EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SECTION<br />
2<br />
EKITONGOLE KYEITAKA MUBYENKULAKULANA BYE’GHANGA<br />
2.1 Obwananyini Kwiitaka Nenkozesa Eyobyobugaiga Obwomwiitaka Nga Titubyoinoine<br />
Amateeka kubyeitaka mu <strong>Uganda</strong> gataire eisira kubwananyini bweitaka gaasuula muguluka enkozesa era<br />
nenkulakulana yaalyo ate kino ne’kinusi ekimalawo obwavu ne’ndala. Eiteka litaire amaani kunkozesa eyeitaka nga<br />
ekyobusubuzi nga litaawo empenda edirirambulula. Ekikulu ekisimbibwaku amainho no’muli obulimi obuvaamu<br />
ebyo’kutunda oba okusubula nga eno ni yingini eye’nkulankulana eya’balimi abatono mubyaalo nenkulakulana<br />
ya tawuni. Okutuuka ku kiino wetagisa entekateka kubyeitaka, enkozesa yaalyo era nokutab amaani mu mateeka<br />
agafuga ebyeitaka.<br />
Eiteeka kyelikoba:<br />
Ekitongole ekyebyeitaka kiidha kwongera omugaso mubyenkulakulana ne’byeitunzi ebyokusindanwa nga<br />
kyongera amaanhi mumateeka agafuga enkozesa yeitaka no’kulikulankulanhya olwo’kwenda okutondawo<br />
ebyobugaiga ne’nkulakulana eyensibbo.<br />
Eiteeka elyeitaka lisubila okukola ekyo ghaigulu nga ligaita ekitongole kye’byeitaka munkulakulana yeighanga,<br />
okumalawo obuzibu mubwananyini kwiitaka okusingila ilala mukutaasa eidhembe lya’baavu na’abo abasosoleibwa,<br />
no’kwongera amaanhi mukulima amasamba amanene agavamu ebyo’kutunda aye nga kino tikimalaku bana<strong>Uganda</strong><br />
idhembe lyaibwe elyokuba neitaka, okuyamba okutawo omutindho ogwabalimi abatono no’kughagira nga<br />
bawola esnte abantu olwokutumbula ebyo’bulimi. Eiteeka era liidha kuyamba okukeberanga ebyetaago byeitaka<br />
buli luvainhuma lwa myaka ikumi, okutema empenda okwanganga ebizibu ebiva mumwiidhuzo gwa’bantu oba<br />
okuwera kwa’bantu munsi, okutwala mumaiso entekateka eyenkozesa ne’nkulakulana yeitaka mubantu baghansi<br />
no’kwongera amaanhi mubukiko bwaghansi mungeri eyo’kutambuzamu ebyo’bugaiga ebyo’mwiitaka.<br />
2.2 Entabaganhya Eyekitongole Ekyebyeitaka Ne’bitongole Ebindhi Ebyenkulakulana<br />
Eitaka ne’byobugaiga obwebitonde bitambulila ghalala. Enkulakulana eyekindhi ekosa kinakyo. Olwensonga eyo<br />
ghetagisa obulungamu mukutekateka ebyenkulakulana okubona nti ghabawo obulungamu mubyeitaka, ebibira,<br />
4<br />
THE UGANDA NATIONAL LAND POLICY