medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
302<br />
Medeni Usul Hukuku Açısından Türk Hukukunda Avukatın Bilgi <strong>ve</strong> Delil Toplama Yetkisi<br />
niteliğine sahip olmakla, mahkemedışı belge inceleme <strong>ve</strong> belge ibraz<br />
mecburiyeti hükümlerine kıyasen (HMK, m.218/1, 218-221), uyuşmazlığın<br />
konusu <strong>ve</strong> taraflarının yanısıra istekle birlikte istenen <strong>bilgi</strong>belgenin<br />
ayırt edici özeklikleri itibarıyla genel bir tarifini içeren bir<br />
yazılı bildirimle <strong>ve</strong> örnek alma işlemi bakımından avukatın mü<strong>ve</strong>kkilinden<br />
sadır <strong>ve</strong>kaletname de ekli olarak mesai saatleri içinde ibraz<br />
talebinde bulunulması gerekir (HMK, m.148, 220/1, 221/1) 72 . Ortada<br />
henüz derdest bir yargılama da yokken, özellikle 3.kişiler bakımından<br />
daha belirgin olarak, muhatapları işbirliği <strong>ve</strong> adaletin teminine katkıda<br />
bulunma ödeviyle telif edilemeyecek bir külfete sokmamak gerekir.<br />
Buyüzden, <strong>bilgi</strong> kaynağının incelenmesi <strong>ve</strong> örnek alma işleminin<br />
muhatabın yönetim merkezinde, onun olağan faaliyet sürecini aksatmayacak<br />
bir süre <strong>ve</strong> şekilde, tutanak tanzimi suretiyle <strong>ve</strong> çoğaltma<br />
masrafı istekte bulunana ait olarak icrası <strong>usul</strong>i işlemlere de şamil olan<br />
iyiniyet kurallarına (TMK, m.2 ; HMK, m.29/1) uygun olur 73 .<br />
Belirtmek gerekir ki, avukat Kanunda tanımlanan mesleki yetkisini<br />
<strong>ve</strong> yükümlüden topladığı <strong>bilgi</strong> <strong>ve</strong>ya belgeyi amaç dışı kullanamaz.<br />
Avukatın bu araca kendisine <strong>ve</strong>ya mü<strong>ve</strong>kkiline hukukdışı bir avantaj<br />
sağlamak üzere başvurması, yine sözkonusu araçla toplanan <strong>bilgi</strong><br />
<strong>ve</strong> belgelerin, yükümlünün izni dışında, uyuşmazlığın çözümü için<br />
başvurulabilecek süreçlerden başka bir yerde kullanılması, amaçdışı<br />
sayılır. Bu da Av.K m.34 hükmünde öngörülen mesleki doğruluk <strong>ve</strong><br />
özen yükümlülüğünün ihlalini teşkil eder <strong>ve</strong> avukatın disiplin sorumluluğunu<br />
doğurur. Yükümlünün <strong>bilgi</strong>-belgesinin kişisel <strong>ve</strong>ya ticari<br />
menfaat elde etmek ya da hukukdışı amaçlarla kullanılması halinde<br />
hukuki sorumluluk da doğacaktır. Bu açıdan, yükümlünün zarar görmesi<br />
<strong>ve</strong>ya bir kamu zararı doğması halinde, kusurlu avukatın cezai<br />
sorumluluğu da sözkonusu olur(TCK, m.257).<br />
Buraya kadar yapılan açıklamalar çerçe<strong>ve</strong>sinde, <strong>hukuku</strong>muzda,<br />
en azından <strong>medeni</strong> yargılama bakımından, avukatın belgesel <strong>delil</strong> toplama<br />
yetkisine sahip olduğunun kabulü mümkündür.<br />
Etkin bir hukuki korumaya daha fazla katkı sağlanması bakımından,<br />
avukatın belgesel <strong>delil</strong> toplama yetkisine ilişkin düzenlemede<br />
bazı değişikliklere ihtiyaç vardır. Bu açıdan, öncelikle, Av.K m.2/III<br />
72<br />
73<br />
Bkz. BUDAK, s.369; ÇELİKOĞLU, s.411,413.<br />
Ayrıntılı <strong>bilgi</strong> için bkz. ÇELİKOĞLU, s.405-414.
Change language