Doküman - asmmmo

II. VERGİLENDİRİLMEYECEK TİCARİ KAZANÇA. Vergiden Muaf EsnafEsnaf; paraya, sermayeye değil, bedensel çalışmasına dayanan ticari ve sınaifaaliyetinden alt düzeyde geçim sağlayan ve bir işverene devamlı bağlı olmadan çalışankişi olarak tanımlanabilir. Bedensel çalışmasıyla alt düzeyde gelir sağlayan bu kişilervergi işlemleri ile uğraştırılmak istenmemiş, vergide verimlilik ilkesi de göz önündetutularak, gelir vergisinden muaf tutulmuşlardır.Elde ettikleri kazanç ticari kazanç niteliğinde olan bu kişiler esnaf olarakbelirtilmiştir. GVK.nun 9 uncu maddesinde Esnaf Muaflığı başlığı altında, esnafmuafiyeti kapsamına gireceklerin nitelikleri, genel ve kişiye özel olmak üzere iki gruptatoplanabilir:1. Esnaf Muaflığının Genel Koşulları1.1. Ticari, Zirai veya Mesleki Kazancı Nedeniyle Gerçek UsuldeGelir Vergisi Mükellefi OlmamakTicari, zirai veya mesleki kazanç 4369 sayılı Yasadan önce gerçek ve götürüusule göre vergilendirilirken; 1998 yılında kabul edilen ve yayınlanan 4369 sayılı Yasaile ticari, zirai ve mesleki kazançlarda götürü vergileme usulü kaldırılmıştır. Dolayısıylabu koşulun, ticari, zirai ve mesleki kazancı nedeniyle gelir vergisi mükellefi olmamakbiçiminde anlaşılması gerekir. Başka ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelirvergisine tabi olanlar esnaf muaflığından yararlanamayacaklardır. Ücret, gayrimenkulsermaye iradı, menkul sermaye iradı, diğer kazanç ve irat niteliğindeki kazançlarınedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar esnaf muaflığından yararlanacaklardır. Ayrıcazirai hasılatı üzerinden vergi kesintisi yoluyla gelir vergisi ödeyenler de gerçek usuldevergi mükellefi sayılmayacaklarından esnaf muaflığından yararlanacaklardır. Ancakbasit usulde ticari kazanç elde edenlerin esnaf muaflığından yararlanmaları uyuşmazlıkkonusu olabilecektir.1.2. Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerine Devamlılık veBağlılık Gösterecek Biçimde ÇalışmamakDevamlılık ve bağlılık, işveren ile işçi (hizmetli) arasındaki ilişkinin niteliğidir.Ücreti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanların esnaf muafiyetinden yararlanacağınıyukarıda belirtmiştik. Burada sözü edilen devamlılık ve bağlılık ticari, zirai, meslekifaaliyet yönünden değerlendirilmek durumundadır. Ticari, zirai, mesleki faaliyetyönünden devamlılık ve bağlılık durumunun belirlenmesi çok zordur. Gelir ve kurumlarvergisi mükellefinin işini tamamlayıcı bir iş sürekli yapılıyorsa, devamlılık ve bağlılığınbulunduğunun kabul edilmesi gerekir. Hukuki bağlılığın değil, ekonomik bağlılığınanlaşılması gerekir. Örnek vermek gerekirse, un imal ve satımı ile uğraşan bir değirmenişletmesine sürekli buğday sağlayan kişi, esnaf muaflığından yararlanamayacaktır.Ankara SMMMO2010 Yılı Gelir Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi27