You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BỘ CÔNG THƯƠNG<br />
CỤC QUẢN LÝ CẠNH TRANH<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> là cơ quan do Chính phủ thành lập trong hệ thống tổ chức của Bộ Công Thương<br />
có nhiệm vụ thực thi Luật Cạnh <strong>tranh</strong>, Pháp lệnh về Bảo vệ người tiêu dùng, Pháp lệnh Chống bán phá giá,<br />
Pháp lệnh Chống trợ cấp và Pháp lệnh tự vệ.<br />
Với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn quy định tại Nghị định số 06/2006/NĐ-CP ngày 9 tháng 1 năm<br />
2006, Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> hoạt động nhằm mục tiêu thúc đẩy và duy trì môi trường cạnh <strong>tranh</strong> hiệu quả<br />
cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của doanh nghiệp và<br />
người tiêu dùng.<br />
Lãnh đạo Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> gồm một Cục trưởng do Thủ tướng bổ nhiệm theo đề nghị của Bộ trưởng<br />
Bộ Công Thương, và một số Phó Cục trưởng do Bộ trưởng Bộ Công Thương bổ nhiệm<br />
CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA CỤC QUẢN LÝ CẠNH TRANH - BỘ CÔNG THƯƠNG<br />
CỤC QUẢN LÝ<br />
CẠNH TRANH<br />
Lãnh đạo Cục<br />
Ban Điều tra vụ việc<br />
hạn chế cạnh <strong>tranh</strong><br />
Trung tâm Thông tin<br />
cạnh <strong>tranh</strong><br />
Văn phòng<br />
Ban Giám sát và quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
Ban Điều tra và xử lý<br />
các hành vi cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh<br />
Trung tâm Đào tạo<br />
điều tra viên<br />
Văn phòng đại diện<br />
tại TP. Hồ Chí Minh<br />
Văn phòng đại diện<br />
tại TP. Đà Nẵng<br />
Ban Bảo vệ người<br />
tiêu dùng<br />
Ban Xử lý chống bán<br />
phá giá, chống trợ cấp<br />
và tự vệ<br />
Ban<br />
Hợp tác quốc tế<br />
l Thúc đẩy tạo lập môi trường cạnh <strong>tranh</strong> lành mạnh, hiệu quả<br />
l Bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng trước<br />
những hành vi hạn chế cạnh <strong>tranh</strong><br />
l Chống các hành vi phản cạnh <strong>tranh</strong><br />
l Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
l Hỗ trợ cho ngành sản xuất trong nước phòng, chống các vụ<br />
kiện bán phá giá, trợ cấp và tự vệ của nước ngoài.
BẢN TiN<br />
CẠNH TRANH & NGƯời TiêU dùNG<br />
Của Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
Giấy phép xuất bản số 10/GP-XBBT<br />
Cấp ngày 20/01/2011<br />
Phát hành vào ngày 20 hàng tháng<br />
NGƯời CHịU TRáCH NHiệm xUẤT BẢN<br />
BẠCH VĂN MỪNG<br />
Cục trưởng Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> - Bộ Công thương<br />
BAN BiêN Tập<br />
NGUYỄN PHƯƠNG NAM, LÊ PHÚ CƯỜNG,<br />
NGUYỄN THàNH HẢi, ĐỖ VĂN HÙNG,<br />
NGUYỄN THỊ THÚY<br />
HỘi đồNG Cố vẤN<br />
TRƯƠNG ĐÌNH TUYỂN<br />
Nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại<br />
PGS. TS. LÊ DANH VĨNH<br />
Thứ trưởng Thường trực Bộ Công Thương<br />
GS. TS. HOàNG ĐỨC THÂN<br />
Đại học Kinh tế Quốc dân<br />
PGS. TS. NGUYỄN NHƯ PHÁT<br />
Viện Nhà nước và Pháp luật<br />
TS. BÙi NGUYÊN KHÁNH<br />
Viện Nhà nước và Pháp luật<br />
Thư Ban biên tập<br />
Trong tháng Ba và tháng Tư, hưởng ứng chủ trương “Người Việt<br />
Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” của Bộ Chính trị và nhằm tuyên<br />
truyền, quảng bá cho Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vừa<br />
được Quốc hội thông qua, Bộ Công Thương nói chung và Cục Quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong> nói riêng đã có nhiều hoạt động mít – tinh, hội thảo, tập<br />
huấn,… trên các tỉnh thành trong cả nước liên quan tới các chủ đề<br />
này.<br />
Trong lĩnh vực phòng vệ thương mại, việc Ủy ban Châu Âu (EC)<br />
đã ra thông báo về việc chấm dứt áp dụng biện pháp chống bán<br />
phá giá 10% đối với giày mũ da nhập khẩu của Việt nam và Bộ<br />
Thương mại Hoa Kỳ đã thông báo kết quả cuối cùng giai đoạn rà<br />
soát hành chính thuế chống bán phá giá (CBPG) lần thứ 6, theo đó,<br />
mức thuế CBPG của các công ty thuộc đối tượng của giai đoạn này<br />
đều giảm một cách đáng kể so với mức thuế CBPG sơ bộ mà DOC đã<br />
công bố trước đó là những tín hiệu đáng mừng cho các ngành sản<br />
xuất chủ lực trong nước.<br />
Cũng trong thời gian qua, các hội thảo về “kiểm soát các hoạt<br />
động sáp nhập”, “vai trò của cơ quan điều tiết ngành trong phát triển<br />
cạnh <strong>tranh</strong>”, “quản lý nhà nước đối với hành vi thông thầu”,… được<br />
đánh giá là những sự kiện mang lại những thông tin rất hữu ích cho<br />
các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp trong nỗ lực chung<br />
nhằm hướng tới một môi trường cạnh <strong>tranh</strong> lành mạnh, bình đẳng<br />
hơn.<br />
Bản tin Cạnh <strong>tranh</strong> và Người tiêu dùng số 26, tháng 4, năm 2011<br />
xin gửi tới quý độc giả các tin tức, bài viết liên quan tới các hoạt động<br />
trên để tham khảo.<br />
BAN BiêN Tập<br />
Cộng tác viên ở nước ngoài<br />
LÊ THàNH ViNH<br />
Nghiên cứu sinh chuyên ngành Luật<br />
ĐH Monash, Australia<br />
DANiEL VANHOUTTE<br />
Đại học Tự do, Bỉ<br />
Tổ chức sản xuất và phát hành<br />
TRUNG TÂm THÔNG TiN CẠNH TRANH (CCid)<br />
25 Ngô Quyền - Hà Nội<br />
ĐT: (04) 2220 5305 * Fax: (04) 2220 5303<br />
Email: cncbulletin@moit.gov.vn<br />
đại diện tại Tp. Hồ Chí minh<br />
Tầng 6, số 8 Nam Kỳ Khởi Nghĩa - TP. HCM<br />
phát hành tại<br />
Công ty phát hành báo chí Trung ương<br />
Ban Biên tập Bản tin Cạnh <strong>tranh</strong> và Người tiêu dùng xin trân trọng cảm ơn và nghiêm túc tiếp thu ý kiến đóng góp của độc giả nhằm nâng cao chất<br />
lượng của Bản tin. Mọi ý kiến đóng góp, thư từ, tin, bài xin gửi về:<br />
Ban Biên tập Bản tin Cạnh <strong>tranh</strong> và Người tiêu dùng<br />
25 Ngô Quyền - Hoàn Kiếm - Hà Nội<br />
ĐT: (04) 2220 5009 * Fax: (04) 2220 5303 * Email: cncbulletin@moit.gov.vn
Trong số này<br />
BẢN TiN<br />
CẠNH TRANH & NGƯời TiêU dùNG<br />
5 HOẠT<br />
đỘNG TRONG KỲ<br />
25 HỎi<br />
đáp<br />
26 pHáp LUậT vỀ CẠNH TRANH<br />
<strong>12</strong> vẤN<br />
đỀ - SỰ KiệN<br />
27 NGHiêN<br />
CỨU - TRAO đỔi<br />
16 TRANG<br />
QUốC TẾ<br />
30 TẢN<br />
mẠN<br />
18 GÓC<br />
NGƯời TiêU dùNG<br />
4 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
HOẠT ĐỘNG TRONG KỲ<br />
Hội thảo Ngày Quyền của Người tiêu dùng Thế giới<br />
15 tháng 3 tại Thái Bình<br />
Thực hiện công văn số<br />
<strong>12</strong>796/BCT-QLCT ngày 24 tháng<br />
<strong>12</strong> năm 2010 của Bộ Công<br />
Thương đề nghị Ủy ban Nhân dân<br />
các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung<br />
ương chỉ đạo Sở Công Thương với<br />
các Sở/Ban/Ngành có liên quan cùng<br />
phối hợp, tổ chức Ngày quyền người<br />
tiêu dùng thế giới 15 tháng 3 năm<br />
2011, hòa chung không khí của cả<br />
nước về hưởng ứng Ngày quyền của<br />
Người tiêu dùng thế giới, chuẩn bị<br />
đưa Luật Bảo vệ Quyền lợi Người tiêu<br />
dùng vào đời sống sản xuất kinh<br />
doanh, 9h sáng ngày 23 tháng 3<br />
năm 2011 tại Hội trường Ủy ban<br />
Nhân dân tỉnh Thái Bình Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong> đã phối hợp với Sở Công<br />
Thương tỉnh Thái Bình tổ chức Hội<br />
thảo “Ngày quyền Người tiêu dùng<br />
Thế giới”.<br />
Tới dự Hội thảo có Thứ trưởng<br />
thường trực Bộ Công Thương, Phó<br />
chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ<br />
người tiêu dùng Việt Nam - PGS.TS Lê<br />
Danh Vĩnh, Phó chủ tịch thường trực<br />
Ủy ban nhân dân tỉnh Phạm Văn Ca,<br />
Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> - Nguyễn Phương Nam, Trưởng<br />
Ban Bảo vệ người tiêu dùng Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> - TS. Vũ Thị Bạch<br />
Nga, Giám đốc Sở Công Thương Thái<br />
Bình Đào Minh Hải, Hội Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng tỉnh Thái Bình, đại<br />
diện các doanh nghiệp, người tiêu<br />
dùng Thái Bình cùng các phương<br />
tiện thông tin đại chúng đến đưa tin.<br />
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng<br />
thường trực - PGS.TS Lê Danh Vĩnh<br />
khẳng định công tác bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng là trách nhiệm<br />
chung của toàn thể xã hội, bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng không chỉ<br />
là vấn đề riêng của bất kỳ quốc gia<br />
nào mà là vấn đề của toàn thế giới.<br />
Tại Việt Nam công tác bảo vệ người<br />
tiêu dùng luôn được Đảng và Nhà<br />
nước và toàn xã hội đặc biệt quan<br />
tâm. Cụ thể là Luật Bảo vệ Quyền lợi<br />
Người tiêu dùng sẽ có hiệu lực từ<br />
ngày 01 tháng 7 năm 2011. Có thể<br />
nói đây là một bước tiến quan trọng<br />
nhằm giúp cho những quyền chính<br />
đáng nhất của người tiêu dùng được<br />
đảm bảo. Bộ Công Thương với tư<br />
cách là cơ quan quản lý Nhà nước về<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng,<br />
kêu gọi toàn xã hội, các cơ quan chức<br />
năng, các doanh nghiệp, và người<br />
tiêu dùng cùng đồng lòng nâng cao<br />
ý thức trong việc thực hiện quyền<br />
của người tiêu dùng để hoạt động<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
thực sự có ý nghĩa.<br />
Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân<br />
tỉnh Thái Bình Phạm Văn Ca khẳng<br />
định công tác bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng là một công việc mới, trong<br />
thời gian qua tỉnh Thái Bình đã quan<br />
tâm đến công tác này. Tuy nhiên, kết<br />
quả chưa được cao mới chỉ dừng lại ở<br />
như tuyên truyền phổ biến pháp luật,<br />
tổ chức hội thảo hội nghị chuyên đề<br />
về công tác bảo vệ người tiêu dùng,<br />
chưa phát triển được các Chi hội bảo<br />
vệ quyền lợi người tiêu dùng đến các<br />
huyện, thị trong tỉnh. Trong thời gian<br />
tới Đảng bộ, Ủy ban nhân dân tỉnh<br />
Thái Bình, người tiêu dùng tỉnh Thái<br />
Bình sẽ quyết tâm đưa Luật Bảo vệ<br />
người tiêu dùng vào cuộc sống, hoạt<br />
động bảo vệ người tiêu dùng sẽ có<br />
tính thiết thực hơn, mang lại hiệu quả<br />
hơn bằng việc các quyền của người<br />
tiêu dùng sẽ được bảo vệ tốt hơn, sẽ<br />
xử lý nghiêm minh những doanh<br />
nghiệp cá nhân vi phạm quyền lợi<br />
người tiêu dùng, đẩy mạnh hoạt<br />
động bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng đến cấp huyện, cấp xã.<br />
TS.Vũ Thị Bạch Nga đã giới thiệu<br />
về sự cần thiết ban hành Luật Bảo vệ<br />
người tiêu dùng, định hướng xây<br />
dựng luật, những nội dung cơ bản<br />
của luật, những điểm mới điểm tiến<br />
bộ của luật và hy vọng sau buổi hội<br />
thảo ngày hôm nay nhận thức của<br />
người tiêu dùng, doanh nghiệp tỉnh<br />
Thái Bình sẽ được tốt hơn, quyền lợi<br />
người tiêu dùng sẽ được thực hiện<br />
tốt hơn.<br />
Hội thảo đã kết thúc trong sự<br />
đồng thuận cao của cơ quan quản lý<br />
nhà nước, các doanh nghiệp và người<br />
tiêu dùng đó là cần phải có sự phối<br />
hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành<br />
thì quyền lợi người tiêu dùng mới<br />
được thực hiện tốt. Cần tăng cường<br />
tuyên truyền cho người tiêu dùng, cá<br />
nhân tổ chức sản xuất kinh doanh biết<br />
được quyền lợi và trách nhiệm của<br />
mình để Luật Bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng phát huy được hiệu quả.<br />
Ths. đOàN QUANG đÔNG<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 5<br />
Số 26 - 2011
HOẠT ĐỘNG TRONG KỲ<br />
Lễ mít-tinh kỷ niệm Ngày Quyền của Người tiêu dùng<br />
Thế giới tại Hải Phòng<br />
Ông Nguyễn phương Nam, phó Cục trưởng<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> phát biểu chào mừng<br />
buổi lễ mít-tinh<br />
Nhân sự kiện Luật Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng đã được<br />
thông qua ngày 17 tháng 11<br />
năm 2010 và có hiệu lực từ ngày 01<br />
tháng 7 năm 2011, để hưởng ứng<br />
Ngày Quyền của Người tiêu dùng Thế<br />
giới ngày 15 tháng 3 và thực hiện<br />
theo chỉ đạo tại công văn số<br />
<strong>12</strong>976/BCT-QLCT ngày 24 tháng <strong>12</strong><br />
năm 2010 của Bộ Công Thương, sáng<br />
ngày 20 tháng 3 tại Trung tâm thương<br />
mại Big C - Hải Phòng, Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong> (Bộ Công Thương) đã phối<br />
hợp với Sở Công Thương Hải Phòng<br />
tổ chức mít-tinh nhằm thúc đẩy công<br />
tác bảo vệ người tiêu dùng trên địa<br />
bàn thành phố. Chương trình được sự<br />
tài trợ của Siêu thị Big C Hải Phòng,<br />
Công ty Thông tin Di động VMS -<br />
Mobifone, Công ty TNHH Dầu thực<br />
vật Cái Lân (CALOFiC) và công ty Cổ<br />
phần Xuất nhập khẩu Nam Dương.<br />
Tham dự buổi lễ mít-tinh có lãnh<br />
đạo Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, lãnh đạo<br />
Sở Công Thương Hải Phòng, Hội Đo<br />
lường và Bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng Hải Phòng, đại biểu của các<br />
Sở/ban/ngành liên quan, các doanh<br />
nghiệp sản xuất - kinh doanh, các siêu<br />
thị và chợ đầu mối tại Hải Phòng, các<br />
cơ quan báo chí, truyền hình và đông<br />
đảo người tiêu dùng.<br />
Chương trình mít-tinh tại Hải<br />
Phòng bao gồm các hoạt động chính<br />
như sau:<br />
- Hoạt động truyền thông: các<br />
hoạt động khuyếch trương, cổ động<br />
trên các trục đường chính của thành<br />
phố và khu vực xung quanh Trung<br />
tâm Thương mại Big C bằng các băng<br />
rôn, khẩu hiệu về công tác bảo vệ<br />
quyền lợi của người tiêu dùng.<br />
- Chương trình lễ kỷ niệm: các đại<br />
biểu đã được nghe các diễn giả trình<br />
bày các nội dung về môi trường pháp<br />
luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
tại Việt Nam và thực trạng công tác<br />
bảo vệ người tiêu dùng trên địa bàn<br />
thành phố.<br />
Ông Nguyễn Phương Nam, Phó<br />
Cục trưởng Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> đã<br />
có bài phát biểu chào mừng buổi lễ<br />
mít-tinh, nêu lên ý nghĩa của sự kiện<br />
nhằm chào mừng Ngày Quyền của<br />
Người tiêu dùng Thế giới 15 tháng 3.<br />
Bên cạnh trình bày những nội dung<br />
khái quát về Luật Bảo vệ quyền lợi của<br />
người tiêu dùng vừa được Quốc hội<br />
thông qua, đồng thời nêu lên những<br />
thuận lợi và khó khăn trong công tác<br />
bảo vệ người tiêu dùng trên cả nước,<br />
ông cho rằng để thực hiện công tác<br />
bảo vệ người tiêu dùng cần có sự phối<br />
hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản<br />
lý, hiệp hội, doanh nghiệp và cả sự<br />
hợp tác từ phía người tiêu dùng.<br />
Ông Nguyễn Bình Minh, Phó<br />
Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng<br />
đã điểm lại tình hình thực hiện công<br />
tác bảo vệ người tiêu dùng tại địa<br />
phương. Sở Công Thương Hải Phòng<br />
trong thời gian qua đã chủ động và<br />
tích cực trong công tác bảo vệ người<br />
tiêu dùng. Có được sự thành công này<br />
là nhờ sự nỗ lực không chỉ của Sở<br />
Công Thương mà còn là của các hội,<br />
hiệp hội như Hội Đo lường và Bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng Hải Phòng,<br />
các Sở/Ban/Ngành trên địa bàn thành<br />
phố. Ông nhấn mạnh, những sự kiện<br />
hoạt động nhằm tuyên truyền quảng<br />
bá luật bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng và nâng cao nhận thức của<br />
người tiêu dùng mang ý nghĩa hết sức<br />
quan trọng và cần được tổ chức<br />
thường xuyên hơn nữa.<br />
Đại biểu từ Hội Đo lường và Bảo<br />
vệ quyền lợi người tiêu dùng Hải<br />
Phòng đã trình bày những hoạt động<br />
của Hội trong thời gian qua. Trong đó,<br />
ngoài các hoạt động thường xuyên,<br />
hội cũng đã phối hợp với các cơ quan<br />
liên quan khác như Tổng cục tiêu<br />
chuẩn và đo lường chất lượng, Sở<br />
Công Thương Hải Phòng,... tổ chức<br />
các hội thảo, tập huấn cho doanh<br />
nghiệp và người tiêu dùng về pháp<br />
luật và các quy định liên quan tới chất<br />
lượng, quy cách sản phẩm,.... Những<br />
sự kiện này đã góp phần thiết thực<br />
nâng cao nhận thức của người tiêu<br />
dùng tại địa phương.<br />
Tham gia vào buổi mít-tinh,<br />
doanh nghiệp Big C và VMS - Mobiphone<br />
đại diện cho các doanh nghiệp<br />
trên địa bàn thành phố đã nói lên<br />
tiếng nói từ phía các doanh nghiệp<br />
trong công tác đảm bảo quyền lợi của<br />
người tiêu dùng. Bên cạnh việc nâng<br />
cao ý thức trong nội bộ doanh<br />
nghiệp, các doanh nghiệp rất cần sự<br />
hỗ trợ của các cơ quan quản lý trong<br />
việc nâng cao kiến thức pháp luật về<br />
bảo vệ người tiêu dùng và đánh giá<br />
buổi mít-tinh và các sự kiện tương tự<br />
sẽ là hoạt động rất cần thiết không chỉ<br />
đối với người tiêu dùng mà còn với cả<br />
các doanh nghiệp.<br />
Chương trình đã nhận được<br />
những phản hồi tích cực từ phía các<br />
đại biểu tham dự bao gồm cả các cơ<br />
quan quản lý, đại diện tổ chức bảo vệ<br />
người tiêu dùng và sự hưởng ứng<br />
nhiệt tình của doanh nghiệp tại địa<br />
phương.<br />
Buổi mít-tinh còn có các chương<br />
trình biểu diễn nghệ thuật được tổ<br />
chức để chào mừng sự kiện này.<br />
Hiện nay, bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng ở nước ta đang trở thành<br />
một vấn đề có tính cấp thiết và thu<br />
hút được sự quan tâm của toàn xã hội.<br />
Qua buổi mít-tinh lần này, Ban tổ chức<br />
mong muốn gửi đến các doanh<br />
nghiệp thông điệp: Để có thể phát<br />
triển kinh tế - xã hội một cách bền<br />
vững thì bên cạnh các mục tiêu kinh<br />
tế, chúng ta cần phải thực hiện tốt<br />
mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng -<br />
một tác nhân kinh tế ngày càng trở<br />
nên quan trọng đối với sự tồn tại và<br />
phát triển của mỗi doanh nghiệp. Đối<br />
với người tiêu dùng, Ban tổ chức<br />
mong muốn người tiêu dùng phải<br />
được trang bị đầy đủ các kiến thức có<br />
liên quan để có thể bảo vệ quyền lợi<br />
của mình một cách tốt nhất. Cùng<br />
chung tay, góp sức để đảm bảo quyền<br />
lợi chính đáng của người tiêu dùng<br />
Việt Nam là trách nhiệm chung của<br />
cộng đồng và toàn xã hội.<br />
NGÂN AN<br />
6 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
Khóa đào tạo<br />
“Kỹ năng điều tra<br />
các vụ việc cạnh<br />
<strong>tranh</strong> - Kinh nghiệm<br />
của Hà Lan”<br />
Trong thời gian từ ngày 22 đến<br />
ngày 24 tháng 3 năm 2011, tại<br />
thành phố Hạ long, tỉnh Quảng<br />
Ninh, Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> - Bộ<br />
Công thương phối hợp với Cơ quan<br />
cạnh <strong>tranh</strong> và Viện nghiên cứu Asser<br />
của Hà Lan đã tổ chức khóa đào tạo<br />
“Kỹ năng điều tra các vụ việc cạnh<br />
<strong>tranh</strong> - Kinh nghiệm của Hà lan”.<br />
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Trần<br />
Anh Sơn - Phó Cục trưởng Cục Quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong> gửi lời cảm ơn đến 02<br />
chuyên gia giàu kinh nghiệm đến từ<br />
Cơ quan cạnh <strong>tranh</strong> Hà Lan là ông<br />
Pim Smits và Dennis Hesseling đã<br />
giành thời gian sang giảng dạy tại<br />
khóa đào tạo cho các cán bộ của Việt<br />
Nam. Hai chuyên gia Pim Smits và<br />
Dennis Hesseling cho biết Cơ quan<br />
cạnh <strong>tranh</strong> Hà Lan có lịch sử thực thi<br />
Luật Cạnh <strong>tranh</strong> từ năm 1998 với<br />
thành tích điều tra xử lý được rất<br />
nhiều vụ việc lớn nhỏ liên quan thỏa<br />
thuận hạn chế cạnh <strong>tranh</strong>. Hai<br />
chuyên gia cũng chia sẻ kinh nghiệm<br />
liên quan đến quá trình điều tra các<br />
vụ việc mà họ đã tham gia trong suốt<br />
quá trình làm việc tại Cơ quan cạnh<br />
<strong>tranh</strong> Hà Lan.<br />
Mục đích của khóa đào tạo là<br />
nhằm nâng cao các kỹ năng điều tra<br />
các vụ việc thỏa thuận hạn chế cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, trong đó tập trung vào xây<br />
dựng kế hoạch điều tra, xây dựng kế<br />
hoạch khám xét, phỏng vấn điều tra<br />
từ đó xây dựng báo cáo kết thúc vụ<br />
việc. Xuyên suốt khóa đào tạo, các<br />
chuyên gia đã đưa ra một số những<br />
vụ việc thực tế của Hà Lan để học<br />
viên có thể áp dụng những lý thuyết<br />
vừa học vào thực hành nhằm đem lại<br />
hiêu quả cao hơn.<br />
Khóa đào tạo đã nhận được<br />
những phản hồi tích cực từ phía các<br />
cán bộ của Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
cũng như cán bộ đến từ các cơ quan<br />
hữu quan như Tòa án nhân dân Hà<br />
Nội, Tòa án nhân dân tối cao, Đại học<br />
Luật Hà Nội, Đại học Thương mại Hà<br />
Nội ... Đây cũng là cơ hội để các học<br />
viên trao đổi thẳng thắn, học hỏi kinh<br />
nghiệm xử lý trong các vụ việc cần sự<br />
tham gia phối hợp giữa cơ quan cạnh<br />
<strong>tranh</strong> và các cơ quan hữu quan khác.<br />
Kết thúc khóa đào tạo, chuyên gia<br />
Hà Lan đánh giá cao sự tham gia tích<br />
cực của các học viên đồng thời hi<br />
vọng rằng những kiến thức học viên<br />
lĩnh hội được từ khóa học sẽ góp<br />
phần tích cực trong công việc chuyên<br />
môn.<br />
THANH mAi<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 7<br />
Số 26 - 2011
HOẠT ĐỘNG TRONG KỲ<br />
Hội thảo<br />
“Quản lý nhà nước đối với hành vi thông thầu”<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> là đơn vị<br />
giám sát và quản lý Nhà nước<br />
về cạnh <strong>tranh</strong> trong đó có hành<br />
vi thông đồng ấn định giá trong đấu<br />
thầu. Việc tuyên truyền phổ biến các<br />
quy định về Luật Cạnh <strong>tranh</strong> nói<br />
chung và các quy định đối với hành<br />
vi thông thầu là hết sức cần thiết<br />
trong bối cảnh vi phạm của doanh<br />
nghiệp ngành càng diễn ra phổ biến<br />
và đa dạng trong các ngành nghề.<br />
Trong khi đó, các cơ quan quản lý liên<br />
quan còn chưa thường xuyên trao<br />
đổi thông tin và phối hợp chặt chẽ<br />
trong việc thụ lý và xét xử các hành vi<br />
này.<br />
Trước tình hình đó, ngày 22 tháng<br />
3 năm 2011 Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> -<br />
Bộ Công Thương, với sự tài trợ của dự<br />
án JiCA đã tổ chức buổi hội thảo với<br />
chủ đề: “Quản lý nhà nước đối với<br />
hành vi thông thầu”.<br />
Tham dự Hội thảo về phía Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> có sự tham gia<br />
của Ông Vũ Bá Phú, Phó Cục trưởng<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>. Các diễn giả<br />
gồm Ông Osamu igarashi - Chuyên<br />
gia thường trú của JFTC tại Việt Nam,<br />
bà Vũ Quỳnh Lê – Giám đốc trung<br />
tâm hỗ trợ đấu thầu, Bộ Kế hoạch và<br />
Đầu tư, ông Nguyễn Đức Minh – Phó<br />
Trưởng Ban Điều tra vụ việc hạn chế<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
cùng đông đảo các đại biểu là đại<br />
diện của các Ban/Ngành, Công ty<br />
Luật, Công ty Kiểm toán, các doanh<br />
nghiệp và các cơ quan truyền thông.<br />
Tại hội thảo, ông Osama igarashi,<br />
chuyên gia thường trú của JFTC Nhật<br />
bản tại Việt Nam đã trình bày các cơ<br />
chế hành động ở Nhật Bản về thông<br />
đồng đấu thầu. Theo ông thông<br />
đồng đấu thầu được coi là một trong<br />
các hành vi vi phạm pháp luật cạnh<br />
<strong>tranh</strong> ở mức nghiêm trọng nhất, vì<br />
vậy cần phải có những biện pháp<br />
8 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
nhằm triệt phá các thỏa thuận thông<br />
đồng đấu thầu, hạn chế giao dịch<br />
một cách bất chính theo luật chống<br />
độc quyền. Vấn đề này được hiểu là<br />
sự hạn chế cạnh <strong>tranh</strong> một cách đáng<br />
kể trong lĩnh vực được giao dịch nhất<br />
định, đi ngược lại với lợi ích công<br />
cộng thông qua hành vi tăng giá, hạn<br />
chế số lượng, công nghệ, sản phẩm,<br />
thông qua cam kết, thỏa ước,....<br />
Thông đồng đấu thầu thường<br />
được tiến hành đối với cùng loại dự<br />
án mà chủ đầu tư là một đơn vị xác<br />
định và là hành vi được tiến hành qua<br />
một thời gian dài mang tính tập<br />
quán. Đối với những dự án cùng loại<br />
do một chủ đầu tư nhất định đặt<br />
hàng thì việc điều chỉnh thắng thầu<br />
được hình thành qua thời gian tương<br />
đối dài.<br />
Đại diện Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
cho biết ở Việt Nam, hành vi thông<br />
thầu cũng được điều chỉnh và giám<br />
sát bởi Luật Cạnh <strong>tranh</strong> nhưng ít<br />
người biết tới. Những quy định quản<br />
lý hành vi thông thầu theo Luật Cạnh<br />
<strong>tranh</strong> bao gồm: Hành vi hạn chế cạnh<br />
<strong>tranh</strong> (thỏa thuận hạn chế cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, lạm dụng vị trí thống lĩnh/độc<br />
quyền, tập trung kinh tế), hành vi<br />
cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh gồm 9<br />
hành vi cụ thể và các hành vi khác,<br />
mức phạt cụ thể đối với hành vi<br />
thông thầu đã được quy định chi tiết<br />
tại Luật Cạnh <strong>tranh</strong> và Nghị định số<br />
<strong>12</strong>0/2005/NĐ-CP. Cụ thể, có 3 hình<br />
thức xử lý vi phạm hành vi hạn chế<br />
cạnh <strong>tranh</strong>: phạt tiền (tối đa 10%<br />
tổng doanh thu của các doanh<br />
nghiệp vi phạm trong năm tài chính<br />
trước năm thực hiện hành vi vi<br />
phạm); phạt bổ sung (tịch thu tang<br />
vật, lợi nhuận thu được từ hành vi<br />
phạm); biện pháp khắc phục hậu<br />
quả… Thời gian thụ lý hồ sơ, điều tra<br />
và xử lý vụ việc kéo dài tối đa 11<br />
tháng (7 tháng điều tra và 4 tháng<br />
cho 2 lần gia hạn nếu có).<br />
Đối với các quốc gia khác, hành vi<br />
thông thầu hay thông đồng đấu thầu<br />
(được xếp trong nhóm các hình thức<br />
thỏa thuận hạn chế cạnh <strong>tranh</strong>) diễn<br />
ra phổ biến khi luật pháp trong quá<br />
trình hoàn thiện còn có những kẽ hở.<br />
Hiện nhiều nước đã đưa hành vi<br />
thông thầu vào nhóm vi phạm có<br />
truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tái<br />
phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả<br />
nghiêm trọng chứ không đơn thuần<br />
xử phạt hành chính như trước.<br />
Đại diện Cục Quản lý đấu thầu, Bộ<br />
Kế hoạch và Đầu tư cũng đã trình bày<br />
những quy định về phòng, chống các<br />
hành vi vi phạm pháp luật trong đấu<br />
thầu. Đấu thầu phải dựa trên cơ sở<br />
khách quan, minh bạch, công bằng,<br />
cạnh <strong>tranh</strong> lành mạnh. Trên thực tế,<br />
trong những năm vừa qua, hoạt<br />
động đấu thầu đã diễn ra và ít nhiều<br />
mang trong nó những tiêu cực theo<br />
kiểu cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh,<br />
không đảm bảo sự công bằng giữa<br />
các nhà thầu. Để hạn chế tình trạng<br />
này, Luật Đấu thầu đã quy định về<br />
việc đảm bảo tính cạnh <strong>tranh</strong> khi quy<br />
định về các hành vi bị cấm trong đấu<br />
thầu. Điều <strong>12</strong> Luật Đấu thầu nêu rõ<br />
các hành vi này, đó là : Đưa, nhận hoặc<br />
đòi hỏi bất cứ thứ gì có giá trị của cá<br />
nhân và tổ chức có liên quan đến quá<br />
trình lựa chọn nhà thầu, dùng ảnh<br />
hưởng cá nhân để tác động, can<br />
thiệp, báo cáo sai, không trung thực<br />
làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà<br />
thầu; cấu kết thông đồng giữa bên<br />
mời thầu với nhà thầu, cơ quan quản<br />
lý nhà nước với bên mời thầu và với<br />
nhà thầu để thay đổi hồ sơ dự thầu,<br />
cố ý chia gói thầu thành nhiều gói<br />
thầu trái quy định, tiết lộ thông tin về<br />
đấu thầu.<br />
Về quá trình thực hiện, Luật quy<br />
định rõ về việc lựa chọn nhà thầu phải<br />
minh bạch qua các hình thức như:<br />
Đấu thầu rộng rãi, hạn chế chỉ định<br />
thầu hay tự thực hiện. Điều kiện phát<br />
hành hồ sơ mời thầu, phương thức<br />
đấu thầu, kế hoạch đấu thầu, thông<br />
báo mời sơ tuyển, kết quả sơ tuyển,<br />
thông báo mời thầu, danh sách nhà<br />
thầu tham gia đấu thầu, nguyên tắc<br />
đánh giá hồ sơ dự thầu...giai đoạn tiếp<br />
theo là tổ chức đấu thầu, phê duyệt<br />
và thẩm định kết quả đấu thầu, thông<br />
báo kết quả đấu thầu.<br />
Các đại biểu tham gia Hội thảo<br />
đánh giá cao những thông tin mà các<br />
diễn giả cung cấp và cho rằng, Luật<br />
Cạnh <strong>tranh</strong> nhìn chung còn tương đối<br />
khá mới mẻ so với đại bộ phận các cơ<br />
quan quản lý. Tuy nhiên, chủ đề Hội<br />
thảo “Quản lý nhà nước đối với hành<br />
vi thông thầu” bàn luận là khá thiết<br />
thực trong bối cảnh hiện nay. Một số<br />
ý kiến đại biểu cho rằng cần tăng<br />
cường hơn nữa vai trò phối hợp giữa<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> và Cục Quản<br />
lý đấu thầu, và các cơ quan liên quan<br />
khác nhằm tạo ra sự cạnh <strong>tranh</strong> công<br />
bằng, minh bạch trong đấu thầu.<br />
Hội thảo đã kết thúc thành công<br />
tốt đẹp với rất nhiều thông tin bổ ích<br />
đối với các đại biểu tham gia hội thảo.<br />
Những kiến thức từ hội thảo sẽ là<br />
công cụ hữu ích giúp các đại biếu áp<br />
dụng trong quá trình thực thi pháp<br />
luật cạnh <strong>tranh</strong>.<br />
Với cơ quan quản lý cạnh <strong>tranh</strong>,<br />
những kinh nghiệm và ý kiến trao đổi<br />
tại hội thảo sẽ được ghi nhận và xem<br />
xét áp dụng vào quá trình xây dựng<br />
và hoàn thiện môi trường pháp luật<br />
cạnh <strong>tranh</strong> nói riêng và pháp luật nói<br />
chung trong thời gian tới.<br />
miNH đẠT<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 9<br />
Số 26 - 2011
HOẠT ĐỘNG TRONG KỲ<br />
Kiểm soát các hoạt động<br />
mua bán sáp nhập -<br />
Kinh nghiệm của Thụy Sỹ<br />
Trong thời gian qua, các hoạt<br />
động mua bán và sáp nhập<br />
doanh nghiệp đã diễn ra rất sôi<br />
động tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều<br />
doanh nghiệp vẫn chưa hiểu hết về<br />
pháp luật điều chỉnh các hoạt động<br />
tập trung kinh tế của doanh nghiệp.<br />
Để giúp các doanh nghiệp nâng cao<br />
kiến thức về pháp luật liên quan đến<br />
các hoạt động trên, Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, Bộ Công Thương đã phối hợp<br />
với Ủy ban Cạnh <strong>tranh</strong> Thụy Sỹ tổ<br />
chức Hội thảo "Kiểm soát các hoạt<br />
động mua bán sáp nhập - Kinh<br />
nghiệm của Thụy Sỹ"<br />
Tham dự Hội thảo về phía Cục<br />
quản lý cạnh <strong>tranh</strong> có sự tham dự của<br />
ông Bạch Văn Mừng, Cục trưởng Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, ông Vũ Bá Phú,<br />
Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> với tư cách là chủ tọa hội thảo,<br />
ông Cao Xuân Hiến, Ban điều tra các<br />
vụ việc hạn chế cạnh <strong>tranh</strong>, ông Bùi<br />
Nguyễn Anh Tuấn, Ban giám sát cạnh<br />
<strong>tranh</strong>. Về phía cơ quan cạnh <strong>tranh</strong><br />
Thụy Sỹ có ông Rafael Corazza, Phó<br />
Chủ tịch Ủy ban cạnh <strong>tranh</strong> Thụy Sỹ,<br />
ông Marc Schroeder, Điều tra viên cao<br />
cấp, Ủy ban Cạnh <strong>tranh</strong> Thụy Sỹ, cùng<br />
đông đảo các đại biểu là đại diện của<br />
các Ban/Ngành, Công ty Luật, Công ty<br />
Kiểm toán, Công ty Chứng khoán, các<br />
doanh nghiệp và các cơ quan truyền<br />
thông.<br />
Theo ông Rafael Corazza, qua<br />
nghiên cứu các báo cáo về tình hình<br />
M&A cũng như tốc độ phát triển kinh<br />
tế tại Việt Nam, có thể nhận định: xu<br />
thế M&A tại Việt Nam sẽ phát triển<br />
mạnh trong thời gian tới. Tỷ lệ doanh<br />
nghiệp nước ngoài mua lại doanh<br />
nghiệp trong nước sẽ tăng lên và xu<br />
hướng thâu tóm cũng sẽ phát triển<br />
mạnh.<br />
Bốn hình thức M&A được biết<br />
nhiều nhất trên thế giới là mua lại, hợp<br />
nhất, sáp nhập và liên doanh. Tùy theo<br />
thị phần sau sáp nhập mà người ta xác<br />
định vụ M&A thuộc hình thức nào và<br />
có vi phạm luật định hay không.<br />
Theo ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn,<br />
Ban giám sát – Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>: Số vụ M&A ở<br />
Việt Nam tăng nhanh qua các năm:<br />
2006 (38 vụ); 2007 (108 vụ); 2008 (146<br />
vụ); 2009 (295 vụ) và năm 2010 là 345<br />
vụ. Về quy mô giao dịch, tuy có sự<br />
giảm sút trong năm 2008-2009 do<br />
khủng hoảng tài chính toàn cầu,<br />
nhưng năm 2010 cũng đã vượt lên<br />
1,75 tỉ USD. Về nhóm ngành có hoạt<br />
động M&A ở Việt Nam, các ngành<br />
công nghiệp, năng lượng, tài chính,<br />
nguyên vật liệu và hàng tiêu dùng<br />
(chiếm 2/3 số vụ M&A) đều có các vụ<br />
sáp nhập quy mô lớn. Tuy nhiên phần<br />
đa các vụ này đều có thị phần kết hợp<br />
nhỏ hơn 30%, nên không thuộc đối<br />
tượng kiểm soát của Luật Cạnh <strong>tranh</strong>.<br />
Đặc điểm M&A tại Việt Nam là có<br />
sự tham gia mạnh của các nhà đầu tư<br />
nước ngoài; giao dịch quy mô thường<br />
nhỏ (35% số vụ dưới 5 triệu USD và<br />
55% số vụ dưới 20 triệu USD). Số vụ<br />
doanh nghiệp Việt Nam đứng ra thâu<br />
tóm và bị mua là tương đương (tỉ lệ<br />
40 – 40).<br />
Các đại biểu tham gia hội thảo<br />
đánh giá cao những thông tin, kinh<br />
nghiệm mà cơ quan cạnh <strong>tranh</strong> Thụy<br />
Sỹ cung cấp, đồng thời khẳng định<br />
các vấn đề bàn luận trong Hội thảo là<br />
khá thiết thực trong bối cảnh hiện<br />
nay. Những kiến thức từ hội thảo sẽ là<br />
công cụ hữu ích giúp các đại biếu áp<br />
dụng trong quá trình thực thi pháp<br />
luật cạnh <strong>tranh</strong>.<br />
miNH đẠT.<br />
Năm 1983 Liên hợp quốc đã chính<br />
thức tuyên bố lấy ngày 15 tháng 3<br />
hàng năm là Ngày quyền của người<br />
tiêu dùng thế giới và kêu gọi các quốc gia<br />
trên thế giới cùng nhau hành động để bảo<br />
vệ các quyền cơ bản của người tiêu dùng.<br />
Ngày 15 tháng 3 năm 2011, Cục Quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong> Bộ Công Thương phối hợp<br />
với UBND thành phố Hồ Chí Minh tổ chức<br />
hội thảo nhân ngày “Quyền của người tiêu<br />
dùng thế giới 15 tháng 3”<br />
Đến tham dự hội thảo có ông Lê Danh<br />
Vĩnh - Thứ trưởng thường trực Bộ Công<br />
Thương, Ông Bạch Văn Mừng - Cục Trưởng<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, bà Nguyễn Thị<br />
Hồng - Phó Chủ tịch UBND Tp. Hồ Chí<br />
Minh. Các diễn giả gồm đại diện lãnh đạo<br />
Sở Công Thương, đại diện Hiệp hội các<br />
doanh nghiệp, Công ty Vissan, siêu thị<br />
SaiGon Coopmart, Hội Liên hiệp phụ nữ,<br />
Ban Quản Lý chợ Bến Thành cùng đông<br />
đảo các đại biểu là đại diện các Ban, Ngành<br />
có liên quan khác và các cơ quan truyền<br />
thông tại thành phố Hồ Chí Minh đã đến<br />
dự đông đủ.<br />
Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Thứ<br />
trưởng Lê Danh Vĩnh đã nêu ra 8 quyền cơ<br />
bản của Người tiêu dùng trên thế giới theo<br />
hướng dẫn của Liên hợp quốc. Nhân buổi<br />
mít tinh kỷ niệm Ngày Quyền của người<br />
tiêu dùng thế giới năm nay, Thứ trưởng đã<br />
10 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo<br />
“ Ngày quyền của người tiêu dùng thế giới 15 tháng 3”<br />
kêu gọi các tổ chức, cá nhân có liên<br />
quan, cộng đồng doanh nghiệp và<br />
toàn xã hội cùng nhau hành động để<br />
bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng,<br />
giúp cho hoạt động bảo vệ người tiêu<br />
