H ανακάλυψη <strong>τ</strong>υ Bί<strong>τ</strong>ωνα, ένα<strong>ς</strong> απ <strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> περίημυ<strong>ς</strong> νεαρύ<strong>ς</strong> διδύμυ<strong>ς</strong>, πυ είε δει σ<strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> Δελύ<strong>ς</strong> Hρδ<strong>τ</strong><strong>ς</strong>. H παράδση <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> δαιδαλική<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>ένη<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>υ 7υ αιώνα είναι ακμη πλύ κν<strong>τ</strong>ινή, <strong>τ</strong>σ σ<strong>τ</strong> σήμα <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> κεαλή<strong>ς</strong> σ <strong>και</strong> σ<strong>τ</strong>ην ισυρή μρή, πυ υπάλλει <strong>τ</strong>ην ιδέα <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> δράση<strong>ς</strong>. KYPIAKH 26 NOEMBPIOY 1995 - H KAΘHMEPINH 9
Συνέεια απ <strong>τ</strong>ην 8η σελίδα κ<strong>ς</strong> νμ<strong>ς</strong>. Eκείν<strong>ς</strong>, παρ<strong>τ</strong>ι διαε- αίωνε <strong>τ</strong>ι θα σεασ<strong>τ</strong>εί <strong>τ</strong>ην απαση <strong>τ</strong>υ πρκα<strong>τ</strong>υ <strong>τ</strong>υ, ήθελε εν<strong>τ</strong>ύ<strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> να επωεληθεί απ <strong>τ</strong>η συμωνία, πρκειμένυ να πε<strong>τ</strong>ύει <strong>τ</strong>η σύναψη εμπρική<strong>ς</strong> σύμαση<strong>ς</strong> πυ θα ευνύσε <strong>τ</strong>ην εαγωγή συλ<strong>τ</strong>ανίνα<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>η Γαλλία. Aκλύθησαν δεκάρνε<strong>ς</strong> περίπλκε<strong>ς</strong> διαπραγμα<strong>τ</strong>εύσει<strong>ς</strong>, με απ<strong>τ</strong>έλεσμα να υπγραεί η <strong>τ</strong>ελική συμωνία <strong>τ</strong> 1891. Σ<strong>τ</strong> με<strong>τ</strong>αύ άρισαν να μπαίνυν <strong>και</strong> καννε<strong>ς</strong> για <strong>τ</strong>ην δρασ<strong>τ</strong>ηρι<strong>τ</strong>η<strong>τ</strong>α <strong>τ</strong>ων ένων αραιλγικών σλών σ<strong>τ</strong>ην Eλλάδα: Aγρά <strong>τ</strong>ων εκ<strong>τ</strong>άσεων <strong>και</strong> πληρωμή <strong>τ</strong>ων δαπανών απ <strong>τ</strong>ν ανασκαέα, σε αν<strong>τ</strong>άλλαγμα <strong>τ</strong>υ μνπωλίυ σ<strong>τ</strong>η μελέ<strong>τ</strong>η ω<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η δημσίευση - αυ<strong>τ</strong> πυ ι αραιλγι νμάυν «επισ<strong>τ</strong>ημνική ιδικ<strong>τ</strong>ησία»- διαύλαη λων <strong>τ</strong>ων ευρημά<strong>τ</strong>ων σ<strong>τ</strong>ην Eλλάδα (ακμη κι εκείνων πυ υπάρυν ει<strong>ς</strong> διπλύν καθώ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> αν<strong>τ</strong>ικειμένων ωρί<strong>ς</strong> αία), <strong>και</strong> έλεγ <strong>τ</strong>ων ανασκαών απ εκπρσωπ <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Aραιλγική<strong>ς</strong> E<strong>τ</strong>αιρεία<strong>ς</strong>. Σύμωνα με <strong>τ</strong>ν ρ αυ<strong>τ</strong>, η γαλλική υλή ψήισε <strong>τ</strong>η διάθεση (για <strong>τ</strong>ην απαλλ<strong>τ</strong>ρίωση <strong>και</strong> ανασκα- ή) <strong>τ</strong> πσ <strong>τ</strong>υ μισύ εκα<strong>τ</strong>μμυρί- υ ρυσών ράγκων, πσ πυ είναι δύσκλ να υπλγισθεί σήμερα. Iσω<strong>ς</strong> να αν<strong>τ</strong>ισ<strong>τ</strong>ιεί με δισεκα<strong>τ</strong>μμύρια δραμέ<strong>ς</strong>... T <strong>ιερ</strong> <strong>τ</strong>υ Aπλλωνα O P. Foucart πήρε μέρ<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>ην ανασκαή, <strong>τ</strong>ην πία ργάνωσε Th. Homolle, πυ είε ανασκάψει <strong>τ</strong>η Δήλ. Xρησιμπιήθηκαν πλλέ<strong>ς</strong> δεκάδε<strong>ς</strong> εργά<strong>τ</strong>ε<strong>ς</strong>, αριθμ<strong>ς</strong> πυ ανιάει <strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> σημερινύ<strong>ς</strong> αραιλγυ<strong>ς</strong>. Oι ανασκαεί<strong>ς</strong> ήεραν <strong>τ</strong>ί έψαναν: ήθελαν να απκαλύψυν <strong>τ</strong> <strong>ιερ</strong> <strong>τ</strong>υ Aπλλωνα πυ περιγρά- ει Παυσανία<strong>ς</strong>. Γνώριαν ήδη απ <strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> αραίυ<strong>ς</strong> συγγραεί<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η θέση <strong>τ</strong>υ ναύ, <strong>τ</strong> μεγάλ πλυγωνικ κ<strong>τ</strong>ίσμα, <strong>τ</strong> καλυμμέν με επιγρα- έ<strong>ς</strong>, <strong>τ</strong>ην <strong>ιερ</strong>ά δ <strong>και</strong>, απ <strong>τ</strong>ην <strong>τ</strong>μή πυ έκανε ένα<strong>ς</strong> Γερμαν<strong>ς</strong> αραιλγ<strong>ς</strong>, <strong>τ</strong>η ν<strong>τ</strong>ιανα<strong>τ</strong>λική είσδ <strong>τ</strong>υ <strong>ιερ</strong>ύ. Oπω<strong>ς</strong> έγραψε <strong>τ</strong> 1900 G. Radet, πυ διηγεί<strong>τ</strong>αι <strong>τ</strong>ην ισ<strong>τ</strong>ρία <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Γαλλική<strong>ς</strong> Σλή<strong>ς</strong>, ακλυθών<strong>τ</strong>α<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>ην <strong>ιερ</strong>ά δ «πρσπαθύσαν να πλησιάσυν <strong>τ</strong> <strong>ιερ</strong> πω<strong>ς</strong> Παυσανία<strong>ς</strong>, πράγμα πυ επέ<strong>τ</strong>ρεπε να πράλλυν <strong>τ</strong> ω<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>ων κειμένων σ<strong>τ</strong>ν συγκευμέν σκελε<strong>τ</strong> <strong>τ</strong>ων μνημείων». Eπρεπε, επίση<strong>ς</strong>, να αναρύν <strong>τ</strong>α έργα <strong>τ</strong>ένη<strong>ς</strong> πυ ανέ- εραν ι αραίε<strong>ς</strong> πηγέ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> περίμεναν ακμη πλλέ<strong>ς</strong> επιγραέ<strong>ς</strong>, ελπίδα πυ δεν διαψεύσ<strong>τ</strong>ηκε. O επισ<strong>τ</strong>ημνικ<strong>ς</strong> κσμ<strong>ς</strong> παρακλυθύσε <strong>τ</strong>ην πρδ <strong>τ</strong>ων εργασιών <strong>και</strong> η ανακάλυψη, <strong>τ</strong> 1893, <strong>τ</strong>υ θησαυρύ <strong>τ</strong>ων Aθηναίων, παράσ<strong>τ</strong>αση <strong>τ</strong>ων ύμνων σ<strong>τ</strong>ν Aπλλωνα με <strong>τ</strong>η μυσική <strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> συνδεία, <strong>και</strong> αργ<strong>τ</strong>ερα, <strong>τ</strong> 1896, <strong>τ</strong>υ Hνίυ, έκαναν <strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> εργασίε<strong>ς</strong> αυ<strong>τ</strong>έ<strong>ς</strong> διάσημε<strong>ς</strong> σε λη <strong>τ</strong>ην Eυρώπη. Xρειάσ<strong>τ</strong>ηκαν πράγμα<strong>τ</strong>ι έν<strong>τ</strong>εκα ρνια <strong>τ</strong>εράσ<strong>τ</strong>ια<strong>ς</strong> δυλειά<strong>ς</strong> για να πάρυν, <strong>τ</strong>α <strong>ιερ</strong>ά <strong>τ</strong>υ Aπλλωνα <strong>και</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Aθηνά<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>η Mαρμαριά, <strong>τ</strong>ην ψη πυ έυν σήμερα <strong>και</strong> να απκαλυ- θύν συλλγέ<strong>ς</strong> απ γλυπ<strong>τ</strong>ά <strong>και</strong> επιγραέ<strong>ς</strong>, πυ είναι, εκ<strong>τ</strong><strong>ς</strong> απ εκείνε<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Aθήνα<strong>ς</strong>, ι πλυσι<strong>τ</strong>ερε<strong>ς</strong> 10 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 26 NOEMBPIOY 1995 Mια ισ<strong>τ</strong>ρική ω<strong>τ</strong>γραία: O Θειλ<strong>ς</strong> Oμλ σ<strong>τ</strong> κέν<strong>τ</strong>ρ, διευθυν<strong>τ</strong>ή<strong>ς</strong> <strong>τ</strong><strong>τ</strong>ε <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Γαλλική<strong>ς</strong> Aραιλγική<strong>ς</strong> Σλή<strong>ς</strong> (1892) <strong>και</strong> μέλη <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> υπλιπη<strong>ς</strong> απσ<strong>τ</strong>λή<strong>ς</strong> πυ έκαναν ανασκαέ<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> Δελύ<strong>ς</strong>. πυ έδωσε π<strong>τ</strong>έ κάπια ελληνική αραιλγική θέση. Eγκαίνια ώρυ μυσείυ T 1903 αραιλγικ<strong>ς</strong> ώρ<strong>ς</strong> εγ<strong>και</strong>νιάσ<strong>τ</strong>ηκε <strong>τ</strong>αυ<strong>τ</strong>ρνα με <strong>τ</strong> Mυσεί, <strong>τ</strong> κ<strong>τ</strong>ίσιμ <strong>τ</strong>υ πίυ εί- ε ρημα<strong>τ</strong>δ<strong>τ</strong>ήσει Aνδρέα<strong>ς</strong> Συγγρ<strong>ς</strong>. O Homelle, πυ λίγ αργ<strong>τ</strong>ερα εγκα<strong>τ</strong>έλειψε <strong>τ</strong>η διεύθυνση <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Γαλλική<strong>ς</strong> Σλή<strong>ς</strong>, πίσ<strong>τ</strong>ευε <strong>τ</strong>ι η εργασία σ<strong>τ</strong> ώρ είε <strong>τ</strong>ελειώσει <strong>και</strong> <strong>τ</strong>ι ι έρευνε<strong>ς</strong> θα λκληρωθύν με <strong>τ</strong>ην ρισ<strong>τ</strong>ική δημσίευση, πυ πρέλεπε, σύμωνα με <strong>τ</strong> πρ<strong>τ</strong>υπ <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> δημσίευση<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Oλυμπία<strong>ς</strong>, να γίνει σε πέν<strong>τ</strong>ε <strong>τ</strong>μυ<strong>ς</strong>, με <strong>τ</strong>ί<strong>τ</strong>λ «Aνασκαέ<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> Δελύ<strong>ς</strong>». Tμι α<strong>ιερ</strong>ωμένι σ<strong>τ</strong>ην ισ<strong>τ</strong>ρία <strong>τ</strong>ων ανασκαών, σ<strong>τ</strong>ην <strong>τ</strong>πιγραία <strong>και</strong> σ<strong>τ</strong>ην αρι<strong>τ</strong>εκ<strong>τ</strong>νική, σ<strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> επιγρα- έ<strong>ς</strong>, σ<strong>τ</strong>η γλυπ<strong>τ</strong>ική <strong>και</strong> σ<strong>τ</strong>α μικρά αν<strong>τ</strong>ικείμενα. Eπρκει<strong>τ</strong> μω<strong>ς</strong> για ψευδαίσθηση, για<strong>τ</strong>ί ι έρευνε<strong>ς</strong> για <strong>τ</strong>η δημσίευση κρά<strong>τ</strong>ησαν πάρα πλύ ρν <strong>και</strong> ρίσκν<strong>τ</strong>αν πλύ μακρυά απ <strong>τ</strong>ην λκλήρωση, <strong>τ</strong>ην επή <strong>τ</strong>υ θανά<strong>τ</strong>υ <strong>τ</strong>ων <strong>τ</strong>ελευ<strong>τ</strong>αίων ανασκαέων. Oι έρευνε<strong>ς</strong> θα απαι<strong>τ</strong>ύσαν συμπληρωμα<strong>τ</strong>ικέ<strong>ς</strong> ανασκαέ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> κυρίω<strong>ς</strong> ι αραιλγι ανακάλυπ<strong>τ</strong>αν σιγά- σιγά, <strong>τ</strong>ι δεν υπάρει ρισ<strong>τ</strong>ική δημσίευση: σ <strong>τ</strong>έλεια κι αν είναι μια μελέ<strong>τ</strong>η, η καλύ<strong>τ</strong>ερη υπηρεσία πυ πρσέρει είναι ακριώ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>ι επι<strong>τ</strong>ρέπει να γίνυν νέε<strong>ς</strong> έρευνε<strong>ς</strong>, με σκπ να <strong>τ</strong>άσυν πι κν<strong>τ</strong>ά σ<strong>τ</strong>ην αλήθεια. H ισ<strong>τ</strong>ρία <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> θέση<strong>ς</strong> αυ<strong>τ</strong>ή<strong>ς</strong> απ <strong>τ</strong> 1903 <strong>και</strong> εή<strong>ς</strong> αρακ<strong>τ</strong>ηρίε<strong>τ</strong>αι <strong>τ</strong>αυ<strong>τ</strong>ρνα απ <strong>τ</strong>ην πρδευ<strong>τ</strong>ική συνειδη<strong>τ</strong>πίηση <strong>τ</strong>ων <strong>και</strong>νύργιων καθηκν<strong>τ</strong>ων πυ επιάλλν<strong>τ</strong>αν σ<strong>τ</strong>ην αραιλγία <strong>και</strong> απ <strong>τ</strong>ην ανάπ<strong>τ</strong>υη <strong>τ</strong>ων διευθύνσεων <strong>και</strong> απκα<strong>τ</strong>ασ<strong>τ</strong>άσεων πυ έγιναν σε σ<strong>τ</strong>ενή συνεργασία με<strong>τ</strong>αύ <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Aραιλγική<strong>ς</strong> Yπηρεσία<strong>ς</strong> <strong>και</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Γαλλική<strong>ς</strong> Σλή<strong>ς</strong>. Tα μεγάλα αρισ<strong>τ</strong>υργήμα<strong>τ</strong>α Σ<strong>τ</strong> μακρρν διάσ<strong>τ</strong>ημα <strong>τ</strong>ων ανασκαών ρέθηκαν πλλά άλκινα ειδώλια, ύψυ<strong>ς</strong> 15 έω<strong>ς</strong> 20 εκα<strong>τ</strong>., <strong>τ</strong> ελεάν<strong>τ</strong>ιν άγαλμα <strong>τ</strong>υ Aπλλωνα, <strong>τ</strong>α δύ κλσσιαία αγάλμα<strong>τ</strong>α <strong>τ</strong>ων Διδύμων <strong>τ</strong>υ Aργυ<strong>ς</strong>, ελεάν<strong>τ</strong>ινε<strong>ς</strong> κεαλέ<strong>ς</strong> ρυσελεάν<strong>τ</strong>ινων αγαλμά<strong>τ</strong>ων, αργυρ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>αύρ<strong>ς</strong> πρσρά <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> πλη<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Iωνία<strong>ς</strong>, η ωρ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>υ θησαυρύ <strong>τ</strong>ων Σινίων, περίλαμπρ<strong>ς</strong> Hνί<strong>ς</strong>, η με<strong>τ</strong>πη <strong>τ</strong>υ θησαυρύ <strong>τ</strong>ων Aθηναίων, <strong>τ</strong> μνημεί <strong>τ</strong>υ Δαυ με μεγάλ αριθμ αγαλμά<strong>τ</strong>ων, <strong>τ</strong>ην κεαλή <strong>τ</strong>υ Φλαμινίνυ <strong>και</strong> πλλά άλλα. Παράλληλα, μω<strong>ς</strong>, με <strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> ανασ<strong>τ</strong>ηλώσει<strong>ς</strong> πυ έγιναν σ<strong>τ</strong>η συνέεια, ι αραιλγι ανάρισαν <strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> ανασκαέ<strong>ς</strong>. Mπρύμε να διακρίνυμε <strong>τ</strong>ρει<strong>ς</strong> περιδυ<strong>ς</strong>: Aπ <strong>τ</strong> 1920, η Γαλλική Σλή επικέν<strong>τ</strong>ρωσε ανασ<strong>και</strong>κά <strong>τ</strong> ενδιαέρν <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong> ιε- ρ <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Aθηνά<strong>ς</strong> σ<strong>τ</strong>η Mαρμαριά. Oι αραιλγι πίσ<strong>τ</strong>εψαν <strong>τ</strong><strong>τ</strong>ε <strong>τ</strong>ι θα μπρύσαν να ρυν, με <strong>τ</strong>ην απκάλυψη μυκηναϊκών ειδωλίων <strong>τ</strong>πθε<strong>τ</strong>ημένων πάνω σε μια μεγάλη πέ<strong>τ</strong>ρα, <strong>τ</strong>ην απδειη <strong>τ</strong>ι υπήρε ήδη απ <strong>τ</strong>ην Eπή <strong>τ</strong>υ αλκύ ένα μεγάλ <strong>ιερ</strong> α<strong>ιερ</strong>ωμέν σε μια γυναικεία θε<strong>τ</strong>η<strong>τ</strong>α, πυ αν<strong>τ</strong>ισ<strong>τ</strong>ιύσε σ<strong>τ</strong> <strong>ιερ</strong> <strong>τ</strong>υ Aπλλωνα. Σήμερα γίνε<strong>τ</strong>αι δεκ<strong>τ</strong> <strong>τ</strong>ι αυ<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>α ειδώλια ρίσκν<strong>τ</strong>αν μέσα σ’ ένα μυκηναϊκ <strong>τ</strong>ά, πυ ανί<strong>τ</strong>ηκε κα<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>ην κα<strong>τ</strong>ασκευή <strong>τ</strong>υ αραϊκύ <strong>ιερ</strong>ύ. Παραδω<strong>ς</strong>, μια κα<strong>τ</strong>ασ<strong>τ</strong>ρή <strong>τ</strong>υ Δεκεμρίυ 1935, ανίγει μια δεύ<strong>τ</strong>ερη περίδ ανασκαών, πυ συνείσ<strong>τ</strong>ηκε <strong>και</strong> με<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>ν πλεμ, περίπυ έω<strong>ς</strong> <strong>τ</strong> 1950. Xωρί<strong>ς</strong> θεωρη<strong>τ</strong>ικέ<strong>ς</strong> πρκα<strong>τ</strong>αλήψει<strong>ς</strong>, πρσπάθησαν να ερευνήσυν συσ<strong>τ</strong>ημα<strong>τ</strong>ικά <strong>τ</strong>α σ<strong>τ</strong>ρώμα<strong>τ</strong>α <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> αραϊκή<strong>ς</strong> επή<strong>ς</strong>, ανακαλύπ<strong>τ</strong>ν<strong>τ</strong>α<strong>ς</strong> ένα σημαν<strong>τ</strong>ικ ικισμ γεωμε<strong>τ</strong>ρική<strong>ς</strong> <strong>και</strong> μυκηναϊκή<strong>ς</strong> επή<strong>ς</strong>. Kά<strong>τ</strong>ω μω<strong>ς</strong> απ <strong>τ</strong> πλακσ<strong>τ</strong>ρω<strong>τ</strong> <strong>τ</strong>υ Aλω έγινε η σημαν<strong>τ</strong>ικ<strong>τ</strong>ερη ανακάλυψη <strong>τ</strong> 1939, απ <strong>τ</strong>ν Πιέρ Aμν<strong>τ</strong>ρί, πί<strong>ς</strong> υπήρε διεθυν<strong>τ</strong>ή<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> Γαλλική<strong>ς</strong> Aραιλγική<strong>ς</strong> Σλή<strong>ς</strong> απ <strong>τ</strong> 1969- 1981. Yπήραν εκεί, μπρσ<strong>τ</strong>ά σ<strong>τ</strong>η Σ<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>ων Aθηνών, δύ <strong>τ</strong>άι, μέσα σ<strong>τ</strong>υ<strong>ς</strong> πίυ<strong>ς</strong>, γύρω σ<strong>τ</strong> 420π. X., ι Δελιεί<strong>ς</strong> είαν θάψει, αύ έαλαν ω<strong>τ</strong>ιά, πλύ<strong>τ</strong>ιμα αν<strong>τ</strong>ικείμενα, με<strong>τ</strong>αύ <strong>τ</strong>ων πίων <strong>και</strong> αγάλμα<strong>τ</strong>α απ ρυσ <strong>και</strong> ελεαν<strong>τ</strong>σ<strong>τ</strong>ύν ή άργυρ, καθώ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> πλλά άλκινα. Tα αν<strong>τ</strong>ικείμενα πυ είαν μείνει ανέπαα λεηλα<strong>τ</strong>ήθηκαν κα<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>ην αρ- αι<strong>τ</strong>η<strong>τ</strong>α, μω<strong>ς</strong> αυ<strong>τ</strong>ή η ανακάλυψη μα<strong>ς</strong> δίνει <strong>τ</strong>ην καλύ<strong>τ</strong>ερη ιδέα για <strong>τ</strong> μυθικ πλύ<strong>τ</strong> <strong>τ</strong>ων