24.01.2015 Views

masalebi da maTi Tvisebebi

masalebi da maTi Tvisebebi

masalebi da maTi Tvisebebi

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

maia bliaZe • rusu<strong>da</strong>n axvlediani • <strong>da</strong>viT kereseliZe<br />

buneba<br />

5<br />

moswavlis wigni


Sinaarsi<br />

1<br />

<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong><br />

1. ra aris masala 9<br />

2-3. masalis SerCeva <strong>da</strong> gamoyeneba 11<br />

4. xe, qviSa <strong>da</strong> Tixa 13<br />

5. liTonebi <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> gamoyeneba 17<br />

6. ra aris mina 21<br />

7. qaRaldi <strong>da</strong> plastmasa 23<br />

2<br />

sxeuli <strong>da</strong> nivTiereba<br />

8. sxeuli <strong>da</strong> nivTiereba 28<br />

9. nivTierebis sami mdgomareoba 31<br />

10-11. nivTierebis mdgomareobis cvlileba 35<br />

12. wylis mniSvneloba bunebaSi 38<br />

3<br />

yvavilovani mcenareebi<br />

13. mcenareTa mravalferovneba 42<br />

14. mcenaris fesvi 44<br />

15-17. mcenaris Rero 46<br />

18. mcenaris sunTqva 49<br />

19-20. mcenaris kveba 51<br />

21. yvavili 53<br />

22. yvavilis <strong>da</strong>mtverva 56<br />

4<br />

orientireba<br />

23. horizontis mxareebi 60<br />

24. ra aris orientireba 62<br />

25. rogor gavignoT gza 64<br />

26-27. kompasi 67<br />

28-29. gagneba adgilobrivi niSnebiT 71


5<br />

gegma <strong>da</strong> ruka<br />

30-31. adgilis gegma 74<br />

32-33. ruka <strong>da</strong> rukis legen<strong>da</strong> 77<br />

34. rogori rukebi arsebobs 80<br />

35. sad mdebareobs saqarTvelo 83<br />

36. saqarTvelos ruka 85<br />

6<br />

geografiuli obieqtebi<br />

37. kontinentebi 87<br />

38. okeaneebi 90<br />

39. zRvebi, yureebi, sruteebi... 93<br />

40. xmeleTi okeaneSi 96<br />

41. evropa 99<br />

42. azia 104<br />

43. CrdiloeT amerika 109<br />

44. samxreTi amerika 113<br />

45. afrika 116<br />

46. avstralia 120<br />

47-48. antarqti<strong>da</strong> 123<br />

7<br />

cxovelebi<br />

49. cxovelebis mravalferovneba 127<br />

50. uxerxemlo cxovelebi 129<br />

51. xerxemliani cxovelebi 131<br />

52. ConCxis mniSvneloba 133<br />

53. rogor sunTqaven xerxemlianebi 136<br />

54. ra amoZravebs sisxls 140<br />

55. saWmlis moneleba 142


6<br />

8<br />

orientireba<br />

56. sinaTlis gavrceleba 145<br />

57-59. Crdili 147<br />

60-61. sinaTlis arekvla 150<br />

62. sinaTlis gar<strong>da</strong>texa 153<br />

63. bgerebis warmoqmna 156<br />

64. BGEbgerebis gavrceleba 158<br />

65. BGEbgeris arekvla 160<br />

66. BGEeqos gamoyeneba 163<br />

67. BGEbgerebis STanTqma 165<br />

68. BGEbgera <strong>da</strong> sinaTle 167<br />

9<br />

janmrTeloba<br />

69. pirveli <strong>da</strong>xmarebis tramvebis dros 170<br />

70. msubuqi Wrilobebi 172<br />

71. sisxldenebi 174<br />

72. pirveladi <strong>da</strong>xmareba travmebis dros 178<br />

73. janmrTeloba <strong>da</strong> garemo 181<br />

10<br />

sinaTle <strong>da</strong> bgera<br />

74-75. usafrTxo laSqroba 184<br />

75. yvela wyali sasmelad ar gamodgeba! 187<br />

76. Sxamiani mcenareebi <strong>da</strong> sokoebi 188<br />

77. gamoiCine sifrTxile cxovelebTan... 191<br />

11<br />

garemos <strong>da</strong>cva<br />

78. ra aris bunebrivi resursebi 194<br />

79. rogori bunebrivi resursebi arsebobs 196<br />

80. amouwuravi bunebrivi resursebi 198<br />

81. aRudgeneli bunebrivi resursebi 200<br />

82-83. tyis resursebi 204<br />

84. wylis resursebi 206<br />

85-87. bunebrivi resursebis meoreuli gamoyeneba 210


7<br />

leqsikoni 212<br />

<strong>da</strong>narTi<br />

<strong>da</strong>narTi 1 218<br />

<strong>da</strong>narTi 2 220<br />

<strong>da</strong>narTi 3 221<br />

<strong>da</strong>narTi 3a 222<br />

<strong>da</strong>narTi 4 223<br />

<strong>da</strong>narTi 5 224<br />

logoebis ganmartebebi<br />

gaixsene<br />

gaixsene naswavli masala<br />

<strong>da</strong>kvirveba<br />

praqtikuli samuSao<br />

es sainteresoa<br />

<strong>da</strong>matebiTi informacia TemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

ifiqre<br />

Se<strong>da</strong>rebiT rTuli, saazrovno kiTxvebi<br />

<strong>da</strong>imaxsovre<br />

ZiriTadi debulebebi<br />

!<br />

usafrTxoebis wesebis <strong>da</strong>cva<br />

yvela weriTi samuSao SeasruleT rveulSi.


<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong><br />

<strong>Tvisebebi</strong><br />

1<br />

Tavi<br />

Seityob:<br />

rogori <strong>masalebi</strong> arsebobs;<br />

rogor iyenebs a<strong>da</strong>miani liTons, xes,<br />

navTobs, qviSas...<br />

rogor mzaddeba qaRaldi, plastmasa...<br />

ratom iyeneben sxva<strong>da</strong>sxva sxeulis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad sxva<strong>da</strong>sxva masalas.<br />

SeZleb:<br />

ganasxvavo bunebrivi <strong>da</strong> xelovnuri <strong>masalebi</strong>;<br />

cdebis safuZvelze <strong>da</strong>adgino, ra <strong>Tvisebebi</strong>T<br />

xasiaTdeba sxva<strong>da</strong>sxva masala;<br />

SearCio masala sxeulis <strong>da</strong>samzadeblad.


<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong> 9<br />

1. ra aris masala<br />

savarjiSo<br />

Cven irgvliv arsebuli yvela sagani sxeulia.<br />

isini raRac masalisgan aris <strong>da</strong>mzadebuli. Seni<br />

wigni, merxi, tansacmeli, saTamaSo, manqana, saxli,<br />

skola, matarebeli <strong>da</strong> sxva yvelaferi masalisganaa<br />

<strong>da</strong>mzadebuli.<br />

zogierT masalas a<strong>da</strong>miani bunebisgan iRebs. maT<br />

bunebrivi masala hqvia, magaliTad, matyli, tyavi <strong>da</strong><br />

abreSumi cxovelebisgan miiReba; xe-tye, bamba, seli <strong>da</strong><br />

kauCuki – mcenareebisgan; rkina, oqro, Tixa, qvanaxSiri<br />

<strong>da</strong> navTobi ki miwis wiaRSi moipoveba.<br />

1. <strong>da</strong>akvirdi suraTze<br />

gamosaxul sxeulebs <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>adgine, ra masalisgan<br />

aris TiToeuli maTgani<br />

<strong>da</strong>mzadebuli<br />

bambas bambis buCqisgan iReben.<br />

misgan Zafs arTaven, bambis<br />

qsovilebs amzadeben <strong>da</strong><br />

tansacmels keraven.<br />

savarjiSo<br />

2. Seixede Sens garderobSi <strong>da</strong> <strong>da</strong>adgine, Seni<br />

tansacmli<strong>da</strong>n romelia <strong>da</strong>mzadebuli cxoveluri<br />

masalisgan <strong>da</strong> romeli – mcenareuli masalisgan<br />

matyls cxvris bewvisgan iReben.<br />

mas tansacmlis, xaliCebis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad iyeneben.


