18.06.2013 Views

Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl

Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl

Wytyczne do oceny stanu rzek.pdf - wkn.h2.pl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

I. WYTYCZNE DO OCENY STANU RZEK<br />

NA PODSTAWIE MAKROBEZKRĘGOWCÓW<br />

WYBRANE ELEMENTY EKOLOGII RZEK<br />

Ochrona i monitoring wód płynących stają się jednym z pierwszoplanowych<br />

problemów współczesnej gospodarki wodnej. Aktualnie <strong>rzek</strong>i są głównym źródłem wody<br />

pitnej i wykorzystywanej <strong>do</strong> celów gospodarczych a równocześnie odbiornikami większości<br />

ścieków. Prócz tego <strong>rzek</strong>i zabu<strong>do</strong>wuje się róŜnego typu urządzeniami technicznymi (regulacja<br />

brzegów, zapory), zmieniając ich naturalny charakter oraz wykorzystuje jako drogi transportu<br />

wodnego. Wzrost ilości ścieków spowo<strong>do</strong>wał, Ŝe większość <strong>rzek</strong> w Europie jest obecnie<br />

zanieczyszczona i ich wody nie nadają się <strong>do</strong> bezpośredniej konsumpcji oraz wykorzystania w<br />

gospodarce. Uzdatnianie wody staje się coraz droŜsze. Równocześnie gwałtowny wzrost<br />

populacji ludzkiej powoduje, Ŝe ilość wody przypadająca na jednego mieszkańca z roku na<br />

rok maleje. W szczególnie trudnej sytuacji jest Polska. Całkowita ilość wody przypadająca na<br />

jednego mieszkańca naleŜy <strong>do</strong> najniŜszych w Europie. Aby móc prowadzić racjonalną<br />

gospodarkę zasobami wodnymi konieczna jest znajomości podstawowych praw<br />

przyrodniczych rządzących tymi ekosystemami.<br />

Co powinniśmy wiedzieć przystępując <strong>do</strong> wykorzystania zoobentosu rzecznego w<br />

monitoringu <strong>rzek</strong>?<br />

BioróŜnorodność<br />

Rzeki i potoki zamieszkuje bardzo bogata i zróŜnicowana fauna bezkręgowców. Są to<br />

w głównej mierze larwy i poczwarki owadów (jętki, widelnice, chruściki, pluskwiaki,<br />

chrząszcze, muchówki), których stadia imaginalne w większości wypadków wylatują z wody,<br />

oraz wirki, skąposzczety, pijawki, mięczaki, skorupiaki (np. kiełŜe) spędzające całe Ŝycie w<br />

wodzie. W duŜej lub średniej rzece moŜna spotkać od 600 (Wisła) <strong>do</strong> 1300 (Wołga), a na<br />

odcinku <strong>rzek</strong>i około 300-400 gatunków bezkręgowców. I praw<strong>do</strong>po<strong>do</strong>bnie nie są to zamknięte<br />

listy. Pojedyncza osoba nie jest w stanie poprawnie oznaczyć wszystkich gatunków<br />

znalezionych w rzece. Mogą to jedynie zrobić duŜe zespoły specjalistów. Dlatego w<br />

badaniach stosowanych, zazwyczaj oznacza się zebrany materiał faunistyczny <strong>do</strong> wyŜszych<br />

jednostek systematycznych rzędów, rodzin czasem rodzajów.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!