2017-4-3
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Erkan Duman ve ark.<br />
BOĞAZİÇİ TIP DERGİSİ; <strong>2017</strong>; 4 (3):129-136 - Doi:10.15659/bogazicitip.17.10.754<br />
Lin ve arkadaşlarının randomize kontrollü çalışmalarında,<br />
tek devamlı sütür tekniğindeki<br />
ameliyat sonrası sütür ayarlaması sonuçları<br />
ile kornea cerrahları arasında tercih edilirliği<br />
önemli oranda artmış ve geçen yıllar içerisinde<br />
bu tekniğin uygulanıp uygulanmaması tartışması,<br />
yerini nasıl uygulanması gerektiği ile<br />
ilgili araştırma ve yayınlara bırakmıştır (30).<br />
Penetran keratoplasti uygulamalarında sütür<br />
tekniklerinin ameliyat sonrası astigmatizma<br />
açısından karşılaştırıldığı birçok çalışma mevcuttur.<br />
Naydis ve arkadaşları 150 hasta üzerinde<br />
yaptıkları, tek sütür, tek devamlı sütür<br />
ve çift devamlı sütür tekniğini birbirleriyle kıyasladıkları<br />
çalışmada tek sütür tekniğinin diğer<br />
iki tekniğe göre daha yüksek astigmatizma<br />
sonuçları verdiğini bildirmişlerdir (33). Kim<br />
SJ ve arkadaşları 38 göz üzerinde yaptıkları<br />
çalışmada çift devamlı sütür tekniğinin tek devamlı<br />
ve tek tek sütür tekniğine göre daha az<br />
astigmatizma yarattığını, tek devamlı teknik<br />
ile tek tek sütür tekniklerinin ise anlamlı fark<br />
oluşturmadığını bildirmişlerdir (34). Javadi ve<br />
arkadaşları yaptıkları 103 hastalık başka bir<br />
çalışmada tek devamlı sütür tekniğinin takip<br />
süresince çift devamlı sütür tekniği ve tek-tek<br />
sütür tekniğinden daha az astigmatizma yarattığını<br />
fakat sütürler alındıktan sonra 3 grup<br />
arasında görsel sonuç ve ortalama astigmatizma<br />
değerleri açısından anlamlı bir fark teşkil<br />
etmediğini bildirmişlerdir (20).<br />
Çalışmamızda birbiriyle kıyasladığımız 2<br />
grubun ameliyat öncesi, ameliyat sonrası erken<br />
dönem, 3., 6. ve 12. aydaki astigmatizma<br />
değerleri karşılaştırıldı ve ameliyat sonrası erken<br />
dönem haricinde hiçbir kontrolde anlamlı<br />
bir fark elde edilmediği izlendi (P=0,217,<br />
P=0,141, P=0,089, P=0,253).<br />
Literatürdeki çalışmaların çoğunda ameliyat<br />
sonrası dönemde devamlı teknik kullanılan<br />
hasta gruplarında, sütür ayarlaması yapılmış<br />
olması da bizim çalışmamızla ciddi bir farklılık<br />
oluşturmakta ve sonuçları önemli ölçüde<br />
etkilemektedir.<br />
Javadi ve arkadaşlarının çalışmasında ameliyat<br />
sonrası 2 ila 6. haftalar arasında devamlı<br />
sütür kullanılan gruplarda 4 D’nin üzerinde<br />
silindirik değer mevcutsa sütür ayarlaması<br />
yapılmıştır (20). Aynı şekilde Naydis ve arkadaşlarının<br />
çalışmasında da ameliyat sonrası 4.<br />
hafta ile 2. ay arasında sütür ayarlaması yapıldığı<br />
belirtilmiştir (33, 35-37).<br />
Vajpaye ve arkadaşları devamlı sütür tekniğinde<br />
ameliyat sonrası sütür ayarlamasının ciddi<br />
riskleri olduğunu ve tüm sütürler alındıktan<br />
-134-<br />
sonra sütür teknikleri arasında astigmatizma<br />
değerler arasında ciddi farklar olmadığı için,<br />
yapılmasının çok da elzem olmadığını bildirmişlerdir<br />
(38). Acar ve arkadaşları lameller<br />
keratoplasti uyguladıkları 54 hastalık keratokonus<br />
serisinde hiçbir sütür ayarlaması yapmadıklarını,<br />
tek-tek sütür tekniği, tek devamlı<br />
sütür tekniği ve kombine sütür tekniği arasında<br />
ameliyat sonrası astigmatizma değerleri ve<br />
GK arasında anlamlı fark olmadığını bildirmişlerdir<br />
(39).<br />
Bizim çalışmamıza dahil edilen hastalarda,<br />
gerek devamlı sütür tekniğinin beraberinde<br />
getirdiği riskler, gerekse sonuç üzerinde<br />
oluşturabileceği yatsınamaz etki göz önünde<br />
bulundurularak 2 grupta da sütür ayarlaması<br />
yapılmadı.<br />
Penetran keratoplasti uygulamalarından sonra<br />
sütür alınması da ayrı bir tartışma konusu olmayı<br />
uzun zamandır sürdürmektedir. Aslında<br />
hiçbir keratoplasti uygulaması tüm sütürlerin<br />
alınma zorunluluğunu beraberinde getirmez<br />
(23, 40). Tek tek sütür tekniğinde birbirinden<br />
bağımsız olan sütürler bu konuda diğer tekniklere<br />
göre üstünlük sağlamaktadır (40, 41).<br />
Tek tek atılmış korneal sütürlerin alınması ve<br />
astigmatizma ayarlaması diğer sütür tekniklerine<br />
göre daha basit ve risksizdir. Korneanın<br />
düz olduğu alanlara sütür atılarak o düzlemde<br />
yara dudakları düzleştirilirken korneanın tepesi<br />
dikleşmekte, tam tersine dik olan hattan<br />
sütür alındığında ise kornea düzleşmektedir.<br />
Sütür alınması sonrası ayrılma gerçekleşen<br />
alana tekrar tek sütür konarak yara bütünlüğü<br />
sağlamak da kolaydır. 16 adet tek sütür kullanılarak<br />
yapılmış bir keratoplasti sonrası yüksek<br />
astigmatik değerler mevcut ise sıkı olan<br />
sütür postoperatif 6-8. Haftalarda alınabilir<br />
fakat alınan sütürün 2 tarafındaki sütürler en<br />
az 6 ay kadar alınmamalıdır (23-26, 40). Devamlı<br />
sütür uygulamalarında ise basit bir sütür<br />
apsesi dahi tüm sütürlerin alınmasıyla aşılabilecek<br />
kadar ciddi problemler yaratabilmektedir<br />
(40).<br />
Sütür alımının getirdiği bir başka sorun ise<br />
öngörülemeyen refraktif değişikliklerdir. Javadi<br />
ve arkadaşlarının çalışmasında sütürlerin<br />
henüz alınmadığı dönemde tek devamlı<br />
sütür tekniği uygulanan hastaların astigmatizma<br />
değerleri tek – tek ve çift devamlı sütür<br />
tekniğine kıyasla anlamlı derecede azken<br />
sütürler alındıktan sonra ortaya çıkan sonuçlar<br />
açısından anlamlı bir fark olmadığı bildirilmiştir<br />
(20). Shimazaki ve arkadaşlarının<br />
yaptığı benzer bir çalışmada tek devamlı sütür<br />
tekniğinde sütürler varken ortalama astigmatizma<br />
değerleri 3,12 D düzeylerinde iken