10<br />

Tavi 1<br />

Cven a<strong>da</strong>mianis mier Seqmnil masalasac viyenebT.<br />

maT xelovnuri <strong>masalebi</strong> hqvia. xelovnuri masalis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad sxva<strong>da</strong>sxva bunebriv masalas anu<br />

nedleuls iyeneben. a<strong>da</strong>mianis mieraa Seqmnili<br />

mina, plastmasa, qaRaldi, betoni <strong>da</strong> mravali sxva.<br />

magaliTad, plastmasebis umetesobas navTobisgan<br />

amzadeben. am SemTxvevaSi navTobi nedleulia.<br />

zogjer xelovnur masalas bunebrivi masalis<br />

Sesacvlelad iyeneben.<br />

3. ra gansxvavebaa bunebriv <strong>da</strong><br />

xelovnur masalas Soris<br />

4. <strong>da</strong>adgine, suraTze naCvenebi<br />

sxeulebi<strong>da</strong>n romelia<br />

<strong>da</strong>mzadebuli bunebrivi <strong>da</strong><br />

romeli – xelovnuri masalisgan<br />

savarjiSoebi<br />

5. Sea<strong>da</strong>re erTmaneTs sityvaTa ori rigi <strong>da</strong> <strong>da</strong>adgine, ra niSniT aris <strong>da</strong>jgufebuli<br />

bamba wyali tyavi<br />

qaRaldi betoni<br />

matyli xe qva<br />

rezini plastmasa<br />

6. <strong>da</strong>adgine, ra masalisgan SeiZleba<br />

iyos <strong>da</strong>mzadebuli TiToeuli<br />

sxeuli<br />

sarke<br />

kari<br />

makrateli<br />

saxazavi<br />

Wiqa fanqari<br />

tafa<br />

karis saxeluri<br />

manqanis saburavi<br />

xaliCa<br />

7. CamoTvlili sxeulebi<strong>da</strong>n<br />

amowere mxolod bunebrivi<br />

masalisgan <strong>da</strong>mzadebuli sxeulebi.<br />

CamoTvale is xelovnuri <strong>masalebi</strong>,<br />

romlebiTac SesaZlebelia <strong>maTi</strong><br />

<strong>da</strong>mzadeba.<br />

rezinis burTi<br />

Salis win<strong>da</strong><br />

tyavis fexsacmeli<br />

plastmasis saTamaSo<br />

minis Wiqa<br />

bambis maisuri<br />

oqros beWedi<br />

xis skami<br />

8. <strong>da</strong>adgine Sens saklaso oTaxSi<br />

arsebuli sxeulebi ra masalisganaa<br />

<strong>da</strong>mzadebuli, ga<strong>da</strong>ixaze <strong>da</strong> Seavse<br />

cxrili:<br />

bunebrivi masala<br />

xelovnuri masala


2-3. masalis SerCeva <strong>da</strong> gamoyeneba<br />

<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong> 11<br />

masala<br />

xis<br />

masala<br />

savarjiSo<br />

xis<br />

xis<br />

kibe<br />

skami<br />

s x e u l i<br />

xis<br />

magi<strong>da</strong><br />

kovzi<br />

oqros<br />

kovzi<br />

s x e u l i<br />

vercxlis<br />

kovzi<br />

1. <strong>da</strong>akvirdi sqemebs <strong>da</strong> Sea<strong>da</strong>re isini erTmaneTs.<br />

Seni azriT, kidev romeli sxeulebi SeiZleba<br />

<strong>da</strong>mzaddes erTi <strong>da</strong> imave masalisgan <strong>da</strong> romeli<br />

masala SeiZleba gamoiyeno sxva<strong>da</strong>sxva sxeulis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad<br />

zogjer, erTsa <strong>da</strong> imave sxeuls sxva<strong>da</strong>sxva masalisgan<br />

amzadeben, zogjer ki erTi masalisgan sxva<strong>da</strong>sxva<br />

sxeuli mzaddeba. sxeulis <strong>da</strong>mzadebisas aucilebelia<br />

<strong>masalebi</strong>s sworad SerCeva. masalas sxeulis<br />

<strong>da</strong>niSnulebisa <strong>da</strong> gamoyenebis mixedviT arCeven.<br />

savarjiSoebi<br />

mSeneblobaSi qvas, betonsa <strong>da</strong> rkinas iyeneben,<br />

radgan es <strong>masalebi</strong> magari <strong>da</strong> mtkicea. Seni saklaso<br />

oTaxis fanjrebSi minaa Casmuli imitom, rom mina<br />

gamWvirvalea <strong>da</strong> mzis siTbosa <strong>da</strong> sinaTles atarebs.<br />

