29.07.2013 Views

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

20 ARTE<br />

Elton John, një këngë për Liz Taylor<br />

Kantautori Elton John i ka<br />

kushtuar një këngë mikeshës<br />

së tij, legjendës së Hollivudit<br />

Elisabeth Taylor, e cila vdiq më<br />

23 mars.<br />

Elton John e këndoi këngën<br />

«Don’t let the sun go down<br />

on me», «Mos e le diellin të<br />

Naile Demiri<br />

Kësaj radhe do të ndalem<br />

te monografi a “Katarina<br />

Josipi – Kati”, që Frrok Kristaj<br />

e botoi në vitin 2004.<br />

E zgjodha këtë libër pasi<br />

që sivjet bëhen plot 88<br />

vjet që kur në fshatin Zym të Hasit<br />

të Thatë u lind aktorja e madhe<br />

Katarina Josipi, kurse sivjet bëhen<br />

plotë 42 vjet kur ajo kaloi në amshim.<br />

Pra, 42 vjet pa Katin zymjane,<br />

pa Katin artiste, por 88 vjet me Katin<br />

dhe emrin e saj. Në fakt, emri i<br />

Katit është dërrasa e parë e binës<br />

së teatrit në gjuhën shqipe jashtë<br />

Shqipërisë administrative.<br />

Katarina Josipi si aktore hapëroi<br />

në dërrasat e Teatrit Amator në<br />

Ferizaj, kurse në pranverë të vitit<br />

1948 hyri si femra e parë shqiptare<br />

në Teatrin Popullor të Prishtinës.<br />

Në Prishtinë kishte shkuar së bashku<br />

me Shaban Gashin e Matej<br />

Serreqin, që të dy nga Ferizaj. Në<br />

Prishtinë, Kati plot 21 vjet aktroi<br />

dhe kulmoi në skenën profesionale.<br />

Dhe, po aty, në Prishtinë, vdiq<br />

më 29 prill 1969, kurse u varros atje<br />

edhe nga erdhi - në Shëngjergj, afër<br />

Zymit të Hasit, pranë meshtarit e<br />

patriotit Atë Luigj Palaj dhe të madhit<br />

Atë Shtjefën Gjeçovit.<br />

Autori i monografi së “Katarina<br />

Josipi – Kati”, Frrok Kristaj, thotë<br />

se Katarina Josipin e kemi parë në<br />

skenën e teatrit profesional, e kemi<br />

dëgjuar në radio me radiodrama,<br />

por e kemi parë edhe në një fi lm<br />

(Uka i Bjeshkëve të Nemuna).<br />

Megjithatë, ajo jetoi në skenën<br />

teatrore, aty ku e fillonte jetën<br />

magjepsëse që e sheh, e ndien, ku<br />

perëndojë» në fillim të një<br />

koncerti që dha në Pitsburg<br />

të Pensilvanisë.<br />

Para se të fi llonte interpretimin<br />

e tij në piano, John foli<br />

para audiencës: «Unë, tha<br />

ai, kam humbur një mike, ju<br />

keni humbur një heroinë. Eli-<br />

i zbulonte karakteret e njerëzve,<br />

rolet e të cilëve i interpretonte. Jeta<br />

e Katit ka filluar kur janë ndezur<br />

dritat e skenës. Aty la djersën e vet.<br />

Por, në skenë ajo jeton edhe sot në<br />

kujtimet e artistëve, por edhe të shikuesve<br />

e të dashamirëve të teatrit.<br />

Njëzet e një vjet me radhë,<br />

aq sa jetoi në skenën e Teatrit të<br />

Prishtinës, Kati ishte kampione,<br />

bartëse e roleve më komplekse të<br />

repertorit më të shumëllojshëm të<br />

teatrit tonë. Bukuria e brendshme<br />

e Katit shpërthente vetëm atëherë<br />

kur fi keshin dritat në sallë e ndizeshin<br />

të tjerat në skenë. Atëherë temperamenti<br />

i saj artistik i magjepste<br />

