29.06.2022 Views

NARKOZ SAĞLIK DERGİSİ 28.SAYISI SİZLERLE...

NARKOZ SAĞLIK DERGİSİ 28.SAYISI SİZLERLE...

NARKOZ SAĞLIK DERGİSİ 28.SAYISI SİZLERLE...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

yaşam çocuk<br />

gelişimini olumsuz<br />

etkiler mi?<br />

İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk<br />

Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Sultan Kaba, vegan<br />

beslenme hakkında bilgiler verdi.<br />

Ç<br />

OCUKLARIN vegan<br />

yetiştirilmesi konusu<br />

tüm dünyada olduğu gibi<br />

ülkemizde de insanları ikiye<br />

bölüyor. Vegan beslemek<br />

sağlık açısından doğru mu?<br />

Besin alerjisi gibi tıbbi zorunluklar olmadığı<br />

sürece çok katı kısıtlamaların olduğu<br />

hiçbir yasaklı beslenme modelini desteklemiyorum.<br />

Vegan beslenmenin çocukluk<br />

çağında büyüme ve gelişme üzerine<br />

etkilerinin uzun dönemde güvenli olduğuna<br />

dair bilimsel kanıtlar yok. Kaldı ki<br />

önermemiz için klasik beslenme modeline<br />

üstünlüğünün kanıtlanmış olması gerekir.<br />

Vegan beslenmek çocukların<br />

gelişimini, boy uzamasını vb. faktörleri<br />

etkileyebilir mi?<br />

Kesinlikle, etkileyebilir. Çocukluk çağının<br />

yetişkin dönemden en önemli farklarından<br />

biri vücut büyümesinin ve beyin gelişiminin<br />

hızlı olmasıdır. Büyüme konusunda<br />

genetik, beslenme ve hormonların rolü<br />

çok büyük. Vegan beslenme şekli özellikle<br />

protein ve mikronutrientlerin eksikliği konusunda<br />

yüksek risklidir. Protein eksikliği<br />

direkt büyüme geriliğine yol açabileceği<br />

gibi, vitamin ve mineral eksikliklerinin de<br />

katkısıyla büyümede gerekli hormonların<br />

yapımında ve etkisinde de azalmaya yol<br />

açarak sağlıklı büyümeyi aksatabilir.<br />

Vegan beslenen bir çocuğun gelişimi<br />

ideal boy kilo eğrisinin altında<br />

kalıyorsa yeterli beslenmiyor diyebilir<br />

miyiz? Bu durumda vegan beslenmeyi<br />

kesmek gerekir mi?<br />

Beslenme yetersizlikleri büyüme geriliği<br />

olan çocuklarda en sık karşılaştığımız nedenlerden<br />

biri. Öncelikle vegan beslenme<br />

bir yaşam biçimi. Karşımızda bir çocuk<br />

olduğunu düşünürsek anne babaların<br />

çocuk adına, hem uygulamada zorluklar<br />

taşıyan, hem de çocuğun vücut sağlığı<br />

üzerine olumsuz sonuçları olabilecek bir<br />

yaşam biçimine karar vermelerini doğru<br />

bulmuyorum.<br />

Ancak yine de bu konuda ısrar söz konusu<br />

ise, vegan beslenme biçimini benimseyen<br />

ailelerin çocuklarının sağlık kontrollerinin<br />

daha sıkı bir şekilde yapılması gerekir.<br />

Vegan beslenen çocuklarda kalsiyum,<br />

B12, çinko ve demir eksikliği riskleri artmıştır.<br />

Bu takviyelerin ilaç şeklinde sürekli<br />

alınması gerekir ki, hiç pratik değil. Biz<br />

yetişkinler için de ilaç uyumu en büyük<br />

zorluklardan biri iken çocukların sürekli ilaç<br />

kullanmaya uyum sağlamaları hiç inandırıcı<br />

değil. Evet, vegan beslenmeyi kesmek<br />

gerekebilir.<br />

Bir çocuğun ek gıdaya geçiş<br />

döneminde ve sonrasında beslenme<br />

rutini nasıl olmalı?<br />

Dr. Sultan Kaba<br />

İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı<br />

İlk 6 ay kesinlikle sadece anne sütü ile<br />

beslenmeli. Anne de gebeliğin başından<br />

itibaren ve emzirdiği sürece dengeli ve yeterli<br />

beslenmeli. Mikronutrient eksiklikleri<br />

giderilmelidir. 6 aylık olduktan sonra tamamlayıcı<br />

beslenmeye başlanmalı ancak<br />

anne sütü 2 yaşa kadar sürdürülmelidir.<br />

Anne sütüne ek olarak, güvenli ve temiz<br />

gıdalar çocuğun verdiği tepkiler ve çiğneme<br />

becerisi göz önüne alınarak, miktar ve<br />

çeşitlilik açısından kademeli bir şekilde<br />

arttırılmalıdır. Çocukluk çağı beslenmesinde<br />

4 ana besin (ekmek ve tahıl grubu<br />

– sebze meyve grubu – et grubu – süt<br />

grubu) mutlaka yer almalıdır. Öncelikle<br />

kahvaltı vazgeçilmez öğün olmalıdır. Gece<br />

uzun süren açlık sonrası beynin ihtiyacı<br />

olan ilk enerji kaynağı kahvaltı öğünü ile<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!