You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2<br />
2.3 A - Basit Makineler<br />
Girne Kalesi, Salamis antik kenti çok eski<br />
dönemlerden günümüze kadar ulaşmış mimari<br />
eserlerdir. Dünyaca ünlü olan Mısır Piramitleri de bu<br />
alandaki en güzel örneklerden birisidir. Peki ama,<br />
günümüz iş makinelerinin henüz icat edilmediği çok eski<br />
dönemlerde bu mimari eserler nasıl meydana getirildi ?<br />
Eğim mesafesi<br />
800 metre<br />
Yükseklik<br />
100<br />
metre<br />
<strong>Kuv<strong>ve</strong>t</strong>en<br />
100 1<br />
Kazanç<br />
= ------- = ---<br />
800 8<br />
Piramitlerin en büyüğü yaklaşık 146 metre yüksekliğindedir. Piramitlerin yapımlarında kullanılan<br />
büyük kayalar, 146 metrelik yüksekliğe eğik düzlem ya da rampa dediğimiz eğim kullanılarak<br />
çıkartılmıştı.<br />
Kayayı doğrudan yukarıya çıkarmak, kısa bir mesafeyi içeriyor ama çok fazla kuv<strong>ve</strong>t<br />
gerektiriyor. Eğik düzlem kullanılarak yukarıya taşınırsa, çok daha uzun bir mesafede kuv<strong>ve</strong>t uygulamak<br />
gerekir ancak bu durumda gereken kuv<strong>ve</strong>t de çok küçülür, binlerce kişinin kaldırabileceği ağır bir kaya,<br />
bir kaç kişi tarafından istenilen yere çıkarılabilir.<br />
Aslında eğik düzlem kullanılırken yapılan iş miktarında bir değişiklik olmaz. Yalnızca, aynı yük çok<br />
daha uzun bir mesafeden taşınmış olur. Mesafe ne kadar artarsa eğimle beraber uygulanan kuv<strong>ve</strong>t o<br />
kadar azalır. Bu düzenek bir temel makine örneğidir. Bilim insanları herhangi bir işi yaparken, kuv<strong>ve</strong>tin<br />
türünü, doğrultusunu ya da büyüklüğünü değiştirebilen temel makineleri “Basit Makine” olarak<br />
adlandırırlar.<br />
Biliyor muydunuz?<br />
Bilimsel düşünceye uymak<br />
yaşantımızı kolaylaştırır.<br />
2. yüzyılda yaşayan eski Yunanlı<br />
bilim insanı İskenderiyeli<br />
Heron, en karmaşık makinelerin<br />
bile aslında 5 tane basit<br />
makineden oluştuğuna<br />
inanıyordu.<br />
26