EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
EKIGHANDHIKO EKIGEMA KWIITAKA - Uganda Land Alliance
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Okwandula<br />
Eitaka ne’kyobukombe ekisinga bukulu okusingia ilala kubanga lye tubaku, lighanilira ebyobutonde ebindhi nga<br />
kwotaire okuvamu ebyobugaiga ebizala obugaiga obundhi. Eitaka kyabukombe ekiwula kubindhi ate nga omuntu<br />
asobola okulikozesa ghaire okulitunda, ikulu inho mukuzala ebikola ate era ne’kisokelwaku kubyobusika bye’ghanga.<br />
Eitaka nsonga nkulu inho munsambo dha’bantu ilala nga tulingilire ebyafayo bya lyo, era ne’byobughangwa<br />
ebiligemaku. Eitaka ne’lyola ebyendikiriza bya’bantu bona bona buli mwiighanga lyona lyona. Era eitaka ne’mpagi<br />
lughaga kukubawo kwo’muntu era ne’nkulakulana ye’ghanga.<br />
Ebizibu ebigemagana neitaka mu <strong>Uganda</strong> bivila ilala mubyandha bya ba magulu meru (abazungu) abantu<br />
ghebatolebwaku eidhembe lyaibwe kwiitaka nailala elyensikilano awo ni engeri edhindhi edabwananyini kwiitaka<br />
abantu dhebatamanaku ghhaire okutegela dhagundwawo era dhayandulwa. Ghano ghebatandikila obwananyini<br />
kwiitaka obwa Mailo, obupangisa obuliku eikomo era no’bwananyini obuzilaku ikomo. Engeri dhino empyaka<br />
edhobwananyini kwiitaka dhaletawo amateeka neidhembe eyaka kwiitaka eliriku obukumi okusinga kwiidhembe<br />
eikaire. Ekyokuboneraku, kwiitaka lya Mailo ghabawo engemagana ghagati ghamwene itaka no’mupangisa,<br />
kubupangisa obuziraku ikomo endagano dhatebwawo, atenga kubupangisa obuliku eikomo ekisera kyagerwa.<br />
Mungeri dhino dhona dhona, mwene itaka asokelwaku obuyinzabwe era neidhembelye lyakendezebwa inho.<br />
Ebyava mwe’byo ghaigulu no’kubungutana no’kukontana kubyeitaka okufundikiire eghanga, abantu kamala<br />
okubingibwa kwiitaka na’bandhi ababire benhe itaka okunagibwa. Ebigema kwiitaka era byeyongeire okuzibughala<br />
ebyobugaiga byomwiitaka na’mafuta bwebivumbwirwa mubitundhu bye’ghanga ebigheraku ebyendhawulo kyoka<br />
nga ate no’kweyongera kwo’bungi bwabantu kulese okusoghanila eitaka eitono eliriwo. Enfuga yeitaka eliwo buti<br />
elaga nga eitaka tibalikozeisa bukalamu ate nga nengema yalyo ezila bulungamu bwa gavumenti ekilesewo vulugu<br />
nhi nhyonhyo munkozesa era nengema eyo kyobukombe kyeitaka.<br />
Enfuga nengema yeidhembe lyeitaka yona efunhye okusomozebwa okwensambo kamala ekileteire eitaka obutagha<br />
miganulo bulungi nga bwekigwana. Ebitongole ebikola kwiitaka tibifunhye mpiiya dhetagisa obubuguze bwona<br />
kamala ate nga neibula lyo bumanhi obwendebwa ne’bimu kubileteire abantu obutesiga bitongole ebikola<br />
kwiitaka.<br />
Nga engeri yo’kulwanisa ebyogelwaku ghaigulu, ebidhubo ne’bilowoozo byabantu byasolozebwa bisobole<br />
POPULAR VERSION December 2010<br />
1