26.07.2014 Views

Shidaal Baarista Puntland - Somali Talk

Shidaal Baarista Puntland - Somali Talk

Shidaal Baarista Puntland - Somali Talk

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ARBACA 10 JUNE 2009 ILAYS NEWSPAPER/BULSHADA 5<br />

Q.10aad<br />

Bisadii qoor qabasho biyaha kuma<br />

qurqurisee, adigu muxuu bareerahaagu<br />

yahay: bay ku suul daartay<br />

iyadoo dareensan in ayan markan<br />

muxibbo talo doon ahayn.<br />

“abaayo weli go’aan cad ma aanan<br />

gaarin”<br />

“ oo haddaasna ma anaa go’aan kuu<br />

gaaraya”<br />

“ maya, laakiin talaanu isku leenahay”<br />

“ oo ma waxaad iga dhowreysaa in<br />

aan kugula taliyo ka hadhista mursal<br />

iyo u nuglaanshaha hantiilaha aad<br />

sheegeyso”<br />

“ maya laakiin sow in aanu arrintan<br />

isla gorfeyno maaha.<br />

“ oo ma wax la isla gorfeeyaa meesha<br />

yaala, mise Mursal baan anigu<br />

nin kale uga hiilinayaa”<br />

“Shukriyey sida aad adiguba ogtahay<br />

adduunyadu waa laba maalmood,<br />

labadaas maalmoodna ma fiicna in<br />

aad wel wel iyo walaac ku qaadato<br />

adigoo helaya nolol raaxa leh. Waad<br />

aragtay maryan iyo baarliintii aanu<br />

deriska ahayn sida raaxada leh ee ay<br />

ku nool yihiin, adiga qudhaada in aan<br />

adiga kuu dhoofo oo aan dabadeed<br />

diiso iyo tigidh kuu soo diro,<br />

Halkaasna aad ka shaqaysato ama<br />

aad aniga ila joogto aad bay kuugu<br />

wacan tahay marka abbaayo laba<br />

qaawan isma qaadee anigu mursal<br />

xaggee baan geeyaa?<br />

Shuki intay indhaheedu ghuduuteen<br />

galkii ay ku jireenna dibadda uga soo<br />

baxeen bay iyadoo hadal gariiraysa<br />

lasoo booday ‘ nacas yahay dabayl<br />

raaca ah hantiiluhu lacagtaas uu<br />

kugu beer dulucsanayo lama uusan<br />

dhalan; mursalna faqriga aad kaga<br />

ordayso dhaxal looma siin,duniduna<br />

sida aad adiguba hora u xustay waa<br />

laba maalmood waana sida hadhka<br />

labadiisa galin. Daqiiqaddan la joogo<br />

bay dhici kartaa inuu hantiiluhu<br />

musalafo mursalna uu hanti yeesho<br />

Muxibbo intay hadaladii shukri ee<br />

dhanka hadalka ahaa u adkaysan<br />

wayday bay hadalka ka boobtay<br />

iyadoo leh “ anigu waxaas oo dhan<br />

kuma aanan waydiin balse kaliya<br />

sida ay adigu kuula muuqato uun<br />

baan rabay in aan ogaado “<br />

Haddii ay sidaas tahay maxaad iga<br />

soo doontay “<br />

“waxaan is lahaa saaxiibtaa go’aan<br />

kaaga fahamsii<br />

naa balaayaad go’aamisay’ sow<br />

nabsi ka yaabi maysid “maxaad godobta<br />

uga galaysaa wiilkaas<br />

W/Q: C/qaadir M.Wacays<br />

miskiinka ah ku xusheemeeyay wanaajay<br />

ku calmaday oo xushmad iyo<br />

kalgacayl kugu maamuusay maskaxdaada<br />

yari ma waxay kusiisay in<br />

aad ka cararto wiil indhihiisa kaa jecel<br />

una ruclayso mid aan gabdhahaba<br />

kaa aqoon jacaylkii aad ku taami<br />

jirtay ma sidaanaad abaal marin uga<br />

dhigtay<br />

…haddii uu sidaan kaa ahaa maxaad<br />

wiilka u lugoyn jirtay anigana<br />

ii siri jirtay , sow ilaah ka biqi maysid<br />

Shuri iyadoo wali hadalka sii wadda<br />

jumlad kastana ay jumlad amaahinayso<br />

bay intay muxibbo istaagtay<br />

ku tiri iyadoo albaabka kasii baxaysa”<br />

nabadeey …macsalaama. anaa<br />

warqad kuu soo diti doona..”<br />

Waxba warqadna ha ii soo dirin ammaan<br />

I sii haddii aad dunida wada<br />

joonan waynu ari doonnaa adiga iyo<br />

nabsiga waxa aad kala heshaan<br />