shikuesit. Për Katin ishte njësoj me<br />

rëndësi roli kryesor, i mesëm apo<br />

episodik. Të gjitha i interpretonte<br />

me pasionin më të madh, me<br />

përkushtim, duke e shkrirë vetën<br />

në role, duke përjetuar dhe duke<br />

krijuar fytyra dhe karaktere të reja.<br />

Për Katin, po ashtu, ishte njësoj të<br />

interpretonte role nga drama origjinale<br />

apo ajo e përkthyer, drama<br />

klasike apo bashkëkohëse. Pra, Kati<br />

ishte në gjendje të krijonte fytyra<br />

komplekse, madje edhe atëherë<br />

kur nuk ishin të kompletuara nga<br />

autori apo regjisori.<br />

Kati me invencion të rrallë kishte<br />

interpretuar bareshën dhe ministreshën.<br />

Kishte aftësi transformimi.<br />

Mishërohej thellësisht me<br />

personazhet që i interpretonte.<br />

Identifikohej me fatet e tyre dhe<br />

ua zbulonte karakteret. Ajo me talentin<br />

e saj të një artisteje, por edhe<br />

të një primadone të madhe, ngriti<br />

një galeri të tërë tipash që e ndien<br />

sabeth Taylor nuk ishte vetëm<br />

një yll kinemaje dhe ndoshta<br />

gruaja më e bukur e botës,<br />

por ajo ishte një nga njerëzit<br />

më të mëdhenj që kam<br />

njohur. Ajo i doli në mbrojtje<br />

para të gjithëve të prekurve<br />

nga SIDA. Ajo ishte një grua<br />

Primadona Kati<br />

Frrok Kristaj<br />

“Katarina<br />

Josipi – Kati”<br />

(monografi ),<br />

Shtëpia Botuese<br />

“Anton<br />

Pashku”,<br />

Prishtinë,<br />

2004.<br />

jetën pa kufi , kohë e hapësirë. Dhe,<br />

vërtetë është vështirë tash të bëjmë<br />

ndonjë shëtitje nëpër ato 71 e sa<br />

role që i interpretoi gjatë jetës së saj.<br />

Katarina Josipi - Kati për kontributin<br />

e saj, por edhe për rezultatet<br />

e arritura, mori shumë shpërblime<br />

e mirënjohje, që i jepnin atëbotë<br />

institucionet profesioniste. Në<br />

veçanti po përmendim se ajo ishte<br />

laureate e Shpërblimit të Dhjetorit<br />

(1958) të Kuvendit të Kosovës.<br />

Po ashtu, Kati para se të vinte në<br />

Teatrin Popullor të Prishtinës, në<br />

shkurt të vitit 1947, nga pushteti<br />

okupator serb, u mor në hetime<br />

dhe u nxor para gjyqit bashkë me<br />

vëllanë, Lazrin, si anëtarë të Organizatës<br />

Nacional - Demokratike<br />

Shqiptare me akuzën armike e<br />

popullit. Ndër 38 anëtarët e “Grupit<br />

të Hamdi Berishës”, që të gjithë<br />

nga Ferizaji e rrethina, në procesin<br />

makabër të Gjilanit, mbajtur prej 1<br />

deri më 7 shkurt të vitit 1947, Katarina<br />

Josipi ishte e vetmja femër<br />

ndër 37 meshkuj.<br />

Të themi edhe këtë se me emrin<br />

e Katit është pagëzuar Konkursi për<br />

Dramë Origjinale i Teatrit Kombëtar<br />

të Prishtinës, ShKA në Zym,<br />

që është themeluar në njëvjetorin<br />

e vdekjes së Katit, pastaj me emrin<br />

e Katit është pagëzuar edhe çmimi<br />

për rolin më të suksesshëm<br />

të femrës aktore për komedi (në<br />

Preshevë të Kosovës Lindore).<br />

Njëherësh, në vendlindjen e saj<br />

tash e disa vjet jepet çmimi ”Unaza<br />

