Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Systemy Zabezpieczeń Technicznych<br />
Systemy Zabezpieczeń Obwodowych<br />
Mikołaj Gogol powiedział kiedyś, że „Ideał jest dany<br />
człowiekowi (jedynie) po to aby wyraźniej widział swoją<br />
niedoskonałość”.<br />
Czy powyższa sentencja odnosi się wyłącznie do nas<br />
samych czy dotyczy również naszych najlepszych koncepcji<br />
inżynieryjnych z zaawansowanymi systemami zabezpieczeń<br />
technicznych na czele? Czy istnieją urządzenia doskonałe<br />
nie dające potencjalnym przestępcom żadnych szans na<br />
dokonanie włamania czy kradzieży?<br />
Perfekcyjny system zabezpieczeń technicznych powinien<br />
spełniać kilka zasadniczych warunków. Pierwszym z nich<br />
jest zdolność na tyle wczesnego wykrywania niepożądanych<br />
zdarzeń, aby działania pracowników ochrony miały 100% szanse<br />
powodzenia. Nie mniej ważna jest duża odporność na zakłócenia<br />
oraz wysoka sprawność detekcji. Zabezpieczenia powinny<br />
również stanowić trudną do pokonania barierę dla włamywaczy,<br />
a ich koszt nie może przekroczyć akceptowalnych na rynku granic.<br />
Z punktu widzenia spełnienia pierwszego z wymienionych warunków<br />
najbardziej uzasadnione i logiczne wydaje się zastosowanie<br />
systemów zewnętrznej ochrony obwodowej. Dają one bowiem<br />
możliwość wykrycia włamania już w momencie forsowania<br />
ogrodzenia zewnętrznego, zanim intruz znajdzie się na terenie<br />
chronionym.<br />
Zakres stosowanych na rynku rozwiązań jest bardzo duży. Do<br />
najprostszych z nich należą druty naciskowe, których odchylenie<br />
wywołuje alarm. Deszcz, śnieg, zmiany temperatury i wiatr<br />
o prędkości do 120 km/h nie wywołują fałszywych sygnałów. Słabą<br />
stroną tego typu rozwiązań jest fakt, że trzeba je fi zycznie forsować<br />
aby wywołać alarm. Podkop i przejście nad zaporą nie są w żaden<br />
sposób sygnalizowane przez system. Nieco bardziej skutecznym<br />
i uniwersalnym rozwiązaniem są czujniki wibracyjne mające<br />
postać mechanicznych styków reagujących na drgania elementów,<br />
do których są przymocowane.<br />
Osobną grupą zabezpieczeń wchodzących w skład systemów<br />
obwodowych są różnego rodzaju czujki akustyczne, które<br />
zazwyczaj mają postać kabli koncentrycznych lub światłowodowych.<br />
Urządzenia te wykorzystują zjawiska zmiany właściwości<br />
transmisyjnych tych przewodników pod wpływem fal<br />
dźwiękowych, które emituje intruz. Na rynku oferowane są także<br />
podziemne czujniki akustyczne, oparte na geofonach, światłowodach,<br />
fonowodach i innych detektorach, które reagują na<br />
drgania i zmiany ciśnienia wewnątrz gruntu. Bardzo dobrze nadają<br />
się one do ochrony rurociągów, a także wykrywania nielegalnych<br />
tuneli i podkopów. Ciekawe są również metody wykrywania<br />
ruchu obiektów oparte na zjawisku emisji i detekcji fal<br />
radiowych. Dwa kable (nadawczy i odbiorczy) o osłabionym<br />
ekranowaniu umieszczone w pewnej odległości od siebie, tworzą<br />
strefę, wewnątrz której wykrywany będzie intruz. Zaletą takiego<br />
rozwiązania jest przede wszystkim jego kompaktowość. Podobnym<br />
pomysłem, lecz opartym na falach o znacznie wyższej częstotliwości<br />
(10,5GHz lub 24GHz) są czujniki mikrofalowe, które mogą mieć<br />
postać zespoloną (nadajnik i odbiornik umieszczone są w jednym<br />
miejscu, a wzbudzenie alarmu następuje w momencie detekcji fal<br />
odbitych od intruza) lub rozdzielną (nadajnik i odbiornik znajdują się<br />
w różnych punktach tworząc barierę mikrofalową, która wykrywa<br />
przecinające ją obiekty). Wadą tego typu rozwiązań jest niewątpliwie<br />
duża wrażliwość na zakłócenia nadajnikami mikrofalowymi oraz<br />
możliwość generowania fałszywych alarmów przez duże owady,<br />
liście, zwierzęta oraz inne obiekty przypadkowo przecinające barierę.<br />
Osobną grupę rozwiązań stanowią czujki wykorzystujące<br />
