TÜBİTAK – BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ ( FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ ...

Türkiye, dünya yas ve kuru kayısı üretiminde birinci sırada yer almaktadır. Ülkemiz,
gerek kayısı çeşitlerinin kalitesi, gerekse sahip olduğu ekolojik üstünlükler nedeniyle rakip
ülkelere kıyasla doğal bir rekabet avantajına sahiptir.( K.Tuncay, 2005 )
1.1. Kuramsal Temeller
1.1.1. Kayısının sistematiği
Kayısının sistematiği aşağıda verilmiştir.
Familia : Rosaceae (Gülgiller)
Genus : Armeniaca
Sp : Armeniaca vulgaris Lam. ( Malatya Valiliği, 1988 )
1.1.2. Kayısı meyvesinin özellikleri
Kayısı meyvesi; açık sarıdan turuncu rengine kadar geniş bir renk varyasyonu (açık
sari, sari, turuncu, koyu turuncu, kırmızı beyaz ve yeşil) göstermektedir. Meyve oval,
yuvarlak, eliptik, kalp veya oblong (sobü) şekilli olup, meyveleri Drupa (Eriksi meyve)
tipindedir. 20-80 gr ağırlığında suda çözünebilir kuru madde miktarı % 10-28 oranında, pH 3-
5, asitlik % 0.20-1.5 arasında değişmektedir. Ülkemizde meyve hasadı Mayıs ayının son
haftasından itibaren (Akdeniz bölgesi Mut-Anamur) başlayıp Ağustos ayının sonuna (Doğu
Anadolu Bölgesinin dağlık kesimleri, Van, Bitlis ve Kars) kadar devam etmektedir. Malatya
ve Elâzığ gibi illerin dışında yetiştirilen kayısı çeşitleri, daha çok yas tüketime yöneliktir.
Turfanda kayısı yetiştiriciliğinde Akdeniz Bölgesi önemli bir yer sahiptir. Erkenci ve sofralık
kayısı yetiştiriciliğinde Mut ilçesi önemli bir yer tutmaktadır ( N.Kaska ve ark.,1982- 1989 ).
1.1.3. Kayısı meyvesinin gelişimi
Meyvelerde yasam üç devrede incelenir. Bu evreler gelişme, olgunlaşma ve
yaşlanmadır. Meyvedeki gelişme evresi temel anlamda fiziksel gelişmeyi içermektedir. Genç
meyve, gelişmesinin ilk dönemlerinde ana bitkiden aldığı besin maddelerini kullanır. Daha
sonra kendi enerji gereksinimini karşılayacak ölçüde fotosentez yapar. Ancak gelişmesi için,
4