dùng của chúng ta ngày càng đạt<br />
được nhiều kết quả hơn nữa.<br />
Ông Bạch Văn Mừng, Cục Trưởng<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> đã có bài giới<br />
thiệu khái quát về Luật Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) cũng<br />
như những điểm mới trong luật so với<br />
Pháp lệnh BVQLNTD 1999 nhằm nâng<br />
cao ý thức cho các doanh nghiệp<br />
cũng như người tiêu dùng hơn nữa<br />
trong việc bảo vệ các quyền và lợi ích<br />
chính đáng của người tiêu dùng cũng<br />
như các doanh nghiệp làm ăn chân<br />
chính.<br />
Đại diện của UBND và Sở Công<br />
Thương Tp. Hồ Chí Minh cũng đã nêu<br />
ra những quan điểm và quyết tâm<br />
của mình trong việc đẩy mạnh các<br />
hoạt động bảo vệ người tiêu dùng tại<br />
Tp. Hồ Chí Minh. Các doanh nghiệp<br />
như Công ty Vissan, Siêu thị SaiGon<br />
Coopmart, Hiệp hội các doanh nghiệp<br />
cũng đưa ra những cam kết của mình<br />
trong việc đẩy mạnh các hoạt động sản<br />
xuất, kinh doanh và phục vụ người tiêu<br />
dùng ngày càng tốt hơn nữa. Vấn đề ổn<br />
định trật tự tại các khu vực chợ cũng là<br />
vấn đề nổi cộm hiện nay, đại diện Ban<br />
Quản lý Chợ Bến Thành cũng đã có<br />
những chia sẻ và quyết tâm thực hiện tốt<br />
việc ổn định trật tự khu vực chợ để đáp<br />
ứng tốt hơn nữa nhu cầu mua bán an<br />
toàn của người tiêu dùng.<br />
Hội thảo kỷ niệm “Ngày Quyền của<br />
người tiêu dùng Thế giới” nhận được sự<br />
ủng hộ và tham dự đầy đủ của đại diện<br />
các Ban/Ngành cũng như đại điện của<br />
người tiêu dùng tại thành phố Hồ chí<br />
Minh đã chứng tỏ rằng hoạt động bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng đang ngày<br />
càng trở thành vấn đề được cả cộng đồng<br />
xã hội đặc biệt quan tâm.<br />
mAi Hà<br />
Khóa đào tạo “ Một số vấn đề cạnh <strong>tranh</strong> không lành<br />
mạnh và bảo vệ người tiêu dùng”<br />
Từ ngày 16 đến 18 tháng 3 năm<br />
2011, Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> - Bộ<br />
Công Thương phối hợp với Cục<br />
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Hà<br />
Lan tổ chức khóa đào tạo “Một số vấn<br />
đề cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh và bảo<br />
vệ người tiêu dùng” tại thành phố Vũng<br />
Tàu.<br />
Tham dự khóa đào tạo này có các<br />
chuyên gia của Cục Bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng Hà Lan, ông Bạch Văn<br />
Mừng, Cục trưởng Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, các chuyên viên của Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong> cùng các đại biểu là đại<br />
diện của Sở Công Thương các tỉnh<br />
thành phía Nam.<br />
Tại khóa đào tạo, để giúp cho hai<br />
bên có thêm sự hiểu biết luật pháp về<br />
bảo vệ người tiêu dùng của Việt Nam<br />
và Hà Lan, về phía Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> ông Nguyễn Văn Thành, Phó<br />
Trưởng Ban Bảo vệ người tiêu dùng đã<br />
giới thiệu với các chuyên gia Hà Lan<br />
cũng như các đại biểu tham dự khái<br />
quát nội dung của Luật Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng đã được Quốc hội<br />
thông qua ngày 17 tháng 11 năm 2010,<br />
đồng thời ông Thành cũng nêu và giải<br />
thích rõ những điểm mới trong luật so<br />
với Pháp lệnh bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng 1999. Dựa trên những thông<br />
tin đó các chuyên gia Hà Lan cũng đã<br />
cung cấp thông tin về các biện pháp<br />
thực thi Luật dựa trên kinh nghiệm sẵn<br />
có của Hà Lan, đồng thời chia sẻ những<br />
kinh nghiệm phân loại các vụ việc vi<br />
phạm quyền lợi người tiêu dùng và các<br />
công cụ xử lý vụ việc tùy theo mức độ,<br />
tính chất của vụ việc. Công tác bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng chỉ có thể<br />
thực hiện tốt khi người tiêu dùng được<br />
trao quyền, họ được tự hành động, tự<br />
lên tiếng khi quyền lợi của mình bị xâm<br />
phạm, để họ trở thành “tai – mắt” của<br />
các cơ quan Quản lý Nhà nước.<br />
Khóa học cũng đề cập tới các điều<br />
khoản không lành mạnh trong hợp<br />
đồng ký kết giữa người tiêu dùng và<br />
doanh nghiệp, đó là những hành vi gây<br />
ảnh hưởng đến quyền lợi của người<br />
tiêu dùng mà họ thường không được<br />
biết hoặc không hiểu hết được những<br />
điều khoản ghi trong hợp đồng<br />
(thường là những hợp đồng mẫu mà<br />
người tiêu dùng khó tác động đến, khó<br />
thay đổi được nội dung).<br />
Khóa đào tạo đã diễn ra 3 ngày<br />
trong không khí sôi nổi hưởng ứng của<br />
các học viên cũng như sự chia sẻ nhiệt<br />
tình của các giáo viên – chuyên gia Hà<br />
Lan. Trên tinh thần trao đổi và giao lưu,<br />
khóa đào tạo đã mang lại rất nhiều<br />
kiến thức và kinh nghiệm quý báu để<br />
hai bên hiểu thêm về nhau, cũng như<br />
giúp cho công tác bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng tại Việt Nam có thêm<br />
niềm tin và định hướng phát triển.<br />
mAi Hà<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 11<br />
Số 26 - 2011
vấN Đề - Sự KIệN<br />
THÔNG CáO BáO CHÍ<br />
về các sự cố liên quan đến chất lượng xe Toyota của Công ty ô tô Toyota việt Nam<br />
Trong thời gian vừa quan, các<br />
phương tiện thông tin đại chúng đã<br />
phản ánh về chất lượng của xe của<br />
Công ty Toyota Việt Nam (TMV). Ngay<br />
khi nhận được thông tin từ các<br />
phương tiện thông tin đại chúng, Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, với tư cách là cơ<br />
quan giúp Bộ trưởng Bộ Công<br />
Thương thực hiện chức năng quản lý<br />
nhà nước về bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng, đã tiến hành các buổi làm<br />
việc với đại diện của Công ty ô tô Toyota<br />
Việt Nam để làm rõ những vấn đề<br />
nói trên. Đồng thời, Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> cũng đã phối hợp với các cơ<br />
quan nhà nước có liên quan tiến<br />
hành xem xét vụ việc để xử lý theo<br />
quy định của pháp luật.<br />
Theo yêu cầu của Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, Công ty ô tô Toyota Việt Nam đã<br />
giải trình những vấn đề liên quan đến<br />
các sự cố mà các phương tiện thông<br />
tin đại chúng đã nêu, cụ thể là:<br />
1. đối với các sự cố liên<br />
quan đến xe inova và Fortuner<br />
Sau khi làm rõ những vấn đề liên<br />
quan đến sự cố, bao gồm: áp suất dầu<br />
phanh xi lanh phanh bánh sau cao<br />
hơn tiêu chuẩn, bu lông bắt móc neo<br />
chân ghế bị giảm lực xiết và xiết bu<br />
lông Camber khi xe không ở trạng<br />
thái tiêu chuẩn, Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> đã yêu cầu phía TMV thực hiện<br />
những biện pháp cần thiết để bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng. Ngày 15<br />
tháng 4 năm 2011, Tổng Giám đốc<br />
TMV là ông Akito Tachibana đã có<br />
buổi làm việc với Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> để báo cáo về chương trình<br />
khắc phục sự cố nói trên từ ngày 18<br />
tháng 4 năm 2011 tại tất cả các đại lý<br />
của TMV trên toàn quốc. Cụ thể như<br />
sau:<br />
a) Kiểm tra áp suất dầu phanh xi lanh phanh bánh sau xe Innova J:<br />
Loại xe<br />
dải số viN<br />
Wmi vdS viS<br />
Từ<br />
đến<br />
Số lượng<br />
xe<br />
innova (J) RL4 TGN40 0A9051674 #A9060074 167<br />
dải số viN<br />
Loại xe Wmi vdS viS<br />
Số lượng xe<br />
Từ đến<br />
innova (J) RL4 TGN40 069000005 #A9060091 6131<br />
innova (G) RL4 TGN40 069200007 #A9302522 42.713<br />
53.280<br />
innova (S) RL4 TGN40 099259<strong>12</strong>6 #A9302424 1095<br />
innova (V) RL4 TGN40 089250943 #A9302455 3341<br />
Thời gian sản<br />
xuất<br />
Từ ngày 19/1/2010<br />
đến ngày<br />
24/11/2010<br />
Thời gian sản<br />
xuất<br />
Từ ngày<br />
26/<strong>12</strong>/2005 đến<br />
ngày 23/<strong>12</strong>/2010<br />
Fortuner G RL4 KUN60L 094000006 #A4011180 5216<br />
Từ ngày<br />
16/2/2009 đến<br />
<strong>12</strong>.423<br />
ngày 23/<strong>12</strong>/2010<br />
Từ ngày<br />
Fortuner V RL4 TGN51L 099000005 #A9011050 7207<br />
16/2/2009 đến<br />
ngày 23/<strong>12</strong>/2010<br />
Tổng cộng 65.703<br />
c) Kiểm tra và xiết lại bu lông Camber xe Innova:<br />
dải số viN<br />
Loại xe Wmi vdS viS<br />
Số lượng xe<br />
Từ đến<br />
innova (J) RL4 TGN40 069000005 #69000349 349<br />
innova (G) RL4 TGN40 069200007 #69207045 7021<br />
* Chú thích: # bao gồm tất cả các ký tự số hoặc chữ ở vị trí đó<br />
b) Kiểm tra lực xiết bu lông bắt móc neo chân ghế sau xe Innova và Fortuner<br />
(mới bổ sung thêm xe Fortuner):<br />
* Chú thích: # bao gồm tất cả các ký tự số hoặc chữ ở vị trí đó<br />
7.370<br />
Thời gian sản<br />
xuất<br />
Từ ngày<br />
26/<strong>12</strong>/2005 đến<br />
ngày 13/10/2006<br />
Từ ngày<br />
26/<strong>12</strong>/2005 đến<br />
ngày 13/10/2006<br />
* Chú thích: # bao gồm tất cả các ký tự số hoặc chữ ở vị trí đó<br />
2. đối với sự cố liên quan<br />
đến xe Camry<br />
Theo báo cáo của TMV thì một<br />
trong sáu Bu lông bắt đòn treo phía<br />
trước của một số xe Camry có thể đã<br />
bị xiết với lực quá tiêu chuẩn. Trường<br />
hợp xấu nhất bu lông có thể bị biến<br />
dạng và gẫy. Nguyên nhân của sự cố<br />
này là do thông báo thay đổi về lực<br />
xiết bu lông từ Tập đoàn Toyota<br />
Motor Nhật Bản (TMC) không được<br />
cập nhật kịp thời trong quá trình lắp<br />
ráp. Sự cố nảy ảnh hưởng đến 278 xe<br />
Camry nằm trong dải số khung sau:<br />
- Camry 3.5: XXB6001801 –<br />
XXB6001810<br />
- Camry 2.4: XXB6008875 –<br />
XX6009175<br />
Thời gian sản xuất từ ngày 28<br />
tháng 01 năm 2011 đến 23 tháng 3<br />
năm 2011. Phương án mà TMV đưa ra<br />
để khắc phục sự cố này là thay mới<br />
bu lông đối với những xe nói trên.<br />
Tại các buổi làm việc, Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong> đã yêu cầu TMV phải kiểm<br />
tra lại toàn bộ quy trình sản xuất,<br />
quản lý chất lượng của mình để bảo<br />
đảm những sự cố tương tự không<br />
xẩy ra trong thời gian tới cũng như<br />
bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng<br />
Việt Nam. TMV cam kết sẽ tuân thủ<br />
những yêu cầu mà Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> đưa ra và mong nhận được sự<br />
cảm thông, chia sẻ từ người tiêu<br />
dùng.<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> đề nghị<br />
người tiêu dùng đang sử dụng xe của<br />
TMV thuộc diện sửa chữa nói trên<br />
liên hệ trực tiếp với các Đại lý của<br />
TMV để được tư vấn và sửa chữa. Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> cũng đề nghị các<br />
phương tiện thông tin đại chúng<br />
phối hợp đăng tải thông tin tới người<br />
tiêu dùng để bảo vệ quyền lợi chính<br />
đáng của người tiêu dùng.<br />
văN THàNH<br />
<strong>12</strong> CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
Năm 2010, Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> đã tiến hành điều tra 28<br />
vụ việc cạnh <strong>tranh</strong> không lành<br />
mạnh. Trong đó, có 26 vụ việc do Cục<br />
khởi xướng điều tra và 02 vụ việc điều<br />
tra dựa trên căn cứ tiếp nhận đơn<br />
khiếu nại của doanh nghiệp (liên<br />
quan đến chỉ dẫn gây nhầm lẫn và<br />
gièm pha doanh nghiệp khác), cụ thể<br />
như sau: 21 vụ việc quảng cáo nhằm<br />
cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh; 03 vụ<br />
việc bán hàng đa cấp bất chính; 02 vụ<br />
việc khuyến mại nhằm cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh; 01 vụ việc chỉ dẫn<br />
gây nhầm lẫn và 01 vụ việc gièm pha<br />
doanh nghiệp khác.<br />
Trong tổng số 28 vụ việc được<br />
điều tra năm 2010, Cục đã kết thúc<br />
điều tra và ra quyết định xử lý đối với<br />
23 vụ, đình chỉ điều tra 03 vụ việc do<br />
kết quả điều tra sơ bộ cho thấy chưa<br />
đủ căn cứ kết luận Bên bị điều tra đã<br />
thực hiện hành vi vi phạm quy định<br />
của Luật Cạnh <strong>tranh</strong>, 02 vụ đang trong<br />
giai đoạn điều tra chính thức (chưa ra<br />
quyết định xử lý cuối cùng). Trong<br />
năm 2010, Cục đã ra quyết định xử lý<br />
vụ việc đối với 25 vụ việc với tổng số<br />
tiền phạt là hơn 1 tỷ đồng (trong có 02<br />
vụ việc ban đã bắt đầu điều tra từ năm<br />
2009).<br />
Ngoài những vụ việc đã tiến hành<br />
điều tra theo quy định của pháp luật<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, trong năm 2010, qua rà<br />
soát hoạt động cạnh <strong>tranh</strong> của các<br />
doanh nghiệp trên thị trường, Cục đã<br />
tiến hành điều tra tiền tố tụng đối với<br />
35 doanh nghiệp liên quan đến hoạt<br />
động khuyến mại, quảng cáo sản<br />
phẩm đã và đang được một số công<br />
ty trên địa bàn Hà Nội và TP.Hồ Chí<br />
Minh thực hiện (thực phẩm chức<br />
năng, điều hòa, tủ lạnh, bột nêm, mỳ<br />
ăn liền....). Trong đó, 32 vụ việc do Cục<br />
khởi xướng điều tra tiền tố tụng, 03 vụ<br />
việc điều tra tiền tố tụng theo đơn<br />
khiếu nại của doanh nghiệp. Tuy<br />
nhiên, do bên khiếu nại không cung<br />
cấp đủ thông tin tài liệu theo yêu cầu<br />
Hoạt động điều tra xử lý các hành<br />
vi cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh<br />
trong năm 2010<br />
nên Cục đã không tiến hành điều tra<br />
theo thủ tục tố tụng cạnh <strong>tranh</strong>. Phần<br />
lớn các vụ việc do Cục khởi xướng<br />
điều tra tiền tố tụng đều là những vụ<br />
việc có dấu hiệu vi phạm khá rõ ràng,<br />
các vụ việc này sẽ được tiếp tục xem<br />
xét và chuyển sang điều tra theo quy<br />
định của pháp luật tố tụng cạnh <strong>tranh</strong><br />
trong thời gian tới.<br />
Các dạng hành vi bị Cục xử lý vi<br />
phạm trong năm 2010 khá đa dạng,<br />
bao gồm quảng cáo nhằm cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh, bán hàng đa cấp<br />
bất chính, khuyến mại nhằm cạnh<br />
<strong>tranh</strong> không lành mạnh, chỉ dẫn gây<br />
nhầm lẫn, gièm pha nói xấu doanh<br />
nghiệp khác. Dạng hành vi vi phạm<br />
phổ biến nhất trong năm 2010 là<br />
hành vi quảng cáo nhằm cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh, cụ thể là quảng cáo<br />
sai sự thật, quảng cáo gây nhầm lẫn<br />
cho khách hàng về tính năng công<br />
dụng của sản phẩm.<br />
Năm 2010, Cục tập trung rà soát<br />
mảng quảng cáo các sản phẩm điện<br />
tử. Thực tế, cho thấy để tạo lợi thế<br />
cạnh <strong>tranh</strong> trên thị trường, nhiều<br />
hãng sản xuất đồ điện lạnh nổi tiếng<br />
đã quảng cáo các sản phẩm của mình<br />
với những tính năng ưu việt như tiết<br />
kiệm điện 50-60% so với điều hòa<br />
thông thường, diệt/vô hiệu hóa vi<br />
khuẩn virus lên tới 99,9%,... Các thông<br />
điệp quảng cáo mang tính chất so<br />
sánh với các loại sản phẩm thông<br />
thường dễ gây hiểu nhầm cho người<br />
tiêu dùng. Bên cạnh đó, quá trình điều<br />
tra cho thấy các tính năng diệt/vô<br />
hiệu hóa các vi khuẩn và virus là<br />
không hoàn toàn chính xác. Kết quả<br />
báo cáo thí nghiệm cho thấy các sản<br />
phẩm chỉ diệt được một số loại vi<br />
khuẩn và virus nhất định (thường là vi<br />
khuẩn gây bệnh tiêu chảy Ecoli) mà<br />
không diệt/vô hiệu hóa được tất cả<br />
các loại vi khuẩn và virus như được<br />
quảng cáo. Bên cạnh đó, mặc dù các<br />
báo cáo thí nghiệm do các công ty<br />
cung cấp có độ tin cậy cao bởi các thí<br />
nghiệm đều được thực hiện tại các<br />
Viện nghiên cứu có uy tín tại Nhật Bản,<br />
Hàn Quốc… nhưng về bản chất, kết<br />
quả của các báo cáo thí nghiệm chỉ có<br />
giá trị ghi nhận công dụng của mẫu<br />
sản phẩm được thử nghiệm, không có<br />
giá trị với các mẫu khác. Điều kiện<br />
thực hiện thí nghiệm tại các nước này<br />
cũng khác xa so với điều kiện thực tế<br />
vận hành sản phẩm tại Việt Nam (khác<br />
nhau về nhiệt độ, điều kiện thí<br />
nghiệm, diện tích phòng, thời gian<br />
vận hành…). Vì vậy, thông điệp quảng<br />
cáo trên các phương tiện thông tin đại<br />
chúng cần đầy đủ để đưa tới người<br />
tiêu dùng các nội dung chính xác<br />
nhất. Một thông tin không đầy đủ<br />
cũng có thể tạo ra nhiều cách hiểu<br />
khác nhau, gây nhầm lẫn. Có thể nói,<br />
so với năm 2009, tổng số vụ việc cạnh<br />
<strong>tranh</strong> được điều tra theo thủ tục tố<br />
tụng cạnh <strong>tranh</strong> đã tăng lên gấp đôi.<br />
Đây thực sự là một tín hiệu đáng<br />
mừng, điều này chứng tỏ hiệu quả<br />
thực thi pháp luật về chống các hành<br />
vi cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh đã<br />
tăng lên đáng kể.<br />
Trong thời gian tới, số lượng các<br />
vụ việc cạnh <strong>tranh</strong> không lành mạnh<br />
do Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> tiếp nhận<br />
và xem xét xử lý dự kiến sẽ tăng lên<br />
đáng kể. Môi trường cạnh <strong>tranh</strong> càng<br />
ngày càng trở nên khốc liệt, các<br />
doanh nghiệp sẽ tìm kiếm các biện<br />
pháp cạnh <strong>tranh</strong> mạnh mẽ hơn, có<br />
thể dẫn đến các hành vi cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh. Mặt khác, với việc<br />
mở cửa nhiều ngành, lĩnh vực kinh<br />
doanh để đáp ứng các cam kết của<br />
nước ta trong quá trình hội nhập kinh<br />
tế quốc tế, các doanh nghiệp, tập<br />
đoàn nước ngoài sẽ tham gia sâu rộng<br />
hơn vào đời sống kinh tế trong nước,<br />
từ đó có thể xuất hiện các dạng thức<br />
cạnh <strong>tranh</strong> mới, đòi hỏi cơ quan quản<br />
lý có sự nghiên cứu, đánh giá cả hai<br />
mặt ảnh hưởng tích cực, tiêu cực và đề<br />
xuất các biện pháp điều chỉnh nếu<br />
