"Nadmorskie duchy, uroczyska i tajemnice", Marcin ... - Ustka

2. Sekta braci von Below
44
Opowieści starej Ustki III
W XIX wieku, w dobie romantyzmu, okolice Ustki były
regionem działania tajemniczej sekty religijnej braci von
Below. Jeden z protestanckich teologów pisał wtedy, że pod
Ustką widział oczywiste przejawy działania Ducha Św., lecz
także i zjawiska które, można wytłumaczyć tylko opętaniem.
Sekta, gdyby przetrwała do dziś, pewnie przypominałaby
amerykańskich Amiszów. Ale ślady ruchu religijnego, który
wzbudził poruszenie nie tylko w naszej okolicy, lecz w całej
ówczesnej monarchii pruskiej, można dziś znaleźć tylko w
starych książkach, zakurzonych kronikach i... pod dywanem
w kościele w Pieńkowie, 17 km na zachód od Ustki.
Właśnie tu w wielkanocny poniedziałek 1820 roku, zaraz
po nabożeństwie, dwudziestokilkuletni
Henryk von Below zastąpił
drogę pastorowi. Spytał,
czy wierzy w to, co powiedział
przed chwilą w świątecznym
kazaniu - że także niewierzący,
lecz dobrze czyniący człowiek
może zostać zbawiony. Pastor
odpowiedział twierdząco. Wtedy
młody dziedzic wskoczył na
wzgórze i wskazując palcem na
pastora zawołał: - Nie wierzcie
mu. To fałszywy prorok!
Legenda o początkach herbu rycerzy
von Below spod Ustki bardzo przypomina
tę o herbie rycerza Podbipięty z
sienkiewiczowskiej Trylogii. Przodek
Belowów miał niegdyś uczestniczyć
w bitwie z poganami i ściąć aż trzech
jednym ciosem swojego miecza.
Stąd w herbie trzy pogańskie głowy o
skośnych oczach.
Lekkoduch, który się nawrócił
Henryk był najmłodszym z trzech braci von Below.
Podobnie jak średni z nich, Gustaw, walczył przeciwko
Francuzom w ostatniej fazie wojen napoleońskich. „Wojna
nauczyła go jednego: że póki się żyje, trzeba z życia korzystać”
- pisał w 1861 roku doktor Wagemann, jeden z wielu
zauroczonych sektą. Porywczy, zapalczywy, młodzieńczo
lekkomyślny Henryk, był przeciwieństwem Gustawa, który
wiodąc życie oficera w stolicy Prus, Berlinie, związał
się z czołówką ówczesnych niemieckich intelektualistów.