IsiNdebele: Grade 10-12 - Department of Basic Education
IsiNdebele: Grade 10-12 - Department of Basic Education
IsiNdebele: Grade 10-12 - Department of Basic Education
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
umntwana onokurholophala okuthileko begodu kubonakala ukuthi ipilo kamma isengozini yokutjhabalala<br />
ngesibanga sesana alithweleko, lo osidisi kufanele asebenzise ilungelo lakhe lokuzikhethela. Umuntu oseqadi<br />
kulula ukuthi athi umma sekangaze akhethe ukufa nanyana analo ithuba lokuphila kuphela nje nakangase<br />
arhulule umbungu. Kiloyo ophakathi kokufa nokuphila, alikholwa n<strong>of</strong>ana angasilo, isiqunto kufanele siphume<br />
kuye, angafunzwa ngesiqunto ekufanele asithathe.<br />
Indaba yokurhulula umbungu iya nokuthi umumuntu ukholelwaphi nokuthi uzifunyana akubuphi ubujamo.<br />
Komunye njalo kuya nokuthi yini ayikhethako phakathi kwepilwakhe naleyo yesana.<br />
3.6 Indaba Ecacisako/ Eveza Amaqiniso (Expository essay)<br />
Lendaba iyame emaqinisweni werhubhululo ngesihloko esithileko.Umtloli walendaba/wale-eseyi<br />
kumele kube mumuntu owenze irhubhululo elithileko ngesihloko atlola ngaso. Kumele imibonwakhe<br />
isekelwe maphuzu amaqiniso hayi imibono kwaphela. Kumele umtloli walendaba ahlathululisise<br />
ukuze nalabo abangakalenzi irhubhululo ngesihloko bakulandele lokho atlola ngakho.Le yindaba-/yieseyi<br />
emumethe amaqiniso abekwe ngendlela ehlelekileko. Imibono isekelwa ngokunikela amanani.<br />
Iimbonelo Zeenhlokwana:<br />
Bangaphezulu Kwekhulu Abantu Ababhubhele Eendleleni Ngamalanga Wamaholideyi.<br />
Kungenziwani ukuqeda lobubujamo eendleleni zekhethu.<br />
Okufunekako nawutlola lomtlolo:<br />
Ngilokhu okumele ukwazi:<br />
• Isihloko kumele sizwakale kuhle.<br />
• Irhubhululo liqakatheke khulu njengombana iintatimende kumele zisekelwe maqiniso.<br />
• Umtloli kumele acacise kuhle amagama aqakathekileko angakajayeleki.<br />
• Imibono kufuze ihlaliswe kuhle ngendlela yokulandelana kwayo ukwenzela bona ukghone<br />
ukuthatha umamukelilwazi elwazini analo umtjhingise kilelo angalaziko.<br />
• Lomtlolo khulukhulu utlolwa esikhathini sanje.<br />
<strong>12</strong>