25.10.2017 Views

2017-4-3

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Neslihan Sevimli<br />

BOĞAZİÇİ TIP DERGİSİ; <strong>2017</strong>; 4 (3):121-128 - Doi: 10.15659/bogazicitip.17.10.765<br />

GİRİŞ<br />

Epiretinal membran, makula ve çevresine<br />

yerleşerek kontraksiyon yapan fibroselüler<br />

yapıya sahip bir vitreoretinal ara yüzey bozukluğudur<br />

(1). Genellikle yaşlı insanlarda ortaya<br />

çıkar ve retinada buruşukluk, görmede bulanıklık<br />

ve görme kaybına neden olur (2). Herhangi<br />

başka bir oküler hastalığın eşlik etmediği durumlarda<br />

primer veya idiyopatik olarak adlandırılır.<br />

Retina dekolman (RD) cerrahisi sonrası,<br />

kriyoterapi veya lazer sonrası, retinal vasküler<br />

hastalık, enflamasyon ve travmaya sekonder de<br />

oluşabilir (3). Standart tedavisi pars plana vitrektomi<br />

(PPV) ile beraber membran soyulmasıdır<br />

(2, 4). Son zamanlarda yapılan çalışmalarda<br />

membran soyulmasına ek olarak internal<br />

limitan membran (ILM) soyulmasının nüksleri<br />

azalttığı gösterilmiştir (1, 5, 6). Cerrahi tedavi<br />

ile primer ERM’de %70-%90 oranında başarı<br />

sağlanabilmektedir (3).<br />

Vitrektomi yöntemlerinin gelişmesiyle histopatolojik<br />

çalışmalar yapılarak makula hastalıklarının<br />

patofizyolojisi daha iyi anlaşılmıştır.<br />

Epiretinal membran patolojisini anlamak, oluşum<br />

mekanizmalarındaki benzerlik nedeniyle<br />

geniş yelpazede pek çok retina hastalığının<br />

erken tanısını sağlayacak, hastalığın meydana<br />

gelmesini önleyecek ve yeni tedavi modalitelerinin<br />

gelişmesine yardımcı olacaktır.<br />

Bu çalışmamızda, epiretinal membran hastalarının<br />

ameliyat öncesi ve sonrası görme keskinlikleri<br />

ve optik koherans tomografi (OKT)<br />

görüntülerini inceleyerek nihai görme düzeyi<br />

üzerinde etkili olan faktörleri ortaya koymayı<br />

amaçladık.<br />

YÖNTEM ve GEREÇLER<br />

ERM tanısı, fundoskopik muayene ve<br />

optik koherans tomografi (OKT) görüntülerine<br />

dayanılarak konulmuştur. Olgular fundoskopik<br />

muayenedeki morfolojilerine bakılarak<br />

Gass sınıflaması kullanılarak sınıflandırıldı:<br />

Evre 0: Selofan makulopati. Evre 1: Yüzey<br />

kırıştırıcı makulopati. Evre 2: Makuler pucker<br />

olarak isimlendirildi. Hastaların kayıtlı<br />

dosyalarından yaş, cinsiyet, sistemik ve oküler<br />

hastalıkları, ameliyat öncesi (AÖ) ve sonrası<br />

(AS) takiplerde en iyi düzeltilmiş görme keskinlikleri<br />

(EDGK), ön segment ve fundus muayene<br />

bulguları, göz içi basınçları (GİB), klinik<br />

semptomları, semptomların süresi, OKT bulguları,<br />

uygulanan cerrahi teknik ve cerrahiye<br />

bağlı gelişen komplikasyonlar kaydedildi. Herhangi<br />

bir oküler hastalığı olmayan epiretinal<br />

membranlar primer (grup 1), bilinen başka bir<br />

hastalığa bağlı oluşan epiretinal membranlar<br />

