Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nr 07/ 008 (47)<br />
Anna Kaczmarek - Lignowska<br />
Do najbardziej znanych,<br />
a zarazem niebezpiecznychzarazków<br />
przenoszonych przez muchy<br />
zaliczyć można pałeczki<br />
duru brzusznego, przecinkowca<br />
cholery, prątka gruźlicy<br />
i inne. Mogą również rozprzestrzeniać<br />
jaja pasożytów (endo-<br />
i ektopasożytów). Dlatego też<br />
należy zwalczać wszystkimi<br />
dostępnymi środkami tych<br />
nieproszonych gości.<br />
Do ulubionych siedlisk much<br />
należą żywność, odpady i odchody.<br />
Pojawiają się one w<br />
pomieszczeniach gospodarskich<br />
już w maju i w większych<br />
ilościach występują aż<br />
do późnego września. Muchy<br />
domowe składają jaja wszędzie<br />
gdzie bytują, a zwłaszcza<br />
na śmieciach, odpadach kuchennych,<br />
w odchodach zwierzęcych,<br />
w oborniku. Temperatura<br />
dla nich optymalna to<br />
17 do 20 stopni C. Po około<br />
8 godzinach ze złożonych jaj<br />
wylęgają się larwy- tzw. czerw,<br />
który następnie intensywnie<br />
żeruje i rośnie, by na koniec<br />
przekształcić się w poczwarkę<br />
(proces przepoczwarzenia). Z<br />
poczwarki na koniec powstaje<br />
dorosły osobnik. Już po 24 godzinach<br />
od przeistoczenia się w<br />
postać dorosłą muchy domowej,<br />
zaczyna się etap łączenia<br />
w pary po to, by dać życie kolejnym<br />
osobnikom.<br />
Płodność much jest olbrzymia.<br />
Samica składa w ciągu<br />
swego życia około 600 jaj porcjowanych<br />
w 5-6 pakietach po<br />
około 100 jaj.<br />
W najbardziej optymalnych<br />
warunkach z jednej pary much<br />
domowych może powstać w<br />
ciągu roku ponad tysiąc osobników<br />
potomnych! W ciągu<br />
letniego miesiąca mogą rozwinąć<br />
się aż 4 pokolenia much.<br />
Na nasze szczęście muchy również<br />
mają swoich wrogów, zarówno<br />
naturalnych, jak i w postaci<br />
niekorzystnych warunków<br />
środowiska. Duża część<br />
nowo rozwijających się much<br />
ginie od chorób, pasożytów i<br />
drapieżców. Wszystkie te czynniki<br />
w sposób istotny ograniczają<br />
populacje much, jednak<br />
nie do takiego stopnia, o jakim<br />
marzymy.<br />
Niszczyć muchy należy zawsze<br />
i systematycznie<br />
Na rynku istnieje szeroka<br />
gama środków owadobójczych.<br />
Bazują one na różnych<br />
związkach chemicznych, są<br />
oferowane przez firmy w postaci<br />
proszków, sprayów, emulsji<br />
wodnych, tabletek, zawiesin,<br />
koncentratów, farb, granulatów,<br />
lepów do zawieszenia.<br />
Ważne jest, by przed przystąpieniem<br />
do zwalczania owadów<br />
metodą chemiczną, pomieszczenie<br />
odpowiednio<br />
przygotować:<br />
• ścianę oczyścić z pyłu,<br />
• brudu,<br />
• pajęczyn,<br />
• jeśli zachodzi konieczność<br />
nawet wygładzić (duża<br />
ilość płynów i brudu znacznie<br />
ogranicza kontakt owadów<br />
z insektycydem, aktywność<br />
środków chemicznych<br />
w zabrudzonych po-<br />
mieszczeniach jest znikoma).<br />
Dodatkowym sposobem<br />
na ograniczenie much domowych<br />
jest regularne i systematyczne<br />
usuwanie z pomieszczeń,<br />
w których utrzymywane<br />
są zwierzęta gnoju i obornika,<br />
ponieważ tu najbardziej lubią<br />
się rozmnażać.<br />
Do zwalczania much stosujemy<br />
związki chemiczne:<br />
• imidakloprid,<br />
• fosforek glinu,<br />
• pirymifos metylowy,<br />
• permetrynę,<br />
• cypermetrynę,<br />
• związki fosforoorganiczne-<br />
dichlorfos, chlorfenwinfos,<br />
itp.,<br />
• karbaminany,<br />
• inne.<br />
Najbardziej znaną substancją<br />
jest imidakloprid. Jest oferowany<br />
np. w formie proszku<br />
stosowanego poprzez rozsypywanie<br />
albo malowanie powierzchni<br />
obsiadanych przez<br />
muchy.<br />
Pyrethius - substancja czynna<br />
stanowiąca bazę innych preparatów,<br />
zasadniczo przeznaczonych<br />
do aerozolowania w<br />
powietrzu, celem zwalczenia<br />
owadów latających.<br />
Permetryna - to proszek do<br />
sporządzania zawiesiny wodnej.<br />
Jest bezwonny, niedrażniący<br />
i o przedłużonym działaniu.<br />
Świeca dymna - preparat na<br />