2. am sxeulebis <strong>da</strong>samzadeblad sxva<strong>da</strong>sxva masalaa<br />

gamoyenebuli.<br />

a) <strong>da</strong>adgine, ra masalisganaa <strong>da</strong>mzadebuli TiToeuli<br />

maTgani<br />

b) rogor fiqrob, ratom gamoiyenes maT<br />

<strong>da</strong>samzadeblad swored es masala<br />

g) SesaZlebelia Tu ara, rom es sxeulebi sxva<br />

masalisgan yofiliyo <strong>da</strong>mzadebuli axseni ratom<br />

fexsacmels, ZiriTa<strong>da</strong>d,<br />

tyavis an rezinisgan<br />

amzadeben, radgan es orive<br />

masala gamZlea.<br />

3. Seni azriT, romeli fexsacmeli<br />

ufro mosaxerxebelia, xis Tu<br />

rezinis ratom fiqrob ase


12<br />

Tavi 1<br />

4. ra gansxvavebaa masalasa <strong>da</strong> sxeuls Soris<br />

savarjiSoebi<br />

5. rogor fiqrob:<br />

a) ratom amzadeben botebs rezinisgan<br />

b) ratom ar keraven sacurao kostiums Salis qsovilisgan<br />

6. <strong>da</strong>akvirdi suraTebs <strong>da</strong> <strong>da</strong>adgine, am sxulebisTvis sworad aris Tu ara masala<br />

SerCeuli rogor fiqrob, ra moxdebo<strong>da</strong>, es sxeulebi marTlac rom am masalisgan<br />

<strong>da</strong>emzadebinaT<br />

aguris sarke<br />

qaRaldis kari<br />

qvis leibi<br />

minis skami<br />

7. <strong>da</strong>xate velosipedi <strong>da</strong> mis TiToeul nawils miuwere, ra masalisgan <strong>da</strong>amzadebdi.<br />

axseni, ratom gamoiyenebdi am masalas<br />

8. <strong>da</strong>akvirdi suraTs:<br />

a) <strong>da</strong>adgine, riT gansxvavdeba es xelTaTmanebi erTmaneTisgan;<br />

b) amoiwere isini, romlebic bunebrivi masalisgan aris <strong>da</strong>mzadebuli;<br />

g) ra SemTxvevaSi gamoiyeneba TiToeuli maTgani<br />

Salis<br />

celofnis<br />

tyavis<br />

naWris<br />

rezinis


<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong> 13<br />

4. xe, qviSa <strong>da</strong> Tixa<br />

savarjiSoebi<br />

1. <strong>da</strong>akvirdi naxatebs. rogor fiqrob, ratom SearCies<br />

am sxeulebis <strong>da</strong>samzadeblad xis masala<br />

xe, qviSa <strong>da</strong> Tixa bunebrivi masalaa.<br />

a<strong>da</strong>miani xes, rogorc masalas, uZvelesi droi<strong>da</strong>n<br />

iyenebs. igi aSenebs saxlebs, navebs, amzadebs avejs,<br />

Tbeba SeSiT. xis ga<strong>da</strong>muSavebis Sedegad qaRalds,<br />

muyaos, foto <strong>da</strong> kino firebs, saRebavs, qsovils <strong>da</strong> a. S.<br />

amzadebs.<br />

xis masalis gamoyenebisas didi yuradReba eqceva xis<br />

saxeobas. magaliTad, fiWvis, soWisa <strong>da</strong> naZvis xeebisgan<br />

miRebuli masala Se<strong>da</strong>rebiT rbilia, advilad iWreba<br />

<strong>da</strong> muSavdeba. muxa <strong>da</strong> aryis xe gamZlea, amitom maT<br />

mSeneblobaSi <strong>da</strong> avejis <strong>da</strong>samzadeblad iyeneben.<br />

es sainteresoa!<br />

de<strong>da</strong>miwis mosaxleobis naxevarze meti<br />

dResac xis saxlebSi cxovrobs.<br />

xisgan mraval saojaxo nivTs<br />

amzadeben.