e Katit”, si dhe në Pejë me emrin e<br />

saj është pagëzuar një shkollë për<br />

gjuhë të huaja.<br />

e jashtëzakonshme dhe unë<br />

kam patur privilegjin që e<br />

kam njohur», tha John.<br />

Ai e bën këtë dedikim të dytë<br />

në radhë pas këngës që i bëri<br />

Lady Dianës që humbi jetën<br />

në një aksident automobilistik.<br />

Të dielën, në<br />

Ditën ndërkombëtare<br />

të Teatrit,<br />

u dhanë<br />

çmimet për<br />

dramë kombëtare“Katarina<br />

Josipi”,<br />

u promovua<br />

monografi a<br />

kushtuar aktores<br />

Safete<br />

Rogova, ndërsa<br />

aktorit Bislim<br />

Muqaj iu dha<br />

çmimi vjetor<br />

për aktorin<br />

më të mirë.<br />

Alfred Beka<br />

alfred.beka@gazetaexpress.com<br />

Prishtinë, 27 mars —<br />

Prej tash e tutje aktorët<br />

e Teatrit Kombëtar nuk<br />

kanë nevojë më të ankohen<br />

për pozitën e<br />

tyre jo të mirë. Nëse<br />

realizohen premtimet<br />

e ministrit të kulturës, Memli<br />

Krasniqi, i cili u tha atyre se do<br />

të trajtohen më mirë se sa janë<br />

trajtuar deri më tani, atëherë ata<br />

kanë arsye të jenë të gëzuar.<br />

Në Ditën Ndërkombëtare të<br />

Teatrit, e cila u shënua të dielën<br />

në holin e Teatrit Kombëtar,<br />

Ministria e Kulturës, në bashkëpunim<br />

me Teatrin Kombëtar, e<br />

dha shpërblimin vjetor për teatër<br />

dhe shpërblimet për dramën<br />

shqipe “Katarina Josipi”.<br />

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe<br />

Sporteve, Memli Krasniqi, u<br />

shpreh më këtë rast se shënimi i<br />

kësaj dite në vende të ndryshme<br />

të botës bëhet për të vlerësuar<br />

të arriturat ndërmjet dy manifestimeve.<br />

“Rëndom në raste të tilla festive<br />

në vende të ndryshme të<br />

botës shfrytëzohet rasti për të<br />

bërë një bilanc të sukseseve si<br />

dhe të arriturave ndërmjet dy<br />

manifestimeve. Padyshim se<br />

në Kosovë edhe ne kemi arsye<br />

për të bërë një bilanc dhe për të<br />

nxjerrë një rezultat të të arriturave<br />

teatrore gjatë vitit që lamë<br />

pas, por pa dyshim që ne në<br />

E hënë, 28 mars 2011<br />

FESTE<br />

Kosovë duhet që në momente<br />

të tilla të rikujtojmë dhe të ritheksojmë<br />

edhe sfi dat e mëdha<br />

edhe problemet me të cilat<br />

ballafaqohen njerëzit e artit,<br />

konkretisht njerëzit e teatrit”,<br />

tha Krasniqi.<br />

Ai shtoi se më në fund, ashtu<br />

siç e parasheh ligji, shumë<br />

shpejt Teatri Kombëtar do të<br />

ketë edhe trupën, apo ansamblin<br />

rezident. Dhe kjo, sipas<br />

tij, do të ndodhë në javët e ardhshme.<br />

“E dyta, e cila besoj ka qenë<br />

ndër kërkesat më të rëndësishme<br />

të gjithë njerëzve të<br />

teatrit, të skenës kulturore dhe<br />

artistike në vendin tonë, të gjithë<br />

artistëve, krijuesve në vend,<br />

ka qenë rregullimi i statutit juridik<br />

dhe legal por edhe fi nanciar<br />

i të gjithë krijuesve dhe<br />

performuesve artistikë, është

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!