cần thiết.<br />
HOàNG THị THU TRANG<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 13<br />
Số 26 - 2011
vấN Đề - Sự KIệN<br />
Kết quả cuối cùng đợt rà soát thuế<br />
chống bán phá giá lần thứ 6 (pOR6)<br />
đối với mặt hàng cá tra-basa<br />
nhập khẩu từ việt Nam<br />
Kết quả cuối cùng đợt rà soát<br />
thuế chống bán phá giá lần thứ<br />
6 (POR6) đối với mặt hàng cá<br />
tra-basa nhập khẩu từ Việt Nam.<br />
Ngày 15 tháng 3 năm 2011, Bộ<br />
Thương mại Hoa Kỳ (USDOC) đã<br />
thông báo kết quả cuối cùng giai<br />
đoạn rà soát hành chính thuế chống<br />
bán phá giá (CBPG) lần thứ 6 giai<br />
đoạn từ ngày 01/8/2008 đến<br />
31/7/2009 (POR6) đối với mặt hàng cá<br />
tra-basa nhập khẩu từ Việt Nam.<br />
Trong đợt<br />
rà soát này, đã<br />
có 05 doanh<br />
nghiệp được chọn<br />
làm bị đơn bắt buộc<br />
gồm: Vinh Hoan, Vinh<br />
Quang, Agrifish, ESS LLC,<br />
South Vina. Đây là những<br />
doanh nghiệp Việt Nam có lượng<br />
xuất khẩu lớn nhất vào Hoa Kỳ trong<br />
giai đoạn rà soát nêu trên.<br />
Trước đó vào ngày 15 tháng 9<br />
năm 2010, DOC đã công bố kết quả<br />
sơ bộ của đợt rà soát hành chính lần<br />
thứ 6 nêu trên, với lý do số liệu về<br />
quốc gia thay thế là Bangladesh đã<br />
không còn cập nhật, không còn<br />
chính xác nên DOC đã lựa chọn<br />
Philippines làm quốc gia thay thế.<br />
Chính vì vậy mức thuế suất chống<br />
bán phá giá đối với sản phẩm cá trabasa<br />
nhập khẩu từ Việt Nam tăng tới<br />
130%.<br />
Tuy nhiên, trong quá trình điều<br />
tra cuối cùng của giai đoạn POR6, các<br />
doanh nghiệp xuất khẩu cá tra – basa,<br />
hiệp hội VASEP và Chính phủ Việt<br />
Nam đã nỗ lực thực hiện các công<br />
việc vận động, thu thập và cung cấp<br />
dữ liệu, số liệu về các giá trị thay thế<br />
mới, cập nhật của Bangladesh và các<br />
tài liệu chứng minh liên quan cần<br />
thiết khác cho DOC trong giai đoạn<br />
điều tra cuối cùng này. Căn cứ vào các<br />
bản giải trình, tài liệu chứng minh, nội<br />
dung <strong>tranh</strong> luận tại phiên điều trần<br />
của phía Việt Nam, DOC đã quyết<br />
định sử dụng Bangladesh là nước<br />
thay thế để tính toán biên độ phá giá<br />
đối với mặt hàng cá tra-basa của Việt<br />
Nam.<br />
Theo đó, mức thuế CBPG của các<br />
công ty thuộc đối tượng của giai<br />
đoạn POR6 này đều giảm một cách<br />
đáng kể so với mức thuế CBPG sơ bộ<br />
mà DOC đã công bố trước đó.<br />
Mức thuế suất cụ thể với từng<br />
doanh nghiệp như sau:<br />
doanh nghiệp Kết quả sơ bộ Kết quả cuối cùng<br />
Biên độ phá giá trung bình (USd/kg)<br />
Vinh Hoan 4,22 0,00<br />
Vinh Quang 2,44 0,00<br />
Agifish 4,22 0,02<br />
ESS LLC 4,22 0,02<br />
South Vina 4,22 0,02<br />
CL-Fish (nhà xuất khẩu mới) 0,00<br />
Mức thuế chung 2,11 2,11<br />
(Ban phòng vệ thương mại – Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>)<br />
Các thương vụ<br />
Tiếp nối năm 2010, hoạt động mua bán<br />
sáp nhập tiếp tục diễn ra sôi động trong<br />
các tháng đầu năm 2011.<br />
Thiên minh bỏ hơn 45 triệu đô<br />
la mua lại chuỗi khách sạn victoria<br />
Đây là thương vụ M&A lớn nhất được<br />
công bố trong thời gian qua.<br />
CTCP Du lịch Thiên Minh đã chi 45 triệu<br />
USD để mua lại toàn bộ cổ phần của EEM<br />
Victoria (HK), trở thành chủ sở hữu của một<br />
hệ thống 6 khách sạn và resort mang<br />
thương hiệu Victoria tại Việt Nam và Campuchia.<br />
Thiên Minh hiện có vốn điều lệ 500 tỷ<br />
đồng, hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh<br />
khách sạn, dịch vụ lữ hành… Năm 2010,<br />
doanh thu của cả hệ thống Thiên Minh là<br />
800 tỷ đồng và được kỳ vọng tăng lên 1.000<br />
tỷ đồng vào năm nay.<br />
Kirin Holding mua lại công ty<br />
mẹ của iFS<br />
Đây là<br />
thương vụ<br />
M&A giữa hai<br />
pháp nhân<br />
nước ngoài.<br />
Tập đoàn<br />
đồ uống của<br />
Nhật Bản<br />
Kirin Holdings<br />
thông<br />
báo đã mua<br />
lại toàn bộ cổ<br />
phần của<br />
Trade Ocean<br />
Holdings –<br />
công ty mẹ nắm 57,25% cổ phần của CTCP<br />
Thực phẩm quốc tế (iFS). Kirin đồng thời<br />
mua toàn bộ cổ phần tại công ty bánh kẹo<br />
và đồ uống Wonderfarm Biscuits & Confectionery,<br />
công ty đang nắm quyền sở hữu trí<br />
tuệ tại interfood.<br />
Giá trị của thương vụ không được công<br />
bố. Giá iFS hiện đã tăng gấp rưỡi so với cuối<br />
năm 2010.<br />
Một thương vụ mua bán cổ phần giữa<br />
các doanh nghiệp đồ uống khác là Tập đoàn<br />
Diageo dự định bỏ ra hơn 50 triệu USD để<br />
mua lại 25% cổ phần của CTCP Cồn rượu Hà<br />
Nội (Halico) từ quỹ VOF thuộc VinaCapital.<br />
Mức ra này cao hơn rất nhiều so với giá giao<br />
dịch hiện tại của Halico.<br />
FpT sáp nhập 3 công ty thành<br />
viên<br />
Đầu tháng Tư, Tập đoàn FPT đã công bố<br />
hủy bỏ kế hoạch mua cổ phần của EVN Telecom<br />
(theo phương án đã được phê duyệt thì<br />
14 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
M&A nổi bật<br />
đầu năm 2011<br />
FPT và FPT Telecom sẽ nắm 49% cổ phần<br />
của EVN Telecom).<br />
Tổng giám đốc FPT Trương Đình Anh<br />
cho biết công ty sẽ tìm kiếm cơ hội đầu<br />
tư vào doanh nghiệp viễn thông khác,<br />
có thể là S-Fone. Đồng thời FPT cũng<br />
quyết định sẽ trình ĐHCĐ phương án<br />
sáp nhập 3 công ty con vào công ty mẹ.<br />
Theo đó, FPT sẽ phát hành cổ phiếu để<br />
hoán đổi lấy cổ phiếu của FPT Software,<br />
FPT iS và FPT Trading.<br />
vinpearl sáp nhập 3 công<br />
ty liên kết<br />
Trong tháng 3, VPL đã hoàn thành<br />
việc phát hành hơn 25,5 triệu cổ phần để<br />
hoán đổi cổ phần của 3 công ty liên kết<br />
là Vincharm, Vinpearl Đà Nẵng và Vinpearl<br />
Hội An.<br />
Thành Thành Công đã hoàn<br />
tất việc chào mua công khai cổ<br />
phiếu NHS<br />
Như vậy Công ty CP Sản xuất<br />
Thương mại Thành Thành Công đang<br />
nắm quyền chi phối hoạt động của 2<br />
công ty mía đường đang niêm yết là<br />
Đường Ninh Hòa (NHS) và Bourbon Tây<br />
Ninh (SBT).<br />
m&A công ty chứng khoán<br />
Sau một thời gian dài hoạt động<br />
không hiệu quả, nhiều công ty chứng<br />
khoán đang tích cực tìm kiếm những<br />
nhà đầu tư mới để “thay tên, đổi chủ.”<br />
Đầu năm nay, Chứng khoán Standard đã<br />
đổi tên thành Chứng khoán Maritime<br />
Bank và Chứng khoán E-Việt đổi tên<br />
thành Chứng khoán Navibank. Cùng với<br />
việc đổi tên, các CTCK này cũng được<br />
tăng vốn và thay đổi ban lãnh đạo.<br />
iFC đẩy mạnh hoạt động<br />
Tổ chức tài chính quốc tế - iFC và quỹ<br />
cấp vốn cổ phần iFC đã ra 3.540 tỷ đồng<br />
mua 10% cổ phần của Vietinbank, tương<br />
ứng 168,58 triệu cổ phiếu với giá 21.000<br />
đồng. Đồng thời Vietinbank cũng nhận<br />
được một khoản vay từ tổ chức này.<br />
Bên cạnh việc mua 10% vốn của Vietinbank,<br />
Tổ chức này cũng đã mua lại<br />
40,5 triệu USD trái phiếu của ABBank.<br />
Trong đó 480 tỷ đồng trái phiếu chuyển<br />
đổi (khoảng 24,5 triệu USD), cho phép<br />
iFC sở hữu 10% vốn điều lệ sau khi<br />
chuyển đổi và 3<strong>12</strong> tỷ đồng (khoảng 16<br />
triệu USD) trái phiếu thường.<br />
Trong thương vụ Thiên Minh mua<br />
chuỗi khách sạn Victoria, iFC cũng tham<br />
gia với số tiền là <strong>12</strong> triệu USD.<br />
Các thương vụ khác:<br />
+ Chứng khoán FPT và Chứng khoán<br />
Dầu khí (PSi) bán cổ phần cho các công<br />
ty chứng khoán của Nhật Bản: FPTS bán<br />
20% cổ phần cho SBi Securities và PSi<br />
bán 15% cổ phần cho Nikko Cordial.<br />
+ Hãng đấu giá trực tuyến eBay<br />
thông báo mua 20% cổ phần của công<br />
ty PeaceSoft.<br />
+ Chứng khoán Hòa Bình (HBS)<br />
thông báo sẽ mua lại 51% vốn của CTCP<br />
Quản lý quỹ An Phú; Sacomreal (SCR)<br />
mua lại và nắm giữ hơn 88% vốn của<br />
May Tiến Phát...<br />
Lê NGUyễN (tổng hợp)<br />
Ủy ban Châu Âu chấm<br />
dứt áp thuế chống bán<br />
phá giá đối với giày<br />
mũ da xuất khẩu của<br />
việt Nam<br />
Ngày 16 tháng 03 năm 2011, Ủy<br />
ban Châu Âu (EC) đã ra thông<br />
báo số 2011/C 82/04 về việc<br />
chấm dứt áp dụng biện pháp chống<br />
bán phá giá 10% đối với giày mũ da<br />
nhập khẩu của Việt nam. Theo đó,<br />
thuế chống bán phá giá 10% đối với<br />
giày mũ da có xuất xứ từ Việt Nam sẽ<br />
chính thức chấm dứt từ ngày 31<br />
tháng 3 năm 2011.<br />
Thuế chống bán phá giá đối với<br />
giày mũ da xuất khẩu của Việt Nam<br />
được EC áp dụng chính thức từ ngày<br />
05 tháng 10 năm 2006. Trong thời<br />
gian được áp dụng, thuế chống bán<br />
phá giá đã gây ra nhiều khó khăn cho<br />
việc tiếp cận thị trường, mở rộng xuất<br />
khẩu giày mũ da của Việt Nam vào thị<br />
trường liên minh Châu Âu và ảnh<br />
hưởng tới công ăn, việc làm của<br />
người lao động Việt Nam, đặc biệt là<br />
lao động nữ.<br />
Bộ Công Thương hoan nghênh<br />
quyết định này của Ủy ban Châu Âu<br />
và cho rằng đây là một quyết định<br />
hợp lý, giúp tăng lợi ích và sự lựa<br />
chọn của người tiêu dùng Châu Âu<br />
đối với mặt hàng giày mũ da, đồng<br />
thời góp phần thúc đẩy sự phát triển<br />
quan hệ thương mại giữa Việt Nam và<br />
liên minh Châu Âu. Quyết định này<br />
của EU có ý nghĩa tích cực trong bối<br />
cảnh Việt Nam và EU đang xem xét<br />
tiến tới đàm phán Hiệp định thương<br />
mại tự do song phương.<br />
CHi mAi<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 15<br />
Số 26 - 2011
TRANG QUỐC TẾ<br />
JFTC tổ chức tham vấn<br />
đối với những thay đổi đề<br />
xuất cho quá trình kiểm<br />
soát hành vi sáp nhập<br />
Ngày 04 tháng 03 năm 2011, Ủy<br />
ban Thương mại công bằng<br />
Nhật Bản (JFTC ) đã tiến hành<br />
hai phiên tham vấn công khai đối với<br />
những thay đổi đề xuất liên quan đến<br />
cách cơ quan này tiến hành các rà soát<br />
kiểm tra hành vi sáp nhập.<br />
Phiên tham vấn đầu tiên liên quan<br />
tới một đề xuất thay đổi các quy định<br />
rà soát hành vi sáp nhập để các quy<br />
định này theo sát với thực tiễn quốc<br />
tế. Đề xuất này đặt ra mục tiêu giảm<br />
tổng số thời gian mà JFTC cần để đạt<br />
KFTC thông qua đề xuất sáp nhập<br />
mua lại Hana Financial Group của<br />
Ngân hàng Korea Exchange Bank<br />
Ngày 10 tháng 3 năm 2011, Ủy ban Thương mại công<br />
bằng Hàn Quốc (KFTC) đã chấp nhận đề xuất của<br />
Ngân hàng Korea Exchange Bank mua lại Hana Financial<br />
Group<br />
Hana Financial Group và Korea Exchange Bank là hai<br />
ngân hàng lớn thứ tư và năm trong lĩnh vực dịch vụ tín dụng<br />
thương mại tại Hàn Quốc. KFTC đã tiến hành xem xét và rà<br />
soát vụ việc một cách thận trọng đảm bảo rằng không có<br />
bất kỳ quan ngại nào có thể gây ra tác động hạn chế cạnh<br />
<strong>tranh</strong> đối với thị trường trao đổi ngoại tệ, khi thị phần kết<br />
hợp của các bên sáp nhập vượt quá 39%. Tuy nhiên, kết quả<br />
điều tra kết luận rằng những quan ngại về cạnh <strong>tranh</strong> sẽ<br />
không thể xảy ra do quá trình cạnh <strong>tranh</strong> trên thị trường rất<br />
khốc liệt giữa các ngân hàng chủ chốt hoạt động trong lĩnh<br />
vực này. KFTC cũng cân nhắc rằng giao dịch M&A này sẽ<br />
không ảnh hưởng đến thị trường huy động và tín dụng cho<br />
vay khi mà thị phần kết hợp giữa các công ty sáp nhập không<br />
vượt quá mức thị phần tương ứng 17,02 % và 13,24%.<br />
QUyẾT THắNG (Theo KFTC)<br />
được quyết định cuối cùng bằng cách<br />
bỏ đi quy trình tham vấn sơ bộ. Theo<br />
quy định hiện hành, giai đoạn tham<br />
vấn sơ bộ thường liên quan đến các<br />
cuộc rà soát kéo dài do JFTC tiến hành<br />
trước khi bắt đầu quy trình thông qua<br />
chính thức. Cơ quan này cũng đang<br />
đề xuất những thay đổi về bản chất<br />
của rà soát hành vi sáp nhập. Đề xuất<br />
được đưa ra là thay đổi hướng dẫn rà<br />
soát hành vi sáp nhập của JFTC theo<br />
đó sẽ coi trọng sự có mặt của cạnh<br />
<strong>tranh</strong> nước ngoài và hàng nhập khẩu<br />
trong các phân tích cạnh <strong>tranh</strong> cũng<br />
như áp lực cạnh <strong>tranh</strong> từ các thị<br />
trường của các nước xung quanh.<br />
Những đề xuất này được giới thiệu<br />
vào thời điểm JFTC sẽ tiến hành các<br />
cuộc rà soát sáp nhập giữa hai tập<br />
đoàn Kim loại Sumitomo (Sumitomo<br />
Metal industries) và Thép Nippon<br />
(Nippon Steel). Vụ sáp nhập này có<br />
thể dẫn đến việc chiếm vị trí đáng kể<br />
trong thị trường kết hợp nếu phân<br />
tích chỉ giới hạn ở Nhật Bản nhưng có<br />
thể sẽ không đáng lo ngại lắm nếu<br />
được phân tích trong bối cảnh thị<br />
trường thép toàn cầu.<br />
Đề xuất thứ hai là về việc sửa đổi<br />
quy định của JFTC về các thủ tục<br />
thông báo sáp nhập với mục đích<br />
xem xét lại phương pháp sử dụng khi<br />
tính toán doanh số bán tại thị trường<br />
nội địa và thị trường nước ngoài khi<br />
tính ngưỡng kiểm soát sáp nhập.<br />
QUyẾT THắNG (Theo JFTC)<br />
Trung Quốc bỏ thuế chống bán phá<br />
giá đối với tấm thép nhập khẩu từ<br />
Hàn Quốc, Nhật Bản<br />
Ngày 07 tháng 4 năm 2011, Bộ Thương mại Trung<br />
Quốc cho biết Trung Quốc đã quyết định bãi bỏ<br />
thuế chống bán phá giá đang áp dụng trong 10<br />
năm đối với tấm thép cuộn nguội không gỉ nhập khẩu từ<br />
Nhật Bản và Hàn Quốc.<br />
Quyết định này có thể giúp các nhà sản xuất thép của<br />
Nhật Bản và Hàn Quốc như Nippon Steel và Sumikin Stainless<br />
Steel Corp (NSSC), Nisshin Steel và POSCO bán được<br />
sản phẩm của mình trên thị trường Trung Quốc.<br />
Bộ Ngoại thương Trung Quốc - cơ quan tiền thân của<br />
Bộ Công Thương, đã quyết định áp thuế từ 17-58% vào<br />
cuối năm 2000 dựa trên những khiếu nại của các nhà sản<br />
xuất thép nội địa.<br />
Năm 2006, Bộ Thương mại đã gia hạn biện pháp này<br />
thêm 5 năm.<br />
Các sản phẩm từ NSSC, Nippon Yakin Kogyo Co Ltd và<br />
Nisshin Steel phải chịu mức thuế chống bán phá giá lần<br />
lượt là 24%, 27% và 17%, theo thông tin từ trang web của<br />
cơ quan hải quan Trung Quốc.<br />
Trong một thông báo vào ngày 07 tháng 4 vừa qua,<br />
Bộ Thương mại cho biết họ đã không nhận được đơn từ<br />
bất kỳ cá nhân hoặc công ty trong nước yêu cầu gia hạn<br />
biện pháp chống bán phá giá. Lệnh thuế này sẽ tự động<br />
hết hạn vào ngày 08 tháng 4 năm 2011.<br />
Trung Quốc đã tăng công suất sản xuất nội địa tấm<br />
thép cuộn nguội trong vòng 10 năm qua, nhưng nước này<br />
vẫn phải nhập khẩu tấm thép chất lượng cao để đáp ứng<br />
nhu cầu cao của các nhà sản xuất ô tô và dụng cụ gia đình.<br />
Theo số liệu của ngành công nghiệp nội địa, Trung<br />
Quốc đã nhập khẩu 640.000 tấn tấm thép cuộn nguội<br />
trong năm 2010, tăng 18,5% so với năm trước đó.<br />
QUyẾT THắNG (Theo Reuters)<br />
16 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
TFTC phạt các nhà phân phối thuốc lá<br />
đối với hành vi ấn định giá<br />
Ngày 03 tháng 03 năm 2011, Ủy<br />
ban thương mại công bằng<br />
của Đài Loan (TFTC) đã ra<br />
thông báo áp đặt lệnh chấm dứt và<br />
ngừng hoạt động và phạt tổng số<br />
tiền là 21,8 triệu Đài tệ (750.000 đôla<br />
Mỹ) đối với 31 nhà phân phối thuốc<br />
lá có liên kết với Công ty Thuốc lá<br />
quốc tế Nhật Bản (Japan Tobacco international)<br />
do thông đồng ấn định<br />
giá các sản phẩm thuốc lá - chủ yếu<br />
là thuốc lá Mild Seven trong năm<br />
2010.<br />
Vụ điều tra đã phát hiện ra các<br />
bằng chứng cho thấy các nhà phân<br />
phối đã gặp nhau thường xuyên để<br />
thảo luận về các khuynh hướng thị<br />
trường và họ đã tổ chức 3 cuộc họp<br />
vào tháng 5 năm ngoái để tăng giá<br />
36 sản phẩm thuốc lá. Để đảm bảo sự<br />
tuân thủ thỏa thuận, mỗi nhà phân<br />
phối đã được yêu cầu bỏ ra khoảng<br />
10 đến 15 Đài tệ cho mỗi bao thuốc<br />
được bán và gửi số tiền này trong<br />
một tài khoản ngân hàng được ấn<br />
định trước. TFTC kết luận rằng hành<br />
vi này là hành vi thỏa thuận có tổ<br />
chức bị cấm bởi Điều 14(1) của Đạo<br />
luật Thương mại công bằng.<br />
QUyẾT THắNG (Theo The China Post)<br />
Wal-Mart mua lại hãng truyền thông xã hội Kosmix<br />
Tập đoàn Wal-Mart Stores, nhà<br />
bán lẻ lớn nhất thế giới cho biết<br />
họ đã đồng ý mua lại công ty<br />
truyền thông xã hội Kosmix, nhằm<br />
đẩy mạnh tầm ảnh hưởng đối với<br />
những khách hàng ưa công nghệ.<br />
Ngày 18 tháng 4 năm 2011, nhà<br />
bán lẻ khổng lồ này đã công bố về<br />
việc mua lại công ty Kosmix - có trụ sở<br />
ở thung lũng Silicon, Wal-Mart cho<br />
biết “thương vụ này nhấn mạnh cam<br />
kết của chúng tôi trong lĩnh vực<br />
thương mại xã hội và thương mại<br />
điện tử di động.”<br />
Trước đây, những nhà sáng lập<br />
Kosmix đã từng bán công ty đầu tiên<br />
của họ là Junglee cho tập đoàn Amazon<br />
vào năm 1998.<br />
Nhà bán lẻ lớn nhất thế giới đưa<br />
ra kế hoạch trong đó các cá nhân<br />
đồng sáng lập và đội ngũ nhân lực<br />
của Kosmix vẫn sẽ tiếp tục phục vụ<br />
như một phần trong bộ phận mới<br />
của Walmart, với tên gọi Walmart-<br />
Labs. Nhóm này sẽ đảm nhiệm việc<br />
tạo ra các công nghệ hỗ trợ và phát<br />
triển kinh doanh trực tuyến.<br />
Thông tin từ Kosmix - một trang<br />
web có công nghệ mới về tìm kiếm<br />
và phân tích thông tin để cho ra các<br />
kết quả đáp ứng cao nhất nhu cầu<br />
riêng rẽ của người dùng cho biết Wal-<br />
Mart đã hoạt động trong lĩnh vực<br />
thương mại điện tử ở 9 trong số 15<br />
nước họ có cơ sở kinh doanh.<br />
Eduardo Castro-Wright, Phó Chủ<br />
tịch Wal-Mart, cho rằng "mạng xã hội<br />