14<br />

Tavi 1<br />

<strong>da</strong>akvirdi suraTebs <strong>da</strong><br />

aRwere, rogor ga<strong>da</strong>iqca xe<br />

samSeneblo masalad<br />

xis masalas didi raodenobiT iyenebs a<strong>da</strong>miani, amitom<br />

de<strong>da</strong>miwaze sul ufro mcirdeba tyeebis farTobi. xis<br />

masalis <strong>da</strong>zogvis mizniT a<strong>da</strong>miani qmnis mis Semcvlel<br />

xelovnur masalebs, magaliTad, plastmasas.<br />

2. mimoixede saklaso oTaxSi <strong>da</strong> <strong>da</strong>adgine:<br />

savarjiSoebi<br />

a) romeli sxeulebia <strong>da</strong>mzadebuli xisgan<br />

b) ratom gamoiyenes maT <strong>da</strong>samzadeblad xis masala<br />

g) SeiZleba Tu ara imave sxeulebis <strong>da</strong>mzadeba sxva masaliT<br />

d) CamoTvale es <strong>masalebi</strong>.<br />

3. gamoarkvie, ra aris Sens saxlSi xisgan <strong>da</strong>mzadebuli. ufrosebis <strong>da</strong>xmarebiT<br />

<strong>da</strong>adgine, romeli xisgan aris es sxeulebi <strong>da</strong>mzadebuli <strong>da</strong> ratom iqna<br />

SerCeuli xis es saxeoba<br />

4. rukis gamoyenebiT <strong>da</strong>adgine, romel kontinentze rogori tyeebia<br />

gavrcelebuli <strong>da</strong> Seavse cxrili:<br />

wiwvovani tye<br />

foTlovani tye<br />

tropikuli tye<br />

kontinenti<br />

wiwvovani<br />

tye<br />

foTlovani<br />

tye<br />

tropikuli<br />

tye


<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong> 15<br />

qviSa sxva<strong>da</strong>sxva zomis marcvlebisgan, nawilakebisgan<br />

Sedgeba. es nawilakebi erTmaneTTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

ar aris <strong>da</strong> amitom qviSa fxvieria. zogjer qviSas<br />

Zlieri qari aitacebs xolme <strong>da</strong> erTi adgili<strong>da</strong>n<br />

meoreze ga<strong>da</strong>aqvs. qviSa wyals ar akavebs, amitom is<br />

wyalgamtaria.<br />

gaixsene<br />

Tixac wvrili, magram erTmaneTTan mWidrod<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli nawilakebisgan Sedgeba. igi, qviSisgan<br />

gansxvavebiT, fxvieri ar aris. Tixa wyalgaumtaria.<br />

albaT giTamaSia qviSaSi.<br />

gaixsene, ra figurebs<br />

amzadebdi sveli<br />

qviSisgan. ramdenad<br />

myarad <strong>da</strong> didxans<br />

inaxebo<strong>da</strong> Seni naxelavi<br />

mzis, qarisa <strong>da</strong> wylis moqmedebis<br />

Sedegad qanebi iSleba <strong>da</strong><br />

qviSa <strong>da</strong> Tixa warmoiqmneba.<br />

qviSa <strong>da</strong> Tixa de<strong>da</strong>miwaze far­<br />

Tod gavrcelebuli sasargeblo<br />

wiaRiseulia.<br />

qviSa kargi samSeneblo masalaa.<br />

mas xSirad cements<br />

umateben <strong>da</strong> miRebuli masaliT<br />

mSeneblobisas agurebsa<br />

<strong>da</strong> qvebs erTmaneTze `awebeben~.<br />

qviSa minis <strong>da</strong>samzadebla<strong>da</strong>c<br />

gamoiyeneba.<br />

es sainteresoa!<br />

bunebriv simdidres,<br />

romelsac a<strong>da</strong>miani<br />

miwis wiaRi<strong>da</strong>n an<br />

misi ze<strong>da</strong>piri<strong>da</strong>n<br />

moipovebs, sasargeblo<br />

wiaRiseuli hqvia,<br />

im adgils ki, sa<strong>da</strong>c<br />

wiaRiseuli moipoveba –<br />

sabado.<br />

qviSa bunebaSi bevrganaa, gansakuTrebiT ki zRvebisa <strong>da</strong><br />

mdinareebis sanapiroebze <strong>da</strong> u<strong>da</strong>bnoebSi.


