EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance

Kino kiidha kutukibwaku okubita mukutawo ebisendhasendha abantu okwenhigila mukukuuma eitaka lya
bulimuntu era no’kulabilira ebyobutonde ne’bisolo. Kino era kiidha kutwaliramu okutawo enkola eyokugabana
obuvunanhizibwa ghagati ghe’bitongole ebifuga ebyobugaiga bwomwiitaka, abobuyinza era na’bantu bona bona
abaghansi.
6.4 Ebifo Ebisenzebwa Abantu
Uganda ezila iteeka lifuga bantu bwebazimba era ghebaba. Engeri endhu no’bubudhamu bwabantu gyebimerukawo
(mubyaalo era nhi mutawuni) etaghanizibwa eibula lyentekateka ennungamu efuga okuzimba nga kuno kwotaire
enkulakulana eyekibwatukila era etali muntekateka mutawuni mumulembe guno gwo’kuzimba obutawuni ne’bibuga,
ghaliwo okuzimba amayumba agatalikuntekateka nga bweeri, eibula lyebintu ebisokelwaku era nengudo, obuyumba
obubi era no’kwonona eitaka ne’byobutonde ebyetoloire nga ebibali, obusozi era ne’mbalama dhe’nandha
edhendhawulo.
Eiteeka kyelikoba
Gavumenti eidha kuyiya era etewo eiteeka elifuga engeri abantu gyebatawo ennumba era neiteeka elifuga
emmeruka yo’butawuni okusobola okuletawo entekateka ennungamu kulwe’nkulakulana etegerekeka.
Kino kiidha kutukibwaku okubita mukutawo enkola enambulukufu efuga engeri amayumba gabantu
gyegazimbibwamu, okutawo eiteeka elifuga emmeruka yo’butawuni era no’kukakasa nti ghatebwawo ebiragiro
ebirina okugoberelwa munkozesa yeitaka olwokuletawo entekateka enkalamu no’kutuusa ebintu kubantu. Amateeka
agatukiliire gaidha kutebwawo okutereza no’kufuga ebyobulimi mu matawuni.
6.5 Ebyobulimi
Mu Uganda ebyobulimi bikolebwa kumutindo gwaghansi era kitono inho. Eitaka elyokulimiraku mu Uganda
tilikozeseibwa bukalamu nga bwekisaniire. Enhima embi dhiviireku okwongera okwonona eitaka okubita mu
kwalala kwamukoka neitaka okughamu ebilisa, okutema emiti no’kwonona amadhi. Amani geitaka okuvamu ebintu
era na’manhi galyo okuzala ebyobulimi bikaali kutegerebwa bulungi. Kino kikifiire ekizibu einho okukozesa eitaka
obukalamu.
POPULAR VERSION December 2010
31