medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
medeni usul hukuku açısından türk hukukunda avukatın bilgi ve delil
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
310<br />
Medeni Usul Hukuku Açısından Türk Hukukunda Avukatın Bilgi <strong>ve</strong> Delil Toplama Yetkisi<br />
Taslak metnin yasalaşması halinde, <strong>delil</strong> ikamesinde şahit olarak<br />
dinlenmesini teklif ettiği kişilerden uyuşmazlıklı vakıalar hakkındaki<br />
<strong>bilgi</strong>lerini öğrenmek üzere, avukat <strong>usul</strong>i işlemlerde doğruluk kuralına<br />
(HMK, m.29/1; Av.K, m.34) uygun şekilde onlarla dava <strong>ve</strong>ya duruşma<br />
öncesinde görüşebilecek; hakimin <strong>delil</strong> listesini onaylaması üzerine,<br />
avukatın onların beyanını tespit ettirmesi ya da hakimin iznine göre<br />
bizzat temin etmesi mümkün olabilecektir.<br />
Altta yatan saik <strong>delil</strong> tespit kurumundakinden farklı olmakla, burada,<br />
dava ikamesinden sonra avukatın mahkemedışı yazılı şahit beyanı<br />
teminine HMK m.401/4 hükmü de engel teşkil etmez; kaldı ki,<br />
esasen, süreç hakimin <strong>bilgi</strong> <strong>ve</strong> izni dahilinde cereyan etmektedir.<br />
Mahkemenin avukatın <strong>delil</strong> listesini onayı sırasında listede adı geçen<br />
şahitten avukatın <strong>delil</strong> toplamasına izin <strong>ve</strong>rilmesi halinde, buna<br />
ilişkin bir mahkeme teyid notunu havi şahit beyan da<strong>ve</strong>tiyesinin<br />
(HMK, m.244) avukat marifetiyle HMK m.241/2,3 hükmüne kıyasen<br />
şahide gönderilmesi mümkündür. Bu şekilde, mahkeme teyidli beyana<br />
da<strong>ve</strong>te göre, avukat şahitten onun yazılı beyanını bizzat <strong>ve</strong>ya mahkemece<br />
belirlenen diğer bir surette tespiten temin edebilir.Yine de, bu,<br />
genellikle, muhtemel şahidin rızasıyla mümkün olabilecektir 90 . Da<strong>ve</strong>te<br />
icabet uyumsuzluğunun sonuçları bakımından -ila<strong>ve</strong> m.35/B hüküm<br />
önerisi avukata tebligat yapma yetkisi içermemekle- muhtemel şahidin<br />
rızasıyla beyan <strong>ve</strong>rmemesi halinde, şahide tebligatın mahkemece<br />
yapılması gerekir (HMK, m.245).<br />
Diğer taraftan, avukatın muhtemel şahidin beyanını bizzat kendisinin<br />
alması, şahidin tarafın <strong>ve</strong>ya avukatın etkisi altında kalması riski<br />
nedeniyle, beyanın doğruluğunu <strong>ve</strong> kendiliğindenliğini garanti etmez;<br />
ayrıca, beyanın yeminsiz olması da onun sıhhati etkileyip işlevini sınırlayabilir<br />
91 .<br />
90<br />
91<br />
Bu şekilde İngiliz Hukukunda bkz. J. O’HARE / K.BROWNE, Civil Litigation,<br />
14th Edition, Sweet&Maxwell, London 2009,s.243, 515; ALI/UNIDROIT “İlke <strong>ve</strong><br />
Kurallar”, P.16.3 <strong>ve</strong> R.21.3.Bununla birlikte, burada hakimden izin alınarak avukatın<br />
muhtemel şahidi yazılı beyana da<strong>ve</strong>t etmesi şeklinde bir ara çözüm benimsenebilir<br />
görünmektedir.<br />
Yazılı beyanın yeminle teyidi inanılırlık <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilirlik tesis etmektedir; bkz. Y.<br />
KARAYALÇIN, “Affidavit <strong>ve</strong> Türk Hukuku”, Batıder, Y.1986, C.XIII, S.3-4, ss.47-<br />
56, s.54. Hukukumuzda yemin <strong>ve</strong>rdirme yetkisi kural olarak hakim savcı <strong>ve</strong> sınırlı<br />
olarak noterler ile müfettişlere tanınmıştır(HMK, m.258/3 ; CMK, m.54/2;<br />
NK.75 ;Adalet Bakanlığı Teftiş kurulu Tüzüğü, m.35 [RG, 10.03.1988/2992]);
Change language