Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
çocuklar ise anti-sosyal davranış problemi geliştirmeye eğilimli değillerdir. Ancak utangaç <strong>ve</strong>ürkek olduklarından, olumlu sosyal davranış göstermede de çekimser kalabilmektedirler 4 .Çevresel faktörlerToplumsallaşma, çocuğun sosyal gelişimindeki en önemli süreçlerden biridir. Busüreçte, çocuk bireysel farklılıklarını korurken ait olduğu sosyal sistemin davranış kurallarını,inanç <strong>ve</strong> değerlerini edinir <strong>ve</strong> böylelikle yaşadığı bağlamda uyumlu <strong>ve</strong> etkili şekilde varolabilir 3 . Doğum ile başlayıp bireyin tüm yaşamı boyunca devam eden bu süreçte, özellikleilk çocukluk dönemindeki etkiler <strong>ve</strong> etkileşimler önemli görülmektedir. <strong>Çocuğun</strong>çevresindeki tüm kişilerle, örneğin anne-baba, kardeş, arkadaş, öğretmen <strong>ve</strong> akrabalarıylaolan ilişkileri, toplumsallaşma sürecine katkıda bulunur. Örneğin kardeş ilişkisi elealındığında, araştırmalar küçük kardeşle zaman geçirmesi <strong>ve</strong> onun ihtiyaçlarına cevap <strong>ve</strong>rmesibeklenen çocuklarda, duygu <strong>ve</strong> düşünce kavrama becerilerinin daha çok geliştiğini ortayakoymuştur 4 . Kardeşler arasındaki bu etki karşılıklıdır; büyük kardeşin küçüğe ilgigöstermesi kendisinin bilişsel <strong>ve</strong> duygusal becerilerini geliştirirken, küçük kardeş de ablasını<strong>ve</strong>ya ağabeyini model alarak olumlu <strong>ve</strong>ya olumsuz sosyal davranışlar sergileyebilir.Akranlarla olan ilişkilerin toplumsallaşmadaki etkisi ise daha çok orta çocukluk dönemindenitibaren belirginleşir. Tüm bu ilişkiler çocuğun gelişim süreci içinde önem taşırken, okulöncesi dönemdeki sosyal gelişimde en belirleyici olanın ebe<strong>ve</strong>yn-çocuk ilişkisi olduğudüşünülmektedir 13 . Demokratik anne-babaların çocuklarında karşısındakinin duygularınıanlama becerisi <strong>ve</strong> sosyal uyum, otoriter ebe<strong>ve</strong>ynlerin çocuklarına göre daha yüksektir.Ebe<strong>ve</strong>ynin baskıcı kontrolü <strong>ve</strong> sorgusuz itaat beklentisi, çocuğun hem aile içinde hem deakran grubu içinde gösterdiği olumlu sosyal davranışlarını azaltmakta, saldırgan davranışgösterme eğilimini ise arttırmaktadır 4 .4
Change language