16<br />

Tavi 1<br />

mSrali Tixa myifea <strong>da</strong> <strong>da</strong>rtymisas advilad imsxvreva,<br />

sveli Tixa ki plastiliniviT moqnili <strong>da</strong> webovania.<br />

misgan mravali sagnis gamoZerwva SeiZleba. Tixisgan<br />

<strong>da</strong>mzadebul nakeTobas gaxurebul RumelSi aTavseben,<br />

ris Sedegad igi qvasaviT magrdeba.<br />

Tixisgan WurWels amzadeben.<br />

xelobas, romelic Tixis<br />

<strong>da</strong>muSavebasTan aris<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli, meTuneoba<br />

hqvia, xolo Tixisgan<br />

<strong>da</strong>mzadebul WurWels –<br />

keramika.<br />

savarjiSoebi<br />

qviSa <strong>da</strong> Tixa erTmaneTisgan feriTac gansxvavdeba.<br />

qviSa ufro xSirad moyviTaloa, zogjer ki –<br />

monacrisfro. Tixa, ZiriTa<strong>da</strong>d, yavisferia, zogjer<br />

ki – TeTri, momwvano an mowiTalo.<br />

5. Tixis romel Tvisebas iyenebs a<strong>da</strong>miani WurWlis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad ratom ar iyenebs igi am mizniT<br />

qviSas<br />

6. <strong>da</strong>adgine, moipoveba Tu ara Sens sacxovrebel<br />

adgilTan axlos qviSa <strong>da</strong> Tixa rogor iyeneben mas<br />

7. Sea<strong>da</strong>re erTmaneTs qviSisa <strong>da</strong> Tixis <strong>Tvisebebi</strong>,<br />

<strong>da</strong>adgine maT Soris msgavseba-gansxvaveba,<br />

ga<strong>da</strong>ixaze sqema <strong>da</strong> Seavse:<br />

Tixa msgavseba qviSa<br />

... ... ...<br />

ifiqre<br />

rogor fiqrob, ratom aris wvimis Semdeg Tixian<br />

adgilebSi siaruli Zneli<br />

Caatare c<strong>da</strong><br />

saWiro masala: qviSa, Tixa, wyali, 2 cali Tasi.<br />

msvleloba:<br />

• zaiRe Tanabari raodenobiT qviSa <strong>da</strong> Tixa <strong>da</strong> TasebSi Cayare.<br />

• zTiToeuls <strong>da</strong>asxi wyali, mozile <strong>da</strong> Seni fantaziiT sxva<strong>da</strong>sxva figura gamoZerwe.<br />

• z<strong>da</strong>awyve Tixis <strong>da</strong> qviSis figurebi mzeze gasaSrobad.<br />

• z<strong>da</strong>akvirdi, romeli ufro male gamagr<strong>da</strong>. rogor fiqrob, ratom<br />

• zSemdeg, xelis <strong>da</strong>WeriT Seecade <strong>da</strong>Salo es figurebi. romeli ufro advilad<br />

<strong>da</strong>iSala ratom


5. liTonebi <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> gamoyeneba<br />

<strong>masalebi</strong> <strong>da</strong> <strong>maTi</strong> <strong>Tvisebebi</strong> 17<br />

liTonebi bunebrivi masalaa. liTonebi erTmaneTisgan<br />

gansxvavdeba, magram maT saerTo <strong>Tvisebebi</strong>c aqvT.<br />

erT-erTi gansxvaveba isaa, rom yvela liTons aqvs<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli feri <strong>da</strong> Taviseburi bzinvareba.<br />

zogierTi liToni kargad atarebs eleqtrul<br />

dens. amitom maT eleqtroga<strong>da</strong>mcemi mavTulebis<br />

<strong>da</strong>samzadeblad iyeneben.<br />

liTonebs, romelTa formis Secvla <strong>da</strong>rtymiT<br />

SeiZleba, We<strong>da</strong>di hqvia. zogierTi liToni civ<br />

mdgomareobaSi iWedeba, Tumca umravlesobas gaxureba<br />

sWirdeba. amitom Cven SegviZlia liTonebs sxva<strong>da</strong>sxva<br />

forma mivceT <strong>da</strong> maTgan mravali sxeuli <strong>da</strong>vamzadoT.<br />

