Prodhimi i misrit ne Shqipëri, disa shqetësime dhe rekomandime për ...
Prodhimi i misrit ne Shqipëri, disa shqetësime dhe rekomandime për ...
Prodhimi i misrit ne Shqipëri, disa shqetësime dhe rekomandime për ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
temperatura te larta (3-4 grade C me te larta se shumëvjeçarja) ka qe<strong>ne</strong> e pranishme <strong>ne</strong> te<br />
gjithë rajonin, Ballkanin <strong>dhe</strong> Evropën Qendrore, bile e<strong>dhe</strong> <strong>ne</strong> brezin e <strong>misrit</strong> te SHBA-se.<br />
Pasojat janë te dukshme <strong>ne</strong> tregun ndërkombëtar te <strong>misrit</strong>. Çmimi i <strong>misrit</strong> kokërr <strong>ne</strong> tregun<br />
rajonal, ndërkombëtar <strong>dhe</strong> atë vendas eshte dyfishuar krahasuar me 2 vite me pare. Duke<br />
shtuar këtu elemente te tjerë me ndikim te qenësishëm, politikat e konsumatorëve te më<strong>dhe</strong>nj<br />
si SHBA, Komuniteti Evropian etj <strong>ne</strong> <strong>për</strong>dorimin e <strong>misrit</strong> si lende e pare <strong>ne</strong> prodhimin e<br />
bioetanolit (burim alternativ i e<strong>ne</strong>rgjisë se pastër), kemi bindjen se kërkesa <strong>për</strong> ketë produkt<br />
do te vije <strong>ne</strong> rritje <strong>dhe</strong> me çmime te larta e te qëndrueshme.<br />
Ne vitin 2012, <strong>ne</strong> <strong>Shqi<strong>për</strong>i</strong> është ve<strong>ne</strong> re një qëndrueshmëri e si<strong>për</strong>faqes se mbjelle, rreth 55<br />
000 ha. Nga kjo, 5000- 5500 ha ose 10 % e saj eshte mbjelle me destinacion <strong>për</strong> silazh me<br />
kalli. Kushtet e këtij viti ka<strong>ne</strong> qe<strong>ne</strong> te jashtëzakonshme <strong>për</strong> treguesit klimatike. Sezoni i<br />
mbjelljeve u zgjat shume pasi muaji Prill pati reshje te shumta duke zhvendosur afatin e<br />
mbjelljeve <strong>ne</strong> muajt Maj deri <strong>ne</strong> Qershor. Pas një pranvere jo te zakonshme patëm një Vere<br />
shume te thate. Pothuajse i gjithë territori i Republikës është <strong>për</strong>ballur me një thatësire te<br />
zgjatur 90 diteshe duke ndikuar dukshëm <strong>ne</strong> prodhimin e <strong>misrit</strong>. Duke qe<strong>ne</strong> se një pjese e<br />
mire e si<strong>për</strong>faqes se <strong>misrit</strong> kultivohet pa ujë ose me mundësi te kufizuara me ujitje,<br />
rendimentet e realizuara ka<strong>ne</strong> qe<strong>ne</strong> 50-60 % kundrejt atyre te planifikuara.<br />
Vazhdon tendenca pozitive zgjerimit te si<strong>për</strong>faqeve te <strong>misrit</strong> te kultivuar me destinacion<br />
<strong>për</strong>dorimi si silazh. Ngritja, mbështetja <strong>dhe</strong> menaxhimi me i mire i fermave blegtorale ka<br />
diktuar ndryshimin e strukturës se te ushqyerit te blegtorisë. Fermat mbarështuese te gjedhit<br />
zbatojnë teknologji te <strong>për</strong>paruara <strong>për</strong> vjeljen e kapacitetit prodhues te tyre, mbështetur <strong>ne</strong><br />
<strong>për</strong>dorimin e racio<strong>ne</strong>ve ushqimore ku misri zë mbi 60% <strong>dhe</strong> nga kjo pjesa me e ma<strong>dhe</strong> është<br />
silazh misri me kalli.<br />
Fermerët shqiptare tashme mbjellin mbi 80% te si<strong>për</strong>faqes se <strong>misrit</strong> me fara hibride. Pjesa<br />
me e ma<strong>dhe</strong> e saj importohet, kryesisht nga Shtetet e Komunitetit Evropian <strong>dhe</strong> atyre te<br />
rajonit. Dominojnë kryesisht fara hibride te ciklit te mesëm <strong>dhe</strong> te gjate (klasa FAO 500-700).<br />
Është e rëndësishme gjithashtu te theksojmë faktin se është rritur cilësia e kërkesës se<br />
fermerëve, kultivues te <strong>misrit</strong> <strong>për</strong> fara hibride me kapacitet prodhues e <strong>për</strong>shtatshmëri te larte.<br />
Bazuar <strong>ne</strong> eksperiencën e tyre, tashme ata iu diktojnë importuesve te farës te sjellin <strong>ne</strong> treg,<br />
pikërisht farat qe ato i njohin mire. Ne qarqe e rrethe me si<strong>për</strong>faqe e prodhim te madh te<br />
<strong>misrit</strong> si Shkodra, Lushnja, Elbasani, Saranda, Dibra, etj farat hibride cilësore janë element<br />
baze te sigurisë se një praktike prodhuese te suksesshme. Ne këto zona nuk është e vështire te<br />
gjenden fermerë <strong>dhe</strong> ferma te cilët realizojnë 10 ton/ha misër kokërr apo 50-60 ton /silazh.<br />
Sa është e <strong>për</strong>gatitur <strong>dhe</strong> sa i <strong>për</strong>gjigjet infrastruktura e tregut te farës se <strong>misrit</strong> <strong>për</strong> këtë<br />
vit? Aktualisht ka filluar importi i farave hibride te <strong>misrit</strong>. Sasia qe pretendohet te importohet<br />
është rreth 800 - 900 ton fare <strong>për</strong> te mbuluar rreth 40-45 000 ha ose 80 % te si<strong>për</strong>faqes se<br />
<strong>për</strong>gjithshme qe zënë misri. Mbi 95 % e farës importohet. Jemi dëshmitare te ekzistencës se<br />
shume tregtareve te farës se <strong>misrit</strong>, ku secili ka burimin e farës qe do importoje <strong>dhe</strong> tregun ku<br />
do ta shesë. Kjo pasqyrohet <strong>ne</strong> numrin e madh te hibrideve, mbi 60 tipe hibridesh <strong>ne</strong> një<br />
si<strong>për</strong>faqe 55.000- 60.000 ha qe mbjell <strong>Shqi<strong>për</strong>i</strong>a.
Change language