zaburzenia pola elektrycznego wokół poziomo umieszczonego<br />
układu przewodów. Ich najprostsza wersja ograniczona jest do<br />
drutu nadawczego i odbiorczego, które tworzą niewidzialną<br />
barierę o wysokości około 3m. Słabym punktem jest fakt, że<br />
nie stanowią one zabezpieczenia przed podkopem i generują<br />
fałszywe alarmy na skutek deszczu, gradu, opadających liści<br />
i małych zwierząt przebiegających przez strefę.<br />
Znacznie bardziej zaawansowaną, choć kosztowną grupę<br />
urządzeń zabezpieczeń obwodowych stanowią aktywne<br />
bariery podczerwieni. Systemy te generują alarmy w przypadku<br />
przecięcia wiązek światła o długości fali 850 nm – 950 nm<br />
pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem. W swoich najprostszych<br />
postaciach mogą one generować wiele fałszywych alarmów<br />
na skutek przecięcia wiązek przez śnieg, liście czy zwierzęta.<br />
W droższych rozwiązaniach stosowane jest już jednak kodowanie<br />
i mikroprocesorowa obróbka informacji transmitowanej przez<br />
promienie podczerwone, co eliminuje wiele sygnałów powodowanych<br />
przez przypadkowe zasłanianie pojedynczych promieni.<br />
Urządzenia te najlepiej nadają się do ochrony obszarów w zasięgu<br />
bezpośredniej widoczności, nie ograniczanej przez żadne przeszkody<br />
terenowe.<br />
Ciekawym rozwiązaniem jest również radar o krótkim zasięgu<br />
emitujący fale o częstotliwości od 35 GHz do 70 GHz. Wadą<br />
takiego systemu są przede wszystkim martwe strefy na niskich<br />
wysokościach, w pobliżu gruntu, a więc fakt, iż nie może on wykryć<br />
np. czołgających się osób.<br />
Najbardziej zaawansowanymi urządzeniami wykorzystywanymi<br />
w systemach zabezpieczeń obwodowych są obecnie systemy<br />
inteligentnej analizy obrazu z kamer przemysłowych, będące<br />
w stanie zasygnalizować takie zdarzenia, jak np. fakt porzucenia<br />
podejrzanych paczek w miejscach publicznych, zniknięcia lub<br />
zmiany położenia obiektów chronionych, a nawet śledzić trajektorię<br />
ruchu poszczególnych intruzów.<br />
Wśród olbrzymiej palety dostępnych na rynku urządzeń trudno<br />
jest znaleźć takie, które w idealny sposób łączą w sobie atrakcyjną<br />
cenę z niezawodonością działania i wszechstronnością zastosowań<br />
w każdych warunkach atmosferycznych.<br />
W trakcie prowadzonych audytów bezpieczeństwa w obiektach<br />
potencjalnych klientów niejednokrotnie mieliśmy okazję przekonać<br />
się jak błędy w projektowaniu i niefachowy montaż urządzeń<br />
nie tylko niekorzystnie wpływają na sprawność działania samych<br />
zabezpieczeń technicznych, lecz również na skutek wielu fałszywych<br />
alarmów, skutecznie obniżają czujność pracowników<br />
ochrony. Rozwiązaniem problemu nie zawsze może być jednak<br />
wyłącznie stosowanie urządzeń wyższej klasy, zaawansowanych<br />
systemów analizy sygnałów czy kilku uzupełniających się rozwiązań<br />
technicznych. Brutalna rzeczywistość rynkowa w większości<br />
przypadków promuje bowiem koncepcje najtańsze i co za tym idzie<br />
nie do końca skuteczne w praktyce. Klienci, którzy z reguły nie są<br />
ekspertami w dziedzinie zabezpieczeń technicznych, wydają się<br />
w ogóle nie dostrzegać spadku poziomu własnego bezpieczeństwa<br />
w funkcji ograniczania kosztów stosowanych systemów.<br />
Jedynym skutecznym orężem, którym możemy się posłużyć<br />
w nierównej walce z tym niekorzystnym zjawiskiem przy zachowaniu<br />
wysokiej jakości naszych usług, pozostają audyty bezpieczeństwa,<br />
analiza korzyści proponowanych rozwiązań oraz wszelkie inne, mniej<br />
konwencjonalne działania, które prowadzą do systematycznego<br />
podnoszenia poziomu świadomości naszych klientów.<br />
Mariusz Smolarek<br />
Dyrektor Zabezpieczeń Technicznych<br />
PATROL – <strong>Magazyn</strong> <strong>Securitas</strong> w Polsce 04/<strong>2012</strong>
Change language