4 - Memorial Hastanesi

ÇOCUK SAĞLIĞI
ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN
GÖZ HASTALIKLARINA DİKKAT!
Op. Dr. Belgin Ekmekçiler – Memorial Diyarbakır Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü
Görme duyusu gelişimi, insanlarda doğumla başlayıp, 8-10 yaş civarına kadar çok hızlı bir şekilde
tamamlanır. Bu süreçte ortaya çıkan ve görme duyusunun gelişimini etkileyen herhangi bir sorun,bir
daha geri dönüşü olmayan görme problemlerine sebep olmaktadır. Kırma kusurları, şaşılık, konjenital
katarakt, glokom, göz travmaları ve göz tümörleri gibi birçok hastalık çocuklarda kalıcı görme
kayıplarına sebep olabilir.
En sık görülen göz hastalığı kırma kusurlarıdır
Miyopi, hipermetropi ve astigmatizma olmak üzere, üç çeşit kırma
kusuru vardır.
• Miyopi: Bebeklerde nadiren görülen, genelde okul çağında
başlayıp, 20’li yaşlara kadar artış gösteren bir görme kusurudur.
• Hipermetropi: Doğumla birlikte başlamakta ve yaşın ilerlemesiyle
paralel olarak, azalan bir seyir izlemektedir.
• Astigmatizma: Doğum sırasında görülmektedir ve hayat boyu
şikayetlerde artma ya da azalma olmamaktadır.
Bu üç kırma kusurunda da genetik geçiş söz konusudur. Eğer annebaba
gözlük kullanıyorsa, çocuklarının da gözlerinde bozukluk olma
ihtimali yüksektir. Bu tür göz bozuklukları; çocuklarda uzaklara
bakarken gözlerini sıkma, bir şey okurken çok yaklaştırma, sınıfta
tahtayı görememe, akşamları zor görme ve sık sık takılıp düşme gibi
birçok belirtiyle kendini gösterebilir.
Şaşılık nörolojik sebeplere bağlı gelişebilir
Sık olarak görülen ikinci görme kusuru şaşılıktır. Şaşılık, nörolojik
sebeplere ve hipermetropiye bağlı olarak gelişmektedir.
Hipermetropiye bağlı olan şaşılıklar, çoğunlukla gözlük kullanımı
ve erken tedavi ile ameliyat gerekmeksizin düzeltilirken, nörolojik
sebeplere bağlı olarak ortaya çıkmış olanlar, genelde ameliyatla
giderilmektedir. Şaşılık erken fark edilip düzenli takip edilmesi
gereken bir göz hastalığıdır. Geç kalındığında, gözde tembelliğe
sebep olmakta, ömür boyu düzeltilemeyen görme kusurlarına ve
kalıcı şaşılığın oluşmasına yol açmaktadır. Özellikle, altı aylık olduktan
sonra bir bebekte gözde kayma görülüyorsa, acil olarak doktora
başvurulması gerekir. Çocuğun yüksek ateş sonrası havale geçirmesi,
nörolojik şaşılıkların en önemli sebebidir. Bu nedenle, çocuklarda ateş
yükselmesine çok dikkat etmek gerekir.
Nadir görülen ancak körlüğe kadar gidebilen hastalık olan konjenital
glokom yani göz tansiyonu da nadir görülen hastalıklardan biridir.
Bebeklikte başlar; ışıktan rahatsız olma, gözde aşırı sulanma ve
gözlerini açamama gibi belirtileri vardır. Tedavi edilmediği zaman
gözde büyüme ve körlükle sonuçlanabilen bir rahatsızlıktır
Aileler göz travmalarına karşı önlem almalı
Çocuklarda göz travmaları oldukça sık görülmektedir. Bebeklerde
göz yaralanmaları, kendi tırnaklarıyla gözlerini çizmekle, daha ileri
yaşlarda ise kalem, çatal, bıçak, cam kırığı batması, boncuk tabancası
çarpması ve başka birçok sebepten kaynaklanabilmektedir. Bu tür
travmaların bazıları geçici olabilmekte, bir kısmı da göz kaybına kadar
giden sorunlara sebep olabilmektedir. En etkili korunma yöntemiyse
çocukları bu tür tehlikelerden uzak tutmaktır.
Göz tümörleri genetik geçişlidir
Göz tümörleri çocukluklarda genelde genetik geçişlidir, iki gözde
de olma ihtimali yüksektir. Genelde aileler gözde şaşılık veya göz
bebeğinde beyaz ışık parlaması görerek doktora başvurmaktadır.
Eğer aile geçmişinde böyle bir hastalık varsa, genetik geçişten dolayı
çok tedbirli olunmalıdır.
Doğumdan itibaren çocukların gözleri takip edilmeli
Aileler genelde çocuk büyümeden göz muayenesinin yapılamayacağını
düşünmektedir. Bu yanlış kanının aksine; doğumdan itibaren her
yaşta çocuğa göz muayenesi yapılabilir. İlk 8 yaş kritik dönemdir.
Bu nedenle tüm ailelerin, gözde sıkıntısı olmasa bile, bebeklikten
itibaren okul öncesi döneme kadar, düzenli olarak çocuklarının
göz muayenelerini yaptırmaları gerekmektedir. Çocuklarda göz
hastalıklarında erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.
Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 45