Choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
100<br />
siê w znacznej liczbie w warstwie komórek ziarnistych<br />
formacji hipokampa, do których wnikaj¹ neurony warstwy<br />
II i III kory œródwêchowej (entorinalnej), tworz¹cej<br />
tzw. drogê przeszywaj¹c¹ (31) . Te przytoczone tutaj<br />
i z koniecznoœci jedynie przyk³adowe dane œwiadcz¹<br />
o neuroanatomicznych wrêcz powi¹zaniach tworzenia<br />
siê blaszek i NFT (28) .<br />
Wydaje siê, ¿e pierwszym etapem tworzenia blaszki<br />
amyloidowej s¹ tzw. blaszki amorficzne (dyfuzyjne)<br />
utworzone z peptydu Aβ, lecz pozbawione DN. Blaszki<br />
te nie wykazuj¹ histochemicznych cech amyloidu<br />
i zawieraj¹ w najlepszym razie jego pojedyncze w³ókna,<br />
co sugeruje, ¿e Aβ w tych p³ytkach nie uzyska³ jeszcze<br />
konformacji arkusza β (tzw. pre-amyloid lub para-amyloid),<br />
oraz nie stwierdza siê wokó³ nich reakcji astromikroglejowej.<br />
Istnieje hipoteza, ¿e blaszki dyfuzyjne<br />
s¹ prekursorem klasycznych blaszek amyloidowych powstaj¹cych<br />
w wyniku procesu nukleacji Aβ. Warto podkreœliæ,<br />
¿e w mózgach starych ludzi spotyka siê znaczn¹<br />
liczbê blaszek dyfuzyjnych. Co wiêcej, w zespole Downa,<br />
w którym u wiêkszoœci, jeœli nie u wszystkich, dotkniêtych<br />
tym defektem osób, które osi¹gnê³y wiek powy¿ej<br />
40 lat, rozwijaj¹ siê typowe cechy AD, obserwuje siê bardzo<br />
znaczn¹ liczbê blaszek dyfuzyjnych (32,33,34) . Bardzo du-<br />
¿o blaszek dyfuzyjnych wykryto tak¿e w mózgu chorego<br />
z FAD, który pope³ni³ samobójstwo w wieku 52 lat (35) .<br />
Ostatnio opisano mutacjê PS1 (T714I) w sposób drastyczny<br />
zmieniaj¹c¹ stosunek Aβ 1-42/Aβ 1-40 i charakteryzuj¹c¹<br />
siê obecnoœci¹ bardzo licznych blaszek dyfu-<br />
Rys. 9. Schemat struktur neuroanatomicznych uszkadzanych<br />
w chorobie <strong>Alzheimera</strong>. Ent, kora entorinalna;<br />
Par, parasubiculum; Pre, presubiculum;<br />
Sub, subiculum; CA1-CA4, obszary formacji<br />
hipokampa; DG, zakrêt zêbaty; PhG, parahippocampal<br />
gyrus. Dziêki uprzejmoœci prof. J. Morysia,<br />
Gdañsk<br />
SYMPOZJUM – CHOROBA ALZHEIMERA<br />
zyjnych zawieraj¹cych skrócony z N-koñca Aβ1-42, przy<br />
(36) ca³kowitej nieobecnoœci Aβ1-40 . Wydaje siê równie¿,<br />
¿e blaszki dyfuzyjne lokalizuj¹ siê w bardziej powierzchownych<br />
warstwach kory, natomiast neurytyczne blaszki<br />
amyloidowe w warstwach g³êbszych, gdzie pozostaj¹<br />
w œcis³ym zwi¹zku z pionowo przebiegaj¹cymi wi¹zkami<br />
apikalnych neurytów.<br />
Widoczne w badaniu poœmiertnym mirady blaszek starczych<br />
(amyloidowych) oraz neuronów z obecnoœci¹<br />
zwyrodnienia neurow³ókienkowego nie s¹ bezpoœrednio,<br />
czyli poprzez swoj¹ obecnoœæ, odpowiedzialne za<br />
objawy choroby <strong>Alzheimera</strong>. W sposób bezpoœredni<br />
zaburzenia pamiêci s¹ wynikiem „umierania” tych grup<br />
neuronów i ich po³¹czeñ (synaps), które s¹ zaanga-<br />
¿owane w zjawiska zapamiêtywania i przechowywania<br />
wzorców pamiêciowych. Synapsy i po³¹czenia neuronów<br />
gin¹ w chorobie <strong>Alzheimera</strong> w sposób uporz¹dkowany,<br />
hierarchiczny, a ubytki poszczególnych populacji<br />
neuronalnych przerywaj¹ po³¹czenia pomiêdzy<br />
nimi, co dobrze ilustruje obecnoœæ korelacji pomiêdzy<br />
ekspresj¹ synaptofizyny, bêd¹cej markerem synaps,<br />
a poziomem zaburzeñ kognitywnych (37) .<br />
Rys. 10. Hierarchiczne szerzenie siê zmian neurofibrylarnych:<br />
w pocz¹tkowym stadium, I i II, zmiany<br />
obejmuj¹ jedynie korê entorinaln¹/transrinaln¹,<br />
szerz¹c siê w stadium III i IV na uk³ad<br />
limbiczny, aby ostatecznie obj¹æ korê now¹ w stadium<br />
V i VI. Dziêki uprzejmoœci prof. J. Morysia,<br />
Gdañsk<br />
AKTUALNOŒCI NEUROLOGICZNE Vol 3 Numer 2