Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
Ebeveynlik ve Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyal Gelişimi ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
istenmeyen bir davranışı yapması engellenebilir. Ancak bu, davranışın sonuçlarını görme,başkalarının ne hissettiğini <strong>ve</strong> düşündüğünü kavrayabilme gibi hedef olan asıl becerileringelişmesini desteklemeyecektir. Anne-babaların, olumlu <strong>ve</strong> olumsuz davranışlarınsonuçlarına yönelik açıklama yapmaları, konuşmalarında duygu içeren ifadeler kullanmaları,kendilerinin <strong>ve</strong> başkalarının his <strong>ve</strong> düşüncelerinden söz etmeleri çocukların duygu gelişiminihızlandırmaya yardım edecek, empati <strong>ve</strong> olumlu sosyal davranışları artırıcı etki yapacaktır.Hem sözel yolla yardımlaşma, paylaşma gibi sosyal davranışların önemini belirten hem debizzat kendisi olumlu sosyal davranış sergileyen ebe<strong>ve</strong>ynler çocuk için iyi birer modelolacaktır. Devamlılık gösteren olumlu davranışlarının övgüyle pekiştirilmesi (“Bugün parktaAhmet’e ne güzel davrandın yine.” gibi) de çocukta bu davranışları tekrarlama isteğiniarttıracaktır. Olumlu davranışını samimi şekilde övmek <strong>ve</strong> se<strong>ve</strong>cenlik göstererek takdiredildiğini hissettirmek (örn., kucaklamak), çocuğun ileride de aynı beğenilen davranışıgösterme olasılığını yükseltecektir. Çocuk olumsuz bir davranış sergilediğinde ise onunhoşuna gitmeyecek ama aynı zamanda ona fiziksel <strong>ve</strong>ya duygusal açıdan zarar <strong>ve</strong>rmeyecekdisiplin yöntemleri seçmek önemlidir.Ebe<strong>ve</strong>yn-çocuk ilişkisinin yanı sıra, çocukların kardeş <strong>ve</strong> akranlarıyla olan ilişkilerininönemini de kısaca belirtmek isteriz. Çocukların birbirleriyle olan ilişkileri, sosyalbecerilerinin gelişiminde büyük önem taşır. Özellikle yaşıtlarla olan ilişkiler ebe<strong>ve</strong>yn-çocuk,öğretmen-çocuk <strong>ve</strong>ya kardeş ilişkilerinden farklıdır. Yaşıtlar birbirleriyle çok benzer gelişimdüzeylerine sahiptirler; dolayısıyla bu ortamlarda yaşanılan çatışmalar gerçek bir otoritefigüründen yoksundur. Bu “eşit”lik çocukları çeşitli şekillerde zorlar, onları birbirlerininbakış açılarını anlamaya yöneltir <strong>ve</strong> problem çözme becerilerinin gelişimine katkı yapar.Çatışmanın çokça yaşandığı ama vazgeçilemeyecek kadar cazip olan arkadaş ilişkileri,çocukların hem sosyal <strong>ve</strong> duygusal, hem de bilişsel gelişimleri için çok önemli görülmektedir.8
Change language