zogierTi liTonis <strong>Tvisebebi</strong>:<br />

savarjiSo<br />

1. CamoTvale Sen irgvliv<br />

arsebuli sxeulebi,<br />

romlebic sxva<strong>da</strong>sxva<br />

liTonisgan aris<br />

<strong>da</strong>mzadebuli.<br />

alumini<br />

msubuqi <strong>da</strong> mtkice<br />

spilenZi<br />

mowiTalo-moyviTalo,<br />

siTbosa <strong>da</strong> eleqtrobis<br />

kargi gamtari<br />

oqro<br />

rkina<br />

mbzinavi, yviTeli, ar<br />

iJangeba, eleqtrobis<br />

kargi gamtari.<br />

nacrisferi, We<strong>da</strong>di,<br />

advilad magnitdeba.<br />

bevri liToni haerze<br />

iJangeba. Tu maT specialur<br />

zumfaris qaRalds gausvam,<br />

is isev <strong>da</strong>iwyebs bzinvasa <strong>da</strong><br />

prials. rom ar <strong>da</strong>iJangos,<br />

liTonis nakeTobebs laqsaRebavebiT<br />

faraven.<br />

vercxli<br />

mkrTali, mbrwyinavi,<br />

eleqtrobis <strong>da</strong> siTbos<br />

Zalian kargi gamtari,<br />

mZime.<br />

tyvia<br />

mZime, formas<br />

advilad icvlis,<br />

ar iJangeba,<br />

momwamlavi.


18<br />

Tavi 1<br />

es sainteresoa!<br />

de<strong>da</strong>miwaze bunebrivi<br />

saxiT 65 saxeobis liToni<br />

arsebobs, Tumca maTgan<br />

mxolod 20 gamoiyeneba.<br />

liTonebi – oqro, vercxli<br />

<strong>da</strong> platina iSviaTad<br />

kargaven bzinvarebas,<br />

amitom maT keTilSobil<br />

liTonebs uwodeben.<br />

uZveles dros <strong>da</strong>mzadebuli<br />

oqros nivTebi dResac<br />

axaliviT bzinavs.<br />

yvela liToni myaria,<br />

gar<strong>da</strong> vercxliswylisa.<br />

is erTaderTi Txevadi<br />

liTonia.<br />

sxva<strong>da</strong>sxva liToni sxva<strong>da</strong>sxva temperaturaze<br />

lRveba, magaliTad, tyvia <strong>da</strong> kala Se<strong>da</strong>rebiT <strong>da</strong>bal<br />

temperaturaze lRveba, amitom <strong>maTi</strong> <strong>da</strong>dnoba<br />

samzareulos gazquris alzec aris SesaZlebeli.<br />

rkinis madnis <strong>da</strong>dnoba mxolod specialur RumelSi<br />

SeiZleba, sa<strong>da</strong>c Zalian maRali temperaturaa.<br />

<strong>da</strong>mdnari liTonebi advilad ereva erTmaneTs <strong>da</strong><br />

Senadnobi warmoiqmneba. Senadnobi misi Semadgeneli<br />

liTonebis Tvisebebs aerTianebs, magaliTad,<br />

simtkicesa <strong>da</strong> simsubuqes.<br />

2. CamoTvale, romel liTonebs icnob<br />

savarjiSoebi<br />

3. romel liTons iyeneben eleqtrosadenebis <strong>da</strong>samzadeblad<br />

4. kbilis <strong>da</strong>zianebis SemTxvevaSi a<strong>da</strong>mianebi zogjer oqros an vercxlis kbilebs<br />

isvamen, ratom<br />

5. ratom amzadeben TviTmfrinavebs aluminisgan<br />

6. romel xelsawyoSi iyeneben vercxliswyals<br />

7. rogor miiReba Senadnobi<br />

8. es sxeulebi sxva<strong>da</strong>sxva liTonisganaa <strong>da</strong>mzadebuli:<br />

a) Seecade <strong>da</strong>adgino, romeli liToni gamoiyenes maT <strong>da</strong>samzadeblad.<br />

b) axseni, ratom <strong>da</strong>amzades isini am liTonebisgan

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!