yeni akrep 96 - DonQuichotte

(YENÝ AKREP) SAYFA-PAGE:17YIL-YEAR:9 (OCAK - JANUARY 2011) SAYI-ISSUE:96KIBRISTÜRK HÝCÝV ÞÝÝRÝNE TARÝHSEL BÝR BAKIÞ VEHÜSEYÝN IRKAD'IN HÝCÝV ÞÝÝRLERÝNÝN BÝR TAHLÝLÝ (3)arasýnda hiciv þiirlerini yazarken yukarýda gördüðümüz þairve þiirlerin etkilerinde kalmýþtýr. Kendisi oldukça çok okuyanve bir iþi yapmadan önce onun hakkýnda gerekli bilgileritopladýktan sonra o iþi bitiren bir insandýr. Halk Þiiri üzerineodaklanýrken Hiciv Þiiri üzerine de oldukça büyükaraþtýrmalar yapmýþ ve 1960'lý yýllarýn ortalarýndaenklavlardaki sistemi de eleþtiren þiirleriyle birlikte Hiciv Þiiritürlerini de denemeye baþlamýþtýr. Hüseyin Irkad'ýn bir özelliðide Anadolu Eski Halk Þiiri üzerine yoðunlaþýrken romantikþiirlerinin aralarýna da hiciv serpiþtirmesidir ki Kýbrýs'ta butip bir þiir tarzýna pek rastlanmaz. Yani, Hüseyin IrkadTaþlama Þiir"e böyle bir tarzý da katmayý bir görev bilmiþtir.Hüseyin Irkad'ý þiir sanatýna yüreklendiren en büyük Kýbrýslýyazarlardan biri de Hikmet Afif Mapolar'dýr. ÇardakDergisi'nde ilk zamanlarda Hüseyin Irkad'ý yüreklendiriciyazýlar yazmýþtýr.Hüseyin Irkad'ýn Anadolu Eski Halk Þiirleri üzerinde debüyük araþtýrmalara girdiði ve bu konuda eline geçeneserlerin tümünü okuduðunu bu sanat üzerindeki kaynaklarýda Mapolar'ýn "Kitap Sarayý" adlý kitabevi'nden bulduðunuçok iyi bilmekteyiz. Kendisi, Halk Þairleri'ni araþtýrarak venasýl þiirler yazdýklarýný inceleyerek Anadolu Eski Halk Þiirleritarzýnda Hiciv Þiirleri yazmýþtýr. Yunus Emre ekolünü HicivÞiirleri'nde oldukça uygulamýþtýr:Yavu kýldým ben yoldaþý,Umulmaz baðrýmýn baþý.Gözlerimin kanlý yaþýIrmak olub çaðlar mýsýn?Veya þu tarz da yazýþ tarzý olarak Hüseyin Irkad için oldukçabenimsenen bir tarzdýr aslýnda:Yunus dürür benim adým,Gün geçtikçe artar odum,Ýki cihanda maksudumBana seni gerek seni!1963-64 yýllarýnda Kýbrýslý Türkler büyük bir kaos yaþarlar.Kýbrýslý Rum Fanatik Liderliði'nin kontrolü altýnda kurulanKýbrýs Rum Milli Muhafýz Ordusu ve faþist EOKA-BÖrgütü'nün saldýrýlarý sonucu binlerce Kýbrýslý Türk birkaçmahalleyi geçmeyen ablukaya alýnmýþ, ekonomik tümolanaklardan koparýlmýþ, sadece Türkiye'den gelecek parave yardýmlara dayalý her bakýmdan baðýmlý Kýbrýs TürkEnklavlarý'na sýðýnmýþtýr. Türk Askeri Teþkilatý'nýn tamamýylakapsamý içerisinde girmeden (1966 yýlý öncesi) MücahitTeþkilatý ve eski TMT'cilerden kurulu bir örgütlenmeninkontrolü altýna giren Kýbrýslý Türkler artýk o kapsamiçerisindeki milliyetçi örgütlenmenin ve siyasetlerin içerisineçekilmiþlerdir çünkü kantonlar dýþýnda da Kýbrýs RumFanatizmi'nin ve ýrkçýlýðýnýn kurbaný olma tehlikesialtýndadýrlar.1966 yýlýyla birlikte kurulan Sancaktarlýk'larla MücahitTeþkilatlarý, Bayraktarlýk etrafýnda örgütlenerek Türk AskeriTeþkilatý'na dahil olmuþlar ve baþlarýndaki yüksek komutanlarda Türkiye'den gelmiþtir. Kýbrýslý Türkler, EOKA fanatizmialtýnda daha da büyük bir izolasyon ve ortadan kaldýrýlmatehlikesi altýnda olacaklarýna Kýbrýs Türk Kantonlarý içerisindeböyle bir milliyetçiliðin veya bazen de fanatizmin politikalarýnaboyun eðmek mecburiyetinde kalmýþlardýr. Kýbrýs Halklarýiçin ümit olacak olan Komünist Partisi AKEL'in bile, 1960'lýyýllarýn ortalarýnda "Enosis Nei, Nato Ohi" (Enosis'e Evet,Nato'ya Hayýr) sloganlarýnýn altýnda Kýbrýslý Türklere güvenbile