Kur'ân-ı Kerîm Işığında GÜVEN DUYGUSUNUN KAYNAĞI ... - Portal

212Dr. Hüseyin Emin SERT____________________________________________________________________________sözde kalmayarak öze ve davranışlara uzanır. Aynı zamanda yalan sahte vemaskeli davranışların üretilmesine sebep olur. Bir de söz taşıyıp insanlarınve toplumların hata yapmasına sebep olanlar vardır. Bunun ile ilgili olarakRabbimiz, “Ey iman edenler! Eğer fâsık biri size bir haber getirirse onundoğruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersinizde sonra yaptığınıza pişman olursunuz” 70 ayetiyle inananları ikazetmektedir. Pişman ve huzursuz olmamak için, haber kaynaklarımıza dikkatetmemiz gerekmektedir. Kesinliği tam bilinmeyen bilgi veya yalan temeliüstüne, güvenli davranışlar ve güvene dayalı insani/toplumsal ilişkiler binaedilemez. Zaten yalan ile iman bir arada durmayacağından, yalan konuşulankurum ve toplumlarda güven de kaybolur.Dini anlamdaki inanmanın yanında, kendine ve geleceğine güvenanlamındaki inancını yitiren bir fert veya toplum da parçalanır ve nihayetvarlığı sona erebilir. Ferdi münasebetlerde, eğer insanlar verdikleri sözüherhangi bir nedenle yerine getirmezlerse, o zaman inandırıcılıkları dasarsılır. Böyle kimseler ve söyledikleri sözler, inanılabilirliğini yitirir. Buanlamdaki güven ve kabullenme, insanlar arasındaki ilişkilerin temelidir. 71Toplumsal güven ve özgüven birbirine yardımcı kavramlardır. İmanı ruhunayerleşmiş fert, buna kendini vermişse, o zaman ruhu derinden saran oimanın, insan davranışlarında istikrarlı neticeleri görülür. İnsanı kafası vegönlüyle hür yapan, onu gerçek kişilik ve aslî hüviyetine kavuşturan şeyözgüven ve imandır. 72 İman, hayatın her boyutuna yansıyıp, kişininyaşantısını şekillendirmediği müddetçe kemale ermiş ve sahibini kurtaracakbir seviyeye gelmiş olamaz.Toplum ve insan davranışlarını etkileyen önemli saiklerden birisi degelecek düşüncesidir. 73 İnsanlar güven ve refah içinde yaşarken aralarındakifarklılıklar erir, göze batmaz. Ancak yakın ve uzak gelecek ile ilgiliprojeksiyon ve hedefi net olanlar kendilerini emniyette hissederler. Bunoktada devreye giren ahiret inancı, insanın sonsuzluk arzusunu tatmin eder.Nitekim İslâm’ı kabul edip yüce Yaratıcısı’na teslim olan kişi, dünya veahiret hayatında korktuklarından emin olma ve umduklarına nail olmaümidiyle, fıtratında var olan sonsuzluk duygusunu tatmin etmektedir.Böylelikle kendi fıtrî yapısına uygun bir hayat tarzını uygulamayakoymaktadır. Bu tarz uyumlu davranışlar, toplumsal huzur için de gereklidir.Ancak bahsedildiği şekilde imanın Müslüman’a ve yaşadığı toplumagüven duygusunu temin edebilmesi için, İslâmî prensipleriniçselleştirilerek hayata aksettirilmesi gerekmektedir. Aksi halde bazıbunalımlar söz konusu olabilir. Çünkü bunalım veya güven, bizzat insanın70717273Hucurat (49): 6.Sâdık el-Gabbudî, Üsüsü Binai’ş-Şahsıyyeti min Hılâli’l-Kur’âni’l-Kerîm, Tunus, 1989,s. 59; Takiyettin Mengüşoğlu, İnsan Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1988, s. 196–197.Gölcük, Din ve Toplum, s. 45, 127.Barlas Tolan, Toplum Bilimlerine Giriş, Adım ve Murat Yayınları, Ankara, 1996, s. 234.