ÖZEL KİŞİSEL RÖPORTAJ GELİŞİMAİLE ŞİRKETLERİNİNNASIL YÖNETİLDİĞİBÜTÜN TOPLUMU İLGİLENDİRİRTemel AKSOYSizce aile şirketlerinin nasıl yönetildiği sokaktaki insanı bile neden bukadar ilgilendirir? Neden aile şirketlerinin sahipleri arasındaki anlaşmazlıklarbasında haber konusu olur? Neden aile şirketlerinin kurumsallaşması,yönetimlerinin profesyonelleşmesi sık sık gündeme gelir?102 FREKANS
Aslında nedeni çok açık.Aile şirketleri bütünülke ekonomilerinin belkemiğini oluşturur. Bütün ülkelerdekişirketlerin büyük çoğunluğuaile şirketleridir. Çalışan nüfusunbüyük bölümü bu şirketlerdeçalışır. Türkiye ekonomisine yönveren Koç, Sabancı, Eczacıbaşı gibişirketlerin hepsi aile şirketleridir.Bunlar hem halka açık (borsadaişlem gören) hem de aile bireyleritarafından yönetilen şirketlerdir.Bu şirketlerde yapılan hatalar,yönetimdeki yetersizlikler sadeceonları değil, bu şirketlerde çalışanon binlerce insanı, onlara mal vehizmet sağlayan diğer şirketleri deetkiler.Toplumdaki genel inanışa göre“kurumsal şirketler”, kurallarınbelli olduğu, adaletli, insana değerveren yerler olarak görülürken, aileşirketleri ise keyfi kuralların hâkimolduğu, ailenin çıkarına hizmeteden, ailenin tüm bireylerine bir işverme kaygısıyla yönetilen, güvenilmezyerlerdir.Kötü yönetilen aile şirketleri olduğubir gerçek ama iyi yönetilen aileşirketlerinin olağanüstü başarılargösterdiği de ortada. Markalarınıbütün dünyaya kabul ettirmişve başarılarını kuşaktan kuşağasürdürmüş birçok Fransız, İtalyan;şarap, parfüm, giyim, mücevher yada gıda şirketi var. Bu şirketler halakurucu ailelerin çocukları ya datorunları tarafından yönetiliyor.Başarının nedeni bir şirketinsahipliğinin bir ailenin elinde olupolmaması ya da o şirketi profesyonellerinyönetip yönetmesi değildir.Çok kötü yönetilen “kurumsal”şirketler olduğu gibi çok iyiyönetilen “aile şirketleri” de vardır.Asıl olan şirketin “adil” ve “şeffaf”bir şekilde yönetilmesi ve “sorumluluk”üstlenen herkesin “hesapvermesidir.” Bu dört şartı yerinegetiren şirketlerde doğru kararlaralma ve başarılı olma ihtimali artar.Bu şartları yerine getiren şirket biraile şirketi de olsa hatta yönetimdeağırlıklı olarak aile üyeleri de bulunsao şirkette işler yolunda gider.(Kurumsallaşma KompleksindenKurtulmak)Peter Drucker, “şirketin aileyehizmet etmesi değil, ailenin şirketehizmet etmesi” ilkesini benimsemekgerektiğinden bahseder.Bir aile şirketinin sahipleri, şirketinçıkarlarını kendi kişisel çıkarlarındandaha üstün tuttukları zamanşirketin başarılı olmasının yolu açılır.Tersine hissedarlar, “Bu şirketbana hangi faydayı sağlıyor?” diyebakmaya başladıklarında ise şirketbaş aşağı gider.Bütün sektörlerde çok sert rekabetinyaşandığı bir dünyada belirlibüyüklükteki bir şirketi yönetmeninsorumluluğunu sadece ailebireylerine yüklemek, hem şirketehem aileye hem de yönetim göreviniüstlenenlere haksızlık yapmakdemektir.Dünyada hiçbir ailenin genetikyapısı, arka arkaya süper yöneticive liderleri dünyaya getirmeyeprogramlı değildir. Bir şirketinhem kurucusunun hem de onunneslinin devamındaki bütün herkesinaynı özelliklere sahip olmasımümkün değildir.Ailenin işin kontrolünü elindetuttuğu ve aynı zamanda işinin ehliprofesyonellerin aileyle birlikteçalıştığı bir şirket, hem ölçülürisk alan hem hızlı karar alan vebürokrasinin olmadığı bir “cennet”olabilir.Bence aile şirketlerin nasıl yönetildiğisadece “aile içi” bir konudeğildir. Bu şirketlerin doğru yönetilmesi,başarılarını sürdürmeleri,toplumun tümünü ilgilendirir.FREKANS 103
Change language