oluþturmadýðý bir ortam bu. Türk fanatikleri tarafýndanpusuya düþürülüp öldürülen ve AKEL'de 1963-64'lü yýllardasaklanan Kýbrýslý Türk Sosyalist Derviþ Ali Kavazoðlu'nunbile bu çeliþkiye baþkaldýrdýðý (Derviþ Ali Kavazoðlu, HristakisVanezos) bu dönemde, arkadaþý Kostas Miþauli ilekatledildikten sonra tabutlarýnýn da Türk ve Yunan Bayraklarýile örtüldüðü iki sendikacý bunlar. Hele hele öldürülen busendikacýlarýn mezarlarýnýn bile ayrý ayrý olmasý bana göresoruþturulmasý gereken bir olay. Ýþte bu þartlar altýnda KýbrýslýTürkler TMT'ci güçlerin kontrolünde Kýbrýslý Rumlar'dan dahada soyutlanýrlar. Kýbrýslý Rumlar ile konuþmanýn, alýþveriþyapmanýn veya kýrlara açýlýp çiçek toplamanýn bileyasaklandýðý, herkesin bu yüzden casus ilan edildiði birdönemden geçmiþtir Kýbrýslý Türkler.Bir baþka kaos ise, misilleme veya baský olarak da EOKA-B'nin, Kýbrýs Rum Polisleri'nin ve Kýbrýs Rum Milli MuhafýzOrdusu'nun enklavlardan çýkan insanlarý kurduklarýbarikatlarda alýkoymalarý, rahatsýz etmeleri ve onlarý alýpgötürerek katletmeleridir. Ve elbette bu olaylar da KýbrýslýTürkler'in kendi içlerine çekilmelerinde önemli bir roloynamýþtýr.Hüseyin Irkad'ýn hiciv þiirlerini deðerlendirirken odönemlerde baþlayan sendikacýlýk ve KTÖS (Kýbrýs TürkÖðretmenler Sendikasý) olayýnýn da, kendisinin de öðretmenolarak, öðretmen hareketinden gelmesinden ötürü onunduygularýnýn da etkilendiðini söyleyebiliriz. KTÖSyayýnlarýnda Neriman Cahit'in ele aldýðý "KTÖS MücadeleTarihi" adlý eserinde de Hüseyin Irkad'ýn þiirlerine paralelolarak Kýbrýs Türk Enklavý yaþamý içerisindeki ekonomik vepolitik olaylarýn onun hiciv þiirlerine etki ettiðini görmekteyiz(sf.40-41):"Toplumda baþlayan direnme hareketleri öðretmensendikalarýndan yavaþ yavaþ esnafa sirayet ederken,Yönetim de bir takým bunalýmlar içinde bocalamaktadýr. Veyadiðer bir deyiþle Yönetim toplumun gerçek uyanýþý karþýsýndadirenememektedir.Türk Toplumu, tepeden inme idarecilerin yönetimini belki"Milli Dava" uðruna muayyen bir zaman için kabul etmiþtir.Ama, bu, toplumun gerçek benliðinden feragat ettiðianlamýna hiçbir zaman gelmemelidir. Toplum bugünpusulasýz, hatta ve hatta dümensiz bir gemi misali rastgeleyönetilmek istenmektedir. Gemiyi yürütmekle görevlikaptanlar sorumluluklarýný yeterince kavrayamamýþlardýr. Vebu kavrayamayýþ, toplum fertleri üzerinde menfi tesirleryapmakta ve politik nedenlerin verdiði sýkýntý ile direnmelerbaþ göstermektedir.Bugün hiç beklemediðimiz bir duruma varmýþ bulunuyoruz.Yönetimi ellerinde bulunduranlar, ceplerini alabildiðinedoldururken ötede halk tabakalarýna "Milli Menfaat","Anavatan" ninnileri okunmakta ve toplum uyutulmakistenmektedir. Üyelerin kendi aralarýndaki anlaþmazlýklarýncezalarýný vatandaþ çekmekte, üyeler pasifliklerinin vepýsýrýklýklarýnýn sebeplerini bir diðer üyeliðin hatasý þeklindegöstermeye çalýþmaktadýr. Ve bu keþmekeþ içinde toplum,pusulasýz gemi misali rotasýndan biraz daha uzaklaþmaktave tehlikeler okyanusunda kanat çýrpmaktadýr.Bir düzen ki, bizzat bu düzeni kuranlar buna uymamaktabir sakýnca görmemektedir, bunlarýn direniþlerinin de nekadar acaip ve gülünç olacaðýný varýn siz düþünün".Hüseyin Irkad, hiciv yazýþ tekniðini enklav dönemindebeðenmediði siyasetleri ve davranýþlarý yansýtmak için çokbüyük bir ustalýkla kullanmýþtýr.