Per me teper informacione -kliko ketu - South East European ...

Historia diplomatike e Marrëveshjes Korizë të Ohrit
Përpjekja jonë ishte tërësisht e unifikuar dhe e koordinuar në mënyrë të
detajuar dhe ndiqte qëllimin tonë të përbashkët. Unë, nuk di shembull më të mirë
të bashkëpunimit mes SHBA-ve dhe BE-së mbi një çështje serioze të sigurisë dhe
diplomacisë sesa përpjekja për arritjen e Marrëveshjes së Ohrit.
Megjithatë, Leotar dhe unë nuk vepronim në izolim. Ndërhyrjet nga Solana
dhe Robertson ishin shumë të rëndësishme në pikat delikate në negociatat e asaj
vere. Unë, duhet gjithashtu ta përshëndes punën e Piter Fejth, diplomati i NATOs,
i cili negocioi armëpushimin dhe marrëveshjet e amnistisë me UÇK - në terren.
Leotar dhe unë nuk kishim të drejtë ta angazhonim UÇK-në drejtpërdrejt në
bisedimet e paqes dhe puna nga Fejth ishte vendimtare për ta sjellë UÇK-në në
marrëveshjen përfundimtare.
Në ditët e para pas arritjes, erdha në disa përfundime:
Presidenti Trajkovski kërkonte një zgjidhje paqësore të negociuar.
Disa udhëheqës të lartë në qeveri donin që NATO-ja ta përdorë forcën kundër
UÇK-së. Nëse kjo nuk ishte e mundur, ata donin që qeveritë amerikane dhe
evropiane të sanksiononin përdorimin e forcës nga policia dhe ushtria
maqedonase në një sulm në shkallë të plotë mbi kryengritësit dhe bazën e tyre të
mbështetjes. Unë isha i bindur se mbështetja amerikane dhe evropiane për një
zgjidhje ushtarake të kësaj situate nuk ishte e mundur.
Ndjeva se detyra ime e parë ishte të mundësoja që qeveria dhe palët t’i
kuptojnë pasojat e mundshme të një lufte. Ndërsa qeveria mund të kishte arritur
një sukses të përkohshëm ushtarak kundër UÇK-së, dhuna e gjerë do të kishte
shkaktuar një kryengritje shumë më të gjerë e më të rrezikshme që potencialisht
do të kishte shkatërruar Maqedoninë, ashtu siç është sot.
Negociatat në korrik dhe gusht të vitit 2001 ishin të zjarrta, të vështira dhe
përfshinin shumë palë me pikëpamje dhe interesa të ndryshme. Në disa pika,
kisha frikë nga ajo se negociatat, do të dështojnë; megjithatë në fund, presidenti
Trajkovski dhe të tjerët e bënë gjënë e duhur dhe e përfunduam marrëveshjen.
Marrëveshja e Ohrit nuk është e përsosur- negociatat nën kërcënimin e luftës
rrallëherë janë të përsosura dhe zbatimi nuk ka qenë gjithmonë pa probleme.
Megjithatë në përgjithësi, Marrëveshja e Ohrit ia ka dalë mirë edhe si model për
marrëdhëniet etnike në Maqedoni dhe gjetiu. Dy parimet bazë të Ohrit- respektimi
i identitetit kulturor të të gjithëve dhe të drejtat e barabarta të çdo qytetari, pa
marrë parasysh përkatësinë etnike, mbeten të vlefshme edhe sot. Unë i përgëzoj
për urtësinë e tyre dhe angazhimin për paqen dhe stabilitetin e vendit të tyre ata
që e arritën këtë marrëveshje.
Marrëveshja e Ohrit në vitin 2001 Maqedonisë i dha një shans për t’i
shmangur ndarjet shkatërruese dhe për tu zhvilluar si një demokraci. Tani, ju
ngelet udhëheqësve të saj të sotëm të përfitojnë nga rasti që jua jep Marrëveshja e
Ohrit dhe ta çojnë vendin përpara dhe më shpejtë në NATO dhe BE.
Faleminderit për vëmendjen tuaj.
23