IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

24
shkurteshqip
Shkurt e shqip / e-mail: shkurteshqip@gazetaexpress.com
tel: 038 76 76 76, fax: 038 76 76 78 adresa: Dardania 1/1 , Prishtinë
Komentet e lexuesve në Express Online
Express, 27 mars 2011
Synimet e
Brukselit
Besniku (Prishtinë)
Pse po diskutohet për vulat doganore, ato janë të defi nuara sipas konventave
ndërkombëtare, dmth. në start po e humb shtetësinë e Kosovës, sovranitetin në
atë pjesë dhe Kosovën si tërësi. Me këtë që jeni duke bërë veç është status ekstraspecial
i Mitrovicës dhe ndarje e kësaj pjese të Kosovës. Kjo nuk duhet lejuar,
edhe pse është premtuar nga Thaçi dhe Delli në Washington, muaj më parë.
Visari (Gjermani)
Të gjitha këto janë të pakuptimta dhe Zonja Tahiri lidhje nuk ka me politikë. Pse delegacioni
shqiptar nuk del sikur Serbia dhe të thotë se nuk goxon të dalë jashtë Kushtetutës
së Kosovës? Normal se të gjitha këto bisedime kanë të bëjnë me statusin e Kosovës.
Driton Bakija (Gjakovë)
Zonja Edita Tahiri, kontribuo që Kosova të hyjë në Evropën e Bashkuar.
I Njohuri (Allemani)
Në princip nuk jam kundër, mund të bisedohet. Ajo që nuk më pëlqen është: Bisedimet
janë për afrimin e Serbisë në Unionin Evropian... Zonja Tahiri, pini kafe së
bashku me atë serb, mirëpo ndërpreje atë shëtitje të dështuar që në fi llim...
Express, 27 mars 2011
Kroacia e Vogël
Gjilanasi (Gjilan)
Nuk është vetëm Janjeva me kroatë, kemi edhe Letnicën e Vitisë, ku ka edhe
më tepër banorë. Se prej ku dhe nga kanë ardhur, nuk kam lexuar asnjëherë.
Me të vërtetë është mirë që dikush të tregojë të vërtetën se nga janë. Ndoshta
janë edhe dalmatë të ardhur. Apo nga Zara (ilirë). E pse ka premtu Thaçi,
ne jemi mësuar me premtimet e tij. Llaf mas darke, thotë një fj alë.
Memli (Gjakovë)
100 familje dhe do të njihen si komunitet, premton Hashimi. Po
pse nuk i kërkon Turqisë ta njohë komunitetin shqiptar atje? Ka
mbi 100 mijë familje shqiptare me preardhje nga Kosova!
Sylejman Morina (Zvicër)
E vërteta është se këta nuk janë kroatë, por shqiptarë katolikë të ardhur nga Hasi
i Thatë i Prizrenit. Edhe më qartë, janë familja e Atë Shtjefën Gjeçovit, por me kalimin
e kohës janë asimiluar në kroatë, ngase kanë ushtruar zejen e përpunimit
të arit në rajonet e Dalmacisë dhe kështu dalëngadalë janë asimiluar. Turp për
Kryeministrin tonë Hashim Thaçi, që nuk kosultohet me historianë-specialistë të
periudhave të ndryshme. Kroatët nuk e njohin Koloninë Arbëreshe në Zarë dhe
rrethinë të Dalmacisë, ndërsa italianët e Istrisë i njohin, se kanë frikë nga Italia..
Toni (Kosovë)
Hashim Thaçi, edhe pak e "fl amuri” i Kosovës do t'i ketë 50 yje të komuniteteve
që jetojnë këtu, tamam si fl amuri i SHBA me 50 yje.
Halil Sadriu (Gjermani): para 4 oreve
Një mahallë, një njohje e një nacionaliteti të ri... Zara dhe krejt Dalmacia ishin
arbëreshë. A e njohu dikush në Kroaci apo gjetiu etnicitetin tonë? Do
t’i dënojë historia këta maskarenj, nëse ne s’jemi të aftë t’i ndalim...
