You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
UZMAN<br />
Prof. Dr.<br />
TURGAY B‹ÇER<br />
turgay@marmara.edu.tr<br />
Yurtd›fl›nda<br />
o modern<br />
kentlerde yeflilin,<br />
parklar›n,<br />
bahçelerin, tarihi<br />
mimarinin nas›l<br />
korundu¤unu,<br />
intizam›, kurallar›<br />
gördükten sonra<br />
insan “neden<br />
bizlerde de bunlar<br />
yok” diye do¤al<br />
olarak merak<br />
etmeye bafll›yor.<br />
166 <strong>KobiEfor</strong> Ocak 2012<br />
Verdi¤imiz Zarar ‹çin…<br />
Y›llar önce duyarl›k göstergesi<br />
olarak inflaatlarda “Çevreye<br />
Verdi¤imiz Zarar ‹çin Özür Dileriz”<br />
tabelalar›n› görünce mutlu olmufl;<br />
“Nihayet insana de¤er verilmeye<br />
baflland›” demifltim. Sonradan<br />
her yeni inflaat sahas›n›n yan›na<br />
böyle tabelalar as›ld› ve bir anlamda<br />
“topluma sayg› iflareti olarak”<br />
-ya da biz öyle kabul ettik- benimsenmeye<br />
baflland›.<br />
Yaz-k›fl demeden ve her hava durumunda<br />
sabahlar› erken kalk›p bir<br />
saat yürümeyi al›flkanl›k haline getirmifl<br />
bir arkadafl›n›z olarak yine<br />
bir sabah yürüyüflünde Ataflehir’de<br />
flimdi finans merkezi olacak yerden<br />
yeni gökdelenlerin yap›laca¤› yerlerde<br />
bu tür özür tabelas›n› görünce,<br />
birden bu tabelada yazan yaz›larda<br />
daha önce görmedi¤im baflka<br />
fleyler görmeye bafllad›m ve donup<br />
kald›m.<br />
Ne diyor bu tabelalar? “Çevreye<br />
verdi¤imiz geçici rahats›zl›ktan dolay›<br />
özür dileriz” alt›nda da bilmem<br />
ne flirketinin ad› var. Buradaki yaz›lara<br />
yak›n› görme sorunu olan biri<br />
gibi bakarsak belki hiçbir fley anlafl›lamayabilir,<br />
birço¤umuzun yapt›¤›<br />
gibi. Ama bir durup burada yazanlara<br />
farkl› bir aç›dan ve resmin bütününü<br />
görmeye bafllad›¤›m›zda<br />
belki sizlerde tehlikenin hangi boyutlara<br />
geldi¤ini fark edebilirsiniz<br />
ayn› benim gibi. Hadi gelin ve ne<br />
anlad›¤›m› ve neden ürperdi¤imi<br />
anlatay›m size.<br />
“Çevreye verdi¤imiz geçici rahats›zl›k”<br />
derken “fiimdilik buraya bu<br />
gökdelenleri dikece¤iz ve gör bak<br />
yak›nda senin her sabah yürüdü-<br />
¤ün bu yerlere öyle fleyler yapaca-<br />
¤›z ki; akl›n bile flaflacak. Buralara<br />
kufllar göç zamanlar›nda bile u¤rayamayacak.<br />
Buralardaki bitkileri<br />
yok edece¤iz. Sen ve baflka insanlar<br />
baflka yerlerde yürüyeceksiniz;<br />
her yeri be¤enmedi¤in beton binalarla<br />
dolduraca¤›z ve bunlar› da<br />
milyonlarca liralara sataca¤›z. Sen,<br />
çevrede yaflayan ve canl› olan her<br />
fley umurumuzda de¤ilsin” anlamaya<br />
bafllad›m…<br />
Bu tabelalar art›k benim için o kadar<br />
masum de¤il. Betona teslim olmufl<br />
bir ‹stanbul bizim gerçe¤imiz.<br />
Semt sahalar› yok, yürüyüfl yollar›<br />
yok, bisiklet alanlar› yok, bahçeler,<br />
a¤açlar, bostanlar, bahçeler yok.<br />
Bostanc›’da yaklafl›k sekiz y›l yaflamama<br />
ra¤men orada bostan da<br />
yok. Var olanlar› vahfli bir flekilde<br />
yok etmek flöyle dursun, insanlar<br />
baflta olmak üzere tüm canl›larla<br />
alay edercesine bu tabelalar can›m›<br />
s›kmaya bafllad›lar…<br />
Tabii ki yeni yerleflim alanlar›na gereksinimlerimiz<br />
var. Modern okullar,<br />
evler, dükkanlar ve yaflam alanlar›<br />
yap›lmal›. Buna kimsenin itiraz›<br />
olamaz, olmamal›d›r da. Ama yurtd›fl›na<br />
ç›k›p o modern kentlerde yeflilin<br />
nas›l korundu¤unu, parklar›,<br />
bahçeleri, tarihi mimarinin korundu¤unu,<br />
intizam›, kurallar› gördükten<br />
sonra insan “neden bizlerde de<br />
bunlar yok” diye do¤al olarak merak<br />
etmeye bafll›yor.<br />
Çocuklar›n oyun alanlar› ellerinden<br />
al›n›rsa onlar, internette oyun oynamaya<br />
bafllayacak; sa¤l›ks›z bir<br />
çocukluk geçirecekler. Enerjisini ve<br />
çocuklu¤unu yeterince yaflayamayan<br />
ve hormonlu g›dalarla beslenen<br />
çocuklar do¤al olarak “hiperaktif”<br />
olarak damgalanacak ve<br />
ilaçlarla onlara çare(!) aramaya bafllayaca¤›z.<br />
Ve k›s›r döngü böyle sürüp<br />
gidecek.<br />
Herhalde bu tabelalar› siz de farkl›<br />
anlamaya bafllayacaks›n›z bu yaz›dan<br />
sonra ve belki de sizler de nerede<br />
yanl›fl yapt›¤›m›z konusunda<br />
derin derin düflünmeye bafllayacaks›n›z.<br />
Ve kimbilir bir yerden bafllama<br />
gayreti sizin içinizde belirmeye<br />
bafllayacak ayn› benim bu yaz›lar›<br />
yazd›¤›m gibi…