eylül-ekim - Örme Sanayicileri Derneği
eylül-ekim - Örme Sanayicileri Derneği
eylül-ekim - Örme Sanayicileri Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÖRME DÜNYASI I MAKALE Eylül - Ekim 2010<br />
SUSUZ CO BOYAMADA SON<br />
2<br />
TİCARİ GELİŞMELER<br />
Tercüme ve Düzenleme: Osman Başar<br />
Kaynak: International Dyer dergisi Ağustos,2010 sayısından tercüme edilmiştir.<br />
Hollanda Firması “DUTCH<br />
COMPANY DyeCoo Textile<br />
Systems BV” bu sektörde<br />
devrim sayılacak araştırmaları<br />
konusundaki sırlarını açıkladı.<br />
Hollanda Firması DyeCoo Textile<br />
Systems BV, süper kritik CO2<br />
boyama konusunda, su kullanımının<br />
yerine geçebilecek ilk ticari boyutdaki<br />
makinası (scCO2) hakkında açıklama<br />
yapmıştır.<br />
Bu makine 11 yıldır geliştirme<br />
aşamasında olup, başlangıç<br />
aşamasında Dye Coo’nun<br />
kardeş firması “FeyeCon<br />
Development&Implementation”<br />
firması tarafından başka endüstriyel<br />
uygulamalar için tasarlanmıştır.<br />
Bu endüstriyel faaliyetler; kozmetik<br />
sektöründe üretim süreçinde kimyasal<br />
madde (koku v.s gibi) özünün<br />
çıkarılmasıdır.<br />
Teknik ve mühendislik uzmanlıkları<br />
konusunda Stork Prints firması ve<br />
“Delft” Üniversitesin’ den destek<br />
alınmıştır. Dispers boyalardaki<br />
uygulamalar için ise özellikle Triade<br />
Firması özel bir boya geliştirmiştir<br />
ve kontrol sistemleri için ise Setek<br />
firmasından destek alınmıştır.<br />
Halihazırda, geliştirilen proses temiz<br />
polyester kumaş boyama ile sınırlı<br />
kalmıştır, fakat DyeCoo temiz olmayan<br />
polyester kumaşlar üzerinde de<br />
çalışmalarına devam etmektedir ve<br />
kendi beklentilerine göre; Selülozik<br />
kumaşlar(Pamuklu) içinde 3 yıldan<br />
daha kısa bir sürede reaktif boyalar<br />
ile bu sistemde boyamanın mümkün<br />
olabileceğidir.<br />
İlk üretim yapan sistem(Makine) bu<br />
yıl içinde Tailand’da Tong Siang Co.<br />
Ltd. Firmasında (Yeh Grubu şirketidir.)<br />
çalışmaya başlayacaktır ve bu yeni<br />
çalışma sistemini “DryDye”-“Kuru<br />
Boyama” olarak tanımlamıştır. Bu<br />
yeni sistem ile 100-125 kg ağırlığında<br />
parti sisteminde, 60-80 inch enindeki<br />
kumaş boyama yapılabilecektir.<br />
DyeCoo, 2007 yılında kurulmuş<br />
bir firmadır ve daha büyük çaplı bir<br />
boyama kapasitesi, (200kg.) için plan<br />
yapmaktadır.<br />
Kurallar Ve Prensipler;<br />
Süperkritik akışkanlar yüksek<br />
basınçda sıkıştırılmış gazlar olup<br />
bunlar sıvı veya gaz şeklinde olabilir.<br />
Bu durum tekstillerin prosesinde büyük<br />
avantaj yaratır.<br />
Süperkritik CO2, aynı zamanda hem<br />
çözücü, hemde çözülen vazifesi<br />
görebilir. Süperkritik akışkanlar, daha<br />
yüksek düfüzyon katsayısı ve diğer<br />
sıvılara göre daha düşük viskoziteye<br />
sahiptir. Aynı zamanda, yüzey<br />
tansiyonu düşük olduğu durumlarda<br />
işlem görecek malın bünyesine daha<br />
iyi nüfusiyet sağlanmasına müsaade<br />
ederler.<br />
Suyun scCO2 ile ikame edilmesi,<br />
çevresel bakımdan boyama<br />
endüstrisinde birçok avantajlar elde<br />
edilmesine yol açar.<br />
Su kaynaklarının kullanımı dünyanın<br />
birçok bölgesinde çok büyük bir<br />
problemdir ve atık su ve bu atık<br />
suyun geri kazanımı hem ekonomik<br />
bakımdan hem de çevresel yönden<br />
büyük bir sıkıntı yaratmaktadır. Yeni<br />
sistem boyama süresini kısaltacak<br />
ve genelde CO2 emisyonunun<br />
azaltılmasına imkan sağlayacaktır.<br />
Birçok diğer araştırma projesi ile<br />
scCO2 boyama imkanları üzerinde<br />
araştırmalar yapılmış fakat hiçbirisi bu<br />
kadar bir ilerleme göstermemiş ve<br />
ticari olarak bir realiteye ulaşmamıştır.<br />
DyeCoo firması’na göre CO2<br />
boyama sistemi için yatırım maliyeti,<br />
ıslak boyama yöntemine göre önceki<br />
dönemlerde, oldukça yüksekti. Fakat,<br />
maliyet bazlı mühendislik çalışmaları<br />
ve kendi makinelerini geliştirme<br />
çalışmaları ve makinenin bazı<br />
parçalarının dünya pazarından tedarik<br />
edilmesi neticesinde; Makine ve tüm<br />
prosesin sistem olarak kurulabilme<br />
maliyeti makul bir seviyeye<br />
gerilemiştir.<br />
Tüm bu gelişmelere rağmen;<br />
“DyeCoo” firması yetkililerine göre,<br />
yatırım maliyeti halen yüksektir, fakat<br />
düşük işletme maliyeti ve hızlanmış<br />
boyama süresi, bu yeni prosesin<br />
Pazar tarafından kabul edilebilmesini<br />
kolaylaştıracaktır.<br />
Yeni Boyama Prosesi<br />
Silindirik boyama kabini içerisine;<br />
Rulo olarak sarılmış kumaş, hareket<br />
edebilen mekanizma vasıtası ile<br />
sokulur. DyeCoo firması yetkilileri<br />
ifadesine göre; karbon dioksit(CO2)<br />
310 C’nin üzerinde ısıtıldığında ve<br />
74 bar basınç ve üzeri bir değerde<br />
sıkıştırıldığı takdirde; süperkritik<br />
yöntemin esası olan, genleşen sıvı<br />
veya aşırı düzeyde sıkışmış gaz<br />
durumuna dönüşüm sağlanmış<br />
olmaktadır.<br />
Süperkritik sıvının bir özelliği de,<br />
yüksek( sıvı gibi) yoğunluğa sahip<br />
68
Change language