Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl
Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl
Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
I. WYTYCZNE DO OCENY STANU RZEK<br />
NA PODSTAWIE MAKROBEZKRĘGOWCÓW<br />
WYBRANE ELEMENTY EKOLOGII RZEK<br />
Ochrona i monitoring wód płynących stają się jednym z pierwszoplanowych<br />
problemów współczesnej gospodarki wodnej. Aktualnie <strong>rzek</strong>i są głównym źródłem wody<br />
pitnej i wykorzystywanej <strong>do</strong> celów gospodarczych a równocześnie odbiornikami większości<br />
ścieków. Prócz tego <strong>rzek</strong>i zabu<strong>do</strong>wuje się róŜnego typu urządzeniami technicznymi (regulacja<br />
brzegów, zapory), zmieniając ich naturalny charakter oraz wykorzystuje jako drogi transportu<br />
wodnego. Wzrost ilości ścieków spowo<strong>do</strong>wał, Ŝe większość <strong>rzek</strong> w Europie jest obecnie<br />
zanieczyszczona i ich wody nie nadają się <strong>do</strong> bezpośredniej konsumpcji oraz wykorzystania w<br />
gospodarce. Uzdatnianie wody staje się coraz droŜsze. Równocześnie gwałtowny wzrost<br />
populacji ludzkiej powoduje, Ŝe ilość wody przypadająca na jednego mieszkańca z roku na<br />
rok maleje. W szczególnie trudnej sytuacji jest Polska. Całkowita ilość wody przypadająca na<br />
jednego mieszkańca naleŜy <strong>do</strong> najniŜszych w Europie. Aby móc prowadzić racjonalną<br />
gospodarkę zasobami wodnymi konieczna jest znajomości podstawowych praw<br />
przyrodniczych rządzących tymi ekosystemami.<br />
Co powinniśmy wiedzieć przystępując <strong>do</strong> wykorzystania zoobentosu rzecznego w<br />
monitoringu <strong>rzek</strong>?<br />
BioróŜnorodność<br />
Rzeki i potoki zamieszkuje bardzo bogata i zróŜnicowana fauna bezkręgowców. Są to<br />
w głównej mierze larwy i poczwarki owadów (jętki, widelnice, chruściki, pluskwiaki,<br />
chrząszcze, muchówki), których stadia imaginalne w większości wypadków wylatują z wody,<br />
oraz wirki, skąposzczety, pijawki, mięczaki, skorupiaki (np. kiełŜe) spędzające całe Ŝycie w<br />
wodzie. W duŜej lub średniej rzece moŜna spotkać od 600 (Wisła) <strong>do</strong> 1300 (Wołga), a na<br />
odcinku <strong>rzek</strong>i około 300-400 gatunków bezkręgowców. I praw<strong>do</strong>po<strong>do</strong>bnie nie są to zamknięte<br />
listy. Pojedyncza osoba nie jest w stanie poprawnie oznaczyć wszystkich gatunków<br />
znalezionych w rzece. Mogą to jedynie zrobić duŜe zespoły specjalistów. Dlatego w<br />
badaniach stosowanych, zazwyczaj oznacza się zebrany materiał faunistyczny <strong>do</strong> wyŜszych<br />
jednostek systematycznych rzędów, rodzin czasem rodzajów.