YAPILANDIRMACI ÖĞRENME: KURAMDAN ... - Prof.Dr. Seval Fer

üretebilmeleri beklenmektedir. Bütün bu beklentilerin karşılanması da eğitim alanındakibilimsel çalışmalara gerekli duyarlılığın gösterilmesiyle mümkün olmaktadır.Gelişmiş ülkeler, eğitimle ilgili sorunları belirleyip etkili çözümler üretebilmek için,eğitim bilimlerinin ortaya koyduğu bulgulardan yararlanmaktadır. Son yıllarda,yapılandırmacı anlayışın Amerika ve Kanada gibi birçok ülkede kabul görmesi ve geliştirilenöğretim programlarını da etkiliyor olması, yapılandırmacı anlayışın gelecekte de toplumlarıneğitim sistemlerini etkileyeceğine işaret etmektedir. Ülkemizde uygulanmaya başlanan yeniilköğretim ve orta öğretim programlarının yapılandırmacı anlayış ilkelerinden deyararlanılarak hazırlanmış olması, ülkemiz eğitim sisteminde de değişimlerin başladığınınişaretlerini vermektedir. Ancak bu değişimlerin etkili olabilmesi öğretmenlerinuygulamalarına bağlıdır. Çünkü hazırlanan öğretim programları, uygulama alanlarında hayatbulmaktadırlar. Unutulmamalıdır ki, şu ana kadar geliştirilmiş olan hiçbir öğretim programı,öğretmene rağmen başarıya ulaşmamıştır. Bir başka anlatımla, hazırlanan programlarınbaşarısı, öğretmenlerin, programın temel felsefesini ve uygulamalarını özümsemesine vebenimsemesine bağlıdır. Bu fikirden hareketle, yapılandırmacı anlayışı özümsemiş olan biröğretmenin, öğrencilerin gelişimine katkıda bulunabileceği söylenebilir. Aksi takdirde,yapılandırmacı anlayışın ilkelerinden yararlanılarak hazırlanmış olan öğretim programları,uygulama alanında geleneksel anlayışı yansıtacaktır.Çağdaş anlayış, öğretmeni; öğrencilerinin yeteneklerini, becerilerini, hatta gizil güçleriniüst düzeyde kullanarak öğrenmeye yönlendirme sorumluluğu ile karşı karşıya bırakmıştır.Buna karşın, mevcut ders programlarının da etkisiyle hazırlanmış ders kitapları çerçevesinde,öğrencilerin pasif katılımı temeline dayanan geleneksel yaklaşımları kullanan öğretmen sayısıaz değildir. Okullarımızda uygulanan öğretmen merkezli geleneksel öğretim ortamıetkinliklerinde, öğretmen sunumuna dayalı ders işlenmektedir. Bu etkinliklerde, öğrenciöğretmenya da öğrenci-öğrenci etkileşimine sık rastlanmamaktadır. Sınıflarımızdakiöğretmen otoritesi, öğrencileri pasif birer dinleyici konumuna sürüklemekte ve öğrencileredilgin, sorgulama yapamayan ve yaratıcı düşünceler ortaya koyamayan bireyler olarakyetişmektedir. Genellikle öğretmenlerimizin sordukları sorular, öğrenciler tarafından eleştirelbir şekilde düşünülerek değil, öğretmenlerin beklentilerine uygun biçimde, tek tip doğruyanıtın verilmesi şeklinde olmaktadır. Öğrenciler, doğru yanıtı kesin olarak bilmedikleridurumlarda ise ya sorulara yanıt vermekte isteksiz davranmakta ya da kendilerine soruyöneltilmedikçe derse katılmak istememektedirler.Geleneksel öğretim ortamının aksine, yapılandırmacı anlayışı benimseyen öğretmenler,öğrencilere açık uçlu sorular sorarak onların düşünmelerine, birbirleri ile etkileşim içinde2