và các ứng dụng di động đang ngày<br />
càng trở thành một phần quan trọng<br />
trong cuộc sống hàng ngày của các<br />
khách hàng của chúng tôi trên toàn<br />
cầu và ảnh hưởng tới việc họ nghĩ<br />
như thế nào về việc mua sắm, kể cả<br />
trên mạng cũng như tại các cửa hàng<br />
bán lẻ".<br />
Bryan Roberts, Giám đốc bán lẻ<br />
tại Kantar Worldpanel nói rằng<br />
thương vụ này rất hợp lý. Thương mại<br />
điện tử và thương mại điện tử di<br />
động sẽ chiếm một phần lớn trong<br />
lĩnh vực kinh doanh toàn cầu của họ<br />
vì vậy việc tương tác với các khách<br />
hàng của mình thường xuyên là rất<br />
quan trọng.<br />
QUyẾT THắNG<br />
(Theo Kosmix.com)<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 17<br />
Số 26 - 2011
GÓC NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Trong hai, ba năm trở lại đây, bảo<br />
vệ người tiêu dùng đang là một<br />
vấn đề nghiêm trọng; thu hút sự<br />
quan tâm không chỉ của các cấp quản<br />
lý mà bản thân từng người dân cũng<br />
bắt đầu lo lắng tới các vấn đề tiêu<br />
dùng của mình. Sự lo lắng ấy không<br />
phải là không có lý khi thực tế cho<br />
thấy rất nhiều vấn đề tiêu dùng đang<br />
ngày ngày đe dọa tới quyền lợi, sức<br />
khỏe thậm chí là tính mạng của người<br />
tiêu dùng.<br />
Tổng hợp từ các trang báo và<br />
khiếu kiện của người tiêu dùng cho<br />
thấy, phần lớn các vi phạm quyền lợi<br />
người tiêu dùng liên quan trực tiếp tới<br />
vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm<br />
như: vụ việc tôm được bơm thạch<br />
nhằm tăng trọng lượng; gà được<br />
nhuộm vàng bởi vecni đánh bóng gỗ;<br />
thịt tẩm ướp bằng hóa chất độc hại<br />
nhằm lưu giữ lâu ngày…hay phổ biến<br />
hơn là những công nghệ chế biến<br />
ruốc bên cạnh ao nước thối, công<br />
nghệ làm nhân bánh bao từ vỏ hộp<br />
cacton…rồi các loại nước uống đóng<br />
chai có lẫn tạp chất, gia vị hàng ngày<br />
có chứa các chất độc hại…tất cả<br />
những mặt hàng này đều là nhu yếu<br />
phẩm, phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng<br />
thường nhật của người dân, ảnh<br />
hưởng trực tiếp tới cơ thể, sức khỏe và<br />
tính mạng của mọi người. Bên cạnh<br />
đó, vấn đề quyền lợi người tiêu dùng<br />
cũng liên tục được nhắc tới trên các<br />
phương tiện thông tin đại chúng gắn<br />
liền với các thương hiệu nổi tiếng như<br />
vụ xe Honda Lead lặng lẽ bị thu hồi vì<br />
lỗi bình xăng; vụ xuất xứ không rõ<br />
ràng của nhãn hiệu xe máy Diamond<br />
Blue (có liên quan đến các bên Piaggio<br />
Việt Nam; Honda Việt Nam và<br />
Công ty cổ phần Lisohaka, Vinashinmotor)<br />
hay hiện tượng một số xe ô tô<br />
Toyota bốc mùi trứng thối khi di<br />
chuyển với tốc độ cao…Ngay cả<br />
trong lĩnh vực mới phát triển trong vài<br />
năm trở lại đây là tài chính, ngân hàng<br />
cũng đã hình thành rõ nét một số dịch<br />
vụ có dấu hiệu vi phạm quyền lợi<br />
người tiêu dùng…<br />
Thực trạng cấp bách cơ chế bộ<br />
máy làm việc chưa thực sự đủ tầm<br />
điều chỉnh và quản lý các vấn đề phát<br />
sinh.<br />
Nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng và xây dựng môi trường cạnh<br />
<strong>tranh</strong> lành mạnh, ngày 17 tháng 11<br />
năm 2010, sau hai năm xây dựng, Luật<br />
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã<br />
được Quốc hội thông qua. Sự ra đời<br />
của văn bản pháp luật này phản ánh<br />
Nhìn lại hoạt động<br />
BảO vệ QUyềN LợI NGƯỜI TIÊU DÙNG TẠI vIệT<br />
kỳ vọng của các cấp quản lý và của<br />
người tiêu dùng về một công cụ có đủ<br />
sức mạnh trấn chỉnh và thiết lập các<br />
quy tắc bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng.<br />
Nội dung xây dựng của Luật dựa<br />
trên cơ sở thực tiễn 10 năm thực thi<br />
Pháp lệnh bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng và định hướng coi người tiêu<br />
dùng có vị trí yếu thế trong quan hệ<br />
với doanh nghiệp. Từ cơ sở và định<br />
hướng này, Luật đã đưa ra nhiều quy<br />
định tiến bộ, phù hợp với thực tế và<br />
có ý nghĩa quan trọng trong hoạt<br />
động bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng. Một trong những nội dung đổi<br />
mới là các quy định về giải quyết vụ<br />
án dân sự về bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng theo thủ tục đơn giản. Theo<br />
đó, các vụ án về bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng nếu đáp ứng một số<br />
tiêu chí cụ thể sẽ được giải quyết theo<br />
một phương thức nhanh gọn, có<br />
nhiều điểm thuận lợi cho người tiêu<br />
dùng như: không phải nộp tạm ứng<br />
án phí, tạm ứng lệ phí Tòa án; không<br />
phải chứng minh lỗi của tổ chức, cá<br />
nhân kinh doanh hàng hóa, dịch<br />
vụ…(Điều 41, 42 và 43 Luật Bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng). Cùng với<br />
đó, trên cơ sở cập nhật các hành vi vi<br />
phạm mới xuất hiện, Luật cũng kịp<br />
thời quy định các nội dung đặc biệt<br />
như: trách nhiệm của bên thứ ba<br />
trong việc cung cấp thông tin về hàng<br />
hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng<br />
(Điều 13); kiểm soát hợp đồng mẫu và<br />
các điều kiện giao dịch chung (Điều<br />
19)…Nội dung của Luật cũng xã hội<br />
hóa công tác bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng, theo đó, trách nhiệm và vai<br />
trò của các tổ chức xã hội tham gia<br />
công tác bảo vệ người tiêu dùng cũng<br />
được quy định cụ thể và chi tiết. Cụ<br />
thể, các tổ chức này được phép tham<br />
gia công tác bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng và được hỗ trợ kinh phí từ<br />
Ngân sách Nhà nước khi thực hiện các<br />
nhiệm vụ về quản lý nhà nước trong<br />
lĩnh vực này (Điều 27, 28 và 29 của<br />
Luật). Đặc biệt, vai trò của các tổ chức<br />
xã hội được nhấn mạnh khi Luật cho<br />
phép các tổ chức này quyền tự khởi<br />
kiện vì lợi ích của cộng đồng người<br />
tiêu dùng. Đây là một nội dung mới,<br />
xuất phát từ thực tiễn các vụ việc vi<br />
phạm thường nhắm tới số đông<br />
người tiêu dùng và có giá trị nhỏ lẻ, cá<br />
nhân người tiêu dùng thường bỏ qua<br />
vì ngại tốn kém về công sức và thời<br />
gian. Không chỉ đề cập đến các vấn đề<br />
mới phát sinh, Luật cũng tăng cường<br />
nhiều biện pháp xử lý các vi phạm<br />
trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng. Một trong những biện<br />
pháp có tính chất cảnh báo cộng<br />
đồng về doanh nghiệp vi phạm là việc<br />
đưa tổ chức, cá nhân tái phạm vào<br />
Danh sách tổ chức, cá nhân kinh<br />
doanh hàng hóa, dịch vụ vi phạm<br />
quyền lợi người tiêu dùng. Đây có thể<br />
hiểu là “Danh sách đen”, nhằm cảnh<br />
báo với người tiêu dùng các doanh<br />
nghiệp không an toàn.<br />
18 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
NAM NăM 2010<br />
Sự ra đời của Luật đánh dấu bước<br />
tiến quan trọng trong hoạt động bảo<br />
vệ người tiêu dùng tại Việt Nam. Tuy<br />
nhiên, tính khả thi và hiệu quả của các<br />
quy định mới trong Luật phụ thuộc<br />
rất nhiều vào công tác triển khai Luật<br />
trong thời gian sắp tới. Cụ thể, hiện tại<br />
Bộ Công Thương – cơ quan quản lý<br />
cấp Nhà nước về bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng đang tiến hành xây<br />
dựng các văn bản dưới Luật nhằm<br />
quy định chi tiết và hướng dẫn thi<br />
hành Luật. Dự kiến thời gian triển khai<br />
các văn bản này sẽ song hành cùng<br />
thời điểm Luật có hiệu lực vào ngày<br />
01 tháng 7 năm 2011.<br />
Cùng với việc khẩn trương ban<br />
hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng, qua công tác nắm bắt tình hình<br />
địa phương về công tác quản lý nhà<br />
nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng, Bộ Công Thương nhận thấy,<br />
bên cạnh một số tỉnh thành thực hiện<br />
tốt các hoạt động bảo vệ người tiêu<br />
dùng thì còn tồn tại khá nhiều địa<br />
phương, thậm chí là một số thành<br />
phố lớn chưa thực sự hiểu và thực<br />
hiện đầy đủ các hoạt động bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng. Những<br />
hạn chế này xuất phát chủ yếu từ việc<br />
các cơ quan quản lý nhà nước cấp địa<br />
phương, cụ thể là các Sở Công<br />
Thương chưa cập nhật nội dung các<br />
văn bản pháp luật quy định trách<br />
nhiệm của họ trong lĩnh vực bảo vệ<br />
người tiêu dùng. Từ đó, gây khó khăn<br />
cho hoạt động của nhiều đối tượng<br />
khác, trong đó có các tổ chức xã hội<br />
trong việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ phía<br />
các cơ quan quản lý nhà nước. Từ thực<br />
tiễn này cho thấy, song song với việc<br />
hoàn thiện các quy định pháp luật thì<br />
công tác tuyên truyền, phổ biến pháp<br />
luật cũng hết sức quan trọng, không<br />
chỉ đối với người tiêu dùng, các tổ<br />
chức xã hội mà ngay cả với các cơ<br />
quan quản lý cấp nhà nước. Nhận<br />
thức được tầm quan trọng của vấn đề<br />
này, trong năm 2010, Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong> – cơ quan nhà nước<br />
chuyên trách về bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng đã thực hiện nhiều<br />
chương trình hướng dẫn, đào tạo,<br />
phổ biến kiến thức bảo vệ người tiêu<br />
dùng cho các cán bộ công tác tại tỉnh<br />
thành, các tổ chức, hiệp hội, cộng<br />
đồng doanh nghiệp và người tiêu<br />
dùng trên cả nước. Nội dung tuyên<br />
truyền không chỉ làm rõ vai trò, trách<br />
nhiệm của từng đơn vị, tổ chức mà<br />
còn trang bị cho họ những kiến thức<br />
cơ bản, thực tế để thực hiện tốt công<br />
tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
tại từng địa phương.<br />
Cùng với những nội dung cập<br />
nhật về hệ thống văn bản pháp luật<br />
và tình hình hoạt động tại các tỉnh<br />
thành, địa phương thì vai trò của Cục<br />
Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> trong những năm<br />
gần đây ngày càng được khẳng định<br />
và có vị trí quan trọng trong công tác<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Bên<br />
cạnh vai trò là cơ quan chủ trì xây<br />
dựng và thực thi Luật và các văn bản<br />
dưới Luật trong lĩnh vực bảo vệ người<br />
tiêu dùng, Cục đã trực tiếp tham gia<br />
và giải quyết thành công nhiều vụ<br />
việc liên quan đến quyền lợi người<br />
tiêu dùng. Điển hình trong số đó là vụ<br />
việc giữa Ngân hàng Gia Định (GDB)<br />
và Công ty Toyota Việt Nam liên quan<br />
đến chiếc xe Toyota Land Cruiser có<br />
mùi lạ khi chạy xe với tốc độ cao. Sự<br />
tham gia của Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong><br />
đã hòa giải thành công mâu thuẫn<br />
giữa hai bên. Đồng thời, thể hiện vai<br />
trò của Cơ quan nhà nước trong việc<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; cân<br />
bằng lợi ích xã hội, người tiêu dùng và<br />
doanh nghiệp. Cùng với đó, trong thời<br />
gian vừa qua Cục đã có sự phối hợp<br />
với các doanh nghiệp, tổ chức thực<br />
hiện các hoạt động bảo vệ người tiêu<br />
dùng, cụ thể: phối hợp với Ủy ban<br />
nhân dân Thành phố Hà Nội tổ chức<br />
kỷ niệm ngày Tiêu dùng quốc tế 15<br />
tháng 3 năm 2010 với chủ đề “Tiền<br />
của chúng ta - Quyền của chúng ta”;<br />
cập nhật thông tin các sản phẩm<br />
không an toàn trong tiêu dùng và ra<br />
các thông cáo báo chí nhằm truyền tải<br />
thông tin tới đông đảo người tiêu<br />
dùng về trường hợp một số sản phẩm<br />
đồ chơi trẻ em của hãng Mattel có<br />
tiềm ẩn nguy hiểm cho trẻ sử dụng;<br />
vụ việc lỗi chân ga trên một số dòng<br />
xe ô tô của hãng Toyota…<br />
Như vậy, nhìn từ cả hai khía cạnh:<br />
ban hành văn bản pháp luật và thực<br />
thi pháp luật thì Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> đang giữ vai trò chủ đạo trong<br />
công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đảm<br />
bảo hiệu quả và mở rộng phạm vi bảo<br />
vệ người tiêu dùng thì những nỗ lực<br />
của Cục là chưa đủ, mà bên cạnh đó<br />
rất cần có sự tham gia của các tổ chức<br />
xã hội. Với quan điểm định hướng như<br />
vậy, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng đã dành một chương để quy<br />
định về trách nhiệm của các tổ chức<br />
xã hội tham gia công tác bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng, đồng thời<br />
cũng sẽ đưa những quy định hướng<br />
dẫn chi tiết về đối tượng này vào<br />
trong các văn bản dưới Luật đang<br />
trong quá trình xây dựng. Các quy<br />
định này không chỉ làm rõ trách<br />
nhiệm của các đối tượng liên quan<br />
mà còn cụ thể quyền lợi của các tổ<br />
chức này khi tham gia thực hiện các<br />
hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng.<br />
Năm 2010 ghi nhận bức <strong>tranh</strong> bảo<br />
vệ người tiêu dùng với nhiều mảng<br />
màu sắc nổi bật. Từ phía người tiêu<br />
dùng, trong khi quyền lợi đang ngày<br />
càng bị vi phạm ở phạm vi rộng và<br />
mức độ ngày càng tinh vi thì ý thức<br />
tiêu dùng của người dân vẫn chưa<br />
thực sự được nâng cao, ít nhất là việc<br />
tự trang bị cho mình những kiến thức<br />
tiêu dùng an toàn. Từ phía cộng đồng<br />
doanh nghiệp, ý thức tuân thủ pháp<br />
luật bảo vệ người tiêu dùng vẫn còn<br />
bị bỏ ngỏ và gần như là mang tính đối<br />
phó, chỉ khi có cơ quan quản lý can<br />
thiệp mới thực hiện nghiêm túc<br />
nhưng cũng chỉ kéo dài trong một<br />
thời gian ngắn. Từ phía các cơ quan<br />
quản lý nhà nước, mặc dù có những<br />
cố gắng nổi bật nhưng kết quả chưa<br />
đạt được như kỳ vọng. Mặc dù bảo vệ<br />
người tiêu dùng là lĩnh vực mới và còn<br />
nhiều khó khăn tại Việt Nam, nhưng<br />
với vai trò quản lý nhà nước, các cơ<br />
quan quản lý cần nỗ lực hơn nữa để<br />
hỗ trợ và hướng dẫn người tiêu dùng,<br />
các tổ chức, các doanh nghiệp hiểu và<br />
có đủ khả năng thực hiện công tác<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.<br />
TùNG BáCH<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 19<br />
Số 26 - 2011
GÓC NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Đại hội lần thứ v nhiệm kỳ 2011-2015<br />
Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng<br />
việt Nam<br />
Bắc Giang<br />
với Ngày Quyền<br />
của người tiêu<br />
dùng quốc tế 15<br />
tháng 3 năm 2011<br />
Được sự cho phép của Bộ Công<br />
Thương, Bộ Nội Vụ, ngày 17<br />
tháng 3, tại khách sạn Kim Liên,<br />
số 9 Đào Duy Anh, Hà Nội, Hội Tiêu<br />
chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt<br />
Nam (ViNASTAS) đã tổ chức Ðại hội toàn<br />
quốc lần thứ V nhiệm kỳ 2011-2015. Tới<br />
dự Đại hội về phía Bộ Công Thương có<br />
Thứ trưởng thường trực – PGS. TS Lê<br />
Danh Vĩnh, Cục trưởng Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, Ông Bạch Văn Mừng, đại<br />
diện Tổng Cục Tiêu chuẩn Đo lường<br />
Chất lượng, đại diện Bộ Nội Vụ, đại diện<br />
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật,<br />
38 Hội địa phương, 11 tổ chức thuộc<br />
Trung ương Hội và các cơ quan truyền<br />
thông báo chí tham gia đưa tin.<br />
Đại hội đã thông qua các nội dung<br />
cơ bản như: Báo cáo kết quả công tác<br />
nhiệm kỳ iV và phương hướng hoạt<br />
động nhiệm kỳ V; Báo cáo sửa đổi Điều<br />
lệ Hội; Báo cáo hoạt động của Ban kiểm<br />
tra nhiệm kỳ iV; Báo cáo đề án nhân sự<br />
nhiệm kỳ V; Thông báo kết quả cuộc<br />
họp ban chấp hành nhiệm kỳ V và bầu<br />
Ban Thường vụ và chức danh chủ chốt.<br />
Kết quả tại đại Hội nhiệm kỳ V có 74 ủy<br />
viên ban chấp hành TW Hội (nhiệm kỳ<br />
iV là 51) trong đó có 15 ủy viên thường<br />
vụ, TS. Đoàn Phương tái đắc cử Chủ tịch<br />
Hội, về phía quản lý Nhà nước Thứ<br />
trưởng – PGS.TS Lê Danh Vĩnh được bầu<br />
làm Phó chủ tịch Hội, Phó Cục trưởng<br />
Nguyễn Phương Nam được Bầu làm<br />
Phó chủ tịch Hội, TS. Vũ Thị Bạch Nga<br />
được bầu làm Ủy viên ban chấp hành<br />
TW Hội.<br />
Phát biểu tại Đại hội với tư cách là cơ<br />
quan quản lý Nhà nước về hoạt động<br />
của Hội, Thứ trưởng Lê Danh Vĩnh đánh<br />
giá cao kết quả của Hội ViNASTAS trong<br />
nhiệm kỳ iV trên các khía cạnh như:<br />
Tuyên truyền pháp luật và hướng dẫn<br />
người tiêu dùng; tham gia xây dựng<br />
pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng và các văn bản pháp luật khác có<br />
liên quan; Tư vấn giải quyết khiếu nại<br />
cho người tiêu dùng; Hướng dẫn giúp<br />
đỡ phát triển Hội, Bên cạnh những<br />
thành tích đạt được, Hội vẫn còn một số<br />
vấn đề tồn tại như: Hội ViNASTAS vẫn<br />
chưa thực sự năng động để <strong>tranh</strong> thủ sự<br />
hỗ trợ của cơ quan nhà nước và sự quan<br />
tâm của toàn xã hội để thực hiện các<br />
hoạt động chuyên môn của mình, đặc<br />
biệt trong thời gian qua chưa chủ động<br />
tiến hành khởi kiện những vụ kiện vì<br />
quyền lợi của cộng đồng như vụ Xăng<br />
pha axeton, vụ nhà máy Vedan xả nước<br />
thải ra sông thị vải… Hy vọng rằng, với<br />
việc đúc kết kinh nghiệm của nhiệm kỳ<br />
iV, trong nhiệm kỳ đại hội sắp tới này<br />
Hội ViNASTAS sẽ khắc phục được những<br />
tồn tại nêu trên.<br />
Nhằm kịp thời động viên những cá<br />
nhân, tổ chức có thành tích tốt trong<br />
công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng trong nhiệm kỳ iV, thay mặt Bộ<br />
trưởng Bộ Công Thương, Thứ trưởng Lê<br />
Danh Vĩnh đã trao bằng khen của Bộ<br />
trưởng cho <strong>12</strong> tập thể và 15 cá nhân có<br />
thành tích xuất sắc trong công tác bảo<br />
vệ quyền lợi người tiêu dùng trong<br />
nhiệm kỳ qua.<br />