bazie związku chemicznego -<br />
permetryny, do stosowania w<br />
piwnicach, pomieszczeniach<br />
magazynowych, w tym także<br />
www.wrp.pl<br />
Nieproszeni goście<br />
z żywnością. Ponadto do świec<br />
stosowany jest również związek<br />
chemiczny - pirymifos -<br />
zwalczający większość szkodników<br />
magazynowych - działa<br />
na owady kontaktowo, żołądkowo<br />
i gazowo.<br />
Naklejka - bezzapachowa<br />
trutka do zwalczania much -<br />
umieszcza się ją na tafli okna,<br />
w miejscu nasłonecznionym.<br />
Specjalne substancje wabią<br />
owady, które następnie giną po<br />
spożyciu trutki znajdującej się<br />
na taśmie. Owady nie przyklejają<br />
się do produktu.<br />
Spraye - stosuje się do zabijania<br />
much w zamkniętych pomieszczeniach.<br />
Rozpyla się je<br />
w powietrzu, pozostawia na<br />
kilkanaście minut a następnie<br />
trzeba wywietrzyć.<br />
W farmakologii weterynaryjnej<br />
istnieją jeszcze preparaty<br />
IDI- tzw. inhibitory rozwoju<br />
owadów - pochodne benzoilofenylo-mocznika.<br />
Np. diflubenzuron<br />
- stosowany u bydła<br />
do ograniczania populacji<br />
much, które składają jaja na ich<br />
odchodach. Lek wydalany jest<br />
z kałem - hamuje rozwój larw<br />
much. Jest mało toksyczny dla<br />
ssaków i nie pozostaje w organizmie.<br />
Wszystkie insektycydy, czyli<br />
środki owadobójcze są bardzo<br />
toksyczne dla człowieka i naszych<br />
zwierząt. Nie należy ich<br />
rozprowadzać w pomieszczeniach,<br />
w których znajdują się<br />
dzieci bądź zwierzęta. Środki<br />
ostrożności i przeciwdziałania<br />
znajdziemy na dołączanej do<br />
preparatu ulotce.<br />
Mówiąc o metodach zwalczania<br />
much na terenie naszych<br />
gospodarstw nie możemy<br />
zapomnieć o lampach<br />
owadobójczych, które należą<br />
do bardzo skutecznych sposobów<br />
pozbycia się tych owadów.<br />
Są to najczęściej nowoczesne<br />
technologie o najwyższej<br />
jakości, a poza tym spełniają<br />
wymogi sanitarne przewidywane<br />
przez HACCP, takie<br />
jak:<br />
• lampy automatyczne - zalecane<br />
są do dużych hal, np.: do<br />
chlewni, obór. W zależności<br />
od stopnia problemu są różne<br />
prędkości pracy. Wewnątrz<br />
lamp umieszczony jest lep na<br />
muchy<br />
• lampa - pułapka lepowa-<br />
posiada wkład lepowy nasączony<br />
substancjami wabiącymi<br />
owady<br />
• lampa - pułapka rażąca-<br />
zbudowana ze świetlówek<br />
i wkładki grzejnej zaopatrzonej<br />
w tablice feromonowe<br />
do wabienia. Urządzenie<br />
jest wyposażone w<br />
Strona 17<br />
Muchy - wszędobylskie i uciążliwe stworzenia od wieków towarzyszą człowiekowi. Nie są one typowymi<br />
pasożytami, które mają bezpośredni wpływ na zdrowie i życie człowieka. Jednak ich obecność<br />
w naszym otoczeniu oraz w środowisku zwierząt jest dość uporczywa i nie daje spokoju. Pośredniczą<br />
one w roznoszenie chorób, ponieważ stanowią w tym łańcuchu wektor, przenosząc zarazki mechanicznie<br />
na swoim ciele albo w jelitach.<br />
Mówiąc o metodach zwalczania much na terenie naszych<br />
gospodarstw nie możemy zapomnieć o lampach<br />
owadobójczych, które należą do bardzo skutecznych<br />
sposobów pozbycia się tych owadów.<br />
siatkę rażącą o wysokim<br />
napięciu,<br />
• pułapka świetlna - kinkiet<br />
z wkładką nasączoną feromonami,<br />
• aktyniczne lampy owadobójcze<br />
- niszczyciel owadów<br />
łączący działanie świetlówek<br />
aktynicznych i małego<br />
„wentylatorka” zasysającego.<br />
Owady wabione są<br />
specyficznym światłem do<br />
specjalnej szufladki i tam są<br />
zatrzymywane,<br />
• lampy owadobójcze lepowe<br />
i rażeniowe - wabienie poprzez<br />
system świetlówek<br />
UVA, urządzenie jest wyposażone<br />
w płytkę z lepem<br />
i feromonem.<br />
Montaż lamp jest bardzo<br />
prosty, polega na powieszeniu,<br />
postawieniu lub montażu kinkietowo-naściennym.<br />
Wszystkie lampy są najczęściej<br />
energooszczędne, łatwe i<br />
szybkie w montażu, spełniają<br />
standardy europejskie, wykonywane<br />
ze stali nierdzewnej i<br />
są łatwe do czyszczenia. n