Emrimbiemri (Te veni)
A po e njihin edhe mahallën time si komunitet, se s`mbet kush
po u njohur pakicë me Kushtetutën e Kosoves!?
Sqarim
Opinionet e botuara në rubrikën "Shkurteshqip"
nuk shprehin qëndrimet e redaksisë.
Express
E hënë, 28 mars 2011
Frika si
mentalitet
Hajrulla Çeku
Kultura e frikës, sado që është një term
shumë i ri, po përdoret nga shkencëtarë,
shkrimtarë, gazetarë e politikanë të caktuar
për të shpjeguar një femonen relativisht
të vjetër. Sipas tyre, individë të
caktuar brenda shoqërisë, e nxisin dhe
kultivojnë frikën tek publiku për arritjen
e qëllimeve politike. Një refl ektim të këtij
termi e gjejmë në dokumentarët e BBCsë,
punuar nga gazetari Adam Curtis, ku ai
fl et për politikën e frikës, duke argumentuar
se politikanët e përdorin frikën tonë
për të rritur fuqinë dhe kontrollin e tyre
mbi shoqërinë. Ndërsa David Altheide në
librin e tij për rolin e medias në kultivimin
e frikës, analizon diskursin e frikës, brenda
të cilit, frikën e interpreton si optikë
përmes së cilës njerëzit e shohin botën, i
përcaktojnë situatat shoqërore me të cilat
ballafaqohen, konstruktojnë identitete
dhe i strukturojnë marrëdhëniet e tyre.
Reagimi i para disa ditëve i pushtetit në
Kosovë, përmes mediave të kontrolluara,
ndaj një iniciative legjitime të shoqërisë
civile, dëshmoi edhe një herë për politikën
e frikës. Ndonëse as demokracitë
nuk janë imune ndaj kësaj praktike, kultivimi
i frikës (bashkë me shpërblimin e
lojalëve) është metodë e regjimeve autoritare
për të ruajtur pushtetin e tyre.
Frika, si mjet shumë efi kas për arritjen
e qëllimeve politike, është gjithmonë në
shërbim të elitave, derisa njerëzit dita
ditës izolohen më tepër dhe fi llojnë të
mos ndjehen pjesë e shoqërisë. Si Altheide,
ashtu edhe Corey Robin në librin e tij
mbi historinë politike të idesë së frikës,
konkludojnë se frika është mjet represioni
që përforcon (legjitimon) ndarjen e
pabarabartë të fuqisë shoqërore. Regjimi
autoritar në bërje i Hashim Thaçit, po e
përdor politikën e frikës për të shtypur
dhunshëm zërin kritik dhe mospajtues.
Porosia e reagimit linçues të mediave të
kontrolluara nga regjimi është me rreze të
gjata dhe e prek shoqërinë gjerësisht. Përmes
persekutimit publik të individëve të
caktuar, po e disiplinojnë tërë shoqërinë,
duke ju treguar se çfarë i pret në rast të
shprehjes së mospajtimit. Përmes mediave
të tyre, po bëjnë thirrje publike për
linçim, duke e shndërruar zërin kritik në
zë djalli, dhe apeli: gjuajeni djallin me
gurë. Sepse nuk duan që dikush t’i trazojë
në përvetësimin dhe shijimin e fuqisë dhe
pasurisë së këtij vendi, përmes praktikave
kleptokratike të qeverisjes.
