlendirilmesinde başarılı yöntemlerdir. MR görüntülemesinin duyarlılığı daha fazladır. HIV ile enfekte hastaların görüntüleme bulguları birbiriyle örtüşebilir ve ayırıcı tanı zor olabilir; ancak lezyonların belirli görüntüleme bulguları ve yerleri tanıyı koydurabilir. Proton MRS, perfüzyon ağırlıklı MR görüntülemesi, BT ya da MR anjiyografi gibi tamamlayıcı görüntüleme çalışmaları belli patolojik anormallikleri ortaya çıkararak tanının aydınlatılmasını sağlayabilir. Kaynaklar 1. Offiah CE, Turnbull IW. The imaging appearances of intracranial CNS infections in adult HIV and AIDS patients. Clin Radiol 2006; 61:393–401. 2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Trends in HIV/AIDS diagnoses among men who have sex with men--33 States, 2001-2006. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2008; 57:681–686. 3. Thurnher MM, Thurnher SA, Schindler E. CNS involvement in AIDS: spectrum of CT and MR findings. Eur Radiol 1997; 7:1091– 1097. 4. Kauffman WM, Sivit CJ, Fitz CR, Rakusan TA, Herzog K, Chandra RS. CT and MR evaluation of intracranial involvement in pediatric HIV infection: a clinical-imaging correlation. AJNR Am J Neuroradiol 1992; 13:949–957. 5. Shah SS, Zimmerman RA, Rorke LB, Vezina LG. Cerebrovascular complications of HIV in children. AJNR Am J Neuroradiol 1996; 17:1913–1917. 6. Patsalides AD, Wood LV, Atac GK, Sandifer E, Butman JA, Patronas NJ. Cerebrovascular disease in HIV-infected pediatric patients: neuroimaging findings. AJR Am J Roentgenol 2002; 179:999–1003. 7. Gillams AR, Allen E, Hrieb K, Venna N, Craven D, Carter AP. Cerebral infarction in patients with AIDS. AJNR Am J Neuroradiol 1997; 18:1581–1585. 8. Joshi VV, Pawel B, Connor E, et al. Arteriopathy in children with acquired immune deficiency syndrome. Pediatr Pathol 1987; 7:261–275. 9. O’Charoen P, Hesselink JR, Healy JF. Cerebral aneurysmal arteriopathy in an adult patient with acquired immunodeficiency syndrome. AJNR Am J Neuroradiol 2007; 28:938–939. 10. Takeuchi M, Nobukuni K, Takata H, et al. Rapidly progressed acquired immunodeficiency syndrome dementia complex as an initial manifestation. Intern Med 2005; 44:757–760. 11. Dousset V, Armand JP, Lacoste D, et al. Magnetization transfer study of HIV encephalitis and progressive multifocal leukoencephalopathy. Groupe d’Epidémiologie Clinique du SIDA en Aquitaine. AJNR Am J Neuroradiol 1997; 18:895–901. 12. Wu Y, Storey P, Cohen BA, Epstein LG, Edelman RR, Ragin AB. Diffusion alterations in corpus callosum of patients with HIV. AJNR Am J Neuroradiol 2006; 27:656– 660. 13. Balakrishnan J, Becker PS, Kumar AJ, Zinreich SJ, McArthur JC, Bryan RN. Acquired immunodeficiency syndrome: correlation of radiologic and pathologic findings in the brain. Radiographics 1990; 10:201–215. 14. Roullet E. Opportunistic infections of the central nervous system during HIV-1 infection (emphasis on cytomegalovirus disease). J Neurol 1999; 246:237–243. 15. Kurne A, Ozkaya G, Karli Oğuz K, et al. [The colorful clinical spectrum of cerebral toxoplasmosis in five HIV positive cases: what comes out of Pandora’s box?]. Mikrobiyol Bul 2006; 40:85–92. Cilt 16 • Sayı 3 AIDS’te merkezi sinir sistemi tutulumunun görüntüleme bulguları • 199
Page 1 and 2: Diagn Interv Radiol 2010; 16:193-20
Page 3 and 4: a b Şekil 4. Zaman oryantasyonu bo
Page 5: a b Şekil 8. Nöbet ve başağrıs

AIDS'te merkezi sinir sistemi tutulumunun gÃ¶rÃ¼ntÃ¼leme bulgularÄ±

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?