Murator 86r. - "Budujemy z gliny" - Cohabitat

przed zapomnieniem uratowa p.sroczynski@ekowioska.pl – artyku
pochodzi z Muratora r. 1986
wynika, najlepsza jest glina rednio - octow. Przy nadmiernej iloci
usta.
wapna tworz si pcherzyki. Do-
Ci som (sieczk) dodaje si mieszka wapna w glinie tustej, do
przede wszystkim w celu zwik- której i tak dodamy piasku, nie jest
szenia wciwoci ciepochronnych tak szkodliwa jak w glinie chudej.
wyrobu.
Gliny chude z nadmiern
zawartoci wapna w ogóle nie
nadaj si do budowy (rys. 5).
Opisane wyej próby maj charakter
przybliony i dlatego dobrze jest
przed uruchomieniem produkcji
wykona próbne bloki i prosi o ich
ocen dobrego specjalist.
opotów tych nie powinno by, gdy
jako gliny w okolicy jest znana.
Chocia i wtedy warto pamita, e
pokady gliny na rónej gbokoci
mog si róni wciwociami.
Zazwyczaj bloki wykonuje si z
gliny o wilgotnoci wikszej ni jej
wilgotno naturalna (glina w zu).
Bardziej wilgotn glin atwiej ubi
lekkim, maym ubijakiem, ugniata
lub udeptywa. Glin, która moe
by wtedy bardziej tusta, dobrze
jest wykopa jesieni, usypa z niej
way wysokie na 1 m i zostawi, aby
przez zim przemarza, ulega
naturalnemu rozdrobnieniu i
równomiernemu nawileniu. Gdy
jest to niemoliwe, glin trzeba
podda wietrzeniu — tj. rozrzuci j
na placu wystawiajc na dziaanie
deszczu i sca.
Badanie gliny
Jak odróni glin tust od chudej?
Najpierw formujemy z gliny waek
gruboci 2 cm i dugoci 7 cm.
potem zginamy go w piercie. Jeli
piercie ma gadk powierzchni,
glina jest tusta, gdy pknie na
obwodzie — glina jest rednio tusta,
a gdy piercienia nie da si
utworzy — to znaczy, e mamy do
czynienia z glin chud (rys. 2).
Aby oceni, czy glina jest tusta i czy
dodatek piasku jest konieczny,
mona te dokona innej próby. Z
gliny wykopanej ze za, które
mamy oceni — zwilonej wod i
dobrze wyrobionej — formuje si
waek dugoci 15 cm i ukada go na
deseczce z zaznaczonymi dwiema
kreskami odlegymi od siebie o 10
cm. Kreski te odwzorowuje si take
na waku gliny. Po wyschniciu
gliny, na przykad po trzech dniach,
mierzy si odleg midzy
kreskami na glinie i na deseczce.
Rónica midzy pomiarami jest
orientacyjn miar skurczu gliny.
Jeeli skurcz nie przekracza 7% (7
mm na 10 cm), mona piasku do
gliny nie dodawa. Gdy skurcz jest
wikszy, dodatek piasku jest
potrzebny (rys. 3).
W literaturze fachowej mona
jeszcze znale opis badania gliny na
rozpad w wodzie (rozmywalno
gliny). Próbk dobrze wysuszonej
gliny o wymiarach 2,5 x 4 x 22 cm
wiesza si tak, aby jej dolna cz
bya zanurzona w wodzie w
szklanym naczyniu na gboko 5
cm. Obserwujemy rozpad gliny:
glina trudno rozmywalna rozpada
si po upywie 1 godziny, przy czym
odpadaj jedynie pojedyncze patki;
glina atwo rozmywalna rozpada si
po 5 minutach caymi kawakami
(rys. 4). Gdy zdecydujemy si na
budowanie z gliny atwo
rozmywalnej, musimy szczególnie
dba o zabezpieczenie cian przed
opadami w czasie budowy i stara
si szybko zabezpieczy ciany
przed opadami jesiennymi.
Jeszcze jedno badanie: czy w glinie
nie ma nadmiernej iloci wapna,
które zmniejsza spoisto gliny.
Wysuszon glin naley pola
kwasem solnym, ewentualnie esen
Domieszki
Sieczka ze somy jest najczciej
stosowan domieszk do gliny.
Otrzymuje si j przez cicie somy
pszennej, ytniej lub rzepakowej na
kawaki dugoci 2-5 cm. Soma
powinna by wiea, bez ladów
zgnilizny. Dodatek sieczki polepsza
ciwoci cieplno-izolacyjne gliny,
chroni bloki przed pkaniem
podczas wysychania, polepsza ich
spoisto, zwaszcza podczas formowania
i suszenia. Ilo dodawanej
sieczki zaley od tustoci (a
wic i skurczu) gliny. Najlepiej
ustali to dowiadczalnie. Orientacyjne
proporcje skadników podajemy
w tabeli.
Sieczk mona zastpilem.
Przygotowanie mieszanki i formowanie
bloków Bloki z gliny
wykopanej jesieni
(przemarznitej) lub wietrzonej.
Przynajmniej na 24 godziny przed
formowaniem bloków glin wraz z
dodatkiem trzeba nawil w dole
lub w skrzyni, ukadajc poszczególne
skadniki warstwami, wedug
ustalonej proporcji. Przed uyciem
skadniki naley dokadnie wymi-