Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
njima uzeti kao »normalan«, za postojeće prilike. U vezi sa proizvedenim drvnim<br />
masama zanimljivi su podaci za plohu I i III iz kojih proizlazi ako uzmemo<br />
u obzir i broj stabala po jedinici površine, da obični bor i američki borovac<br />
podjednako prirašćuju do svoje 15 godine starosti.<br />
DISKUSIJA I ZAKLJUČCI<br />
Na osnovu naprijed prikazanih rezultata istraživanja u kulturi »Radošić«<br />
možemo koliko je to moguće na primjeru jedne kulture povući slijedeće opće<br />
zaključke.<br />
1. Upoređivanjem proizvedenih masa na opisanim staništima utvrđeno je<br />
da su one uz ostale podjednake uslove znatno ovisne o vrsti drveća i o tipu tla.<br />
Na lesiviranoj crvenici složene građe profila obični bor i američki borovac postižu<br />
znatno veću drvnu masu od crnog bora. Proizvedene drvne mase američkog<br />
borovca i običnog bora u istraživanim uslovima na lesiviranoj crvenici su<br />
približno jednake. U kulturi »Radošić« utvrđeno je da obični bor mnogo bolje<br />
uspijeva na lesiviranoj reliktnoj crvenici nego na smeđem slabo lesiviranom<br />
tlu na vapnovitom dolomitu. U prvom je slučaju proizvedena drvna masa u<br />
15. godini starosti kulture za oko 3 puta veća od proizvedene drvne mase iste<br />
vrste drveća na smeđem slabo ilimeriziranom tlu. Iz ovoga slijedi da u pogledu<br />
izbora vrsta drveća pri podizanju kultura četinjača na sličnim staništima na<br />
lesiviranim crvenicama složene građe profila, znatno veću pažnju zaslužuje<br />
obični bor i američki borovac od crnog bora.<br />
2. Utvrđene razlike u pogledu fizikalnih i kemijskih osobina istraživane<br />
lesivirane reliktne crvenice i smeđeg slabo ilimeriziranog tla i podaci o proizvedenoj<br />
drvnoj masi običnog bora na ovim tipovima tla jasno upućuju na<br />
zaključak da lesivirana crvenica složene građe profila obzirom na obični bolima<br />
znatno veću proizvodnu sposobnost od smeđeg slabo ilimeriziranog tla na<br />
vapnovitom dolomitu. U toku su istraživanja koja trebaju pobliže objasniti kojim<br />
su fiziografskim osobinama tla najvećim dijelom uslovljene navedene razlike<br />
u proizvodnji drvne mase.<br />
3. Razlike proizvedenih drvnih masa običnog bora (ploha I i IV) mogu se<br />
u istraživanim uslovima uglavnom pripisati razlikama u prirodnoj proizvodnoj<br />
sposobnosti tala i može se razlika u proizvedenoj drvnoj masi uzeti kao izraz<br />
za razlike u prirodnoj proizvodnoj sposobnosti istraživanih tala. Stavljajući<br />
proizvedenu drvnu masu običnog bora na lesiviranoj crvenici složene grade<br />
profila naprama proizvedenoj drvnoj masi na smeđe slabo ilimeriziranom tlu<br />
dobili smo indeks prirodne proizvodne sposobnosti, obzirom na obični bor, lesivirane<br />
crvenice prema smeđem slabo ilimeriziranom tlu. Preračunavanjem<br />
utvrđenih proizvedenih drvnih masa, na »normalni« broj stabala (2.400 po ha)<br />
dobili smo da vrijednost ovog indeksa iznosi 272.<br />
Prirodna proizvodna sposobnost lesivirane crvenice složene grade profila<br />
relativno se mijenja ovisno o vrsti drveća. Na osnovu prirasta (prinosa) crnog<br />
bora ona je oko 2.5 puta manja od one koju dobijemo ako u obzir uzmemo prirast<br />
(prinos) običnog bora i američkog borovca. Stavljajući proizvedenu drvnu<br />
masu običnog bora na lesiviranoj crvenici složene građe profila naprama proizvedenoj<br />
drvnoj masi crnog bora na istom tipu tla i uzevši u obzir »normalan«<br />
broj stabala i njihov prirast dobili smo indeks relativne prirodne pro-<br />
372
Change language