Markay muxibbo ka baxday albaabka<br />

gurigooda waa kan saaxiibteeda<br />

iyadoo aan meelna ku leexan bay<br />

abbaartay gurigoodii.waxba iskuma<br />

ayan howlin gocashada qaddiyadda<br />

dhex taalla iyada iyo mursal ama<br />

midda hadda ka dhex oogantay iyada<br />

iyo saaxiibteed shukri. Go’aankeedu<br />

mid cad oo aan ka noqosho lahayn<br />

buu ahaa, wayna ku faraxsanayd<br />

hannaanka ay iyadu barnaamijkeeda<br />

u qaadaysay<br />

Waxaa galabtaas guriga ku sugayay<br />

ninkii kaxayn lahaa’ aabaheedna<br />

wuxu rabay is baristooda dabadeed<br />

inuu isguna si gaar ah ula dardaarmo<br />

,<br />

Markii muxibbo iyo ninkii kaxayn lahaa<br />

la is baray. In cabaar ahna ay<br />

wada sheekaysteen bay ugu dambanyn<br />

iyada iyo ninkii is nabadgalyeeyeen<br />

, kuna kala tageen inuu iyadoo<br />

diyaar ah soo maro caawa ka<br />

hor inta aan salaadda subax la tugan<br />

Muxibbo waxay markaa dabadeed<br />

billoday qabanqaabada safarkeeda<br />

wayay diyaarsatay dharkii ay ku<br />

dhoofi lahayd iyo shandadihii ay qaadan<br />

lahayd waxay waqti fara badan<br />

u hurtay baarista iyo ururinta alaab<br />

fara badan oo ayan ka maarmin gurigana<br />

ku dhex filigsanaa dhwr duug<br />

oo sheekooyin ah oo ay aad ugu<br />

baahnaydna boorsadeeday ku guratay<br />

Haye maandheey wali ma is diyaarin<br />

baad waddaa” buu aabaheed ku<br />

yiri iyadoo armaajooyinkeeda kolba<br />

mid furaynsa kuma xumid for safar<br />

billow ah “haye aabe maxaa darnaa<br />

“ bay aabaheed waydiisay intay<br />

hawsheedii joojisay salkana saaratay<br />

kursi dhinaceeda yiilay “<br />

FEDERAALKU WAA QAAB<br />

XUKUN ISLAMI AH!!<br />

Qore: Idiris Shire Xussain<br />

e-mail: idrisshire@gmail.com<br />

Yurub & Dhaxalkii Dawladdii Islaamka<br />

Waxaan iyana muran ka taagnayn<br />

in aqoonta & ilbaxnimada maanta<br />

ka jirta North America, Asia, Australia<br />

& dalal fara badan oo laambadahoodu<br />

si fiican u iffayso, inay ka soo<br />

jeeddo Xadaraddii Qaaradda Yurub<br />

ka curatay oo iyana la ogsoonyahay<br />

inay dhaxashay Xadaraddii Dawladdii<br />

Islaamka, ee fadhiidka noqotay<br />

laga bilaabo qarnigii 12aad kuna<br />

soo afjarantay (Khilaafadii Bani Al-<br />

Cabbas) ee xaruntoodu ahaanjirtey<br />

magaalada (Baqdaad), inkastoo (Khilaafadii<br />

Cusmaaniintu) ee Turkigu<br />

muddo ilaa qarnigii 19aad bilawgiisii<br />

sii cagacagaysay, laakiin ma ahayn<br />

awoodda adduunka ugu weyn sidii<br />

Dawladdii Islaamku mar ahaan<br />

jirtey. Xilligii Turkigu ahaa awoodda<br />

ugu weyn ee muslinku leeyahay<br />

markaasba waxaa jirey xoogag kale<br />

oo Yurub ka jirey, sida Boqortooyadii<br />

Spain, Portugal kadibna Ingriiska &<br />

Faransiiska.<br />

Islamarkaasna, tariikhdu waxay qiraysaa<br />

in Qaaradda Yurub tahay<br />

barta ay ka ifbaxday waxaa diiwaanka<br />

siyaasadda looga yaqaan (The<br />

Indsustrial Revolution - Kacdoonka<br />

Warshadaynta) kana bilaabantay<br />

carriga Ingriiska, oo ah goobta lagu<br />

daahfuray awoodda dab-dhalinta<br />

(Source of Energy) ee ay leedahay<br />

dhuxul-dhagaxu, taasina suurtagelisey<br />

in la sameeyo marakiib & doonyo<br />

dhul fog ukala gooshi kara, ciidan<br />

badanna qaada taasina suurtagelisey<br />

in la guumaysto dhul balaadhan,<br />

lana helo cudud shaqaale oo<br />

farabadan & (Natural Resources –<br />

Agab Caydhiin), sidaas darteedna<br />