sekonder (grup 2) olarak gruplandırıldı. Hastaların<br />

görme keskinliği Snellen eşeli ile, göz<br />

içi basınçları (GİB) aplanasyon tonometresi ile<br />

değerlendirildi. Biyomikroskopik incelemede,<br />

lensin durumu, fakik hastalarda katarakt varlığı<br />

veya gelişimi subjektif olarak değerlendirildi.<br />

ERM’lerin yapısı, retina yüzeyiyle ve arka<br />

hyaloidle olan ilişkisi, merkezi makula kalınlığı<br />

(MMK), fovea kontürü (FK), psödohol varlığı<br />

ve intraretinal kist oluşumu; OKT cihazı<br />

ile değerlendirildi. Gerekli görülen olgularda<br />

fundus floresein anjiografi (FFA) çekildİ. Cerrahi<br />

tedavi sonrası EDGK’de artış “fonksiyonel<br />

başarı”, OKT’de makula kalınlığının regresyonu,<br />

foveal kontür düzenliliği ve fundus bulgularında<br />

ERM rekürrensinin olmaması “anatomik<br />

başarı” olarak değerlendirildi.<br />

Cerrahi 23 gauge 3 port pars plana vitrektomi<br />

ile yapıldı. Vitreusun merkezi kısmı temizlendikten<br />

sonra arka hyaloid triamsinolon enjeksiyonu<br />

yardımıyla dekole edildi. ERM’nin daha<br />

iyi görünmesi ve sınırlarının belirlenmesi amacı<br />

ile tripan mavisi kullanıldı. Kırk sekiz gözde<br />

brillant mavisi kullanılarak ILM boyandı ve soyuldu.<br />

Periferik retina iyatrojenik yırtıklar açısından<br />

incelendi. Retina periferinde yırtık saptanan<br />

hastalarda ameliyat sırasında endolazer<br />

uygulanarak yırtık çevrelendi. Gerekli görülen<br />

olgularda hava, SF 6 , C 3 F 8 gazları tamponad<br />

olarak tercih edildi. Hastalar 1.hafta, 1. ay, 6.<br />

ay, 1. yıl ve 2. yılda kontrole çağrıldı.<br />

Değişkenlerin dağılımı Kolmogorov Smirnov<br />

test ile kontrol edildi. Nicel verilerin analizinde<br />

Mann-Whitney U test kullanıldı. Nitel verilerin<br />

analizinde Ki-kare testi, Ki-kare koşulları<br />

sağlanmadığında Fischer testi kullanıldı. Tekrarlayan<br />

ölçümlerin analizinde Wilcoxon testi<br />

kullanıldı. Tüm istatistiksel analizlerde “p”<br />

değerinin < 0,05 olması anlamlı kabul edildi.<br />

Analizlerde SPSS 22.0 programı kullanıldı.<br />

BULGULAR<br />

Çalışmaya 50 hastanın 51 gözü dâhil edildi.<br />

Yirmibeşi erkek (%50) olan hasta grubunun<br />

yaşları 32 ile 90 arasında değişmekte olup, yaş<br />

ortalaması 69,5±9,6 idi. Çalışmaya dahil edilen<br />

51 gözün 31’i (%62) sağ, 18’i (%36) sol,<br />

1’inin (%2) ise her iki gözü ERM nedeniyle<br />

opere edilmişti. Oniki hasta (%24) 6 ay ile 1 yıl<br />

arası, 14 hasta (%28) 1 ile 2 yıl arası, 24 hasta<br />

(%48) ise 2 yıldan daha fazla süre takip edildi.<br />

Ortalama takip süresi 19 ay idi. Otuz iki gözde<br />

(% 62,7) membran oluşumunda bilinen bir<br />

etiyolojik faktör bulunamadı ve primer ERM<br />

olarak değerlendirildi. Ondokuz göz (% 37,3)<br />

sekonder ERM sınıfına dahil edildi (Tablo 1).<br />

-122-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!