Đại hội đã kết thúc thành công tốt<br />
đẹp trong sự mong đợi của người tiêu<br />
dùng cả nước, hi vọng trong nhiệm kỳ<br />
đại hội này Hội ViNASTAS sẽ hoạt động<br />
hiệu quả hơn, xứng đáng để cơ quan<br />
nhà nước giao một số hoạt động liên<br />
quan đến bảo vệ người tiêu dùng và là<br />
địa chỉ đáng tin cậy để người tiêu dùng<br />
tìm đến khi bị vi phạm quyền lợi.<br />
Ths. đOàN QUANG đÔNG<br />
20 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
Thực hiện công văn số <strong>12</strong>796/BCT-QLCT<br />
ngày 24 tháng <strong>12</strong> năm 2010 của Bộ Công<br />
Thương đề nghị Ủy ban nhân dân các<br />
tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo<br />
Sở Công Thương với các sở, ban, ngành có liên<br />
quan cùng phối hợp, tổ chức Ngày quyền<br />
người tiêu dùng thế giới 15 tháng 3 năm 2011,<br />
hòa chung không khí của cả nước về hưởng<br />
ứng Ngày tiêu dùng thế giới, chuẩn bị đưa Luật<br />
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vào đời sống<br />
sản xuất kinh doanh, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc<br />
Giang đã chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp<br />
với các sở ban ngành, Hội Bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng Bắc Giang tổ chức mit-ting,<br />
diễu hành kỷ niệm sự kiện này.<br />
Sáng 13 tháng 3, tại thành phố Bắc Giang, Sở Công Thương tổ<br />
chức mít-tinh hưởng ứng Ngày Quyền người tiêu dùng (NTD) thế giới<br />
(ngày 15 tháng 3). Đến dự có các đồng chí: Thân Văn Khoa, Phó Bí thư<br />
Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh; Bùi Văn Hạnh, Phó Chủ tịch<br />
UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành và hơn 2 nghìn cán bộ, công<br />
nhân viên, học sinh.<br />
Phát biểu tại buổi mít-tinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Hạnh<br />
nhấn mạnh vấn đề bảo vệ NTD vẫn còn khá mới mẻ, đòi hỏi sự nỗ lực<br />
của các cơ quan hữu quan đồng thời đề nghị các tổ chức chính trị-xã<br />
hội, các đoàn thể nhân dân, Hội Bảo vệ quyền lợi NTD tỉnh tăng cường<br />
tuyên truyền, phổ biến kiến thức tiêu dùng và pháp luật về quyền lợi<br />
NTD. Các Sở, ban, ngành liên quan chủ động phối hợp, thường xuyên<br />
triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý, giám sát việc tuân thủ pháp<br />
luật của các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hoá, dịch vụ; đặc biệt<br />
về niêm yết và bán đúng giá, chất lượng hàng hoá, vệ sinh an toàn<br />
thực phẩm… Cùng đó mỗi NTD cần nâng cao nhận thức về quyền lợi<br />
của mình, đấu <strong>tranh</strong> chống những hành vi xâm hại, thiếu tôn trọng,<br />
gian lận của người bán hàng và cung cấp dịch vụ.<br />
Ngay sau đó, các đại biểu đã tham gia diễu hành, tuyên truyền, cổ<br />
động hưởng ứng Ngày Quyền NTD thế giới tại một số tuyến đường<br />
trên địa bàn thành phố Bắc Giang.<br />
Mặc dù, công tác Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mới được Ủy<br />
ban nhân tỉnh Bắc Giang chỉ đạo Sở Công Thương triển khai từ đầu<br />
năm 2010 đến nay, nhưng công tác bảo vệ người tiêu dùng của tỉnh<br />
v C A 21<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011
GÓC NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Bắc Giang đã đạt được nhiều kết quả<br />
đáng ghi nhận như: Tỉnh Hội (Hội<br />
Bảo vệ người tiêu dùng của tỉnh) đã<br />
thực hiện tốt chức năng bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng khi bị xâm<br />
hại, đồng thời tỉnh Hội đã liên kết<br />
được với các ngành có liên quan để<br />
thực hiện tốt công tác tuyên truyền<br />
pháp luật về bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng: Thường xuyên tuyên<br />
truyền cho hội viên và toàn bộ người<br />
tiêu dùng trong tỉnh hiểu rõ về<br />
quyền lợi và trách nhiệm của người<br />
tiêu dùng khi tham gia mua bán<br />
hàng hóa. Tỉnh Hội đã thường xuyên<br />
vận động các hội viên và người tiêu<br />
dùng trong tỉnh phải nắm bắt được<br />
nhu cầu thực tế về hàng hóa, dịch vụ<br />
để phán ánh đến các cơ quan, đơn vị<br />
chức năng nhằm đáp ứng các nhu<br />
cầu của người tiêu dùng ngày càng<br />
tốt hơn. Ngoài ra, Hội Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng Bắc Giang đã<br />
phát triển được các Chi Hội Bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng đến tất cả<br />
các huyện thị trong tỉnh.<br />
Với việc tổ chức rầm rộ sự kiện<br />
Ngày quyền của người tiêu dùng thế<br />
giới năm 2011, tỉnh Bắc Giang xứng<br />
đáng là địa phương tổ chức sự kiện<br />
tốt nhất trong các tỉnh phía Bắc. Tiếp<br />
nối những kết quả đạt được trong<br />
công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng trong năm 2010, đặc biệt sự<br />
quan tâm của Tỉnh ủy, Hội đồng<br />
nhân dân Tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh<br />
Bắc Giang cũng như sự quan tâm<br />
của các sở, ban, ngành và người tiêu<br />
dùng trong toàn tỉnh, hy vọng rằng<br />
Luật Bảo vệ người tiêu dùng sẽ được<br />
thực thi tốt tại tỉnh Bắc Giang và mỗi<br />
người tiêu dùng tỉnh Bắc Giang sẽ<br />
được bảo vệ tốt hơn.<br />
đOàN QUANG đÔNG<br />
Kinh nghiệm hoạt động của<br />
Hội tiêu chuẩn và bảo vệ quyền lợi<br />
tỉnh Kiên Giang<br />
(Tiếp theo kỳ trước)<br />
v. NHỮNG KHÓ KHăN,<br />
THỬ THáCH mà HỘi KiêN<br />
GiANG GẶp pHẢi TRONG<br />
QUá TRÌNH HOẠT đỘNG<br />
Mặc dù đã đạt được nhiều thành<br />
công đáng ghi nhận như trên, tuy<br />
nhiên, thực tiễn hoạt động cho thấy<br />
Hội Kiên Giang vẫn đang phải đối<br />
mặt với những khó khăn, thách thức<br />
ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động<br />
của Hội, cụ thể là:<br />
1. Khó khăn về nguồn lực<br />
Sự hạn chế về nguồn lực không<br />
chỉ là khó khăn riêng của Hội Kiên<br />
Giang mà là sự khó khăn chung của<br />
tất cả các tổ chức bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng tại Việt Nam hiện<br />
nay. Măc dù Hội Kiên Giang đã có<br />
được nguồn nhân lực hoạt động có<br />
hiệu quả cũng như nhận được sự<br />
ủng hộ về mặt tài chính.Tuy nhiên,<br />
nhìn chung vẫn còn gặp nhiều khó<br />
khăn. Hiện nay, hầu hết các cán bộ<br />
lãnh đạo của Hội đều hoạt động<br />
kiêm nhiệm, các cán bộ hoạt động<br />
chuyên trách chiếm số lượng rất ít và<br />
hầu hết là những người cao tuổi,<br />
những cán bộ đã về hưu. Điều này<br />
ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt<br />
động của Hội, bởi vì các cán bộ<br />
chuyên trách không đủ sức khoẻ<br />
cũng như các điều kiện khác để có<br />
thể hoạt động tích cực và có hiệu<br />
quả trong khi các cán bộ kiêm<br />
nhiệm thì không có đủ thời gian để<br />
quan tâm đến công tác Hội. Bên<br />
cạnh khó khăn về con người,<br />
nguồn kinh phí hạn chế cũng ảnh<br />
hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động<br />
của Hội. Hiện nay, nguồn kinh phí<br />
được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước<br />
cũng như các nguồn kinh phí khác<br />
chỉ đủ để duy trì bộ máy hoạt động<br />
của Hội. Muốn thực hiện được các<br />
chương trình hoạt động, các nội<br />
dung bảo vệ người tiêu dùng thì<br />
cần phải có một nguồn kinh phí<br />
tương đối và mang tính ổn định.<br />
Tuy nhiên, hiện nay Hội Kiên Giang<br />
cũng không có được nguồn kinh<br />
phí như vậy để thực hiện các hoạt<br />
động có hiệu quả hơn.<br />
2. Nhận thức của xã hội và<br />
người tiêu dùng còn nhiều hạn<br />
chế<br />
Lĩnh vực bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng không phải là một<br />
lĩnh vực mới mẻ trên thế giới<br />
nhưng tại Việt Nam thì vấn đề này<br />
mới chỉ được quan tâm trong<br />
những năm trở lại đây. Khi nền kinh<br />
tế càng phát triển, đời sống của<br />
người tiêu dùng càng được nâng<br />
cao thì vấn đề bảo vệ quyền lợi<br />
22 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
người tiêu dùng<br />
người tiêu dùng càng được quan tâm.<br />
Chính vì lẽ đó mà trong những năm<br />
trở lại đây Nhà nước đã có nhiều chủ<br />
trương, chính sách thể hiện sự quan<br />
tâm đối với công tác này. Tuy nhiên,<br />
nhận thức của xã hội nói chung, của<br />
cộng đồng doanh nghiệp nói riêng và<br />
của chính người tiêu dùng về công<br />
tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
vẫn còn hạn chế. Ngay cả với các cơ<br />
quan nhà nước, thậm chí là các cơ<br />
quan nhà nước được giao nhiệm vụ<br />
thực hiện công tác bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng đối với vấn đề bảo vệ<br />
người tiêu dùng nói chung và vai trò<br />
của các tổ chức bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng nói riêng vẫn còn<br />
nhiều bất cập. Điều này gây ra khó<br />
khăn đáng kể trong quá trình hoạt<br />
động của các tổ chức bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng. Ngay cả với Hội Kiên<br />
Giang, mặc dù rất chủ động và nhận<br />
được sự hợp tác chặt chẽ từ một số cơ<br />
quan nhà nước, các tổ chức đoàn thể,<br />
tuy nhiên, trong nhiều trường hợp sự<br />
phối hợp của Hội đối với các cơ quan,<br />
tổ chức này vẫn còn nhiều khó khăn,<br />
hạn chế. Đặc biệt, do sức ép từ quá<br />
trình kinh doanh nên nhiều tổ chức,<br />
cá nhân kinh doanh vì lợi nhuận mà<br />
coi thường vấn đề bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng. Ngay cả người tiêu<br />
dùng cũng chưa có ý thức tự bảo vệ<br />
mình trước những hành vi vi phạm.<br />
Đây là một khó khăn của hoạt động<br />
bảo vệ người tiêu dùng của các tổ<br />
chức xã hội tại Việt Nam nói chung và<br />
của Kiên Giang nói riêng.<br />
3. Khó khăn về phương hướng<br />
hoạt động;<br />
Các hoạt động của Hội Kiên<br />
Giang, như đã đề cập ở trên, mặc dù<br />
đã mang lại những kết quả nhất định,<br />
tuy nhiên, nhìn chung vẫn mang<br />
nhiều yếu tố tự phát mà thiếu tính tổ<br />
chức cũng như thiếu sự chỉ đạo thống<br />
nhất nên các hoạt động chưa phát<br />
huy được hiệu quả như mong muốn.<br />
Mặc dù hiện nay Hội Tiêu chuẩn và<br />
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt<br />
Nam (Vinastas), với tư cách là tổ chức<br />
hoạt động trên phạm vi cả nước,<br />
được coi như là “Hội Trung ương” và<br />
Hội Kiên Giang cũng là thành viên, tuy<br />
nhiên, Vinastas hầu như không có sự<br />
chỉ đạo về phương hướng hoạt động<br />
cũng như những hỗ trợ khác cho hoạt<br />
động của Hội Kiên Giang. Những hoạt<br />
động của Hội Kiên Giang đã thực hiện<br />
là kết quả của thực tiễn sáng tạo của<br />
Hội cũng như những kinh nghiệm mà<br />
Hội học tập từ các Hội khác và kinh<br />
nghiệm quốc tế. Điều này cho thấy<br />
hiện nay việc định hướng cho các<br />
hoạt động của Hội còn rất nhiều hạn<br />
chế. Một số địa phương đã thành lập<br />
Hội nhưng hầu như thiếu sự hướng<br />
dẫn, định hướng trong hoạt động<br />
nên hoạt động manh mún, không có<br />
hiệu quả.<br />
4. Khó khăn về phạm vi thẩm<br />
quyền theo quy định của pháp luật<br />
Mặc dù Pháp lệnh Bảo vệ quyền<br />
lợi người tiêu dùng, Nghị định số<br />
55/2008/NĐ-CP có đề cập đến vai trò<br />
của các tổ chức bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng. Bên cạnh đó, pháp<br />
luật về Hội cũng đã tạo một hành<br />
lang pháp lý để các tổ chức xã hội nói<br />
chung và các tổ chức bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng nói riêng hoạt động.<br />
Tuy nhiên, có thể thấy rằng các quy<br />
định của pháp luật hiện hành chưa<br />
tính đến yếu tố đặc thù của các tổ<br />
chức bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng nên chưa có những quy định<br />
phù hợp, tạo điều kiện cho các tổ<br />
chức này hoạt động [1] . Ví dụ, trước<br />
đây, khi Luật Bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng chưa được ban hành thì các<br />
tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng chỉ được khởi kiện khi có hành<br />
vi vi phạm quyền lợi người tiêu dùng<br />
bị phát hiện. Đây có thể coi là một cản<br />
trở đối với hoạt động của Hội. Bởi vì,<br />
trong nhiều vụ việc, từng hành vi vi<br />
phạm đối với từng người tiêu dùng là<br />
không đáng kể nên người tiêu dùng<br />
không tiến hành việc khởi kiện cũng<br />
như không uỷ quyền cho Hội khởi<br />
kiện trong khi thiệt hại cho xã hội là<br />
rất lớn như vụ xăng pha aceton, vụ<br />
nước tương nhiễm 3-MCPD, vụ gian<br />
lận trong kinh doanh xăng dầu...<br />
Chính vì vậy, các tổ chức bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng không thể<br />
tự nhân danh mình để khởi kiện các<br />
vụ việc này để bảo vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng cũng như bảo vệ lợi ích cho<br />
toàn xã hội. Bên cạnh đó, các quy<br />
định của pháp luật cũng chưa thực sự<br />
có hiệu quả trong việc tạo cơ chế hỗ<br />
trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước<br />
cho các hoạt động của tổ chức bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng với tư cách<br />
là một “tổ chức xã hội đặc biệt”…<br />
vi. KẾT LUậN<br />
Có thể khẳng định rằng, Hội Kiên<br />
Giang là một trong những tổ chức<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng<br />
hoạt động có hiệu quả nhất tại Việt<br />
Nam hiện nay. Các hoạt động của Hội<br />
Kiên Giang đã thể hiện được vai trò, vị<br />
trí của tổ chức xã hội trong công tác<br />
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và<br />
thực sự đã trở thành một địa chỉ tin<br />
cậy đối với người tiêu dùng trên địa<br />
bàn tỉnh Kiên Giang. Mặc dù còn<br />
nhiều khó khăn, thử thách cũng như<br />
những han chế trong quá trình hoạt<br />
động nhưng những bài học kinh<br />
nghiệm từ quá trình hoạt động của<br />
Hội Kiên Giang rất đáng được biểu<br />
dương và cần được nhân rộng trên cả<br />
nước. Với những kết quả hoạt động<br />
đáng ghi nhận như vậy, năm 2008,<br />
Hội Kiên Giang đã vinh dự được nhận<br />
bằng khen của Bộ trưởng Bộ Công<br />
Thương về những thành tích trong<br />
công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng. Hy vọng rằng, trong thời gian<br />
tới, với sự ra đời của Luật Bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng, sự quan<br />
tâm của Nhà nước và của toàn xã hội,<br />
các tổ chức xã hội bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng nói chung và Hội<br />
Kiên Giang nói riêng sẽ tiếp tục có<br />
nhiều đóng góp cho phong trào bảo<br />
vệ người tiêu dùng tại Việt Nam.<br />
văN THàNH<br />
[1] Theo Quyết định của Thủ tướng Chính<br />
phủ số 68/2010/QĐ-TTg về Hội có tính chất đặc<br />
thù thì các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu<br />
dùng không thuộc một trong 28 Hội có tính<br />
chất đặc thù<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 23<br />
Số 26 - 2011
GÓC NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Để hưởng ứng Ngày Quyền của<br />
người tiêu dùng Thế giới 15<br />
tháng 3 năm 2011, Bộ Công<br />
Thương đã có công văn số<br />
<strong>12</strong>976/BCT-QLCT ngày 24 tháng 2<br />
năm 2010 đề nghị Ủy ban nhân dân<br />
các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung<br />
Ương chỉ đạo Sở Công Thương phối<br />
hợp với các Sở, Ban, Ngành có liên<br />
quan tùy theo điều kiện cụ thể của<br />
từng địa phương để tổ chức Ngày<br />
quyền của người tiêu dùng Thế giới<br />
nhằm thúc đẩy công tác bảo vệ<br />
quyền lợi người tiêu dùng trong<br />
trong cả nước.<br />
Thực hiện công văn này đã có<br />
nhiều tỉnh/thành phố là: Hà Nội, Tp.<br />
Hồ Chí Minh, Hải<br />
Phòng, Thái Bình,<br />
Long An, Đà<br />
Nẵng, Đồng Nai,<br />
Bình Dương, An<br />
Giang, Lạng Sơn,<br />
Khánh Hòa, Đồng<br />
Tháp, Cần Thơ, Hà<br />
Tĩnh, Bắc Giang...<br />
tiến hành treo<br />
băng rôn, khẩu<br />
hiệu, tổ chức mitting<br />
và hội thảo,<br />
ngoài ra các địa<br />
phương khác do<br />
điều kiện có hạn<br />
nên chỉ tiến hành<br />
treo băng rôn và<br />
khẩu hiệu trên<br />
các đường phố<br />
chính. Trong đó,<br />
Cục Quản lý cạnh<br />
<strong>tranh</strong> - Bộ Công<br />
thương với sự chỉ<br />
đạo trực tiếp của<br />
Thứ trưởng Lê<br />
Danh Vĩnh và sự<br />
phối hợp với Ủy<br />
ban nhân dân và Sở Công Thương Tp.<br />
Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Tp. Đà Nẵng,<br />
Tp. Hải Phòng, Tỉnh Thái Bình, Bình<br />
Dương, Long An tiến hành treo băng<br />
rôn, tổ chức mit-tinh, hội thảo tuyên<br />
truyền phổ biến Luật Bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng vừa được Quốc hội<br />
thông qua ngày 17 tháng 11 năm<br />
2010 và sẽ có hiệu lực vào ngày 01<br />
tháng 7 năm 2011. Chương trình còn<br />
có sự tham gia của Lãnh đạo Ủy ban<br />
nhân nhân tỉnh, Lãnh đạo Cục Quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong>, Lãnh đạo các<br />
Sở/Ban/Ngành tại địa phương, đại<br />
diện các doanh nghiệp, người tiêu<br />
dùng và các phương tiện thông tin<br />
truyền thông đến đưa tin.<br />
Tại Hà Nội, Ủy ban nhân dân<br />
Thành phố Hà Nội đã có Kế hoạch số<br />
16/KH-UBND ngày 24 tháng 01 năm<br />
2011 về triển khai chương trình<br />
“Hành động vì quyền lợi người tiêu<br />
dùng” năm 2011 với những sự kiện<br />
như: Kỷ niệm “Ngày quyền của người<br />
tiêu dùng Thế giới” 15 tháng 3 năm<br />
2011; Khai mạc “Tuần bán hàng vì<br />
người tiêu dùng” diễn ra từ ngày 13<br />
tháng 3 đến ngày 20 tháng 3 năm<br />
2011; Chương trình tập huấn về “Bảo<br />
vệ quyền lợi người tiêu dùng”diễn ra từ<br />
tháng 3 đến tháng 6 năm 2011 tại 10<br />
Quận/Huyện: Hoàn Kiếm, Hai Bà<br />
