medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TBB Dergisi 2012 (100) Cengiz Topel ÇELİKOĞLU 295<br />
mü<strong>ve</strong>kkili temsil <strong>ve</strong> savunma görevi çerçe<strong>ve</strong>sinde talep ettiği belgeleri<br />
onun incelemesine sunma <strong>ve</strong> istediklerinden örnek <strong>ve</strong>rme yükümlülüğü<br />
getirilmiştir.<br />
Av.K m.2/III hükmüne göre, avukat, dava <strong>ve</strong>ya duruşma öncesinde,<br />
Kanunda sayılan kamu kurumu <strong>ve</strong> özel kuruluşlardan ilgili <strong>bilgi</strong><br />
<strong>ve</strong> belgeleri bizzat toplayabilir. Kanunda, avukatın <strong>bilgi</strong> <strong>ve</strong> belge talebi<br />
için mü<strong>ve</strong>kkilin yükümlüler nezdinde maddi hukuktan kaynaklanan<br />
bir hakkının varlığı da aranmamıştır. Buna göre, burada muhatap kurum<br />
<strong>ve</strong> kuruluşlar için kamu <strong>hukuku</strong> nitelikli <strong>usul</strong>i bir yükümlülük<br />
öngörülmüştür 55 .<br />
Bu düzenleme, avukata Kanunda sayılan kurum <strong>ve</strong> kuruluşların<br />
elinde bulunan belgeleri inceleme <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya örnek alma imkanı sağlıyor.<br />
Av.K m.2/III prosedürü çerçe<strong>ve</strong>sinde incelenilip örnek alınabilecek<br />
belgeler, avukatın hukuk sistemindeki asli rolünü yerine getirmesi<br />
<strong>ve</strong> kişi <strong>ve</strong>ya kurumların özgürlük alanına müdahelenin kabulü bakımından,<br />
ancak mü<strong>ve</strong>kkilce avukata tevdii olunan somut bir uyuşmazlık<br />
<strong>ve</strong>ya meseleyle ilgili olan belgelerdir 56 .<br />
Av.K m.2/III hükmünde düzenlenen <strong>bilgi</strong>-belge toplama yöntemine<br />
münhasıran avukatlar tarafından başvurulması esası kabul<br />
edilmiştir. Güncel <strong>medeni</strong> <strong>usul</strong>de, hukuki korumanın etkinliği için<br />
kendi seçtikleri bir avukatla temsil kişiler için temel bir hak olarak kabul<br />
edilmiştir(ALI/UNIDROIT, P.4). Bazı hukuk sistemlerinde, <strong>usul</strong>i<br />
işlemler bakımından avukatla temsil zorunluluğu esası da benimsenmiştir.<br />
Avukat <strong>medeni</strong> yargılamada tarafın <strong>usul</strong>i külfet <strong>ve</strong> yükümlülüklerini<br />
yerine getirmesine yardım etmekte <strong>ve</strong> tarafın <strong>usul</strong>i hak <strong>ve</strong><br />
yetkilerini ona muzafen kullanmaktadır(ALI/UNIDROIT, P.11.5) 57 .<br />
Bu çerçe<strong>ve</strong>de, <strong>hukuku</strong>muzda Kanunda sayılan kurum <strong>ve</strong>ya kuruluşlardan<br />
dava <strong>ve</strong>ya duruşma öncesinde uyuşmazlıkla ilgili <strong>bilgi</strong> <strong>ve</strong><br />
55<br />
56<br />
57<br />
Bkz.Danıştay 1.D.10.04.2002/26-52 ; A.C.BUDAK, “Avukatlık Kanunu’nun<br />
2.Maddesine Göre Avukatın Bilgi <strong>ve</strong> Belge İsteme Yetkisi”, YÜHFD,Y.2004, C.1,<br />
S.1, ss.363-373, s.365 ; ÇELİKOĞLU, s.351.<br />
ÇELİKOĞLU, s. 374,375. Avukatın, en azından, özel kuruluşlar nezdindeki <strong>bilgi</strong>belgelere<br />
yönelik olarak danışmanlık <strong>ve</strong> iş takibine ilişkin görevi bakımından<br />
Av.K m.2/III prosedürüne başvurması mümkün değildir.<br />
R.VERKİJK, “Beyond Winning: Case Management and the Role of Lawyers in the<br />
Principles”, Social Science Research Network, ID:1265209, ss.24/24, s.4/24 ;<br />
ÇELİKOĞLU, s.86.
Change language