Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
maksimal të plehërimit vjeshtor<br />
pasvjeljes, mund të përdoren<br />
plehra me veprim të<br />
ngadalshëm,te cilat garantojnë<br />
efektivitet maksimal dhe sigurinë<br />
që shpenzimet e bëra te shkojnë<br />
në energji efektive për frutat, duke<br />
respektuar në të njëjtën kohë<br />
kërkesat për mbrojtjen e mjedisit.<br />
Një ndër to,është Nitrophoska<br />
Gold, një pleh i formuluar pikërisht<br />
për të maksimizuar avantazhet e<br />
plehërimit vjeshtor në pemëtore<br />
dhe vreshta. Ai është një pleh<br />
kompleks NPK 15-9-15, i<br />
balancuar mirë, me tretshmëri të<br />
plotë dhe të shpejtë, që përmban<br />
një pjesë të azotit në formë<br />
lehtësisht të tretshme dhe një pjesë<br />
tjetër me veprim të kontrolluar, që<br />
përbën një rezervë të vërtetë<br />
azotike jo të shpëlashme, të<br />
përshtatshme për të plotësuar<br />
kërkesat në fazat e mëvonshme.<br />
Potasi në formë sulfati, prania e<br />
magnezit, squfurit dhe<br />
mikroelementeve kryesorë si Fe,<br />
Mn dhe B, e bëjnë këtë markë<br />
plehu mjaft të përshtatshëm për<br />
plehërimin në vjeshtë.<br />
Për një plehërim efektiv<br />
vjeshtor, mund të përdoren edhe<br />
plehra të markave të tjera, të cilet<br />
veprimin e kontrolluar, e kanë jo<br />
vetëm për azotin, por për të gjitha<br />
lëndët ushqyese, si p.sh., plehrat e<br />
linjës Nitrophoska Top. Ato janë<br />
plehra mineralë kompleksë NPK,<br />
me një pjesë të granulave të veshur<br />
me membranë për të kontrolluar<br />
lëshimin e zgjatur për 80-100 ditë<br />
të të gjithë ushqyesve: azotit,<br />
fosforit, potasit tërësisht sulfatik,<br />
magnezit, squfurit dhe<br />
mikroelementeve kryesorë (B, Fe,<br />
Zn). Granulat jo të veshura<br />
,sigurojnë një sasi ushqyesish të<br />
disponueshëm për një absorbim të<br />
shpejtë nga kultura. Dozat<br />
orientuese për përdorim, janë<br />
dhënë në tab. 1, duke theksuar që<br />
një shpërndarje e lokalizuar gjatë<br />
PLEHËRIM<br />
rreshtave dhe mundësisht duke i<br />
përmbysur lehtësisht, është më e<br />
preferuar.<br />
Nje skeme plehërimi për<br />
vreshtin dhe pemëtoret<br />
Plehërimi në vjeshtë<br />
pasvjeljes përmirëson cilësinë<br />
Përfitimet e plehërimit<br />
pasvjeljes sidomos me plehra me<br />
veprim të kontrolluar janë të<br />
shumëfishta. Gjethet mbeten mbi<br />
bimë më gjatë, duke zgjatur<br />
sintezën e lëndëve rezervë dhe<br />
grumbullimin e tyre në organet<br />
drunore. Azoti me veprim të<br />
kontrolluar asimilohet prej rrënjëve<br />
deri në ngricat dimërore, sepse<br />
shpejtësia e lirimit të tij zvogëlohet<br />
me uljen e temperaturës. Në<br />
pranverë vërehet një ekuilibër në<br />
zhvillimin e lastarëve dhe<br />
përmirësohet shpërndarja në<br />
sythat lulorë. Veprim i zgjatur lejon,<br />
nga ana tjetër, të ketë një<br />
disponueshmëri të mirë të azotit të<br />
asimilueshëm dhe një shtyrje të<br />
fraksioneve azotike pranverore,<br />
kur potenciali prodhues i bimëve<br />
është më sasior dhe mund të<br />
llogariten më mirë doza dhe<br />
zgjedhja e plehut që do të përdoret.<br />
Plehërimi vjeshtor pasvjeljes<br />
me plehra me veprim të<br />
kontrolluar ka jo vetëm avantazhe<br />
ekonomike dhe mjedisore, por edhe<br />
efekte pozitive mbi prodhimin dhe<br />
cilësinë, të vërtetuara në prova<br />
shumëvjeçare në hardhia, molla,<br />
pjeshka, nektarina etj. Në<br />
krahasim me plehërimin<br />
BUJQËSIA SHQIPTARE 17<br />
pranveror, përfitimet konsistojnë<br />
në:<br />
përmirësimin e ekuilibrit<br />
vegjetativo - prodhues pa<br />
rivegjetacion të vonshëm e harlisje<br />
të tepërt;<br />
rritjen e fertilitetit të sythave<br />
dhe numër më të vogël të sythave<br />
qore;<br />
rritjen e prodhimit të bimëve<br />
dhe përmbajtjes së acidit malik dhe<br />
lëndës së thatë;<br />
mesatare të frutave dhe rritjen<br />
e përqindjes së frutave me<br />
përmasa të mëdha si dhe<br />
përmirësimin e uniformitetit të<br />
frutave;<br />
përmirësimin e konsistencës së<br />
frutave dhe probleme më të vogla<br />
konservuese.<br />
Te hardhia, plehërimi vjeshtor,<br />
përveç përmirësimit të aspekteve<br />
produktivë të tillë si përmirësimi i<br />
shpërndarjes së vileve mbi bimë,<br />
dhe rritje e numrit të tyre për bimë,<br />
peshë mesatare më e vogël e<br />
vileve, rrit gjithashtu edhe<br />
përmbajtjen e sheqerit, aciditetit,<br />
ngjyrës, akumulimin e<br />
pararendësve të lëndëve nobile në<br />
verë, duke nxitur përmbajtjen e<br />
polifenoleve dhe antocianit dhe në<br />
këtë mënyrë krijon një kuadër<br />
aromatik me tone më të<br />
përcaktuara dhe të ekuilibruara.<br />
Përveç sa më sipër, efekte pozitive<br />
vërehen edhe në proceset<br />
enologjike të vjetërsimit dhe ruajtjes<br />
së verës.
Change language