Trưng, Đống Đa, Thanh Xuân, Hà<br />
Đông, Cầu Giấy, Long Biên, Tây Hồ,<br />
Kết quả triển khai Ngày quyền của người<br />
tiêu dùng thế giới 15 tháng 3 năm 2011<br />
Hoàng Mai, Từ Liêm; Chương trình<br />
“Ngày mua hàng qua điện thoại” được<br />
khai mạc đúng ngày 1 tháng 7 năm<br />
2011 ngày Luật Bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng có hiệu lực; Trong<br />
khoảng thời gian từ 29 tháng 6 đến 3<br />
tháng 7 năm 2011 tại Trung tâm Hội<br />
chợ triển lãm sẽ diễn ra Hội chợ<br />
“Doanh nghiệp Việt vì người tiêu<br />
dùng Hà Nội 2011”<br />
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hội<br />
thảo Ngày quyền của người tiêu<br />
dùng Thế giới được tổ chức ngày 15<br />
tháng 3 tại tại Khách sạn New World,<br />
76 Lê Lai Q.1, TP.Hồ Chí Minh. Tham<br />
dự Hội thảo có Thứ trưởng thường<br />
trực Bộ Công Thương – Lê Danh Vĩnh,<br />
Cục Trưởng Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>-<br />
Bạch Văn Mừng, Lãnh đạo UBND<br />
TP.Hồ Chí Minh, các chuyên gia của<br />
Dự án Mutrap, Lãnh đạo Sở Công<br />
Thương TP. Hồ Chí Minh, đại diện các<br />
cơ quan, ban ngành tại TP.HCM, đại<br />
diện các tổ chức bảo vệ người tiêu<br />
dùng, cộng đồng doanh nghiệp.<br />
Ngoài hoạt động tổ chức Hội thảo, Tp.<br />
Hồ Chí Minh còn treo băng rôn khẩu<br />
hiểu trên các đường phố chính của<br />
thành phố.<br />
Kết thúc hội thảo tại TP. Hồ Chí<br />
Minh, đại diện Liên hiệp HTX Thương<br />
mại TP. HCM (Saigon Co.op), Công ty<br />
Vissan, Ban Quản lý Chợ Bến Thành<br />
đã ký cam kết với Hội Bảo vệ người<br />
tiêu dùng TP. HCM<br />
đảm bảo cung cấp<br />
các sản phẩm chất<br />
lượng tốt, giá cả<br />
phù hợp, đảm bảo<br />
an toàn vệ sinh<br />
thực phẩm để bảo<br />
vệ quyền lợi người<br />
tiêu dùng một<br />
cách thiết thực<br />
nhất.<br />
Tại 02 thành<br />
phố Hải Phòng và<br />
Đà Nẵng, Phó Cục<br />
trưởng Cục Quản<br />
lý cạnh <strong>tranh</strong> –<br />
Ông Nguyễn<br />
Phương Nam đã<br />
trực tiếp chỉ đạo và<br />
phối hợp với Sở<br />
Công Thương tổ<br />
chức buổi mit-ting,<br />
Hội thảo tuyên<br />
truyền pháp luật<br />
bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng và<br />
kỷ niệm ngày<br />
quyền của người<br />
tiêu dùng Thế giới.<br />
Năm 2011 là năm đầu tiên Bộ<br />
Công Thương chỉ đạo các địa phương<br />
tổ chức Ngày Quyền của người tiêu<br />
dùng Thế giới và đã nhận được sự<br />
quan tâm rất lớn từ UBND các tỉnh,<br />
các Sở, Ban, Ngành và người tiêu<br />
dùng trong cả nước. Hi vọng từ năm<br />
2011 trở đi công tác bảo vệ quyền lợi<br />
người tiêu dùng sẽ được các địa<br />
phương, các doanh nghiệp và người<br />
tiêu dùng trong cả nước triển khai<br />
đồng bộ và triệt để theo quy định<br />
trong Luật số: 59/2010/QH<strong>12</strong> Luật<br />
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và<br />
các Nghị định hướng dẫn thi hành.<br />
Ths. đOàN QUANG đÔNG<br />
24 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
HỏI ĐáP<br />
>> Câu hỏi 1: Hành vi vi<br />
phạm các quy định về giao<br />
dịch với khách hàng (người<br />
tiêu dùng) bị xử phạt hành<br />
chính như thế nào<br />
✓ Trả lời<br />
Điều 21 Nghị định số 175/2004/<br />
NĐ-CP ngày 10/10/2004 của Chính<br />
phủ về xử phạt vi phạm hành chính<br />
trong lĩnh vực thương mại quy định:<br />
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ<br />
100.000 đồng đến 500.000 đồng đối<br />
với một trong các hành vi sau đây:<br />
+ Thông tin sai lệch, thiếu trung<br />
thực, không đầy đủ cho khách hàng,<br />
người tiêu dùng về hàng hóa, dịch<br />
vụ cung ứng;<br />
+ Có lời nói, cử chỉ, hành động,<br />
thái độ xúc phạm khách hàng, người<br />
tiêu dùng khi bán hàng, cung ứng<br />
dịch vụ;<br />
+ Không đền bù, trả lại tiền hoặc<br />
đổi lại hàng cho khách hàng, người<br />
tiêu dùng do nhầm lẫn hoặc đánh<br />
tráo, gian lận khi mua bán hàng hóa,<br />
cung ứng dịch vụ.<br />
- Phạt tiền từ 300.000 đồng đến<br />
700.000 đồng đối với một trong các<br />
hành vi sau đây:<br />
+ Tự ý bớt lại bao bì, phụ tùng,<br />
linh kiện thay thế, tài liệu kỹ thuật và<br />
hướng dẫn sử dụng hàng hóa khi<br />
bán hàng;<br />
+ Đánh tráo hàng hóa gây thiệt<br />
hại cho khách hàng, người tiêu<br />
dùng;<br />
+ Không thực hiện bảo hành sản<br />
phẩm, dịch vụ theo quy định phải<br />
bảo hành hoặc tự công bố bảo<br />
hành;<br />
+ Gây khó khăn, trở ngại cho<br />
khách hàng, người tiêu dùng trong<br />
việc bảo hành hàng hóa, dịch vụ.<br />
- Ngoài ra, tổ chức, cá nhân vi<br />
phạm còn chịu áp dụng biện pháp<br />
khắc phục hậu quả: buộc thực hiện<br />
biện pháp khắc phục vi phạm.<br />
>> Câu hỏi 2: Hành vi chỉ<br />
dẫn gây nhầm lẫn nhằm<br />
cạnh <strong>tranh</strong> không lành<br />
mạnh bị xử phạt hành chính<br />
như thế nào<br />
✓ Trả lời<br />
Điều 30 Nghị định số <strong>12</strong>0/2005/<br />
NĐ-CP ngày 30/9/2005 của Chính<br />
phủ về xử lý vi phạm pháp luật trong<br />
lĩnh vực cạnh <strong>tranh</strong> quy định:<br />
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến<br />
10.000.000 đồng đối với một trong<br />
các hành vi sau đây:<br />
+ Sử dụng chỉ dẫn chứa đựng<br />
thông tin gây nhầm lẫn về tên<br />
thương mại, khẩu hiệu kinh doanh,<br />
biểu tượng kinh doanh, bao bì, chỉ<br />
dẫn địa lý để làm sai lệch nhận thức<br />
của khách hàng về hàng hóa, dịch<br />
vụ của mình và của doanh nghiệp<br />
khác nhằm mục đích cạnh <strong>tranh</strong>;<br />
+ Kinh doanh hàng hóa, dịch vụ<br />
có sử dụng chỉ dẫn gây nhầm lẫn<br />
quy định tại điểm nói trên…<br />
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng<br />
đến 20.000.000 đồng đối với hành vi<br />
chỉ dẫn gây nhầm lẫn quy định tại<br />
khoản 1 Điều 30 của Nghị định số<br />
<strong>12</strong>0/2005/NĐ-CP thuộc một trong<br />
các trường hợp sau đây:<br />
+ Hàng hóa, dịch vụ liên quan là<br />
các mặt hàng quy định tại điểm a<br />
khoản 2 Điều 10 của Nghị định số<br />
<strong>12</strong>0/2005/NĐ-CP;<br />
+ Hàng hóa, dịch vụ được lưu<br />
thông, cung ứng trên phạm vi từ hai<br />
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung<br />
ương trở lên.<br />
- Ngoài việc bị phạt tiền như trên,<br />
doanh nghiệp vi phạm còn có thể bị<br />
áp dụng một hoặc một số hình thức<br />
xử phạt bổ sung và biện pháp khắc<br />
phục như: Tịch thu tang vật, phương<br />
tiện được sử dụng để thực hiện hành<br />
vi vi phạm bao gồm cả tịch thu toàn<br />
bộ khoản lợi nhuận thu được từ việc<br />
thực hiện hành vi vi phạm; Buộc cải<br />
chính công khai.<br />
>> Câu hỏi 3: Hành vi ép<br />
buộc trong kinh doanh<br />
nhằm cạnh <strong>tranh</strong> không lành<br />
mạnh bị xử phạt hành chính<br />
như thế nào<br />
✓ Trả lời<br />
Điều 32 Nghị định số <strong>12</strong>0/2005/<br />
NĐ-CP ngày 30/9/2005 của Chính<br />
phủ về xử lý vi phạm pháp luật trong<br />
lĩnh vực cạnh <strong>tranh</strong> quy định:<br />
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến<br />
10.000.000 đồng đối với hành vi ép<br />
buộc khách hàng , đối tác kinh doanh<br />
của doanh nghiệp bằng hành vi đe<br />
dọa hoặc cưỡng ép để buộc họ<br />
không giao dịch hoặc ngừng giao<br />
dịch với doanh nghiệp đó.<br />
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng<br />
đến 20.000.000 đồng đối với hành vi<br />
vi phạm ép buộc trong kinh doanh<br />
quy định tại khoản trên trong trường<br />
hợp ép buộc khách hàng hoặc đối tác<br />
kinh doanh lớn nhất của đối thủ cạnh<br />
<strong>tranh</strong>.<br />
- Ngoài việc bị phạt tiền theo quy<br />
định tại các khoản trên, doanh<br />
nghiệp vi phạm còn bị tịch thu tang<br />
vật, phương tiện được sử dụng để<br />
thực hiện hành vi vi phạm bao gồm<br />
cả tịch thu toàn bộ khoản lợi nhuận<br />
thu được từ việc thực hiện hành vi vi<br />
phạm.<br />
HA pHAm<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 25<br />
Số 26 - 2011
văN BảN PHáP LUẬT MỚI BAN HÀNH<br />
Nghị định quy định chi<br />
tiết và hướng dẫn thi hành<br />
một số điều của Luật viễn<br />
thông và thẩm quyền của Bộ<br />
Công Thương trong việc xử<br />
lý vụ việc cạnh <strong>tranh</strong> trong<br />
hoạt động kinh doanh dịch<br />
vụ viễn thông<br />
Ngày 06 tháng 4 năm 2011, Chính<br />
phủ đã ban hành Nghị định số<br />
25/2011/NĐ-CP quy định chi tiết và<br />
hướng dẫn thi hành một số điều của<br />
Luật Viễn thông trong đó một trong<br />
những nội dung quan trọng là phân<br />
định thẩm quyền giữa Cơ quan quản<br />
lý chuyên ngành về viễn thông thuộc<br />
Bộ Thông tin và Truyền thông và cơ<br />
quan cạnh <strong>tranh</strong> thuộc Bộ Công<br />
Thương. Nghị định 25/2011/NĐ-CP<br />
theo đó đã quy định cụ thể về thẩm<br />
quyền của Bộ Công Thương trong<br />
quá trình xử lý vụ việc cạnh <strong>tranh</strong><br />
trong hoạt động kinh doanh dịch vụ<br />
viễn thông như sau:<br />
Tại Điều 6 Nghị định về xử lý vụ<br />
việc cạnh <strong>tranh</strong> trong hoạt động kinh<br />
doanh dịch vụ viễn thông, vụ việc<br />
cạnh <strong>tranh</strong> trong hoạt động kinh<br />
doanh viễn thông được chia làm loại<br />
vụ việc:<br />
1. Đối với vụ việc liên quan đến<br />
hành vi hạn chế cạnh <strong>tranh</strong>, cạnh <strong>tranh</strong><br />
không lành mạnh trong hoạt động kinh<br />
doanh viễn thông, nghị định nêu rõ:<br />
Cơ quan quản lý chuyên ngành<br />
về viễn thông có trách nhiệm xử lý<br />
các vụ việc cạnh <strong>tranh</strong> trong hoạt<br />
động thiết lập mạng, cung cấp dịch<br />
vụ viễn thông.<br />
Trong thời hạn 30 ngày làm việc<br />
kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ việc<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, cơ quan quản lý chuyên<br />
ngành về viễn thông có trách nhiệm<br />
ra quyết định xử lý vụ việc cạnh<br />
<strong>tranh</strong>. Các bên liên quan có nghĩa vụ<br />
thi hành ngay quyết định xử lý vụ<br />
việc cạnh <strong>tranh</strong> của cơ quan quản lý<br />
chuyên ngành về viễn thông và có<br />
quyền khiếu nại, khởi kiện theo quy<br />
định của pháp luật.<br />
Đối với vụ việc cạnh <strong>tranh</strong> phức<br />
tạp hoặc vụ việc có liên quan đến<br />
chức năng của nhiều cơ quan quản lý<br />
chuyên ngành về viễn thông, cơ quan<br />
quản lý chuyên ngành về viễn thông<br />
cần lấy ý kiến bằng văn bản của cơ<br />
quan đó trước khi ra quyết định xử lý<br />
vụ việc cạnh <strong>tranh</strong>. Trong thời gian 10<br />
ngày làm việc kể từ ngày nhận được<br />
văn bản của cơ quan quản lý chuyên<br />
ngành về viễn thông, cơ quan được<br />
hỏi ý kiến có trách nhiệm trả lời bằng<br />
văn bản.<br />
vỤ pHáp CHẾ<br />
Ban hành kế hoạch tăng cường triển khai chương trình<br />
hành động của Bộ Công Thương hưởng ứng cuộc vận động<br />
“Người việt Nam ưu tiên dùng hàng việt Nam”<br />
Để thực hiện tốt Chương trình<br />
hành động của Bộ Công Thương<br />
hưởng ứng cuộc vận động “Người<br />
Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt<br />
Nam”, ngày 14 tháng 3 năm 2011, Bộ<br />
Công Thương đã ban hành Quyết<br />
định số: 1170/QĐ-BCT về việc ban<br />
hành kế hoạch tăng cường triển khai<br />
thực hiện chương trình hành động<br />
của Bộ Công Thương hưởng ứng<br />
cuộc vận động “Người Việt Nam ưu<br />
tiên dùng hàng Việt Nam” năm 2011.<br />
Kế hoạch này nhằm đạt được các<br />
mục tiêu sau:<br />
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền<br />
vận động, phổ biến sâu rộng để<br />
người tiêu dùng nhận thức đúng khả<br />
năng sản xuất kinh doanh của doanh<br />
nghiệp Việt Nam, chất lượng của sản<br />
phẩm, hàng hóa Việt Nam;<br />
- Góp phần nâng cao sức cạnh<br />
<strong>tranh</strong> cho các sản phẩm Việt Nam,<br />
góp phần xây dựng thương hiệu Việt,<br />
đồng thời ngăn chặn việc sản xuất<br />
hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất<br />
lượng nhằm bảo vệ quyền lợi của<br />
doanh nghiệp và người tiêu dùng;<br />
- Phát động, tạo chuyển biến về ý<br />
thức trong nhân dân, các đơn vị sản<br />
xuất kinh doanh, tổ chức - kinh tế xã<br />
hội, phát huy mạnh mẽ lòng yêu<br />
nước, ý thức tự lực, tự cường, tự tôn<br />
dân tộc, xây dựng văn hóa tiêu dùng<br />
của người Việt Nam;<br />
- Góp phần thực hiện Nghị quyết<br />
số 11/NQ-CP ngày 24 tháng 02 năm<br />
2011 của Chính phủ về những giải<br />
pháp chủ yếu tập trung kìm chế lạm<br />
phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm<br />
an sinh xã hội.<br />
Kế hoạch đã phân công các đơn<br />
vị trực thuộc Bộ trong việc triển khai<br />
chương trình cụ thể, trong đó Vụ Thị<br />
trường trong nước làm đầu mối đôn<br />
đốc, giám sát, kiểm tra và báo cáo kết<br />
quả thực hiện việc triển khai thực<br />
hiện Chương trình.<br />
Lê dUy (Tổng hợp)<br />
26 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br />
Cạnh <strong>tranh</strong> trong ngành công<br />
nghiệp dược phẩm gắn bó chặt<br />
chẽ với một loạt các vấn đề liên<br />
quan đến việc bảo hộ sở hữu trí tuệ<br />
(iP). Bằng sáng chế trao một độc<br />
quyền nhất định cho các công ty<br />
dược nắm giữ các sáng chế đó.<br />
Những độc quyền này thường bị sử<br />
dụng sai. Các công ty lạm dụng vị trí<br />
thống lĩnh của mình bằng cách định<br />
giá các sản phẩm có bằng sáng chế ở<br />
mức giá tối đa hóa lợi nhuận độc<br />
quyền. Các công ty cũng sử dụng<br />
nhiều chiến lược để ngăn cản các đối<br />
thủ sản xuất thuốc generic không thể<br />
gia nhập thị trường, chẳng hạn bằng<br />
phương pháp evergreening - tiếp tục<br />
Cấp phép Li-xăng bắt buộc<br />
và hệ quả phản cạnh <strong>tranh</strong><br />
của các bằng sáng chế dược phẩm<br />
tìm nhiều cách để thu lợi nhuận từ<br />
độc quyền sáng chế khi bằng sáng<br />
chế này sắp hết hạn. Do những khó<br />
khăn trong việc đảm bảo cho người<br />
tiêu dùng có thể tiếp cận với những<br />
loại thuộc có mức giá hợp lý, đặc biệt<br />
là tại các nước đang phát triển, sự hiện<br />
diện của cạnh <strong>tranh</strong> trên thị trường,<br />
đặc biệt là những sản phẩm thuốc<br />
generic, là rất cần thiết. Ngăn cản sự<br />
gia nhập thị trường của những loại<br />
thuốc generic quá thời hạn hợp pháp<br />
của bằng sáng chế là một quan ngại<br />
về cạnh <strong>tranh</strong>. Các biện pháp như cấp<br />
phép li-xăng bắt buộc được sử dụng<br />
để điều tiết tốt hơn các hành vi phản<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, khôi phục lại sự cân bằng<br />
cạnh <strong>tranh</strong> trên thị trường, và đảm<br />
bảo người tiêu dùng có thể tiếp cận<br />
các dịch vụ cơ bản, đồng thời tôn<br />
trọng nguyên tắc thúc đẩy sáng tạo.<br />
Trên thực tế, việc phòng chống<br />
đại dịch toàn cầu AiDS đã cho thấy<br />
một thực tế rằng hàng triệu người ở<br />
các nước đang phát triển không thể<br />
tiếp cận với các loại thuốc này. Mức<br />
chi phí cao của các phương pháp<br />
chữa trị hội chứng suy giảm miễn dịch<br />
(ARV) có bằng sáng chế (ARV) đã bị<br />
chỉ trích rất nhiều do mối liên hệ giữa<br />
bảo vệ bằng sáng chế và giá thuốc<br />
cao. Khó khăn mà các quốc gia đang<br />
phát triển gặp phải khi chi trả cho<br />
những loại thuốc thiết yếu mới đã làm<br />
tăng thêm các quan ngại về hệ quả<br />
của Hiệp định về các khía cạnh liên<br />
quan đến thương mại của quyền sở<br />
hữu trí tuệ (TRiPS) năm 1994 của Tổ<br />
chức Thương mại Thế giới, quy định<br />
các tiêu chuẩn tối thiểu trên toàn cầu<br />
về bảo vệ sở hữu trí tuệ.<br />
Các quan ngại này bước đầu được<br />
giải quyết trong Tuyên bố Doha về<br />
TRiPS và Y tế cộng đồng năm 2001<br />
(được biết đến rộng rãi dưới cái tên<br />
“Tuyên bố Y tế cộng đồng Doha”), đưa<br />
đến quyết định của Tổ chức Thương<br />
mại Thế giới (WTO) về việc thực thi<br />
Đoạn 6 Tuyên bố Doha về Hiệp định<br />
TRiPS và Y tế cộng đồng vào tháng 8<br />
năm 2003 (“Quyết định tháng 8”), và<br />
cuối cùng là sửa đổi Hiệp định TRiPS<br />
vào năm 2005 (vẫn chưa có hiệu lực).<br />
Tuyên bố đã xác nhận quyền tự quyết<br />
của các chính phủ trong việc thực<br />
hiện các biện pháp bảo vệ y tế cộng<br />
đồng, bao gồm việc sử dụng biện<br />
pháp cấp phép Li-xăng bắt buộc và<br />
nhập khẩu song song, và cho phép<br />
các quốc gia kém phát triển (LDCs)<br />
không cấp phép hay không phải tôn<br />
trọng các sáng chế dược phẩm ít nhất<br />
là cho tới năm 2016. Quyết định tháng<br />
Tám và việc sửa đổi Hiệp định TRiPS<br />
sau đó đã đưa ra một quy trình, mặc<br />
dù phức tạp, cho phép các sản phẩm<br />
được sản xuất theo một giấy phép lixăng<br />
bắt buộc được xuất khẩu tới các<br />
nước không có khả năng sản xuất<br />
trong nước. Quy trình này trên thực tế<br />
hầu như không được thực thi.<br />
Vào khoảng thời gian từ năm 2001<br />
đến cuối năm 2007, 52 quốc gia đang<br />
và kém phát triển đã cấp phép Li-xăng<br />
bắt buộc đối với việc sản xuất hay<br />
nhập khẩu các phiên bản thuốc<br />
generic của các loại thuốc được cấp<br />
bằng sáng chế; tận dụng các quy định<br />
liên quan đến quyền sử dụng của<br />
chính phủ, và/hoặc không thi hành<br />
bằng sáng chế. Nhiều nước cũng đã<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 27<br />
Số 26 - 2011
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br />
sử dụng các cơ chế linh hoạt cho phép<br />
nói trên làm đòn bẩy trong đàm phán<br />
giá. Việc sử dụng các cơ chế linh hoạt<br />
mà TRiPS cho phép đã được áp dụng<br />