πρσρών πυ γιν<strong>τ</strong>αν σ<strong>τ</strong>ν Aπλλωνα. Συνεργασία Eλλήνων - Γάλλων H <strong>τ</strong>ρί<strong>τ</strong>η περίδ<strong>ς</strong> είναι η σημερινή, πυ συνεργάν<strong>τ</strong>αι σ<strong>τ</strong>ενά η Eρεία Aραι<strong>τ</strong>ή<strong>τ</strong>ων με <strong>τ</strong>η Γαλλική Σλή. H σημαν<strong>τ</strong>ικ<strong>τ</strong>ερη ανασκαή λκληρώθηκε μλι<strong>ς</strong> πρσα<strong>τ</strong>α, σ<strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> αρέ<strong>ς</strong> Iυλίυ 1992, <strong>και</strong> έγιναν σ<strong>τ</strong>α αραϊκά σ<strong>τ</strong>ρώμα<strong>τ</strong>α πυ πρσ<strong>τ</strong>α<strong>τ</strong>ευ<strong>τ</strong>αν απ σειρά κλασικών μνημείων: <strong>τ</strong>ν <strong>τ</strong>ρίπδα πυ πρσέεραν ι Eλληνε<strong>ς</strong> με<strong>τ</strong>ά <strong>τ</strong>η νίκη <strong>τ</strong>ων Πλα<strong>τ</strong>αιών <strong>και</strong> <strong>τ</strong> Aρμα <strong>τ</strong>υ Hλίυ πυ πρσέεραν ι Pδιι. Kά<strong>τ</strong>ω απ <strong>τ</strong>α άθρα αυ<strong>τ</strong>ών <strong>τ</strong>ων μνημείων ρέθηκε αραϊκ<strong>ς</strong> περίλ<strong>ς</strong>, πυ ρνλγεί<strong>τ</strong>αι σήμερα σ<strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> αρέ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>υ 6υ π. X. αιώνα, δηλαδή <strong>τ</strong>ην επαύρι <strong>τ</strong>υ πλέμυ. Kά<strong>τ</strong>ω απ αυ<strong>τ</strong>ά απκαλύθηκαν <strong>τ</strong>ρία σπί<strong>τ</strong>ια <strong>τ</strong>ισμένα επάλληλα, <strong>τ</strong> ένα απ <strong>τ</strong>α μέσα <strong>τ</strong>υ 7υ π. X. αιώνα, <strong>τ</strong> δεύ<strong>τ</strong>ερ απ <strong>τ</strong> <strong>τ</strong>έλ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>υ 8υ, <strong>και</strong> <strong>τ</strong> αραι<strong>τ</strong>ερ, εγκα<strong>τ</strong>εσ<strong>τ</strong>ημέν σ<strong>τ</strong>η άση <strong>τ</strong>ίυ αναώμα<strong>τ</strong><strong>ς</strong>, <strong>τ</strong>ισμένυ σ<strong>τ</strong>η μυκηναϊκή επή (απ <strong>τ</strong>ι<strong>ς</strong> αρέ<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>υ 8υ). Aπδεί<strong>τ</strong>ηκε έ<strong>τ</strong>σι η συνέεια <strong>τ</strong>υ ικισμύ απ <strong>τ</strong>η μυκηναϊκή ω<strong>ς</strong> <strong>τ</strong>η γεωμε<strong>τ</strong>ρική επή, κι έυμε <strong>τ</strong>ώρα μια πλύ ακριή εικνα <strong>τ</strong>ων σπι<strong>τ</strong>ιών <strong>τ</strong>η<strong>ς</strong> πρώιμη<strong>ς</strong> περιδυ, πυ είναι κα<strong>τ</strong>ασκευασμένα απ πηλ, με μικρά δωμά<strong>τ</strong>ια πυ θερμαίνν<strong>τ</strong>αν απ ένα ύρν. H μεγάλη μω<strong>ς</strong> αθνία άλκινων αν<strong>τ</strong>ικειμένων, αγγείων <strong>και</strong> πλων δείνει <strong>τ</strong>η ακ<strong>τ</strong>ινλία <strong>τ</strong>ων Δελών εκείνη <strong>τ</strong>ην επή.