la dhisay warshaddo wax soo saar<br />

badan leh (Mass Production) oo<br />

maantana warshaduhu ay gadheen<br />

inay ku shaqeyaan noocyada kala<br />

duwan ee dab-dhalinta sida <strong>Shidaal</strong>ka,<br />

Gaasta, Nukleerka, iwm, wax<br />

soosarkooduna noqday xad dhaaf<br />

layskuna haysto suuqyadii loo iibgaynlahaa<br />

& gacan-ku-hayntoodaba!<br />

Yurub oo Soo Kordhisey Laba<br />

Qaab Xukun oo Hore Leh<br />

Xadaraddii Yurub ka curatay markay<br />

kobocday oo si fiicanna u laffa-ruugtay<br />

aqoontii xadaaradihii hore ee<br />

aadanuhu lahaa ayna usoo gudbisey<br />

xadaaradii islaamku oo iyaduna xiligeedii<br />

aqoontii ka horeysey fitirfaatir<br />

u qaaday wixii manfaca lahaana kala<br />

soo baxday wax fara baddanna ku<br />

soo kordhisey maqaam aad u sareeyana<br />

gaadhsiisey.<br />

Yurub markay waxaas oo aqoon ah<br />

gacanta ku dhigtay, waxay bilawday<br />

inay midho badan oo qiimo leh<br />

dhasho<br />

, waxyaabaha ay ku soo kordhisey<br />

garaadka siyaasiga ee aadnaha<br />

waxaa ka mid ah laba qaab xukun<br />

oo cusub, waana laba iyagu isburinaya,<br />

waxayna kala yihiin qaabka<br />

(Hantigoosadka – Capitalism) &<br />

(Hantiwadaag - Socialism)<br />

Sida aan horeba u sheegnay, qaababkii<br />

xukun ee kala duwanaa ee<br />

xadaaradihii hore lahayeen, waxay<br />

ka yimadeen aqoon aadanuhu u<br />

siman yahay iyadoo aan loo kala<br />

aabayeelen diintooda, midabkooda<br />

& nasabadooda midnaba. Ilaha ama<br />

goobaha ku takhassusay tariikhda<br />

siyaasadda & geedisocodkeeda<br />

dheer laguma hayo xadaarad, ashkhaas<br />

amaba dad gaar ah oo ku<br />

anddacoonaya inay yihiin kuwii ugu<br />

horeeyey ee samaystay mid ka mid<br />

qaab xukunkaas hore, mana jirto cid<br />

si gaar ah u caddayn karta inay ka<br />

dhalatay aqoon gaar ahaaneed oo<br />

ay leedahay ummaduha kalena kaga<br />

dayatay. Lakiin marka lagu noqdo<br />

Ilahaas ama goobahaas laftooda,<br />

waxaa ku cad inay run ahaantii jiraan,<br />

waana faro ku tiris, dhowr<br />

qaab-xukun ama shuruuc dhaxalgal<br />

ah, iwm, oo ku soo biiray kobaca<br />

caqliga siyaasiga ee aadanaha oo<br />

loo aanayn karo xadaarado cayiman<br />

sida xadaraddii (Greeiga) oo loo qirayo<br />

inay tahay tii adduunka ugu horeysay<br />

ee samaysay (Barlamaan) &<br />

qaar kale oo loo aanayn karo ashkhaas<br />

sidaa iyana loo qirayo (Boqor<br />

Xamuraabi, Baabil-Ciraaq) inuu<br />

ahaa Xaakinkii ugu hreeyey ee ku<br />

dhowaad 4500 oo sano ka hor dejiyey<br />

waxa maanta loo yaqaan (Xeerka<br />

Ciqaabta). Qaybo ka mid xeerkas<br />

waxaa laga helay dalka Ciraaq iyagoo<br />

dhagax ku naqshadaysan, qodobada<br />

ku qoran waxa ka mid ah (Isha<br />

ilbaa u dhiganta, iligana ilig baa u<br />

dhigma, wastaadka daar dhisa, hadday<br />

sartu ku dunto dadkii degganaa,<br />

issagana waa in daartii lagu dumiyaa<br />

& qodobo kale oo badan).<br />

Ash-khaastaas siyaasadda casriga<br />

ah raadka weyn ku leh ee Yurub u<br />

dhashay, waxaa ka mid ah ragga<br />

soo bandhigay qaabka (Hantigoosadka<br />

& Hantiwadaaga), inkastoo<br />

runtii ay jiraan mufakiriin fara badan<br />

oo reer Yurub ah oo siyaabo kala<br />

duwan saamayn ugu lahaa fikkirka<br />

labada qaab, ha ahaato dhinaca falsafadda<br />

siyaasadda, qorshooyinka<br />

dhaqaalaha, maamulka, iwm,<br />

LA SOCO CADADKA XIGA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!