chủ yếu với thuốc liên quan đến bệnh<br />
AiDS, đặc biệt là hội chứng suy giảm<br />
miễn dịch. Một ngoại lệ là trường hợp<br />
gần đây của Thái Lan, theo đó chính<br />
phủ đã tận dụng quyền ưu tiên sử<br />
dụng của mình để điều trị cho bệnh<br />
tim mạch và ung thư trong năm 2007.<br />
Tuy nhiên, phạm vi và khả năng<br />
của các quốc gia đang phát triển<br />
trong việc sử dụng các cơ chế linh<br />
hoạt mà TRiPS cho phép vẫn còn hạn<br />
chế ở một số mặt. Phản ứng của<br />
ngành dược với việc sử dụng các cơ<br />
chế linh hoạt này chỉ làm vấn đề trầm<br />
trọng thêm. Các điều khoản vượt lên<br />
trên quy định của TRiPS (TRiPS-plus)<br />
trong các thỏa thuận tự do hóa<br />
thương mại, trả đũa thương mại và áp<br />
lực chính trị đã cản trở nghiêm trọng<br />
việc tận dụng hết các cơ chế linh hoạt<br />
này.<br />
Quan hệ giao thoa giữa<br />
chính sách cạnh <strong>tranh</strong> và sở<br />
hữu trí tuệ<br />
Luật Cạnh <strong>tranh</strong> (LCT) và Quyền sở<br />
hữu trí tuệ (QSHTT) được ràng buộc<br />
với nhau bởi kinh tế học của sự sáng<br />
tạo và một màng lưới phức tạp của<br />
các quy tắc pháp lý, nhằm cân bằng<br />
phạm vi và hiệu quả của từng chính<br />
sách.<br />
Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là một<br />
công cụ chính sách hướng tới đẩy<br />
mạnh sáng tạo, làm lợi cho người tiêu<br />
dùng thông qua việc phát triển các<br />
sản phẩm và dịch vụ cải tiến mới, và<br />
thúc đẩy phát triển kinh tế. Nó cho<br />
phép người sáng chế có quyền loại trừ<br />
hợp pháp, trong một khoảng thời<br />
gian nhất định, các đối thủ khác khỏi<br />
các lợi ích có được từ kiến thức mới, và<br />
cụ thể hơn, khỏi việc sử dụng các sản<br />
phẩm và quy trình sáng tạo vì mục<br />
đích thương mại trên cơ sở kiến thức<br />
mới đó. Nói cách khác, người sáng chế<br />
hay người nắm quyền sở hữu trí tuệ<br />
theo luật có được đặc quyền độc<br />
quyền tạm thời để bù đắp các chi phí<br />
phát sinh trong quá trình nghiên cứu<br />
và sáng tạo. Do đó, họ kiếm được lợi<br />
nhuận hợp pháp và hợp lý, để họ có<br />
động lực để sáng tạo hơn nữa.<br />
Mặt khác, hầu hết mọi người vẫn<br />
luôn coi Luật Cạnh <strong>tranh</strong> là cần thiết<br />
trong việc hạn chế các hành vi bóp<br />
méo thị trường, xử lý các hành vi phản<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, ngăn cản độc quyền và<br />
lạm dụng độc quyền, mang lại sự<br />
phân bổ tối ưu các nguồn lực và làm<br />
lợi cho người tiêu dùng với giá cả hợp<br />
lý, nhiều lựa chọn hơn và chất lượng<br />
tốt hơn. Do đó, Luật Cạnh <strong>tranh</strong> đảm<br />
bảo rằng sức mạnh độc quyền gắn với<br />
QSHTT không quá phức tạp hay được<br />
mở rộng và đẩy lên đến mức gây hại<br />
cho cạnh <strong>tranh</strong>. Bên cạnh đó, trong<br />
khi cố gắng bảo vệ cạnh <strong>tranh</strong> và quy<br />
trình cạnh <strong>tranh</strong>, do đó khuyến khích<br />
nhà sáng chế là người đầu tiên đem ra<br />
thị trường sản phẩm hay dịch vụ mới<br />
ở mức giá và chất lượng mà người tiêu<br />
dùng mong muốn, Luật Cạnh <strong>tranh</strong><br />
chú trọng đến tầm quan trọng của<br />
việc thúc đẩy sáng tạo như những giá<br />
trị đầu vào cho cạnh <strong>tranh</strong>, và trên cơ<br />
sở đó thúc đẩy lợi ích người tiêu dùng.<br />
Thực tế, mối quan hệ giữa QSHTT<br />
và Luật Cạnh <strong>tranh</strong> là một mối quan<br />
hệ phức tạp và còn gây nhiều <strong>tranh</strong><br />
luận. Đó không chỉ là việc cân bằng<br />
giữa các hệ thống nguyên tắc bổ sung<br />
hay đối lập nhau, mà còn là mối quan<br />
hệ giữa các mức điều tiết thị trường<br />
khác nhau. Các thiếu sót hay sai lệch<br />
có hệ thống trong việc giải thích và áp<br />
dụng các quy định của một chính<br />
sách có thể gây hại đến hiệu quả của<br />
chính sách còn lại. Thách thức đặt ra<br />
với cả hai chính sách là tìm ra sự cân<br />
bằng hợp lý của cạnh <strong>tranh</strong> và bảo hộ<br />
sở hữu trí tuệ.<br />
Do có mối liên hệ mật thiết với<br />
nhau, QSHTT và Luật Cạnh <strong>tranh</strong> có sự<br />
giao thoa đáng kể trong việc điều tiết<br />
các vấn đề trong thế giới kinh doanh.<br />
Nói ngắn gọn, sự giao thoa của chúng<br />
có thể được xét đến trên hai phương<br />
diện chủ yếu: (i) ảnh hưởng của<br />
QSHTT trong việc hình thành các hình<br />
thức xử lý của Luật Cạnh <strong>tranh</strong>, và (ii)<br />
áp dụng Luật Cạnh <strong>tranh</strong> đối với việc<br />
sử dụng quyền sở hữu trí tuệ sau khi<br />
được cấp phép.<br />
Chính sách về QSHTT có thể gây<br />
một số hạn chế với việc cấm những<br />
thỏa thuận hạn chế chiều dọc và<br />
chiều ngang đơn thuần của Luật Cạnh<br />
<strong>tranh</strong>, thường là dưới hình thức một<br />
miễn trừ. Xét từ góc độ kinh tế, khi sở<br />
hữu trí tuệ đóng vai trò trung tâm với<br />
các thỏa thuận tập thể hay các liên<br />
doanh trên thị trường sản phẩm, các<br />
nguyên tắc chống độc quyền chung<br />
sẽ phải nhường chỗ cho các cân nhắc<br />
khác như giảm thiểu chi phí giao dịch<br />
hay hợp tác tiền cạnh <strong>tranh</strong>. Xét từ<br />
góc độ này, chính sách về QSHTT<br />
đóng vai trò quy định một khung thể<br />
chế cho thị trường các vấn đề phi vật<br />
thể hoạt động đúng, và do đó được<br />
miễn trừ khỏi các biện pháp kiểm soát<br />
chống độc quyền. Do đó, Luật Cạnh<br />
<strong>tranh</strong> của hầu hết các quốc gia đều có<br />
quy định miễn trừ ngầm định hay cụ<br />
thể cho các độc quyền có được từ bảo<br />
hộ sở hữu trí tuệ do nhà nước cấp,<br />
được coi là biện minh cho những hạn<br />
chế mà thường thì sẽ chịu sự giám sát<br />
của luật chống độc quyền.<br />
Mặt khác, “vì cũng là một tài sản cá<br />
nhân, QSHTT hoàn toàn cũng phải<br />
chịu sự điều tiết của pháp luật về<br />
chống độc quyền, bởi những gì mà<br />
chủ sở hữu được hưởng chính là<br />
quyền tự chủ đưa ra quyết định trong<br />
cạnh <strong>tranh</strong> và quyền tự do ký kết theo<br />
sở thích cá nhân có được từ bất kỳ tài<br />
sản cá nhân nào, không kể đó là tài<br />
sản hữu hình hay vô hình, và đó là đối<br />
tượng và yếu tố kết nối để hạn chế<br />
cạnh <strong>tranh</strong>” [1] . Do đó, Luật Cạnh <strong>tranh</strong>,<br />
trong khi không có tác động gì đến sự<br />
tồn tại của QSHTT, phải giới hạn việc<br />
thực hiện các quyền này trong phạm<br />
vi và giới hạn thích hợp. Đó là khi<br />
chúng ta không còn chỉ xem xét các<br />
nguyên tắc cao cả và những mục tiêu<br />
được định hướng rộng rãi nữa mà<br />
phải đi vào thi hành thực tế, để xử lý<br />
những căng thẳng giữa hai chính sách<br />
này, khi việc thực hiện QSHTT làm gia<br />
tăng các quan ngại về cạnh <strong>tranh</strong>, vốn<br />
tiềm ẩn trong các quyền này. Nói<br />
chung, các vấn đề cạnh <strong>tranh</strong> liên<br />
quan đến QSHTT gồm có:<br />
l Các điều khoản loại trừ trong<br />
cấp phép Li-xăng QSHTT; đặc biệt là<br />
các hợp đồng cấp phép có điều khoản<br />
hạn chế như hạn chế khu vực, cưỡng<br />
chế cấp phép gói (package licensing),<br />
thỏa thuận độc quyền giao dịch, cấp<br />
phép kèm hay cấp phép ngược lại, các<br />
điều kiện ngăn chặn việc hiệu lực của<br />
các điều khoản có thể bị thách thức;<br />
l Sử dụng QSHTT để củng cố hay<br />
mở rộng vị trí thống lĩnh thị trường<br />
trái pháp luật;<br />
l QSHTT là một yếu tố của sáp<br />
nhập và các thỏa thuận hợp tác;<br />
l Từ chối giao dịch.<br />
(Kỳ sau đăng tiếp)<br />
QUẾ ANH<br />
[1] Ullrich (2001), Sở hữu trí tuệ, Tiếp cận<br />
thông tin , và Chống độc quyền: Hài hòa, Bất hòa<br />
và Hài hòa trên phạm vi Quốc tế, được xuất bản<br />
trong cuốn “Mở rộng những ranh giới của Sở<br />
hữu trí tuệ” do Dreyfuss, Zimmerman and First<br />
biên soạn,, Tin nhanh trường đại học Oxford,<br />
2001, trang 374<br />
28 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
HOẠT ĐỘNG KỲ TỚI<br />
Tên hoạt động: Hội nghị của Mạng lưới thực thi và<br />
bảo vệ người tiêu dùng quốc tế (iCPEN)<br />
Thời gian: 18-19/04/2011<br />
Nội dung: Các nước thành viên iCPEN báo cáo về<br />
công tác thực thi bảo vệ người tiêu dùng; giới thiệu<br />
thành viên mới của iCPEN; Việt Nam<br />
Thành phần/dự án: Đại diện của Cục QLCT, Đại<br />
diện của các cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của<br />
các nước<br />
địa điểm: Hà Lan<br />
Tên hoạt động: Tuyên truyền Luật Bảo vệ<br />
Quyền lợi người tiêu dùng<br />
Thời gian: 20/4/2011<br />
Nội dung: Chương trình tuyên truyền Luật<br />
Bảo vệ Quyền lợi người tiêu dùng<br />
Thành phần/dự án: VCA, Sở Công Thương<br />
HN, các cơ quan, tổ chức có liên quan<br />
địa điểm: Quận Long Biên<br />
Tên hoạt động: Tuyên truyền Luật Bảo<br />
vệ Quyền lợi người tiêu dùng<br />
Thời gian: 23/4/2011<br />
Nội dung: Chương trình tuyên truyền<br />
Luật Bảo vệ Quyền lợi người tiêu dùng<br />
Thành phần/dự án: VCA, Sở Công<br />
Thương HN, các cơ quan, tổ chức có<br />
liên quan<br />
địa điểm: Quận Hoàng Mai<br />
Tên hoạt động: Tuyên truyền<br />
Luật Bảo vệ Quyền lợi người tiêu<br />
dùng<br />
Thời gian: 27/4/2011<br />
Nội dung: Chương trình tuyên<br />
truyền Luật Bảo vệ Quyền lợi<br />
người tiêu dùng<br />
Thành phần/dự án: VCA, Sở<br />
Công Thương HN, các cơ quan, tổ<br />
chức có liên quan<br />
địa điểm: Quận Hoàn Kiếm<br />
Tên hoạt động: Hội thảo “Luật Cạnh <strong>tranh</strong><br />
và những nguyên tắc cơ bản trong sáp<br />
nhập doanh nghiệp”<br />
Thời gian: 27-29/04/2011<br />
Nội dung: Những nguyên tắc cơ bản trong<br />
sáp nhập doanh nghiệp và thực trạng tại<br />
Châu Á; Tổng quát những kỹ năng điều tra<br />
cơ bản trong các vụ việc sáp nhập<br />
Thành phần/dự án: Đại diện của Cục<br />
QLCT, đại diện của các cơ quan cạnh <strong>tranh</strong><br />
các nước<br />
địa điểm: Hàn Quốc<br />
Tên hoạt động: Đại hội quốc tế người<br />
tiêu dùng lần thứ 19<br />
Thời gian: 03-06/05/2011<br />
Nội dung: Thảo luận về một số vấn đề<br />
bảo vệ người tiêu dùng an toàn thực<br />
phẩm, dịch vụ tài chính; trao đổi thông<br />
tin và chia sẻ kinh nghiệm trong công<br />
tác thực thi chính sách bảo vệ người tiêu<br />
dùng<br />
Thành phần/dự án: Đại diện của cơ<br />
quan bảo vệ người tiêu dùng các nước<br />
địa điểm: Hồng Kông<br />
Tên hoạt động: Khóa đào tạo “Kỹ năng điều<br />
tra các vụ việc Hợp nhất và sáp nhập”<br />
Thời gian: 09 -11/05/2011<br />
Nội dung: Kỹ năng điều tra các vụ việc M&A<br />
cho các cán bộ cạnh <strong>tranh</strong> trong khu vực.<br />
Nghiên cứu các vụ việc giả định của Hoa Kỳ<br />
Thành phần/dự án: Đại diện của Cục QLCT,<br />
Đại diện cơ quan cạnh <strong>tranh</strong> các nước ASEAN<br />
địa điểm: Nha Trang<br />
v C A<br />
CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG 29<br />
Số 26 - 2011
TảN MẠN<br />
màu tím hoa xoan<br />
Nhìn sắc trắng hoa sưa<br />
nhớ màu tím hoa xoan<br />
Sắc trắng hoa sưa trên đường phố Hà Nội<br />
Trong những ngày tháng Ba,<br />
hàng ngày cứ mỗi chiều đi làm<br />
về qua những con phố ở thành<br />
phố ngàn năm tuổi này bắt gặp bên<br />
đường một màu trắng tinh khôi từng<br />
trùm từng trùm bung ra từ hàng cây<br />
sưa làm cho tôi cảm nhận thấy lòng<br />
thật nhẹ nhàng thanh thản và gần<br />
gũi với vùng quê nơi tôi đã sinh ra.<br />
Tôi cũng không được rõ những<br />
hàng cây sưa được trồng ở trên một<br />
số đường phố Hà Nội từ bao giờ<br />
nhưng những ngày gần đây rất nhiều<br />
người chú ý tới nó. Đối với tôi thì lại<br />
khác, một chàng trai từ một vùng quê<br />
nghèo bước vào cuộc sống nơi phố<br />
phường với biết bao điều mới lạ và cả<br />
những choáng ngợp của cuộc sống<br />
mới thì một ngày tôi bắt gặp sắc<br />
trắng của hoa sưa cho tôi một cảm<br />
giác bình yên như ở quê nhà mỗi lần<br />
qua con phố.<br />
Nhìn những trùm hoa sưa trắng<br />
muốt, bung nở từ những cành cây<br />
khẳng khưu rụng lá tạo một gam<br />
màu khác hẳn cho con phố tôi lại nhớ<br />
tới màu tím của hoa xoan quê mình.<br />
Có lẽ cũng gần với thời gian này thì<br />
những bông hoa xoan ở quê tôi cũng<br />
đang bung nở khoe sắc tím và cũng<br />
là lúc mẹ tôi mang mạ non xuống<br />
đồng trong tiết trời giá lạnh.<br />
Những tháng Giêng, Hai ở quê tôi<br />
mọi người vẫn gọi là tháng hoa xoan.<br />
Đối với tôi lúc đó tháng hoa xoan là<br />
những ngày thật buồn chán bởi vì<br />
thời tiết khí hậu độ ẩm rất lớn và muỗi<br />
rất nhiều. Còn bà và mẹ tôi thì vẫn<br />
thường than: mùa này chăn nuôi<br />
chẳng mấy có hiệu quả chỉ cây cối là<br />
xanh tươi tốt lá thôi. Đằng sau lời than<br />
đó tôi hiểu là bà và mẹ đang lo cho<br />
mấy đàn gà mới nở và mấy con lợn<br />
trong chuồng gặp thời tiết chẳng<br />
thuận lợi này. Nhưng trong không khí<br />
ẩm ướt đó khi một sớm mai khi tôi<br />
thức dậy chợt thấy mấy cây xoan<br />
trước sân bung nở một màu tím cùng<br />
với mùi hương hăng hắc đã làm tôi<br />
thấy thật bất ngờ. Cái màu tím và<br />
hương hăng hắc ấy giờ làm tôi nhớ<br />
nó đến nao lòng.<br />
Làng tôi ngày trước, trong mỗi<br />
góc vườn khoảnh sân của mỗi gia<br />
đình vẫn thường có mặt mấy gốc<br />
xoan. Xoan còn là cây dự định của<br />
những mái ấm gia đình của bao<br />
người cha người mẹ dành cho những<br />
người con trai. Tôi còn nhớ ngày tôi<br />
còn bé, khi các cô chú vẫn sống<br />
chung với gia đình tôi, nội vẫn<br />
thường nhắc: mấy cây xoan trước sân<br />
đến khi thằng út lập gia đình là có thể<br />
hạ xuống làm nhà cho nó nên tôi có<br />
đặt tên cho nó như vậy. Mà vị trí của<br />
nó trong ngôi nhà là những vị trí trụ<br />
cột gánh đỡ sức nặng của cả ngôi<br />
nhà.<br />
Giờ đây nơi phố thị nơi không<br />
gian không thể rộng bằng quê mình<br />
vẫn có một loài hoa dân dã bình dị nở<br />
trắng cả một không gian còn quê nhà<br />
cái màu tím và hương hăng hắc đang<br />
dần đi vào kỷ niệm mà tôi lại thấy nhớ<br />
quê, nhớ tháng hoa xoan da diết<br />
trong những ngày mưa bụi đang<br />
giăng mành khắp không gian.<br />
Lê NGUyễN (sưu tầm)<br />
30 CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG<br />
Số 26 - 2011<br />
v C<br />
A
CỤC QUẢN LÝ CẠNH TRANH<br />
TRUNG TÂM THÔNG TIN CẠNH TRANH<br />
Luôn vượt sự mong đợi của bạn<br />
Trụ sở: 25 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội, việt Nam<br />
Tel: (84.4) 2220 5305 ; Fax: (84.4) 2220 5303 ; Email: ccid@moit.gov.vn<br />
Trung tâm Thông tin cạnh <strong>tranh</strong> (CCID) là một đơn vị sự nghiệp thuộc Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> - Bộ Công<br />
Thương, được thành lập theo quy định tại Nghị định số 06/2006/ND-CP ngày 09/01/2006 của Chính phủ.<br />
CHỨC NăNG & NHiệm vỤ<br />
■ Chủ trì xây dựng và quản lý hệ thống thông tin dữ liệu về cạnh <strong>tranh</strong>, chống bán phá giá, chống trợ cấp, áp<br />
dụng biện pháp tự vệ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; tổ chức lưu giữ và bảo quản hồ sơ vụ việc đã được VCA<br />
và các cơ quan có thẩm quyền khác xử lý để phục vụ cho công tác chuyên môn của VCA;<br />
■ Cung cấp thông tin trong nước và quốc tế phục vụ cho công tác quản lý, điều hành, xây dựng pháp luật và<br />
hoạch định chính sách của VCA;<br />
■ Chủ động phát triển các hoạt động dịch vụ thông tin phục vụ yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ<br />
chức, cá nhân trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật và chỉ đạo của Cục trưởng;<br />
■ Phối hợp với các đơn vị liên quan để biên tập và phát hành các ấn phẩm định kỳ giới thiệu, tuyên truyền về<br />
quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, bảo vệ người tiêu dùng, các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp, áp dụng các biện pháp<br />
tự vệ và các hoạt động khác của Cục;<br />
■ Xây dựng và duy trì Hệ thống Quản lý tri thức của VCA;<br />
■ Tham gia hỗ trợ và phối hợp với các đơn vị thuộc Cục trong công tác nghiên cứu, phân tích thông tin vụ việc<br />
theo chỉ đạo của Cục trưởng;<br />
■ Thực hiện các hoạt động hợp tác quốc tế trong phạm vi được phân công.<br />
CƠ CẤU TỔ CHỨC<br />
BỘ CÔNG THƯƠNG<br />
Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> (vCA)<br />
Trung tâm Thông tin cạnh <strong>tranh</strong><br />
(CCid)<br />
phòng Tổng hợp (TH)<br />
phòng Thông tin và dữ liệu<br />
chuyên ngành (Aidd)<br />
phòng Công nghệ (iTd)<br />
phòng phát triển dịch vụ thông<br />
tin và dữ liệu chuyên ngành<br />
(idSd)
TRUNG TÂm đàO TẠO điỀU TRA viêN<br />
Trung tâm Đào tạo điều tra viên là đơn vị sự nghiệp có thu trực thuộc Cục Quản lý<br />
cạnh <strong>tranh</strong>, tự đảm bảo một phần chi phí hoạt động, thực hiện chức năng giúp Cục<br />
trưởng Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong> tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ<br />
cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý cạnh <strong>tranh</strong>, chống bán phá giá, chống trợ<br />
cấp, áp dụng các biện pháp tự vệ và bảo vệ người tiêu dùng.<br />
Cùng với Trung tâm Thông tin cạnh <strong>tranh</strong>, Trung tâm Đào tạo điều tra viên là đơn<br />
vị sự nghiệp trực thuộc Cục Quản lý cạnh <strong>tranh</strong>.<br />
Trung tâm Đào tạo điều tra viên có tên giao dịch tiếng Anh là: Competition Training<br />
Center (CTC).<br />
Thông tin liên hệ:<br />
Trung tâm đào tạo điều tra viên (CTC)<br />
Địa chỉ: Số 25 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội<br />
Điện thoại: 04 - 2220 5010