Në fjalimin e saj të vitit 1990 “Liria nga
Frika”, liderja opozitare dhe avokatja e demokracisë
në Birmaninë e sunduar nga
junta ushtarake, Aung San Suu Kyi fl iste
për përditshmërinë dhe zakonshmërinë
e frikës në një sistem që i mohon edhe
të drejtat elementare të njeriut. Mes tjerash,
sipas San Suu Kyi frika nga burgosja,
frika nga torturimi, frika nga vdekja,
frika nga humbja e familjes, shokut, pasurisë,
frika nga varfëria, frika nga izolimi,
frika nga dështimi shndërrohen në
përditshmërinë tonë. Në këtë linjë, në
shkrimin e tij “Fuqia e të pafuqishmëve”
(1978) mbi regjimin autoritar të Gustav
Kusakut në Çekosllovaki, Vaclav Havel,
disident dhe lider opozitar i asaj kohe,
argumentonte se njerëzit nën regjimin e
Kusakut orientohen, para se gjithash, në
bazë të frikës. Kjo frikë, sipas tij, shpesh
nuk është frikë nga burgosja ose ekzekutimi,
por frikë nga humbja e vendit të
punës, frikë nga pamundësia për të punuar
në fushën e preferuar, ose frikë nga pamundësia
që fëmija i dikujt të pajiset me
diplomë universiteti. Frika – përfundon
Havel – në këtë mënyrë, i detyron njerëzit
të bëjnë çkado që është e nevojshme për
të përftuar edhe favorin më të vogël të
mundshëm. Si San Suu Kyi ashtu edhe
Havel, përshkruajnë realitete ku frika
imponohet si mentalitet i përgjithshëm i
shoqërisë, duke ndikuar drejtpërdrejtë në
përcaktimin e mendimeve dhe veprimeve
të individëve. Regjimi autoritar në bërje i
Hashim Thaçit i ka nxjerrë të gjitha mësimet
nga historia e vonshme, por edhe e
sotshmja e politikës së frikës. Deri sot, i
ka realizuar me përpikmëri veprimet për
ruajtjen e pushtetit. Me këtë përkushtim,
ky regjim po na tregon që projekti i tyre
është shumë serioz dhe që nuk do të ndalet,
derisa të ngufatet e tërë jehona e zërit
kritik në Kosovë.
Por, si funksionon i tërë sistemi i politikës
së frikës dhe a janë të aftë vetëm
një grup njerëzish të zbatojnë këtë politikë?
Në analizën e tij mbi shumësinë
e aktorëve të përfshirë në fabrikimin e
frikës politike, Robin konstaton se përveç
elitave, edhe bashkëpunëtorët (lojalët,
mediat, etj.), të distancuarit, dhe
vetë viktimat (qytetarët) kanë rol qendror
në këtë proces. Duke u ndalur në
shoqërinë civile, Robin përmend faktin
që aktorët socialë dhe ekonomikë, larg
nga roli i tyre pengues ndaj frikës politike,
shpesh mund të shndërrohen në
bashkëpunëtore të elitës politike, në
propagimin e represionit dhe frikës. Në
Kosovë, vepron edhe një aktor shumë i
fuqishëm, ai ndërkombëtar, i cili ka 12
vjet që përmes praktikave neokoloniale
të protektoratit dhe administrimit ndërkombëtar,
ka kontribuuar aktivisht në
krijimin dhe mirëmbajtjen e mentalitetit
të frikës brenda shoqërisë kosovare. Për
të funksionuar si duhet politika e frikës,
kërkohet përfshirja e shumë aktorëve. Në
situatën e krijuar para disa ditësh rreth
një plani të veprimit të shoqërisë civile
në Kosovë, të gjithë këta aktorë e luajtën
rolin e tyre, përmes gjuhës linçuese (mediet),
kërcënimeve (strukturat ilegale),
distancimit (shoqëria civile), heshtjes
(intelektualët) dhe mosdeklarimit (ndërkombëtarët).
Ndërsa viktima (i frikësuari,
qytetari) është aktori i fundit dhe kontribuesi
kryesor në mirëmbajtjen e mentalitetit
të frikës. Duke u frikësuar, ai i bën
nderin më të madh këtij regjimi, ia zgjat
kohën në pushtet.
San Suu Kyi, në fund të fjalimit të saj
mbi lirinë nga frika, përgjegjësinë e zbriti
në nivel të qytetarëve. Një popull që aspiron
të ndërtojë një shtet ku institucionet e
forta dhe demokratike janë të ndërtuara
si garanci kundër keqpërdorimit të pushtetit
shtetëror, në rend të pare duhet të
mësojnë të çlirojnë mendjet e tyre nga
apatia dhe frika. Ajo përfundon optimiste,
pasi beson që edhe nën makinerinë
më shtypëse shtetërore, guximi shfaqet
përsëri, pasi që frika nuk është gjendje e
natyrshme e njeriut të civilizuar. Në linjë