25. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm Bakanlığı

34
Ayılık Boşluğu ve Buluntuları
Tufanbeyli Beşiktaş’ta cevherleşmenin yapılan araştırmalarla kuzeyde,
eski işletmelerin bulunduğu güneyde Ayılık Boşluğu ile maden deresi olmak
üzere iki kesimde gözlemlendiğinden söz edilir (Bingöl, Aydemir 1991).
Çinkur A.Ş.nin 1975 yılında burada açtığı galeri girişten 220 m. sonra eski
döneme ait üretimi kesmiştir. Eski dönemin kurşun işletmesine baş yukarı
girilir. Burada karşılaşılan karstik boşlukta eski madencilerin uzun süre
çalışmış oldukları gözlenmiştir. Ayılık Boşluğu yüzeyden yaklaşık 80-100 m.
derinliktedir. Ele geçirilen buluntular arasında ilginç sayılan materyallerden
biri ayı iskeleti kafasıdır, buradaki işletmeye adını vermiştir. Ayrıca burada
pişmiş topraktan elde yapılmış bir yağ kandili de bulunmuştur. Eski döneme
ait bu kurşun işletme yeri günümüzde yoktur. Bu üretim yerinde karstik
boşluğun duvarlarından zaman zaman sızıntı hâlindeki suların oluşturduğu
birikinti suda küçük bir kap bulunmuştur (Çizim: 1).
Örnek Toplama Kabı
Eski dönemin madencilerinin kurşun cevheri elde ettikleri Ayılık Boşluğuna
giren Çinkur A.Ş.nin madencileri burada gözlemledikleri su birikintisinde
küçük ahşap bir kap bulmuşlardır (Resim: 1). Buluntunun olasılıkla konumu
1 nedeniyle bu materyale “su kabı” denmiştir2 . Halbuki anlatımı yapılan
buluntu bir su kabı değildir. Ayrıca cevher taşıma teknesi de değildir. Cevher
taşıma teknesi olabilmesi için, boyutlarının daha büyük olması gerekir. Bu
materyal bir “örnek toplama kabı”dır (Resim: 2). Örnek toplama kabı çok
büyük bir olasılıkla 19. yüzyılın ikinci yarısının son çeyreğine ait olmalıdır.
1 Çinkur A.Ş.’deki müdür Jeo. Yük. Müh. İlhan Mollamustafaoğlu 1985 yılında materyali
verirken olasılıkla eski madencilere ait bu buluntunun su kabı olarak kullanılmış olabileceğini
söylemiştir.